Historisch Archief 1877-1940
No. 2553
DE GROENE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND
heeft men aan het einde van de Oroote Houtstraat
dan ook in dezen tijd alleen de kommiezenhuisjes
gebouwd en de poort geheel laten vervallen. Niet
alzoo te Amsterdam. Hier heeft men de wachthuizen
verbonden door een kolonnade van Korinthische
zuilen, die een goede begrenzing vormen van het plein
en ook het vergezicht door de Haarlemmerstraat
aangenaam afsluiten.
De Haarlemmerpoort heeft dit bouwwerk eigenlijk
nooit geheeten. Want zij was voltooid in de dagen
dat koning Willem II zou worden ingehuldigd. Deze
vorst deed dan ook zijn intocht binnen het zege
pralende Amsterdam door deze poort, die door hem
dus werd geopend en naar hem werd genoemd. Ken
steen aan de binnenzijde van de poort geeft dat
aldus aan: Willemspoort, geopend bij de intrede
van Koning Willem 1\ den 27sten November 1840".
Zij staat er nog altijd als een grootsche herinnering,
waarlijk niet alleen aan de inhuldiging van 1840.
Maar zij doet tegenwoordig wel wat vreemd aan.
Want zij staat er nog wel, maar heeft (och haar doel
en richting verloren. Want niemand rijdt o t' gaat
meer door de poort, de koning niet en niemand niet.
Want de weg naar de buitenwijken heeft men om de
poort heen gelegd; de brug over de oude stadsgracht
ligt niet meer vóór, maar. naast de poort. Zoo gaat
het verkeer niet meer door, maar langs de poort. Kr
zal voor dat alles wel een reden zijn, gelijk voor
andere dingen. Maar voor de Willemspoort is het
alleen verlies geweest. Zij herbergt nog wel altijd
trouw de politie, maar de bestemming van een poort
is een andere. Zij is nu als een molen, die niet meer
maalt, maar uit eerbied voor een malend voorgeslacht
wordt in stand gehouden. Dat is van groot belang
en alles is beter dan afbraak. Maar een poort is ten
slotte een poort en wil als zoodanig gebruikt worden.
BOEKBESPREKING
Huns Martin. Rechts en averechts.
Rotterdam z.j. W. L. en }. Hriisse'*.
(.'if»(T<>rs AIi'/..
Een nieuwe voorraad malle gevallen, tot een soort
van verhaal aaneengeregen, al is het verband losjes.
De schrijver zegt het aan het slot zelf: ,,Is het een
verhaal?- - Neen, het zijn losse tafereelen, zoo
als ze een voor een zich voordeden en ik ze neer
schreef." Men zon kunnen zeggen, dat het een wat
erg makkelijke verontschuldiging is voor een nic'i
al te solied samengesteld romannetje, maar het
kan ook evengoed de bedoeling van den schrijve!
geweest zijn, van de eene onzinnigheid in de andere
te vallen, en meer niet.
De liefhebbers van het genre vinden hier v.eci' wat
?/.?? hebben moeten. Bewuste en onbewuste
maldoeners in overvloed, aan zotte snnatks en lach
wekkende grapjasserij geen gebrek, l let is l lans Man in
z'n fort allerlei onwaarschijnlijkheden aan elkaar te
rijgen tot een geheel dat l".ij toch aannemelijk weet
te maken. Dat doet hij ook in dit boek. Het gaat
niet diep, maar het is onderhoudend: de schrijver
stelde zich blijkbaar geen andere taak dan grappig
te zijn, en dat lukte hem. Ken ernstige poging tui
persiflage, maatschappelijk of individueel, zooais we
dit in sommige andere van zijn boeken zien, is hier
blijkbaar niet gedaan. Ik weet niet of het boek er
beter of slechter om is, maar het lijkt me toch ver
standig, dat de schrijver zijn verhaal niet al te lang
gemaakt heeft.
A«nes Müds-vdii der Moer. Het eeim'i^c
rliytlunc. Dordrecht 1925. C. Mm-/>s C:.
Eenigen tijd geleden besprak ik in dit blad van
mevrouw Maas-van der Moer ,,L)e Kunst-clowns",
dat aardige boekje, waarin zij zoo raak een bepaald
soort menschen uit de artistieke wereld wist te typee
ren. Het is jammer, dat de schrijfster nu den indruk
van dat boekje komt verzwakken met een
onbcduidenden roman, die, eigenaardig genoeg, dezelfde
gebreken vertoont, waar ze in De kunst-clowns"
den spot mee drijft, 'l'eudenz-werk is de/.'j roman ook:
er wordt hinderlijk-opdringerig in gemoraliseerd,
en dan nog wel met allerlei theorieën, die ik bedoel
hier in de eerste plaats de theorieën, die liefde en huwe
lijksleven betreffen - nog wel geen gemeengoed
genoemd mogen worden, maar die toch de frischhcid
van het nieuwe ten eenenmale missen. Dan de manier
van voorstellen ; de menschen, of althans de wcz-ns.
die er voor doorgaan, waarin de theorieën van lie
schrijfster belichaamd zijn.... in de eerste plaats
die vreemdsoortige echtelieden, die altijd zitten te
lezen, die met wijsbegeerte opstaan en naar bed gaan.
wie gelooft daar nu aan ! Dan nummer drie: de vriend:
ook al een onwaarschijnlijk heer; tenminste, de ma
nier, waarop hij zijn vrijage niet I.ie (want zij heet Lic,
en hij heet I.ou; de volgende vrijer heet Ben. en alleen
DE STAKING IN ENGELAND
Tcckening voor ,,de Groene Amsterdammer door L. J. Jordaan
d'r eigen man luistert naar den gewoon-Hollandsclien
naam Jan) uitleeft, is zoo wazig, dat ik er niet
hij kan. Dat komt nog niet eens doi.r de malle
dialogen, waar de romantiekcrighcid c'ninien dik
op ligt (Lou /egt bv. : ..Mijn heerlijk gnndvnsjc,
probeer nu eens of je loskomt uil mijn armen !" Men
moet zich eens indenken, dat iemand dat werkelijk
zou zeggen ! !) maar vooral, doordat de schrijfster
niet vcrk'aart. De eene vrijer verdwijnt en de vnlgcndc
. ,
raar, evenals trouwens z'n vader, die met alle geweld
z'n zoon (de jongeman is een en twintig) verbiedt
om filosofie te lezen, en u gen de meid uitvaar!
omdat /'j op Donderdag gehakt heeft klaargi. maakt
in plaats van varkeiiscarbonadc . . . . In een hoek
van l lans Martin zon zoo 'n ca r i ca l uur een aan tic n u luk
mensch worden : in een boek als tl il wordt zou V meiNch
een c.iricalunr. Deze Ben nu is schilder, in u gelijk
bauk-etup!u\é. 'lij komt in aanraking nu-; ee:;
anderen schilder, een beroem ek n. en a!.- die i'o,,n,
dat Ben ook een maatschappelijk baant je hei i'i ,
\\eiult hij zich verachtelijk van h, m aï; z°o -iill'g
e n 700 overtuigd, da! hu ronduit belachelijk v. o ui t
in de oogen van ieder, dit hel e!1 iticniairsU v'e/.en
van eenig knr.siena:;!>chap in ii; ga u r, In. e n. l i> n
k'.mMclown. mevrouw !
l Kt is niet het onderwerp, ''ai cl. /. n roman d:id
n i is l n k kei'. Dat is 1 rouv, u:> i ""i t /"". i K l i- i'e ki m\
lijkc subject ivik it van de schi ??;'. -l , : ? cue lul "'H
..?;-\\vrp aan on*. inHtringi. N;e! ei o \.i.' ik ]\ r--<iren OM
haar boek heeft mevrouw .\laa- objectief ge/ie':, /ij
heelt er. in haar ijver om haar ideeën np maat sciup
OPRUIMING
VAN MODELKAMERS
tenen
STERK
VERLAAGDE
PRIJZEN
Voiie Garantie
Franco levering
HEECErtGKACtlï5Oo
AM5TEQDAM
Kostcloozc opslag voor latere levering j