DE GROENE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND No. 2553 BIJKOMSTIGHEDEN DOOR ANNIE SALOMONS CCXVI LJ ET zal misschien wel vooral aan *? * onze eigen stemming liggen, of we in Peli het land zien, waar alles lukt, waar alles zich met onvergelijkelijke snelheid uitbreidt en onfeilbaar gedijt, of het land waar, wat eenmaal ligt, ook meedoogenloos neergetrapt wordt; waar het zwakke wordt vermorzeld, waar wie zijn besten tijd heeft gehad, ook dadelijk niet meer meetelt en belachelijk wordt, en waai reputaties omlaag storten als ruïnes.... fVaar dien middag, in het rijpe, gou den licht van de langzaam neerbuigende zon, met een gematigde vaart over den gladden weg zoevend, zoodat, na den schroeiend heeten dag, nu eindelijk de wind onze voorhoofden droogde dien middag waren we bereid in Sumatra's : Oostkust het land van de energie, het land van de toekomst, van enorme ont wikkeling en steigenden bloei te zien, en we glimlachten tegen de breede .witte huizen en de keurig gerolde gras velden; we glimlachten tegen het glooi ende park, waar een heel concilium van baboes op den grond zat, en de kinderen in witte jurkjes zorgeloos door het gras rolden; we glimlachten om een kebon, die bezig was zeer zielig en verwelkt uitziende plantjes keurig op een rijtje te planten, al stak je hier een dooden stok in den grond, hij zou nóg bloemen en vruchten dragen; en tenslotte glimlachten we zelfs om een erf, dat vol flesschen en blikjes lag -- het was immers niet ons eigene, en die schenen zich ook wel uit zich zelf te vermenig vuldigen en zich voort te planten, zooals alles hier botte en bloeide en zich breed maakte. e zon scheen rood over de velden met heel kleine tabaksplanten; zoo in de verte leek hef bijna een lu:i, wijd en verlaten; maar over een jaar of zes zou er weer oerbosch staan; zóó snel wisselr het aspect van de landen, cue aan deze wonderlijke cultuur zijn inwijd; een groeitijd, dkn men bij dagen telt, en dan de grond weer zoo uitgeput, dat hij jarenlang niet voor tabak te gebruiken is; een altijd opnieuw afbreken en op bouwen op een andere plaats van assis tentswoningen en droog- en fcrmentcerschuren, van heel die kleine mensclKnwereld, die bij de verzorging van de on t wikkeling der t abaknoodig is; wat et-n energie om altijd weer opnieuw te be ginnen en zelfs altijd weer iets g-zelligs te maken van ieder tijdelijk verblijf ! We bog:n een particulieren wig in, en nu hadden we den fatalen invloed van de groote stad w-, l degelijk achter ons gelaten; iedere koelie, die ons voor bij kwam, graaide al in de verte zijn zonnehoed af, en liet ons voorbijgaan, het hoofd alleen gedekt door zijn kleurigen hoofddoek, (iold liet respect de auto, of onze blanke gelaats kleur? Maar wat voel ik nog altijd Europeesch, dat ik het zoo ongezellig vond, dat /e hun oogen neergeslagen hielden, zoodat er niets terug te groeten viel.... Keurig onderhouden pondoks, (ge meenschappelijke woningen voorde koelie's)een mooi administrateurshuis, voor treffelijk glad-gewalste v\vgen; en toen er een vaag paars schijnsel in de lucht kwam, draaide de man aan het stuur zich om en zei: ,,\Vil jullie nu misschien Saint Cyr nog even zien?" Saint Cyr. . . . het riep de herinnering op aan Napoleon, aan heldenmoed, aan panache, en ja, een gewezen l-'ransch officier liad dien naam aan de onder neming gegeven, om er een mooie her innering van zijn jeugd in vast te leggen. Later, toen het een zeer goed rendeerende kebon was geworden, werd liet administratenrshuis gebouwd, niet een Indisch huis als een ander op neu'én, breed en laag, maar iets dat op een statig, impo neerend Eiiropeesch landhuis gi'kek, met een verdieping er boven op, een monu mentale trap en eikenhouten bctimnieing langs de muren. Een breede oprij laan had er heen geleid en wie 's avonds naar de gastvrije woning reed, had al van uit de verte het licht van de lan taarns aan het hooge hek door de boomen zien schemeren. Schitterende fees ten waren er gehouden; de wijde eetzaal had gedreund van uitbundig jolijt; maar er waren ook de stillere uren geweest, dat een enkele, die moegewerkt, de warme stad was ontvlucht, zwijgend in de achtergalerij had gezeten en over de glooiende tabaksvelden had gestaard, waarachter de zon in pralende tinten onderging. Uit alles had een gedempte stem voor ons opgeroepen, toen we de breede oprij laan inzvvaaiden; de grond was met gras bedekt, de stammen van de boomen stonden omwoekerd van lianen; uit de hooge peilers van het hek waren de lantaars weggenomen en in ieder groeide een boompje, ongelijk van hoogte en van soort. Ik betrapte mij er op, dat het gebrek aan symmetrie me even ont stemde .... Toen stonden we voor wat het huis was geweest; een Inlander dwaalde er rond; niemand wist, wat hij er wilde; verder was er de barre verlatenheid; de luiken waren Weggenomen; alleen bovenin hingen nog een paar kleintjes, die de tockang de moeite van de klim niet waard gevonden had. De monu mentale trap, de betimmering waren weggebroken; wat eens de feestelijke eetzaal was geweest, stond hol en leeg als eenstal; en achter dit jammerlijke verval ging in onverminderde kleurenpraal de zon onder. Als ze nu tenminste de ramen maar dichtgespijkerd hadden," zei de een. Een dichtgespijkerd huis nou; altijd een huis; maar i.k vol openingen, waar alle verstoord . . . . " Op een kwaaien dag tamarindezaadje naar binnen ; dan groeit er een liooiii in de eetzaal; /ij;i wonels lire ken den grond kapo ginnm te scheurt n . . . Ik voelde opeens, en M'ok een sjawl over Waarom was dii zoo in l-juopa op lic i kasteel slaan, dat !ocr pracht en underg,u;g i>. lagen e r immers cciiw,. liep hei verval ou r :;eslacii!cn . . . . 'lier was hel nauwelijks i\\ee jaar !.;eledeu, dat jonge, vroolijke meiischcn, in dtn opi'.ai:» van hun bestaan, het le\en nier in jolijt en uitbundigluid hadden ivvierd.... Verviel een huis hier nug gauwer dan een nicnschV Of was alle beslaan en alle bloei al even onbetrouw baar? Een dag is Hem als duizend jaar en duizend jaar ze zijn Hem a.s n dag," viel me in, toen we zwügend terugreden. Het kleine jongetje op de voorbank lag met zijn hoofd achterover, zoekend naar de eerste ster. Alle blije kleur was uit het landschap verdwenen; een kale, heilige boom, alleen op een wijd veld, strekte zich zwart en wanhopig naar de verbleekte lucht. De krekels, de kikkers, de nachtzwaluwen begonnen hun een tonig, dringend geluid te roepen en de felle autolampen kletsten hun gloed over den weg. Daar waren weer de goed onderhou den pondoks, de kcdehtjcs in het gouden petrolcumlicht, de blanke hui/en, de keurig gerolde grasvelden, al die vrucht bare grond, waar zelfs een doode stok zou uitbotten. Maar wij droegen in onze harten den weemoed mee, om het snelle verval, om de vergankelijkheid van grontsehheid en glorie : om het huis, dat stillet jes stond ruïne te worden, in de pracht van de ondergaande zon, ?/.onder dat het zelfs de moeite waard scheen hel de eer van gesloopt te worden te gunnen: en nu we al de vooruitgang en energie en groeikraclit om ons heen weer zagen, wilde the eene stim zich niet lol zwijgen laten brengen, die herhaalde: ..Bloeit dit OVERHEMDEN NAAR MAAT FR. SINEMUS 20 Leidschestraat 22 - Amsterdam MOEDEN HADTEVENSCH. Hoevele soorten Toiletzeep had moeder reeds gebruikt en geen enkele hail lianr volkomen 'bevredigd. De eene was te sterk ^euanuirieerd, de andere te schraal en zoo bezat geen enkele de eigenschapper. \velke moeder verlangde.MQHA USA ONA USA, ' v^r^"^'''- ^ V" " % Q5;BP.DÜ&BEtWAHH Meest schitterende uitvinding dezer eeuw, om de schoonheid der vrou\v te verhoogen Keniyst prodact ter wereld. at }',} zich vcrecniyr de zachtheid der crème en de icl der poeder zo:uier :e vlekkca oi ver te in iketi. Te verkrijgen in - tube-, vanaf f 0.40 \\ it - K oire Naturelle. Verkrijgbaar in alle l "klasse parfumerie-en kapperszaken. Bij toezending 'van t 0.10 porto aan onderstaand aeire.s wordt p r o c f t u b e <j r a t i s toegezonden. Filiaal voor Nederland en Koloniën : Lcidschck;'ile98 - Amsterdam {Telefoon 36372.