Historisch Archief 1877-1940
DE OSOENÈAMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND
No. 2561
i
r
j*
i
f
:
Teekening voor de Groene Amsterdammer" door W. Heskes
D. JESSURUN LOBO
in de rol van Mr. Sartorius in Shaw's De
huizen van den Weduwnaar", met welke
rol hij afscheid heeft genomen van
het Vereënigd Tooneel"
SCHILDERKUNST
DOOR MR. M. F. HENNUS
M. J. Brusse, Knoeierijen in
den Schilderijenhandel
Het zal wel niet de schuld zijn van den
schrijver van dit met zorg geschreven,
met zorg uitgegeven en ook wel actueele
boekje, dat men het niet met stijgende
belangstelling leest. Wat is er anders
te verwachten van het effect van een
reeks gelijkwaardige annecdoten over
eenzelfde onderwerp, die in al hun ver
scheidenheid toch eigenlijk alleen dit
«ene bewijzen: dat de mensch bedrogen
?Wil zijn en bedrogen wordt. Zoolang
«r lieden zijn die niet in de eerste plaats
om den wille van het kunstwerk en
daarenboven verstoken van gevoel voor
of begrip van kunst schilderijen koopen
en zoolang zij daarbij tegen de kleinste
opoffering de grootste waarde willen
verkrijgen, zoolang zullen er anderen
zijn die hen helpen op de wijze, die zij
verdienen. Deze overweging doodt de
. ware belangstelling in wat hier verteld
?wordt. Er is geen dramatisch conflict.
<3e kunt op de bedriegers niet boos
?worden 'en geen medelijden hebben met
<ie bedrogenen. Zij zijn aan elkaar ge
waagd. Het kan zeer tragisch zijn als een
ernstig liefhebber van moeizaam ge
spaarde duiten ondanks studie en smaak
. een kat in den zak koopt, maar het is
vanWeinigbelang,"dat iemand, die wetend
van toeten noch blazen een
schilderijengokje doet, onkunde en winzucht met
een croüte moet bekoopen. Wordt hij in
den nek gezien dan is dat zijn verdiende
loon en.de wijze waarop dat gebeurt kan
ons tien bladzijden lang bezig houden,
bij de elfde verslapt de belangstelling.
De pschychologie van den verzamelaar,
de manier waarop de bedrogene in
der. gelijke gevalleri reageert is eigenlijk ver
makelijker en belangwekkender dan het
bedrog zelf en de heer Brusse zou de
heer Brusse niet zijn, als hij dien kant
van zijn onderzoek links had laten liggen.
Geleerden die hun vergissing niet willen
bekennen, koopers van valsche Bosbooms
?dte tegen heug en meug aan de echtheid
vasthouden, eigenaars die ernstig boos
?Worden als welmeenende zielen hun de
valschheid hunner doeken bewijzen, en
dan uitroepen: er wacht wir meine
Bilder schlecht", zijn komische figuren.
Maar zij staan buiten de strekking van
dit boekje .Of dan de waarschuwing die het
bevat zal helpen? Er zijn en er waren ook
zeer ernstige kunsthandelaars. De heer
Brusse erkent het en tast hen niet aan.
Ik vrees dat de niet-ernstige die hij wel
aantast zijn prikken niet zullen voelen.
Hij vecht tegen windmolens. Aan de
menschelijke natuur kan hij niets veranderen.
De dwazen, die vóórdat zijn boek ver
scheen het beter wilden weten, zullen
daarna die eigenschap niet verliezen.
De kennis der trucs prikkelt hun eer
zucht, de openbaarmaking, die aan de
andere zijde van het kamp. Het zal
gaan als na de preek van den Heiligen
Antonius: die Predigt hat g'fallen, Sie
bleiben wie Alle.
Het vraagstuk der certificaten staat
naast dat der vervalschingen. Men is
gemeenlijk snel met het veroordeelen
van hem die een naam koopt". Niet
op den naam maar op het schilderij
komt het aan.
Wat doet het er toe of het een Jan
Steen is als het maar mooi is". Inder
daad. Met het kunstgenot" heeft dat
niets te maken, maar wel met den prijs.
Wie een Jan Steen verkoopt wil den prijs
van een Jan Steen maken, en wie er een
betaalt wil er een hebben. Hier kan een
certificaat zooal geen materieele dan
toch formeele zekerheid geven. Het be
roep op den expert is daarmee gerecht
vaardigd, de eminente beteekenis van
zijn verklaring vastgelegd, het recht op
een belooning gefundeerd. Is de expert
een man van naam dan krijgt zijn certi
ficaat de waarde van eens schilders
handteekening, maar dit juist maakt
zijn taak uiterst delicaat. Alle omstan
digheden die ook maar den schijn op
hem kunnen laden dat hij bij zijn exper
tise gedreven zou kunnen worden in de
richting van eigen voordeel, moet hij
mijden. Percentsgewijze belooning is
daarmee veroordeeld. Wie /1000 kan
verdienen met den naam Rembrandt en
? 100 met dien van Bol moet passen op
zijn onderbewustzijn. Het duwt hem in
de richting Rembrandt; maar een zeer
enkele is ongevoelig voor / 900. De be
schouwingen van den heer Brusse over
deze kwestie zijn niet het minst interes
sante gedeelte van zijn boek. Maar zelfs
daar schijnt het effect problematisch.
Dagelijks blijkt welk een teer ding een
certificaat is. Het keert zich onherroe
pelijk tegen den auteur die het niet
uiterst voorzichtig behandelt en snijdt
hem vroeg of laat den hals af. Zal de
waarschuwende stem van den heer
Brusse dit proces verhaasten?
Vreest geen
examen!
Want er is een middel dat U
kalm maakt en kalm houdt
terwijl Uw geest helder blijft
MIJNHARDT'
s
ZENUWTABLETTEN
behoeden U voor zenuwachtigheid
Buisje 75 et. Bij Apoth. en Drogisten.
Electrische
WarmwaterVoorzieeing
MET NACHTSTROOM
a2ct.perK.W.U.
Vraagt inlichtingen en brochure
D. OBERINK 6 Co.
Electr. Techn. Bureau
Prinsengn 456 - Tel. 37452
EN
a L DE KONING 6 Zn,
Sanitaire Inrichtingen
Keizersgr. 447 .- Tel. 43688
Vakkundige installatie tegen dezelfde tarieven
als déGemeente Electriciteitswerken
DEN HAAG
PlANOs.ORGELS
oekhcrsljtr 149. Telef: 13051.
Spoor's
Mosterd
W. A. Spoor jr., Cukmborsf.
N. V. PAERELS
AleuLileering-^Mij.
AMSTERDAM
C O MPLE TE
Jf eub i Leering
Betimmeringen
Rokin 128, Tel. 44541
Cliché's
Van Leer
Amsterdam
l£_
Alphen al d Rijn
- Lijmt ALLES
CLEVELAND-SIX
F. 3850,-, =
Voor bovenstaanden prijs leveren wij vanaf 6 Mei een
5-persoons Sedan met 4 portieren (geen coach).
Deze Sedan is voorzien van den soepelen, zuinigen en
betrouwbaren 6 cyl. CLEVELAND-motor en is verder
in alle opzichten hypermodern. Ducolak, One Shot smeering
?waarbij verstopping of piepende veerbouten uitgesloten
zijn, ballonbanden, K,M.-teller, snelheidsmeter,
benzineklok, binnenverlichting, dashboardverlichting, compleet
gereedschap, stadslampen, groote lampen, etc.
Snelheid van 3?95 K.M. zonder overschakelen
P AP A Pu AWPUCTflW WDVCDTWPQPÏAIJQ IflQ A'Tl A M
liAKAIil! AIMËLUfl, ffliliinlfllibünAflöluo, AJJA1
VRAAGT PROSPECTI - VRAAGT PROSPECTI
ft: