Historisch Archief 1877-1940
22
DE GROENE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND
No. 2554
INDISCHE
GLIMWORMPJES
DOOR H. VEERSEMA
De kakkerlak
De kakkerlak is een van de verschrik
kingen van Indië. De angst voor den
kakkerlak begint met het pakken van
koffers. Zoodra een rasechte Hollander
koffers gaat pakken voor Indiëwordt
hij waakzaam tegen kakkerlakken. Hij
speurt om zich heen en keert de stukken,
welke hij' inpakt driemalen om, om ze
te onderzoeken op kakkerlakken. Inder
daad bezit hij een geheime gedachte,
dat kakkerlakken een soort kunstmatige
dieren zijn, die ontstaan bij het uit
spreken van het woord Indië. En bij
het koopen van dingen bestemd voor
Indië.
Wat een roode lap is voor een stier
is een kakkerlak voor een Europeaan.
od moet de kakkerlak geschapen
hebben om den mensch van tijd tot tijd
op te jagen en buiten zich zelve te
brengen. De kakkerlak behoeft daartoe
niet anders te doen, dan zich te
vertoonen. Het blijft een psychologisch
raadsel, waarom een mensch buiten
zichzelve geraakt van woede en achter
volgingsaandrift bij het ontwaren van
een kakkerlak. Want de kakkerlak is
geenszins de minste in schoonheid onder
dieren der wereld. Hij heeft een ver van
leelijke bruine kleur, flink ontwikkelde
eenigszins behaarde pooten en twee
voelhorens, die den kop domineeren.
Daarbij kan hij doodstil zitten en
slechts teekenen van leven geven door
een schier onmerkbare trilling door zijn
beide boegsprieten. Nauwelijks echter
ontwaart men dit diertje, ter grootte van
het tweede lid van een mannelijken
duim, of men begint te kooken van
woede. Men kijkt om zich heen naar
iets, waaronder het te verpletteren ware
en men grijpt gewoonlijk het ding, dat
daar geenszins op berekend is. Een
boek in een prachtband b.v. Ten slotte
dringt het tot den mensch door, dat de
schoenzooien als gemaakt zijn voor de
verplettering des kakkerlaks. Onder den
invloed van deze bewustwording haast
men zich ter vervolging.
Geschiedt de vervolging in een kleine
ruimte als een scheepshut, dan ontwaart
men tot zijn pijnlijke verbazing hoeveel
hulpmiddelen de kakkerlak weet te
requireeren in de hut om zijn vervolging
te beletten. En de kakkerlak is zoo
wijs als een mensch - - hij blijft ten
slotte rustig zitten in een hoekje, dat
onbereikbaar is voor een schoenzool.
Keert ge u dan om, om iets te zoeken
dat wel in dat hoekje kan komen, dan
is de kakkerlak spoorloos verdwenen
en hij heeft met zich genomen een goed
deel van uw gemoedsrust en van het
genot van de bootreis want van dat
oogenblik af aan voelt ge u onder
worpen aan een kakkerlakken-plaag.
De overweging, dat kakkerlakken bij
voorkeur van den nacht een dag maken
werkt niet mede tot geruststelling van
uw geschokte zenuwen.
Geschiedt evenwel de vdrvoiging in
een grootere ruimte in een Indische
kamer b.v. dan blijkt welke geweldige
snelheden de kakkerlak ontwikkelen kan.
Met onze twee beenen halen we hem
niet in en ons hoofd is onmachtig alle
wendingen mede te maken welke de
kakkerlak als ter demonstratie van zijn
vaardigheid op de wanden en vloer uit
voert. Ten slotte moet hij evenwel in
krachtigste
aanhangmotor
b i j het
GENIET VAN
PE PINKSTERPAGEN
.TT P T T O BUITENBOORDMOTOR
met uw CLjJJJ BINNENBOORDMOTOR
Motor j 2 cyl. 2-tact trlllingv
ONTWIKKELT VOLLE 4 P»
Technisch Handclsburcau E EKKER Jr?Hengelo (O*).
Indiëdoor de sapoe-lidi sneven. Dit
voortreffelijk wapen doodt hem evenwel
niet in n keer. Een kakkerlak is
trouwens niet in n keer te dooden. Al
heeft men het wondere geluk, dat hij
door een gebrek of fout in zijn
stuurinrichtitig vlak onder uw schoen/ooi
terecht komt en gij hem den voet op den
nek plaatst, dan nog bemerkt ge, dat
hij, hoewel in een gedeeltelijk vloeibaren
en melkachtigen toestand overgegaan,
toch nog weg gaat loopen. Zonder den
tweeden trap sneeft hij niet. De
sapoelidi evenwel werpt hem na den eersten
klap gewoonlijk op zijn rug. Wanneer de
kakkerlak op zijn rug ligt begrijpt ge
waarom ge dat beest onbewust zoo
gehaat hebt. Hoe heeft de natuur zulk
een griezelig wriemelding kunnen schep
pen als een kakkerlak van onderen.
Met van afschuw puilende oogen aan
schouwt ge dat in en uit elkaar knijpen
van zeker tientallen levende deelen, het
wriemelen der behaarde pooten, het
angstig zoeken der boegsprieten. Dan
grijpt ge de sapoe-lidi bij het ondereinde
en geeft het beest den doodslag op zijn
buik. Deze laatste dreunende slag dient
tegelijkertijd ter waarschuwing aan de
mieren, die zich reeds uit alle hoeken
aanspoeden om het cadaver te ver
voeren.
Mieren
De zegswijze: ,,ga tot de mieren, gij
luiaard" hebben de Indische mieren
ongetwijfeld getransponeerd tot: ,,Ga
tot de Indische mieren, gij luiaard".
Want in de achting van Indische mieren
moet een Europeesche mier toch eigen
lijk nog een luiaard zijn. Ja, het schijnt
of alle actie in de tropische natuur op
gestapeld is in het leven der tropische
mieren. Zij werken en zij zijn vrijwel de
eenige dieren, die hier werken. Wie
meent, dat er actie zit in een
Europeesche mieren gemeenschap /al ontzet
staan bij wat hij in een Indische
mierengemeenschap opmerkt. Wat een Euro
peesche mierengemeenscruip uitvoert
is spelen vergeleken hij wat de Indische
mieren presteeren.
Toch bekruipt den aanschouwer de
gedachte, dat de prestaties der Indische
mieren geen gelijken tred houden met
hun uiterlijke inspanning. Het moet een
gezelschap idioten zijn, die Indische
mieren en /.ij moeten een schande voor
hun ras zijn. Wanneer /ij
hetzelfdeverstand hadden als de Enropeeschi'
mieren zou het hun, bij de arbeidskracht,
welke zij ontwikkelen, geen moeite
kosten alle inwoners van dit land
successievelijk de zee in te werken. Maar
zij denken niet bij wat ze doen en zij
hebben de grofste opvattingen van hun
aantal. Zij hebben de vaste gedachte,
dat er voor de zegepraal altijd nog
genoeg mieren overblijven. Wanneer
een gemeenschap van mieren besloten
heeft de vliering van uw woning te
onderzoeken, dan zal dat onderzoek ook
geschieden. Al zoudt ge alle muren van
uw huis omgeven met een plas van
creoline: zij vinden een anderen weg.
Al zoudt ge alle bootnen in uw huis
staande omkappen: zij zouden een
anderen weg vinden. En wanneer ten
slotte alle wegen afgesloten waren, dan
zoudt ge op een goeden ochtend ont
waken en bemerken, dat een breede
heirweg vol mieren zich naar en van uw
vliering spoedt. En onderzoekend waar
den overgang van de creolineplas gefor
ceerd is, zoudt ge bemerken, dat er een
hrug van mierenlijkeu gelegd is.
Er is echter geen enkele reden om de
mieren als vijanden te beschouwen. In
tegendeel, de befaamde slordigheid van
de Indisch-gasten is voor een goed deel
het gevolg van het Indische spreek
woord: ,,laat mieren zorgen". Hebt ge
bij het eten gemorst, verbeeldt u niet,
dat de boy het op zal ruimen. Voor ge
weer aan" de eettafel zit. hebben de
mieren vloer en stoel en mat gereinigd.
Hebt ne eeu insect doodgeslagen: ver
moei u niet het op eeu stuk papier Ie
schuiven en het naar buiten te brengen.
Een van de spionnen, die rusMnof uw
CADILLAC
De schitterende constructie en afwer
king der nieuwe CADILLAC V 65
bewijzen, dat Cadillac haar leidende
positie op zeldzame wijze weel te
handhaven.
K. LANDEWEER - UTRECHT.
vloer en wand inspecteeren hebben het
vastgeplakt cadaver reeds ontdekt en
zij zullen in weinig seconden tijds een
leger van doodsbiddcrs en dragers den
weg wijzen naar het slagveld. Ligt er
ergens onder een kast of kist of piano
een ongerechtigheid, maak u niet druk.
Voor de geur het u onthult brengen de
mieren het aan het daglicht en laat hen
maar kalm sjouwen ermee: ze doen het
vlugger en grondiger dan een mensch.
Er is iets irriteerends echter in een
opmarsch van mieren. Wanneer zij langs
de stijlen van een huis naar boven en
beneden draven ontnemen zij alle
vastheid, iedere vaste lijn voor het oog.
Met is de vergankelijkheid, die ook de
mieren reeds prediken voor het Indisch
huis en het Indisch leven.
E. J. Van Schaick
MAKELAAR
Korte Jansstraat 25b" Utrecht
WONINGBUREAU
Assuranties Telefoon 125