Historisch Archief 1877-1940
No. 2549
DE GROENE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND
UIT DE NA TUUR:
DE BELOFTE
DOOR DR. JAC. P. THIJSSE
£e/7 nieuwe vogelbevolking.
T ] I F T J A F
DE Zuidelijke Wandelw:g (van Amsterdam) is
een voorloopige verbinding tusschen Amstel
en Amstelveenschen weg, een schetsmatige aanduiding
van de daar eventueel aan te Iegg;n permanente
parkstrook. Gs weet, hoe dikwij.s de schets aan
trekkelijker is dan de voltooide schilderij. Wij weten
niet, wat onze parkaanlegger hier later te zien zal
gsven, maar hij mag wel goed zij i best doen, want
in deze Aprildag;n g^eft deze voorlooplg; weg met
zijl voorloop'g plantsoen al heel veel te genieten, al
zijn ook de meeste tennisbanen met rietschutting;!!
omhuld, zoodat we het kleurig en vlug bedrijf van de
spelers en speelsters niet naar behooren kunnen aan
schouwen. Gelukkig is er meer.
Het was er op Zondagmorg?n al aardig druk.
Fietsers en auto's rolden langs den geri.f lijk g harden
weg en ook wandelaars waren vrij talrij.<. B.ijxbaar
voorziet de weg in een sterk g; voel Je bjhoefte. Hij is
zoo lang, dat de voetbalvelden en tennisbanen nog
maar een bescheiden deel van de parkstrook in beslag
nemen en er blijft ruimte g;nocg over voor plantsoen
en voor tuintjes. En, bovenal, er zij i waterpartij jes,
de oorspronkelijke sloten, misschien iets verbreed en
een paar vijvers, zelfs met een eilandje, alle van be
scheiden afmeting, klein, knus, eventjes aang.'duid.
Hier en daar g;eft een bruggetje toeging tot een
ompaadje, tusschen struikgewas door naar een gizon
met alweer een breede sloot tot grens en largïdie sloot
weer om zoo te z gg;n een stippellij itje van wilg;n.
De meeste wandel lars hielden den g'ooten weg en
stapten flink door, alsof ze een afspraakje hadden
aan Halfweg 't Kalfje. Zoo hadden wij dan liet rijk
alleen op de bank in het gizon bij die sloot met wilgen.
Tusschen ons en den weg lag een boschje van el/en.
popels, wilgen, vlier en een enkele ribes en
rhododendron, een beplanting, heclemaal in het karakter van
den voorloop!g;n wvg, zoo van alles en. nog wat, wat
voor de hand lag. Dit boschje verbergt den nieuwen
spoordijk, die onze w*, g trouw vergezelt en overal het
uitzicht naar het vrije veld, naar het Zuiden, be
lemmert. Doch tusschen ons en de massieve
huizeng'vaarten van Nieuw-Amsterdam ligt ook nog veel
vrij veld, het oude weiland van den BuitcnvJdert
en daarboven zingen nu de leeuwerikken, zoover oog
en oor reiken. Aan de overzijde van de sloot, vlak bij
ons stijgt er een op uit het gras, een nog al groote zang
vogel, riij slaat snel met zij i vlerken en zet meteen
zij.i lied in, krachtig en in snel tempo. Wij zien hem
na, als hij lai.g; zijl wenteltrap al hoog.r stijgt en
ontdekken in ae biauwe lucht dan nog stip op stip,
allemaal zingende leeuwerikken. Er zij.) er zooveel,
dat hun zang samenvloeit tot een gedruisch, dat we
misschien met eens zouden hooren, indien er niet van
tijJ tot tij J een vlak bij ons zingend opvloog of
nederdaalde. Tegelijk met die leeuwerikken zingen de
g.'aspiepers hun eenvoudiger lied.
Over eenige jaren is hier geen plaats meer, noch
voor leeuwerik, noch voor graspiepev. Maar de park
strook moet er dan nog wxzen en wel in schooner,
bestendiger vorm. En hoe staat het dan met de vogels?
Wel, dat kan meevallen. Als we met overleg te
werk gian, dan kunnen we hier een nieuwe
vogelbevolkmp krijgen, die ons het verlies van leeuwerik
en graspieper Kan vergoeden. De belofte er van ligt
nu al voor ons. Toen we bij den Buitenveldert onzen
nieuwen weg betraden,zong daar in het plantsoentje
bij de rustieke brug reeds de schildvink en hij liep
over het zwarte sintelpad, pronkend met het wit van
zijl bovenstem vleugelspiegel. Ge weet, de vinken
h.bbcn daar een groote witte vlek, die ze kunnen
verbergen door er g"ijze dekveertjes over heen te
spreiden en a's zij nu fiink in emotie verkeeren, dan
toonen en verbergen ze die vlek bij tusschenpoozen
net alsof ze seinen met een heliograaf. Dat deed die
vink aan den wandelweg heel hevig. Tcg'lijkscrutterde
daar een winterkoninkje en er zoi gceii i ijs u r, e n er zat
ook een vader, die dat allemaal aan zij.i kinderen
aanwees.
En nu, hier op onze bank, hooren we in het kleine
boschje de roodborst zingen, terwijl hoog in een bal
sempopel, de lichte donkerbruin gevlekte borst pal
in'i zonlich:, een z;tng!ij.iter uit alle macht /.ij.i
,,pierewiet" doet schallen. En ja, in de wilgen aan den
overkant, dat nieuwe rij je wilgen, daar is de tjifijaf
aan het tellen: ,,tjif-tjef, tjif-tj.-f". We zien hun
r indsprinp'en en fladderen in de wilpentwijgen, haast
zoo onrustig als de winterkoning en haast even klein:
een sierlijk slank vogeltje niet fijnen snavel, bruinig
geelgroen. Sinds een dag of veertien is hij weer hier
in het land, weldra volgt zij i verwant de fins en ik zou
mij al heel erg vergissen als ook die zich niet reeds
gevestig J had aan den Nieuwen Zuidelijken \Vandeh\\g.
Hoe komen al die vogels hier in het nieuwe plant
soen en hoe zullen we ze houden, als de voorloopige
parkstrook omg-zet wordt in een blijvende? Het
vog'lieven is vol verrassingen, maar een enkele
g'ssing durf ik wel te wagen. DJ Anistelveensche wi g
en de Anisteloevers vormen zelf van ouds een soort
van woudgebied met hun nog al goed in 't hout
zittende boerderijen en buitens. Daar hebben al die
vogels en nog tal van andere al gehuisd sedert jaren
en daarom kunnen we wel beloven, dat onze nieuwe
parken, zelfs de smalle strooken bij goede behandeling
al heel gauw een bevolking zullen krijgen van
winterkoninkjcs, vinken, merels, zanglijsters, roodborstjes,
tjift jaf jes, fitissen met stellig iu,g roodstaartjes,
spotvogeltjes.li gg.inusclijcs, vliegenvai.gertjes, meezen,
boomklevers, Doomkruipers, zelfs nachtegalen, kortom
alles, wat ook in het Vondelpark heeft gjuiisd in den
goeden ouden tijJ. Om dit te bereiken, zullen we zoo
lang mogelijk die houtrijke boerderijen en buitens
moeten spareu en in de parken zoo weinig mogelijk
hcesterperken, zooveel nu g.lijk boschjes aanleggui,
met flink begroeiden ondergrond. Onze Zuidelijke
parken hebben veel meer kans op een rijke
vogelbevolkirg dan die aan den overkant van het l |. De
boerderij.?!! en de buitens /ijn thans de kweek- en
bewaarplaatsen der vogels.
Later, als de hoornen in de parken flink hoog zijn,
willen we er ook roeken- en reig.rkolonies in hebben.
De i'üeken worden thans voorwaardelijk gedulel in
het Vondelpark en kunnen zich later van daar uit
verspreiden. Een reigervoorraad hebben we ook al en
wel in i-Yankendaal, het oude Linnaeus, thans de
Stads-kweekerij. Daar kweekt men duizenden en nog
eens duizenden hoornen en heesters voor de
stadsbeplantiiigen, maar bovendien ook vogels, waaronder
de prachtige deftige reigers. Als je anderhalf uur voor
zonsondergang gaat wandelen in de Zuidelijke
Kruislaan, dan kun je het treffen, dat de reigers van
Frankendaal thuis komen. Troepen van twintig,
dertig, zelfs meer, komen opdagen en wieken statig
naar de hooge iepen van lïankendaal en nog lang
kunt ge hun ijle silhouetten boven de toppen der
hoornen zien uitsteken. Ze hebben daar hu.i nesten.
Wij hopen, dat ze het er nog l ar. g mogen uithouden
en dat hun nakomelingschap later ook andere stads
plantsoenen nu ge opluisteren. Dit is de gemeentelijke
reiger-voorraad van Amsterdam. Alle lusten brei gen
hun lasten mee en nu hebben we op Frankendaal ook
een klein conflict met een troepje reigers, die met de
welbekende koppigheid van broedende vogels, hun
nesten liefst willen bouwen boven het tooneel en de
coulissen van het opeiiluchl-theater. Mettertijd zullen
ze zich wel tevreden moeten stellen met de zeer bruik
bare iepen langs den Oostdijken zoom van het land
goed en daar zijn ze voor den wandelaar ook het
gemakkelijkst te zien.
Alles met alles ziet het er dus niet kwaad uit en
hebben wij goede kans dat de Parken van (in
otAmsterdam een flinke v'erscheidei.li.id van vog Is
zullen herbergen. Met elkaar allicht een zesüg
soorten.
tt
l
Bergen Binnen» Het Huis De Haemstede
Telefoon No. 10 Ie rangs Familie-pension
Heerlijk voorjaarsverblijf in de onmiddellijke nabijheid
van bosch en duinen
Alphen al d Rijn
Een Speculaasje
VAN
HA RTO G
smaakt altijd
N.V. Koek- en Banketiabriek
HARTOG
Gerard Doup'cin - Amsterdam
Anno 1887
- Lijmt ALLES
Complete Badkamer
van af f 285. .
Prima drukautomaat. Bad. Kranen. Bidet,
Waschtalel met marmer en spieqel.
G. J. DE KONING 6 ZOON
Keizersgracht 447, A'dam
EKVEHKOOPIMG
van 19-28 APRIL
bij BURGERSDIJK 6 NIERMANS
Wetenschappelijke Boekhandel en Antiquariaat
Templum Salomonis, Leiden.
Bibliotheken van Dr. A. Ham, oogarts Haarlem;
O. J. P. Bakhoven, arts Amsterdam;
Dr. D. A. Brinkerink, predikant Bovenkarspel;
Dr. P. J. Montagne, scheikundige Leiden;
Ds. J. C. Knuttel te Terborg; Mr. V.... e. a.
Boeken en tijdschriften over alle weten
schappen, instrumenten, boekenkasten, enz.
Catalogus verkrijgbaar tegen toezending van 25 et.
KïjKDAGEN: 15-17 April
Verschenen en gratis verkrijgbaar:
e'at. 'i .\ms erdam.
C at. 10 (ireek and I.atiu .Vthors: cdition* pnnled before I7.ii'.
L at. (il l listoire de la n edeciue.
Cat. t'i'2 U i bryologie Anatomie Physiologie liiologie l li>tolo^ie ?
etc. (e l'liomme et des animaux.
MiDKRLAM) IX \\OORD l-.N MLI-1LI). ('at. van Boekwerken,
Prenten, enz. Prijs geboiu'en / 3.