Historisch Archief 1877-1940
No. 2555
DE GROENE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND
15
TENTOONSTELLING VAN ARTI ET AMICITIAE TE AMSTERDAM
Werk van G. van Hove. J. H. van Mastenbroek (b.). Van Vreedenburgh (o.). M. E. van Regieren Altena, W. van Blaaderen en W. Schumacl
Schilderijen van N. Bastcrt, F. Bobcldijk. Mw. van Ilcrson (h), H. Hkdcnstam (o). H. v. d. Poll, J. Surie !bl. F. Oidewclt io) N. Bastert. B. r'oiel. Mw. v d. Werk Ibl. l'. Boditeo lol A.
B. Prins. H. M Krabt,;- en beeldhmiwcrk' van L. v. d. Nooida
RUBBER CULTUUR MAAT
SCHAPPIJ AMSTERDAM"
DOOR PAUL SAIÏKL
Or
O LliCHTji weinigen zullen ongetwijfeld niet
door*-J drongen zijn geweest van de zekerheid dat liet
jaar 1925 voor de Rubber Cultuur Maatschappij
Amsterdam", die gaandeweg een onzer aanzienlijkste
koloniale ondernemingen is geworden, bijzonder
gunstige finaiiciëele resultaten moest hebben opge
leverd. Immers was reeds vroegtijdig kennis gegeven
van de bevredigende voorwaarden, waartoe de
vennootschap hare productie, dank zij de sterke
stijging in den rubberprijs, luid kunnen verkoopen.
En het artikel rubber blijft voor deze onderneming,
ondanks de belangen, die zijn ook bij andere cultures
bezit, toch nog altijd verreweg het gewichtigst, zoodat
het wel en wee der rubbermarkt tevens dat der
vennootschap bepaalt. Hooge rubberprijzen
beteekenen dus tevens een gunstig jaar voor de ,,.Am
sterdam Rubber".
In de aanplantingen kwam niet veel verandering.
Op Sumatra werd de aanplant uitgebreid met eenige
honderden bouws, terwijl de zich in productie be
vindende terreinen met circa 750 bouws toenamen.
Op Java bleek na hermetiiig van een der onder
nemingen met eenige vermindering van den aanplant
rekening te moeten worden gehouden. De
oliepalmenaanplant op Sumatra onderging een flinke uitbreiding
en voorloopig zal zoowel wat de rubber- als wat de
oliepalmencultuur betreft, met uitbreiden worden
voortgegaan.
{KDe concessies der vennootschap hebber een totale
oppervlakte van ca. 72.000 bouws, dus een respec
tabele uitgebreidheid, terwijl daarvan bijna 22.000
bouws zijn bebouwd met rubber, ca. 7500 bouws met
oliepalmen. ruim 1100 bouws met koffie en bijna
550 bouws met thee. In productie bevinden zich
ongeveer 20.000 bouws rubber, circa 2300 bouws
oliepalmen, den geheelen koffie-aanplant en 157
bouws thee.
BESTE VA R l N AS
'p.half ons pakje l
Waf de resultaten over het afgeloopjn bo
betreft, zoo bedroeg de ruhlvrproductie
Ill.7n0.0i.'i i h.K.(i. of gemiddeld 54S h.K.O. per bouw.
(iemiddeld was de productie der drie
Java-onderiiemingen grooter dan die tier 14 ondernemingen op
Sumatra, n.l. 0>12 h.K.(i. tegen 541 h.K.< i. oer bouw.
maar uit gemiddelde z.'gt niet veel, want van drie
Sumatra-ondcrncmmgcn w,is de productie per bouw
grooter dan die vaneen der Java-ondernemingen,
Van den totalen heveaaanplant was ruim 90 pCl. in
productie.
De winst, die op rubber werd behaald bedroeg
? 9.523.(H;(> tegen /4.7lti.ooo in l'.'24, dus ruim het
dubbele. Van de overige producten droegen palmolie
en palmpittcn het meest tot de winst bij, n.l. ? 2ii2.i.'i'o
tegen hel overige jaar M 58.000. De winst op koffie
was ruim een ton minder, terwijl de thee-oogst een
verlies van erica ? 20.01 Mi opleverde, zulks als gevolg
van de droogte, waarouder de koffie- en thee-aanplan
tingen te lijden hadden. \a aftrek van onkosten,
tautieuies aan liet Indische personeel en van ? 150.COO.
vcreischt voor de aflossingspremie van 5 pCt. op de
? 3.000.0i:o (i pCt. obligaties 1917. resteerde een netto
winst van ruim ?8 millioeii tegen het vorige jaar ca.
? 4.150.000.Van de/e winst werd / 1.238.000 voor
afschrijving aangewend en / 2.500.000 gereserveerd
voor afschrijvingen en belastingen. Hel vorige jaar
werd voor deze doeleinden resp. ?1.185.000 en
?400.000 beschikbaar gesteld. Het restant der winst
stelt in staat tot uit keering van een dividend van
25 pCt. op het tot ? 15.000.000 verhoogde kapitaal
terwijl het vorige jaar 15 pCt. over ? 14 millioen werd
uitgekeerd. Deze kapitaalsverhoogiug houdt verband
met de conversie van i 4.800.000 (i pL't. obligalién in
verhouding van drie obligatie:! tegen n aandeel. De
maatschappij is thans geheel van obligatieschuld
bevrijd, hetgeen reeds van gutistigen invloed op hare
rente-rekening is geweest.
Het netto-agio ad ?3.115.571, dat verkregen werd
door de uitgifte der ? l.(iOO.OOI) aaudeelen, werd aan
de afschrijvingsreserve toegevoegd, die hierdoor en
door de dotatie uit de winst werd opgevoerd tot
?9.917.000. Laat men de belasting-reserve ad ruim
een millioen buiten beschouwing, dan beloopen de
reserves ? 12.417.000, zijnde ongeveer de helft van de
boekwaarde der aanplautingeii met toebehoorcn
(gebouwen, inventaris, wegen enz.). De financiéele
positie der vennootschap heeft door een en ander een
belangrijke versterking ondergaan, zoodat de Rubber
Cultuur Maatschappij .Amsterdam", mede met het
oog op de belangrijke voorverkoopen voor de eerst
volgende jaren, de toekomst onbeschroomd kan
tegemoet gaan.
l£en denkbeeld van de beteekenis der maatschappij
h_? l einde van
ip Sumaira in
rs en 84öniet
arbeiders, die
r i! bei.'! 11 e r ijke
Amsterdam Rubber zich
u een wetenschappelijke!!
n. l >e resultaten daarvan
i, daar bemest ingsproeven
'doei ievermeerdering van
resultaat de/er proeven
lot bemest ing \'au 24' II i
.schnivingeii
sten,
invenvan '
geeft het aantal arbeiders, dat zij op
1925 aileeil op hare ondernemingen
dienst had, n.l. 1(1.1)20 contract-arbeid
contractanten of iu totaal l l .471
met elkander de inwoners van een
stad /ouden vormen.
Zooals bekend lui.fi de
ook veel moeite gegeven o
dienst in liet leven te roep
zijn dan ook niet uitgebleven
op de wit te gronden een pro
.8 a In pCt. te zien gaven, l ie
gaf aanleiding over te gaan
bouw- witte gronden.
De kostprijs, niet inbegri]
op g.'hiUHveii, fabrieken, en
taris enz
tot /o..'!,"
Oogst 1920 belooft weder
vermeerdering op de leveren. Immers wordt de
rubberproductie getaxeerd op ll.190.OHIl h.K.(i., die van
palmolie op 2900 ton tegen 2349 ton, van paltnpittcn
op 750 ton tegen 529 ton eu van t hee op l 20.000 h.K.li.
tegen 81.905 h.K.' i-: daarentegen wordt een kleinere
koffie-oogst verwacht n.l. fxVO picols tegen Oei22
picols.
Voor het loopende eu de eerstvolgende jaren hebben
reeds aanzienlijke verkoopen van rubber plaats gehad,
zoodat voor de/e periode reeds een flinke winst is
verzekerd.
Wat de Rubber Cultuur Mij ..Amsterdam 11"
betreft, zooals bekend een dochter-maatschappij
door de .Amsterdam Rubber opgericht ten einde zich
voor de toekomst de beschikking over een grootere
rubberproductie te verzekeren, zoo moet voor het
dividend van (i pCt., uit hoofde van de daarvoor
verstrekte garantie, een bedrag van ? 100.000 worden
bijgepast, dat op de waarde der rubbei ondernemingen
werd bijgeboekt. De aandeden der Amsterdam.
Rubber il kunnen uiterlijk op 31 Dee. 1929 a 140 pCt.
worden afgelost of verwisseld tegen een gelijk aantal
aaudeelen Amsterdam Rubber, mits de koers van
laatstgenoemde dan minstens 150 pCt. is. De
aanplantingeiider Amsterdam Rubber II worden dit jaar
tot 5.000 bouw uitgebreid, waarmede zij circa
25 pCt. van die der moedermaatschappij zullen
innemen. Van deze ondernemingen is dus in de
toekomst een belangrijke toename van productie te
verwachten.
Alles tezamen genomen kan worden getuigd,
dat het bestuur der Amsterdam Rubber van de
gunstige tijdsomstandigheden ruimschoots heeft ge
profiteerd om de positie der maatschappij zoo krachtig
mogelijk te maken.