Historisch Archief 1877-1940
No. 2548
DE GROENE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND
EERSTE NEDERLANDSCH
PAEDAGOGISCH
CONGRES
DOOR F. S. VAN BALEN-KLAAR
Het eerste van een reeks
DIT congres wordt, zooals vrijwel bekend zal zijn,
gehouden te Amsterdam op 8, 9 en 10 April.
Een gebeurtenis van groot belang in de onderwijs
wereld, maar ook daarbuiten. Veel meer toch dan
andere congressen op vakgebied, is een paedagogisch
congres in staat de belangstelling te trekken van een
grooten kring buitenstaanders. Of, juister gezegd,
naast de eigenlijke vakmenschen op het terrein der
opvoeding, is er een veel grooter aantal belanghebben
den, waarvan men zou mogen verwachten dat het
allen belangstellenden zouden zijn. Helaas is de toe
stand nog niet zoo; ook al is bij de ouders over het
algemeen de belangstelling in zaken van onderwijs en
opvoeding groeiende, zoo is ze nog verre van algemeen.
Een opvoedkundig congres, toegankelijk voor ieder
die zich als lid opgeeft, is stellig in staat de belang
stelling van de belanghebbenden te doen toenemen.
Men verbaast zich wellicht over het woord Eerste"
in den titel? Er zijn immers reeds zooveel bijeen
komsten gehouden op paedagogisch gebied? Onge
twijfeld; maar steeds bestreken deze congressen een
meer afgebakend terrein, zij waren minder universeel,
en in ieder geval occasioneel, zonder samenhang met
vorige bijeenkomsten, of beloften voor volgende. Het
congres in de Paaschweek noemt zich Eerste",
omdat de organisatoren zich deze bijeenkomst ge
dacht hebben als de eerste van een reeks, als het begin
van een blijvend instituut. Zooals juristen, genees
kundigen, e.a hun periodieke bijeenkomsten hebben,
waar zij hun vakbelangen kunnen bespreken, zoo
willen de opvoedkundigen trachten ook tot een
blijvende organisatie te komen, door het scheppen van
de gelegenheid om b.v. alle twee of drie jaar in een
congres met elkaar van gedachten te wisselen over
belangrijke vraagstukken van onderwijs en
paedagogiek. Van het welslagen van dit congres zal het
dus afhangen, of het werkelijk een eerste zal zijn, en
of de initiatiefnemers goed hebben gezien, dat er in
ons land behoefte bestaat aan samensprekingen van
allen die belast zijn met de taak der opvoeding in de
ruimste betcekenis.
Reeds waren te Amsterdam in de paar laatste jaren
onder leiding van Prof. Kohnstatnm paedagogische
conferenties gehouden van verschillenden aard. Deze
bijeenkomsten waren steeds zeer druk bezocht, zóó
zelfs, dat menigmaal ruimte te kort kwam om alle
belangstellenden een plaatsje te bezorgen. Deze groute
belangstelling deed het denkbeeld rijpen voor de
groote, meer algemeenc bijeenkomst.
De tijd is gunstig gekozen. Want het woelt en
werkt en gist in de onderwijswereld. We leven er in
een tijdperk van overgang, waarin alleen dit vaststaat.
dat men ontevreden is met het bestaande, maar nog
niet den vasten weg ziet of kent die naar verbetering
moet voeren. Dit laatste is eigenlijk gelukkig. Want
de grootste vijand van alle onderwijs en opvoeding
is wel een verstijving in vaste stelregels, een ver
starring tot dogma. En in die richting waren we al
een aardig eind op weg. De weinige soepelheid van ons
onderwijs is zeker een der oorzaken van het feit, dat
de resultaten niet evenredig zijn aan de massa's tijd,
energie en geld die er aan worden besteed. Daarbij
komt nog het te losse verband of gebrek aan verband'
dat bestaat tusschen de verschillende deelen van ons
onderwijs, de te groote nivelleering, het te weinig zich
richten op de praktijk van het leven.
Redenen genoeg om naar verbetering uit te zien.
Bovendien dreigt aan den anderen kant gevaar. De
toenemende studie der kinderpsychologie en de
daarmee verband houdende betere kennis van het
jonge kimd en zijn behoeften, hebben de ontevreden
heid met onze tegenwoordige methode van onderwijs
en opvoeding sterk doen toenemen. Het gevolg was
een alom zoeken naar verandering, en vooral, een
roep naar grooter vrijheid. Vrijheid voor het kind,
maar ook vrijheid voor den opvoeder, speciaal voor
de leerkrachten in onze scholen. Die behoefte aan
vrijheid uit zich in het naar voren treden van ver
schillende nieuwe methodes, die aan den eenen kant
grooten aanhang vinden, aan de andere zijde veel
bestrijding ontmoeten. Dit is op zieh zelf genomen
natuurlijk begrijpelijk en volstrekt niet verkeerd.
Maar wel dreigt het gevaar, dat tengevolge van ge
vaarlijke experimenten, onze kinderen het slachtoffer
worden van een mogelijkeii waan van den dag. Om
mogelijke uitwassen te voorkomen, zonder daarom
noodige en gewenschte hervormingen tegen te honden,
kunnen onderlinge besprekingen van enorm ve.el nut
Vraagt steeds
VAN OUDS HET BESTE MERK
KLEEDING VAN DE MAAND
Teekening iJoor Lief Jorissen
Lentejurk van hyacintenblauwe stof. Kraagje en
manchetten van licht grijs zijden batist: Zwarte
fluweeltjes.
Voorjanrsmantel van wollen stof, kleur hois de
rose. Kraag en manchetten van bruine veertjes.
zijn. Het ({.N.P.C, zal er ruimschoots
voor bieden.
In het licht van bovenstaande, kleine beschouwing,
zal men er zich niet over verwonderen dat het hoofd
beginsel van het congres is een bespreking van hel
vrijheidsprobleem. Alle plenaire zittingen zijn aan
dit onderwerp gewijd; ingeleid door zeer bevoegden,
zal het vriiheidsprobleem van verschillend standpunt
worden besproken. Zoo geeft het programma aan een
beschouwing over het vrijheidsprobleem in verband
met de ontwikkelingsstadia der kinderlijke psyche;
het vrijheidsprobleem van algemeen pacdagogiseh
standpunt; het vrijhcidsprnhlecm van
didactischorganisatoriseh standpunt, en hel vrijheid.-probleeni
van sociologisch standpunt. De/e plenaire zittingen
zijn toegankelijk voor alle congrcsleden. Voor de ver
gaderingen der verschillende secties, elf in getal, kan
ieder een keu/e doen. De/e sectievergaderingen zijn
eigenlijk paedagogische conferenties, cue ieder een
eigen terrein bestrijken, en waarbij aan de
-.ectiebestureii groote vrijheid van handelen is toegestaan.
Het z.ou binnen de beperkte ruimte van dit artikel
te ver voeren, om over elk dezer onderdeden van het
congres, ieder op zichzelf ecu belangrijk middelpunt
vormend, iets te verteilen. Slechts zij Vernield dat de
secticvergaderingcn handelen over: Sociale
paedagogiek, Kinderpsychologie, Voorbereidend onderwijs.
Grondslagen der Paedagogiek. De abnorniaien. Vrije
Jeugdvorming, Het criinineele en verwaarloosde kind.
School en huis. Schoonheid in de opvoeding. Geschie
denis der opvoeding en Zedelijke opvoeding.
De gemeente Amsterdam stond het gebruik al van
het Universiteitsgebouw voor de verschillende ver
gaderingen; niet het oog op de plaatsruimte zullen de
plenaire zittingen worden gehouden in het gebouw
der Hersteld ({vang. I.uth. Gemeente,
Kloveniersburgwal 50.
Dit congres is in de volste beteekenis van hel
woord een liw/.'cnngrcs. Slechts de eerste av.'iul zal
gewijd zijn aan onderlinge kennismaking en gezellig
samenzijn. Op Vrijdagavond '.' April biedt de gemeente
Amsterdam aan de Cnnuressisteii aan de demonstratie
van een jeugd-concert in liet Concertgebouw, waarbit
de lieer Corn. Dopper een inleiding zal geven, overi
gens is alle tijd bestemd voor de Vergaderingen, waai
telkens na een half uur voor de inleidingen. ieii urn.
beschikbaar zal zijn voor de discussies.
lii is zeer veel belangstelling, ui! alle deeK-n van
het land. Ei. n verblijdend verschijnsel, ook met het
oog op de financiën. \\ an! iu l v
een uitvoerig congres verlag te lal
door de deelnemers in IK t N ZM
de vol si udieinateriaal.
Moge dit eerste congres nu suci.
bijeenkomst het begin zijn v.ui <
blijvend nut kan worden w i w a
wikkeling en het geluk van hei opgn
VROUWEN EN POLITIEK
DOOR GKERTRUIDA CARELSKN
Huis en .Vdr//
Ji. AIT AS merkwaardig, in de achter ons liggende
*? * * weken van Kabinetscrisis, de meening van
vrouwen over politieke bemoeiingen te vernemen.
Afgezien van degenen, die, rechts of links, zich door
partijleiders den weg naar de stembus laten wijzen,
wisselen de meesten onzer staatsburgeressen" in
haar gevoelens tusschen warmen ijver voor meedoen
aan politiek leven en een diepgewortelde!! weerzin
tegen dat meedoen.
Eénc hoopte dat er, hoe dan ook", maar spoedig
een nieuw ministerie zou tot stand komen, zoonlat wij
vrij zonden blijven van Kamerontbinding. Want als
het daartoe kwam, zonden we Weer zoo'n akeligen
verkiezingstijd hebben door te maken; dubbel ver
velend nu ook vrouwen moeten meestemmen: in een
benauwd lokaal, met een vies potlood, je stem
uilbrengen voor een candidaat dien je niet ns persoon
lijk kent". Daartegenover hoorde ik de hoop uiten:
dat er in het nieuwe ministerie eindelijk eens minstens
ne vrouw zou opgenomen worden".
Tusschen zulke uitersten wisselden in rijke scha
keering allerhande zegsels. Het trof mij, dat er zoo
dikwijls zulk een krasse tegenstelling werd gemaakt
tnsschen toewijding aan huiselijk, en belangstelling in
openbaar leven, alsof die elkander uitsloten. Aan
doenlijk bijna klonk, na een vurig pleidooi voor het
optreden van vrouwen in openbare ambten: Och, ik
ben nooit zoo heel feministisch geweest; daarvoor
hield ik te veel van mijn vader".
Onder den indruk van die praatjes greep ik
«eereens naar Selma Lagerlóf's brochure, waarvan de
titel in het Nederlandsen zou moeten luiden: Huis eu
Statit. Het was een afdruk van haar. eenige jaren
geleden, gehouden rede op een internationaal Vrou
wencongres te Stockholm. Zooals de meeste vrouwen,
die, óf gelukkig getrouwd zijn, óf zich op een andere
wijz.e een voldocning-gevenden werkkring geschapen
hebben, had zij zich tot dusver weinig met ot'ficieele
Vrouwenbeweging bemoeid. Maar bij deze bijzondere
gelegenheid,mocht Zwedcii's meest gevierde schrijfster
niet nalaten, zooals het parool luidde: ,,de strijdende
Zusters ter zijde te staan".
Toen. na een bdccfdlieidsinlciding, stelde
te onderzoeken, wal de
? ' ';>" ? i'<ig'-n at, naar iten eisdi uinvv ,i;
>> 'leze hn.lrage d, r Vrouw in de M;:atse<i;,n" "e,
"' ,k"""< ""«aanleerd "f g-minacht1' ' ' ' "
'-" IM ''>'"'^ nil weidingen ter eeiv vai-r'e ?? , ?'
??cheppmi; der V,-,,?w h-, Tehuis" ,-,-,, ,:;.;''.,T'
? !k «eet heel goed dal het ' Goi^' V'.;,',,;
'J|'' L'a;"' ^"'^'ide. niet u-ral v ere,,'/-':?: -^
,?'?'.'. ""ciav ^lukkisc- fauiiiteievii, /?, ',.:;;?;,
'':. V[;i!lu "i'cü«.-t'.'oiiii z-
i,'-'? »??'" «??beurt u- nuV [nis, in dez-n '?!,: ?,.;,
'?'?'Uvl N.,,,,, ,,?,,,,, ,,,,,,.,., LI] ^n i!:, ?,.,.? ^
""?wentelingen dreigen ,,n juKi ,- N ? d ,'
?<.".""c "lv;!-"'e 'Ier vrouwen, ais.eii uiei in ;- J ,-i:in
M""""- "v--r liet mannelijk arbi iiNwld hè' "-h.i
V,'!' -'" ?V;i;"' k("nl- \V;'l ileet, dit t;. kd-ndei
S,"", Ill:';'rii;it1lk' ^???"""?'^?""i'.elvleN,,,:.,:,!:,;,
iiighedeii wrnscht ?
??\\ ij willen er iets beiers van
li.m-n.
,/al geschapen v\orden wa
"i"' I.'ii ""^ "'e 'K-t geval was, de \ i-i,uu
'V,-'-'lls '''l" l'elpster bij dun arbeid" "
. '.'l1 den moojeii |ulidag dien ik i, -\ v,,,,,-,,;-. .,-..
'' ^^'". n.,- -?',-..,, i;,»,,.,,--,.- ,,?;,;.,: ,...;.;' ?;?;
.t 187.
i. 4J5-14