Historisch Archief 1877-1940
10
DE GROENE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND
No. 2555
HANDEL EN HUMOR IN
HET BUITENLAND
DOOR WYBO MEYER
OERIODEN van stilstand in het
* bedrijf" zooals die in ons land
telkens weer intraden kent de ge
schiedenis der humoristische reclame in
Engeland niet. Het is als wachtte
men op den man die ermee beginnen
zou van den aanvang af was de
productie groot, en sinds is zij groot
gebleven. Op dit oogenblik is zij grooter
dan ooit te voren onophoudelijk
brengen vooral de weekbladen nieuwe
en verrassendespecimina, onophoudelijk
ontmoeten wij nieuwe namen. Daarom
kan met voorbijgaan der
tusschenliggende jaren het werk van heden
direct ter sprake komen.
Boven alle andere uit blinken dan
twee namen: W. Heath Robinson en
H. M. Batcman. Beide eminente kunste
naars, beide sterke peisoonlijkheden
totaal verschillend in den
hoofdzakelijken aard van hun werk, in hun op
vatting en in hun wijze van uitbeelding.
Maar beide toch, ondanks deze
verschillen in de grootc lijnen", in de
fijnere nuances typische vertegenwoor
digers van de Engelsche mentaliteit.
En als zoodanig heeft beider werk n
kenmerk, dat tevens een nationale
karaktertrek is: Phlegma. Een konink
lijke onverstoorbaarheid, waarmee hun
figuren de zotste handelingen volbrengen
en die hen ook in de hachelijkste of
lachwekkendste positie niet verlaat.
Van al de factoren die tezamen op
hun prenten den stempel van humor
drukken is dit wel de voornaamste,
omdat hij in zijn ernst zoo ontzaglijk
dwaas is.
Bij Robinson komt dit sterker uit
dan bij Bateman, omdat de situaties
waarin hij zijn personen plaatst en de
handelingen die hij hen laat verrichten
zooveel dwazer en onwaarschijnlijker
zijn dan bij Bateman het geval is; het
contrast tusscheti ernst en dwaasheid
is daardoor zooveel grooter.
De dwaasheid van het onwaarschijn
lijke van het absoluut onmogelijke
zelfs dat is de onuitputtelijke bron
van Robinson's inspiratie. De grilligste
fantasieën spoken in hem, dol van
dwaasheid tot in de kleinste onderdeden
zijn zijn prenten maar -- en dit
vormt van zijn werk liet karakter
tusschen al die dwaze onderdeden is
tóch logisch verband, zij het dan ook
de logica van den nonsens. Zijn, ik
zou willen zeggen: zijn wachtwoorden
zijn: Hoe het zou kunnen" - en....
hoe het zijn zou wanneer het niet
was, zooals het is". Met groote voor
liefde legt hij zich toe op het construeeren
van de ingewikkeldste machinerieën,
die opgebouwd zijn uit de meest hetero
gene bestanddeelen, uit voorwerpen,
wici eigenlijk doel lijnrecht in strijd
is met dat, waarvoor ze hier worden
gebruikt, die totaal ongeschikt zijn voor
de functies die ze moeten verrichten
- en die zelfs heel vaak geen enkele
functie verrichten, alleen maar den
schijn daarvan opwekken.
Eén van deze zotte fantasieën
vindt men in het door Philips
loeilampenfabrieken verspreide prenten
boekje : Radio-leed en Radio-vreugd
van Mr. Pimpel." Op de prenten zien
we achtereen
volgens, hoe
Mi. Pimpel
droomt van
het summum
van geluk
--een goed wer
kende
radioinstallatie"en
hoe hij dien
droom tot
werkelijkheid
maakt. De
zotste prent
van het boek
je is wd die:
Hoe de an
tenne in huis
g e b r a c h t
wordt:" de
draad zweeft,
eenerzijds staat
trap, vanwaar
lijke blaasbalg
drijft, in den
is klakkeloos
broken,
door
stok
LE DENTOL
EAU - PATE -- POUDRE -- SAVON
i.l un Hnuilmr ANT1SEPTIQUÏa ,!?,. J, ,..r[«?, It ,,lu, A6KEABLE
Mr. Pimpel op een
hij met een vervaar
den draad huis-toe
muur van het huis
een geweldig gat
gedaardoor tracht zijn zoon
middel van een aan een langen
gebonden magneet den draad
naar zich toe te trekken. Het lukt
natuurlijk lukt het, en na nogettelijkc
groote moeilijkheden, die met even
groote phlegmatische onzinnige midde
len worden overwonnen, danst ten
slotte de familie Pimpel, mét den bond
en de kat n al de toegestroomde buren
den vreugdedaus bij radio-niuziek ! Dat
de loudspeaker gevormd wordt door een
zinken teil is een kleinigheid waarop
niet gelet wordt.
t De magneet is een geliefkoosd instru
ment van Robinson; in extenso past
hij ze toe bij die advertentie voor
Comfort-zeep, waar hij een hangmat,
waarin een zeer zwaarlijvig heer type
Mr. Pimpel zijn siësta savoureert,
door middel van 4 groote magneten,
'2 beneden en 2 boven, in het lucht
ledig laat zweven! Hier is een
kostelijk voorbeeld van het phlegma
waarvan ik reeds sprak; de on
verstoorbaar
heid, waar
mee deze heer
de volslagen
o u moge l ijkc
situatie ac
cepteert -? is
wd het sum
mum van
zotluid. Hoe de
hangmat in
dezeiizweveiidtu toestand
gebra:h!\verd
en hoe de,.be
woner" erin
plaats nam,
dat zijn voor
R o 11 i n s o n
quaesties van
geen belang,
het
Het merkwaardige is dat Robin
son's recept" zoo eenvoudig lijkt,
het bestaat slechts in het absolute
omkeeren van de dingen, zooals die
/;/ werkelijkheid zijn en in het weg
denken van bestaande verhou
dingen. Op dit laatste thema is ge
bouwd een boekje voor Connolly
Bros Ltd. en getiteld : Nothing takes
the place of leather. Het verplaatst
ons in een maatschappij van dezen
dag, maar waarin leder een onbe
kende stof is. Zelfs de oorsprong van
het leer de koeienhuid bestaat
erniet, op het titelblad zien we de koe
gekleed" in een amalgama van geruite
en gestreepte lappen. Ook de in dit
boekje voorkomende personen hebben
weer alle het type Mr. Pimpel, dit is
Robinson's standaard-type.
Om up to date" te blijven, noem ik.
ten slotte nog een in deze week gepu
bliceerde advertentie voor Barclay'f
Lager". 3 zwaarlijvige passagiers in een
roeiboot, die door een zich in bet zweet
werkend schipper wordt geroeid. Onbe
taalbaar is de ironie van het opschrift
It's thirsty work ! waar de 3 passagiers
op hun gemak van Barclay's Lager"
genieten en de schipper, die juist het
thirsty work" verricht ! er naar mag
snakken.
Bateman zou men u at zijn
opvattingen betreft -?- den untipock
van Robinson kunnen noemen. In
tegenstelling n.l. met diens voorliefde
voor uiterste ingewikkellieden, toont
hij juist toeleg op even uitersten eenvoud
In verreweg de meeste gevallen geeft
hij alleen zijn figuur, zonder eenigen
achtergrond, óf met een onmisbaar
détail daarvan. Meer is ook niet noodig,
om zijn prenten te verklaren; met deze;
sobere middelen bereikt hij een graad
van humor, die wel minder uitbundig is
dan bij Robinson, maar zeker even hoog
Met een gelaatsuitdrukking en een
daarmee overeenstemmend gebaar, meet
'THE FINEST THIRST I EVER
KNEW"
(A Symposium by Imminent Artists)
U.--Wurm Work in the Fuz/.i -Wu^/i Dcser
BV \ri;j;i-Y M \M.\iuND
rink for a lordjy triirsi
HET TOPPUNT VAN COMFORT No. I
of minder heftig van actie, drukt hii
zijn bedoelingen volkomen uit. Hierin
ligt Bak'tiian's groote kracht, bij is bi>
uitstek de meester in het weergeven
van gevoelens en van gewaarwordingen
heel zijn werk draagt een seiisitivistisch
prychologisch karakter, l lij verdiept zich
niet dit is zijn andere groote tegenstel
lingmet Robinson inallerlei fantasieën
althans geen fantasieën die op de
onmogelijkheid gebaseerd zijn. Zijn fan
tasie gaat niet verder dan tot liet (en
dan nog heel gering meestal) aandikken
van zeer alledaagsche handelingen, in
zichzelf niets bijzonders, zóó erg niets
bijzonders, dat wij ze niet eens op
merken. En nóg minder vermoedden
wij, dat zelfs deze alledaagshedett ook
hun koinisclien kant hebben, vóórdat
Baleman ons die aantoonde. Vlijm
scherp observeert hij en raak beeldt hii
het waargenomeiH'dan uit. Kleine trage
dies maakt liii tot een tragi-onnedie.
Kleine inensciielijkliedeii en gebreken
tot oer-dwaze en vermakelijke hande
lingen. Maar hoe raak hij nok typeert.
nooit zal zijn spot ontaarden in leed
vermaak, het blijft humor, satire eigen
lijk meer, in den lx sten zin.
COMFORT-ZEEP VAN