Historisch Archief 1877-1940
16
DE GROENE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND
No. 2556
UIT HET KLADSCHRIFT VAN JANTJE
-M<èl^\
uLf&m^
^è^tfeï'.
:p o i> C' <? c-^^SpS"*
? // ^Ha -5=^
cs?^x-^2^ ^V*1^-^-^ ik.
^^^_^^^7 ^x \? \2^ N:
^/&fs*«M*fc uM^e£&*^
u/z$f-&»p*. MtirzL /^Jr
v^^fe?T^<
v a\ .f1} i\ Yx<V?a^>j-, \ t ^.+,.
:mM^ t
i&<&£&i*fi>^ ?fè&flfè' &rmi£&<x
SCHILDERKUNST
DOOR A. PLASSCIIAKKT
W. iwi </?/( /:J«'», fc's/icr Surrïy, De;; /-/<;<;;,<
Indertijd was er een trits oedvriend Bautz
van den Berg, waarin Bautz. de meest gedegen schilder
leek; Goedvriend de meest rappe en mees! ontvan
kelijke, maar voorbijgaand-ontvankclijk vuur in
vloeden (vandaar zijn zeer vele ,,manieren") en waar
deze Willem van den Berg het meest uitblonk op het
zich verwerven van de kennis, de al bestaan hebbende
kennis van het vak" en waar hij tevens zich een han
dig arrangenr toonde, van stillevens en van figuur, als
stilleven ondervonden (dus als niet psychisch-aelief
voor den schilder op dat oogenblik). Deze trits kwam
in kennis met Willem van Konijnenburg, en onder
vond de inwerking van de leer van den intellectneelen
romanticus. Blijvend ondervonden dien n Bautz en
van den Berg (wat ook zou kunnen blijken uit hun
aanwezigheid op de I'arijsche tentoonstelling !)
Blijvend is in allen gevalle deze invloed te erkennen in
wat bij Esher Surrey te zien was van Willem van den
Berg. En op deze tentoonstelling doemen twee pro
blemen op, die liet noodzakelijk maken haar te be
handelen, anders zou ik dat misschien hebben nage
laten. Eigentlijk zijn er drie zaken te behandelen.
De eerste (/(/«csf/c is een. die te stellen , een stout
moedig': allure lijkt. Het is niet: te vragen of de
persoonlijkheid van Willem van den Berg een groote is.
Er is geen twijflen mogelijk: de persoonlijkheid van
N.V. Gerard A. v. d. Steur's
:-: KLEERMAKERIJ :-:
Haarlem, Kruisstraat 7 Telefoon 107.SO
Uitsluitend Ie kwal. Kn^elselie Stollen
Vraagt voor-.vaardcn voor abonnement
Willem van den Berg is geen groote; noch diepzii
noch lyrisch is hij. Maar toch lijkt mij die persoon
lijkheid, ik heb dat al meer geschreven, eene andere
te zijn, dan de schilder zelf doet zien (hier is de stout
moedigheid aan den gang') De persoonlijkheid is dus
geen groote, maar ik vind in het werk haast nooit.
zoo goed als nooit, wat toch in van den Berg is, en
dat is s;;«</A'.s'i7i/i<7</. Hen enkele maai erkent ge dat,
en dan is het werk nok werkelijker, meer levend dan
het gewoonlijk is. En ik vraag mij meer dan eens at'
waarom durft Van den Berg die snaakschheiel
niet te vertoonen? is dat niet deftig genoeg? Maar al
.://» mr/,', zooals iiij het zoo goed als altijd geef!,
overtuigt niet, rucrt niet.
En dat is het !\\:eei/e probleem, groote r dan deze
tcntoonstellirg, maar dat daar toch rijst: Waarom
roert het werk niet van Willem van den erg, d-t
toch smaakvol en kundig, zooals dat heet, wordt
voorgedragen ! Smaak en kundigheid <//> (/<".<' blijken
van de tweede orde te zijn. want zij zijn niet de uiter
lijke vertnlkirg hier van een bewegen hart, maar zij
zijn, als deftige maskers, gezet vuur een gezicht, dal
van anderen gezindheid i.-, liet werk van Willein
van den Berg is ten eerste >r/("«/sr/f,' v/l^-uilm^; hij
word! tol zulke uilirg niet gedreven, g ?dwori'eii in
het allereerste begin: Willcin van den Berg is al:', een
timmerman, die netjes ten tafelblad met fineer IvUgt,
naar een opdracht en gegeven teekeiiii g. l'oor zulk
gefineerd tafelblad raak! ge niet in bewegen; pan
noch deel heeft het hart daaraan. (Reus was een
Ugcnstellirg tot Van tien Berg!) De hartei i
moet het begin zijn van al ons doen, hoe ik ze latir
ook gezuiverd kan worden door overwegirg. Dat
erkent deze Van den Berg niet: daardoor bindt hij
deelen. die mee kunnen en moeten resomiecrcn:
daardoor wordt zijn werk koe! en daardoor is de
gewone ,,diepte" in hel werk Mooi! van
overtn'genden aard. En toch kon ei' iets zijn hij de/en schilder.
kijkt want nul; een kleine ten:: n/n lic1 linrl
mit'iiircr, verrukt; enkle wilsuiting overtuigt nooit in
kunst; Haat' is g.'cn geheim eu.u
J. H. DE BOIS, HAARLEM
KRUISWEG 68
Fine Prints - Pictures - Books
dei' ..stylisten" aangeroerd, en zou Willem \an den
Berg t'it die ^tvliJen behuoreii. Dat zulke zaak hiel
in de g'dachten kwam, is zeer verklaarbaar, daar in
? oinnrg we r k de1 nabijheid van Willem van
Ivmijneiibuig sterk gevoeld worelt, zooals in ander die van
Brueg'i. ui ik zou zeggen eUlers die van Levs. Door
ele nabijheid van Wiüun van Konijnenburg, zei! een
..stylist" wordt echtir \\'il'un van den I'ïerg geen
stvriist, ut' men moet zich met de \\rarmirg van zulk
belargi'ijk Ixgrip tevreden sielleii. \\'i!km vanden
Berg verluonl zich hier nie' anders dan een -tholier
wieti de werkelijke leu' van eieii meeslei' nigaat :
\vien hel aan de ware inteUcCtna'ile1'! ontbreek'
om dit siibt ii Ie spe! UK c ie spelen, om de/e riikeüjk
schakei rende \\aarlicid erg' r ie maken, w.iaiup van
Konijnenburg trotsch is. l lel nordl in van ;lui Bi. rg
hè! upz'. gg.-n v,'!i) een uie' bi grepen les: u; ' d< da!
g.- wee' ii'. : 'akt eell eelllon'g.n delin..
l Ie! lij-J :,;ij .un di; :'!\ - 'e I:ope n, da'. \ ..n dei".
Bu'g zie,i nog eeii^ zal keu>", ioi i'eii ^'M(I(/,'M'/I'
'((///?,///r: zoo hii eial kan. /'i! zi;;i \V'.ri\ l-;iaiil\ iu'iige'ii
en daaruin gaat liet o\er.:il, ui altiio.-, in ele eerste
p'aats. Dan z'ii een kop van hem innerlijk en uiierlijk
zich runden; dan zal liij in een op. Brui gel geïnspireerd
schilderij hè! \\are wezui van BnivgH niet meel
zoo/.-er ontkunieii; daal z:d hij meiischeii durven
:.',eveii, zooa's hii ze eigenlijk ziel, en dan za.i el' iets
v au hel werk uit^iKin; er ,:a! vihraiie /uu. en niet
alleen een fatsoenlijk aanweiisel zullen vvi; er vinden.
Kunsthandel D G. SifiUf UKOWEER
Ileercngracht 396 Amsterdam
Perm. Tentoonstelling van Schilderijen en Prenten