DE GROENE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND No. 2547 DE OVERHEID EN HET VERKEER DOOR MR. E. VAN BOLHUIS Voetganger, rijwiel, motorrijtuig, enz. DE vorige beschouwingen betroffen de openbare vervoermiddelen, nu is de beurt aan den voet ganger, den wielrijder en den motorrijtuigbestuurdcr. De aandacht vraagt dan de Motor- en Rijwielwet .van 1905, laatstelijk gewijzigd bij de wet van l No vember 1924, welke, naar verluidt, in het midden van 1926 in werking zal treden. Artikel 2 houdt in, dat de Kroon bij algemeenen maatregel van bestuur regelen stelt nopens het verkeer op de wegen en de rijwielpaden in verband met het gebruik van motorrijtuigen en rijwielen. Ds wet schrijft hierbij de nadere regeling van enkele punten gebiedend voor. Nuttig is het, dat de regeling van deze materie, welke met den dag nieuwe eischen stelt, is gedelegeerd aan de uitvoerende macht, waarbij de wetgever zelf de groote lijnen aangeeft. Ter uitvoering van art. 2 is bij Koninklijk Besluit van 6 November 1905 het Motor- en Rijwielreglement vastgesteld, terecht wel genoemd de grondwet voor het verkeer. Het houdt voorschriften in, welke bij het tegen komen, inhalen, ingehaald worden, van richting veranderen en ontmoeten op kruispunten moeten worden opgevolgd. Heel veel nuttigs dus ! Merkwaardigerwijs is de pantomime, welke de plannen kenbaar maakt ten aanzien van den te nemen weg, eerst een nouveautéder laatste jaren. Links rijden is in het algemeen verboden; zeker, dit staat geschreven, doch.... Da voetgangers moeten rijwielen en motorrijtuigen behoorlijke ruimte voor passeeren laten. Over de naleving van dezen regel dit: veelal gebiedt de Nederlandsche vrijheid en fierheid den voetgangers de heerschers-van-den-weg 't zij te negeeren, 't zij hun een hak te zetten, n'en déplaise het voorschrift. Een motorrijtuig moet met een nauwkeurig werkend stuurtoestel, twee krachtige remmen en minstens n hoorn voorzien zijn; gevaar voor brand en ontploffing moet worden vermeden. Het verplicht gebruik van den geluiddemper bij het laten ontsnappen der afge werkte gassen zou ook geen weelde zijn ! De geopende knalpotten maken den openbaren weg niet aan trekkelijker. Gedruisch en damp is verboden. Zeker niet over bodig ! Nog is de destijds door de Fliegende Blatter" gelanceerde benaming Stinkraserl" op het. motorrijtuig toepasselijk. En onder het motto: behandel de dieren met f zachtheid, spaar de vogels, of zooals het heet: ter ? vermijding van het schrikken van rij- en trekdieren of ander vee" moeten de signalen op behoorlijke wijze gegeven worden. Deze dierenbescherming is prijzenswaard, doch ook het tnenschelijk oor appre cieert weinig de gil- en hraakgeluiden. Verblindende verlichting is des avonds binnen stedelijke bebouwde kommen verboden, maar toch ondervindt men vaak den hinder van felle schijn werpers en tracht dan de pu/.zle op te lossen of het licht, dat met pijnlijk gesloten oogen verschrikt terzij doet stuiven, al dan niet verblindend is in den zin van het Motor- en Rijwielreglement ! Een slechts n Meter hoogen lichtbundel uitstralende lamp kan hierin verbetering brengen. Motorrijtuigen mogen niet onbeheerd up den openbaren weg staan; hiertegen wordt ook nog al eens gezondigd. Wanneer de veiligheid van liet verkeer lid vordert. s de bestuurder van een motorrijtuig verplicht het te doen stil staan en den motor tot rust te brengen. En toch giipt men altijd bij een verkeersopstopping nog wel door een klein gaatje heen. Het gevolg: een voetganger onschuldig wordt tegen Huis of brugleuning doodgedrukt.... De jongste wijziging van de Motor- en Rijwielwet van 1924 verplicht de Kroon ook om voorschriften te geven betreffende het geheel of gedeeltelijk gesloten verklaren van wegen of rijwielpaden voor het berijden in eene of beide richtingen, hetzij met alle, hetzij met een of meer categorieën van motorrijtuigen en rijwielen. Da artikelen van de wet, waarbij de regeling van deze materie tusschen den Minister van Waterstaat. Gedeputeerde Staten en de gemeentebesturen wordt verdeeld, zijn geschrapt. De wijzigingswet brengt op dit punt dus centralisatie en men moet afwachten in hoeverre de lagere overheidsorganen htm regelings bevoegdheid behouden. Hoopvol stemt het, dat de Minister in de M. v. T. op het wetsontwerp schreef, dat de lagere organen ten deze, naar te verwachten is, zich in het algemeen gelijke bevoegdheden /.uilen zien toegekend als zij tot nu toe uitoefenen. De sluiting van wegen opent juist groote perspec tieven. Het desideratum is toch aparte wegen voor motorrijtuigen en gedeeltelijk ook voor rijwielen (rijwielpaden zijn er al vele !); dan toch eerst kunnen gevoegelijk de overige wegen voor het motorrijtuig en rijwiel verkeer gesloten worden: het snelverkeer moet dan zoo mogelijk om de bebouwde kom geleid worden. Helaas ! de financieele toestand der openbare lichamen veroorlooft het niet om voorloopig daarvoor groote uitgaven te doen, noch voor dusdanige wegverbreedingen, dat elke categorie van weggebruiken haar eigen wegdeel vindt ! Vele slachtoffers van liet Verkeersmonster zullen nog wel moeten vallen, aleer men zich ten aanzien van de ook-ideéele waarden: nist en veiligheid op den weg, op het standpunt coüte que coüte" stelt. Het feit, dat de rijwielbelasting als zoodanig ge slaagd is, geeft in dit verband wellicht vasteren vorm aan het geopperde denkbeeld een speciale motor rijtuigen-belasting in te voeren voor den aanleg van wegen voor snelverkeer. In het Motor- en Rijwielreglement moet ook nader worden geregeld het uitwijken door en voor voetgangers. Meer nog dan het oude zal dus het nieuwe Reglement de algemeene verkeersvoorschriften bevatten. Moge het verder nog veel goeds brengen en dan stipt worden nageleefd ! Gehandhaafd is de bepaling, dat de Provinciale Staten en de Gemeenteraden het verkeer kunnen regelen, voorzoover daarin een hooger overheids orgaan nog niet heeft voorzien. Hoewel volgens de vaste jurisprudentie van den Hoogen Raad lagere organen regelen van hoogere kunnen aanvullen, geeft de rijkswetgever door dit uitdrukkelijk voor schrift te kennen voor speciale belangen ook provin ciale en gemeentelijke verorde ringen gewenscht te achten. Art. 3 (nieuw) brengt weer de centralisatiegedachte, n.l. eventueele goedkeuring door de Kroon of Gedepu teerde Staten van op het Reglement steunende uitvoeringsvoor^chriften. Het voordeel is een zekere uniformiteit; de goedkeuring zal niet in voogdij mogen ontaarden. Beziet men de wet verder, dan valt het oog op de maximumsnelheid, welke de Gemeenteraden voor motorrijtuigen en rijwielen in de bebouwde kom kunnen vaststellen. Is het minimum nu 10 K.M. per uur, de nieuwe wet stelt dit in het algemeen op 20 K.M. voor motorrijtuigen en op 10 K.M. voor rijwielen. Voor motorrijtuigen met volgwagens kan de maximum snelheid echter op 12 K.M. gesteld worden en voor alle of n of meer categorieën van motorrijtuigen ten aanzien van bruggen of wegen met een zeer groote verkeersdrukte eveneens op 12 K.M. Hoe nuttig de maximumsnelheid is, vele gemeentebesturen achten het overbodig haar vast te stellen met het oog op art. 15 (oud) d.i. art. 22, sub u (nieuw), dat verbiedt het rijden op zoodanige wijze en niet zoodanige snel heid, dat de vrijheid of de veiligheid van het verkeer wordt belemmerd of in gevaar gebracht. Deze be paling toch voorziet ook in de gevallen, dat een geringere snelheid dan de maximumsnelheid geboden is ! Zij bezit de groote charme der plooibaarheid ! De ruime en practische uitlegging, welke de l looge Raad bij de arresten van 13 Mei, 30 September, 25 November en 11 December 1907 aan dit voorschrift heeft gegeven, werkte de/.e houding in de hand. De Hooge Raad eischt n.m. geen nogenblikkelijk gevaar. Daarom is de geringe verhooging van het minimum der maximumsnelheid ook niet verontrustend. Aan de politie toch is het om het op gevaarlijke wij/e rijden te constateereii. Het gewijzigde art. 2 geett ten slotte aan de Kroon de bevoegdheid om voor bepaalde soorten motor rijtuigen een maximumsnelheid voor te >cliriivcn. Een dergelijke algemeene regeling kan slechts nut brengen. Vrachtauto's, woest op uw hoede ' Voor liet bestureu van een motorrijtuig vordert de wet een rijbewijs, dat men. om /oo Ie /.eggen, alt uil kan krijgen, terwijl de duur onbeperkt is. De wh/igingswet bepaalt gelukkig den geldigheidsduur op 2 jaren. Welk een nietamorphose kan men in twee jaren zoowel psychisch ais physiek ondergaan ! Nieuw is ook een proefiit als blijk van vaardigheid en een geneeskundige verklaring over lichaams- of zielsgebreken. Ai luet't uien een geldig rijbewijs, tocli kan de eisch gesteld worden door een proefrit de geschiktheid tot hel besturen van een motorrijtuig te bewijzen; bij ongunstigcn uitslag vcrvallenvcrklaring van het rijbewijs. De wijzigingswet stelt de leeftijdsgrens \an den bestuurder in het algemeen op 1<S jaren daargelaten het aantal wielen, waarmede de 18-jarige zich voort beweegt. Nieuw is de bepaling van art. 22, sub l', dat den bestuurder van motorrijtuig of rijwiel verbiedt te rijden, terwijl hij verkeert onder zoodanigeii nuloed van het gebruik van alcoholhoudender] drank, dat hij niet in slaat moet worden geacht dit voorwerp naar behooren te bestureu. Niet overbodig ! Menigeen dwaalde toch min of meer légèrement nin aldus van den weg af. Meer dan eens ging een allergeunegelijkst soupert je of dinerlje vooraf aan een gruwelijk ongeval. Nu wordt de objectief beschouwd gevaar veroor zakende handeling alleen reeds strafbaar gesteld, ook zonder dat een ongeval daarvan het ge\olg is. Dat de preventieve werking voldoende /ij ! Volgens art. 23 (nieuw) wordt het bevel der politie. dat naar de omstandigheden van het oogeiiblik in elk concreet geval iu het belang van de vrijheid of de veiligheid van het verkeer wordt gegeven, met wette lijke kracht voor/ien. lu elke politieverordening behoort een dergelijke bepaling thuis; daardoor \\ordt het verkeer ten zverste gediend: zij onl breekt echkr vaak. Ingevoegd is het \ 'oorsclirilt, dal na ecu >uge\al. waarbij het leven o| u\ », -oudheid van een mensch i.- betrokken, de motu: n;:-ligbeMuurder uiei mag door- of Wegrijden, wamiee:1 de vustsk Hing -au /ijn identiteit wordl bemoeilijkt, en tien ueir.jtieiie niet opz-.ttclijk iu luh'ploo/.eii ioe-ia:ul mag lad-n. :irt. -l."'i' J OS. M. O RE LI O 7 van het Wetboek van Strafrecht toch voorzag niet in alle eventueele gevallen. Art. 25 nieuw stelt den eigenaar of houder van ei.n motorrijtuig aansprakelijk voor de aan niet door dat motorrijtuig vervoerde personen of goederen toege brachte schade, tenzij overmacht wordt aangetoond. De wijzigingswet verscherpt aanmerkelijk de strafbepalingen. De zwaarste straf wordt gevangenis straf van drie maanden ot geldboete van ? 1000. De practijk zal moeten leeren of de preventieve wer king alleen reeds voldoende is; zoo niet, dan ontkomt men niet aan verhooging der strafmaten. De rechte; is toch al bevoegd om in elk concreet geval beiiedei'. het maximum te blijven. Bij veroordeeling wegens enkele strafbare feite!' kan den bestuurders voor ten hoogste een jaar ik bevoegdheid worden ontzegd om een motorrijtuig u bestureu; in geval van recidive binnen twee iaai wordt het maximum 2 jaar. liet h-hoeft we! geen nader bet ooi', dat het u hopen is, dat de wijziyingsuet van l .\o\embe: 192-1, die zooveel go:-ds breng', sp icdig in \\erking treedt . \\ a t is ten slo(!e (ie O'.'icliiMe uiïilif aüe* ' l Jat de overheid den goeden wil hei. ti om !u: \erkeer op den openbaren «eg in /ijn mee:! u l L: e nieeue be'eekeiiis (e regelen i n dat de reiiU geldend-, of binnenkort in werking tredende voo; <enritte:! .. vele moeilijkheden ondervangen; dat de lageie overheidsorganen een vni itgcbivUk regelingsbevoegdheid hebben, welke met hei oog "i' spiciale omstandigheden geweiiscli' is ei', "ok hink' te voldoen. Echter.... het politietoe/icht op hel naleven ik; verkeersregelen kan niet scherp genoeg zijn. KPAU de rechterlijke macht er viei toe kan bijdragen, bo de practisdie. uit werklui.' van een of andere bepa ling is. Ten slotte is aan hel publiek /elf, de gi'oote iiiass, op den openbaren \\eg, de zwaarste taak. Een elk voetganger, fietser, motorrij! iiigbestuiirder. enz. /r doordrongen van de verantwoordelijkheid om in hè: algemeen en in zijn eigen belang de regels van hè' verkeer te kennen en na te leven. De voorschriften zijn er in grooten getale e; de goede voornemens /uilen er ook wel /ijn ; de \o"rschriften dienen te worden opgevolgd, opdat niet ik openbare Weg ten langen leste gelijk worde aan dier anderen bi:rnchti.:n weg. den weg, die ter helle voert dewelke loeo --u-eds i> ..met .goede voornemens ge plaveid". ,F. N.", p Profiteer van de la£e frankenkoers Torpedo, 4 persoons Frs 32.500. Conduite inferieure, 4 pers. compleet met koffer ., 38.000.Allwealher, 4 persoons ,, 37.400. 4-wieïremmen, hallonhanden en kop- kieppen. \.\ . AI TO-<;AK\(;I: ..AKCHIPKI. KoninsiiniH'iivachl 110 112 ' s - (J ra v e n h a t; e. T e lef o on 130(>3 12348.