DE GROENE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND No. 2564 NIEUWE ENGELSE BOEKEN DOOR WILLEM VAN DOORN YEATS REVISITED Early Poems and Stories. By W. B. Yeats. Macmillan, 1925, 10/6 Ze houden zich goed, deze gedichten en vertellingen tiit Yeats z'n eerste tijd, geschreven vóór z'n zeven«n-twintigste jaar, in The Beardsley Period", > -waarin ie zich bewoog en waartoe d'ie niet behoorde. Z'n vriend Arthur Symons kon _ zich laten bezielen ?door nacht-café's en wat dies mér zij, Yeats niet. Oscar Wilde kon tuiltjes maken van min of meer «nfrisse cryptogamen Yeats niet. In Londen en Parijs zocht ie gedachte-wisseling met gildebroeders, <te voor 'n ontwikkeld kunstenaar onontbeerlijke "vonke-slag van kei op staal; maar de brandstof haalde -n-ie ergens anders vandaan, van 't grote Ierse laag ten, waar eenden en reigers voor 'm voltigeerden, en pluvieren en wulpen tussen riet en wolken concerten ^aven,waar de nevels spraken van 'n geheimzinnig verJeden, fantastiese gestalten aannamen in 't geblaas van de wind en de jonge dichter toefluisterden, dat hij dergelijke gestalten zelf kon maken uit het ijle ?materiaal van de voortijd en met behulp van de wind ?der bezieling. En waar ie voor z'n littéraire uitdruk kingswijze te leer ging in hutten en stulpen. Met dit kloeke boek is alles wat Yeats heeft geschre den, met uitzondering van z'n allerlaatste, kabba3istiese werk (waaraan de gemiddelde lezer niet veel verliest), in vijf uniform uitgevoerde delen kompleet. Het eerste \verk is 't laatste verzameld, en 't zal de -firma Macmillan aardig wat geld hebben gekost, het los te krijgen van de uitgever Fisher Unwin, die ?wel wist wat ie graag vasthield. Wie 'n oude uitgaaf >bezit raad ik toch aan, kennis te nemen van deze .nieuwe, 'n Vergelijking van oudere en jongere redakiies van 't werk van deze dichter is 'n liberal education, ds eerste-rangs aanschouwelik onderwijs in aesthetica. En 't oude spreekwoord dat alle verandering geen verbetering is, zien we bij Yeats slag op slag gelogen straft, evenals we dat zien bij een der onzen, bij StaTing. Hier is The Sorrow of Love, in de redaktie van 1908: The quarrel of the sparrows in the caves, The full round moon and the star-laden sky, -And the loud song of the ever-singing leaves, JJad hid away earth's o/d and weary cry. -And f hen you came with those red mournful lips, And with you came the wole of the wor/d's fears, -And all the frouble of her labouring ships, -And all the frouble of her myriad years. -And now the sparrows warring in fhe eaves, The curd-pale moon, fhe white stars in fhe sky, -And fhe loud chaunfing of the unquief leaves, -Are shaken with earth's old and weary cry. En hier volgt het omgewerkte gedicht, zoals het ?de dichter het best voldeed in 1925: The brawling of a sparrow in fhe eaves, 'The bri/liant moon and all the milky sky, .And all fhat famous harmony of leaves. Had blotted out mans image and his cry. A girl arose that had red mournful lips .And seemed the greatness of the world in fears, Doomed like Odysses and fhe labouring ships -And proud as Priam murdered with his peers. Arose, and on fhe instant clamorous eaves, .A climbing moon upon an empfy sky, And all that lamentation of the leaves, «Cou/c/ but compose mans image and his cry. Het zou 'n belediging zijn aan 't adres van de lezer, :als ik 'm er op wees in welke mate hier iedere regel 'heeft gewonnen aan uitdrukkingskracht (ook wel aan juistheid), en hoe't hele gedicht, wat spanning «en suggestiviteit betreft, het oorspronkelike ver achter zich laat. Waar de lyriese ader blijft stromen als bij Yeats, kunnen de voortschrijdende jaren slechts groter rijpheid brengen. DE KON.FABR.F.W.BRAAT-DELFT VE «ZIN KT, VERLOODT, VERKOPERT ONAFHANKELIJK VAN VORM CN AFMETING JTEG5M BiLLiOKE PRlJZEN. LOONSCHOOPEERAFDEELING. VAN 'N MAN DIE GEEN VROUW MAAR 'N VOLKSSTAM TROUWDE Drag: By William Dudley Pelley. Melrose. 1925. 7/6 Ik herinner me hoe ik jaren geleden in 'n gesprek met 'n bank-direkteur, aan deze heer als mijn niet-onoverwogen mening te kennen gaf, dat het lezen van 'n aantal goeie romans (goeie niet te verwarren met brave) behoort tot de noodzakelike geestelike uitrusting van 'n jong mens, en dat men uit zulke boeken, behalve andere wensenswaardigheden, 'n ferme dosis wereldwijsheid en mensekennis kan putten. Als loon voor dit littérair-pedagogies advies gewerd mij 'n blik,,waarin ongelovigheid, verbijstering en twijfel aan m'n geestvermogens tot iets totaal-onvergeteliks waren versmolten. Evenwel sta ik nog steeds op 't zelfde standpunt; mits de lezenswaardige roman niet na het uitlezen van 't verhaaltje wordt terzijde gelegd, maar hij herhaling wordt opgenomen, geraadpleegd en verwerkt. De gave des woords bezitten is een ding, 'n geprononceerde kijk op 't leven hebben is 'n ander, vermogen tot belichaming, tot plasties-verbeelden van onze levensbeschouwing is 'n derde, karakter als waarborg van artistieke integriteit is 'n vierde en de goeie roman zal worden geleverd door de per soon bij wie deze vier desiderata verenigd worden aangetroffen. 't Andere is bijzaak. Humor, 'n grote gave, is niet onontbeerlik. Overdrijving, mits eerlike, als gevolg van geestelik warmlopen en in-gloed-raken, kan hoegenaamd geen kwaad. In Drag ( = blok-aan-'t been) is overdrijving, 't Is waar, de roman speelt in Amerika, en wat ons hier overdreven voorkomt, behoeft deze indruk nog niet te maken in 't land waar men wolkenkrabbers heeft van zeventig verdiepingen en meer. De held begint het leven als 'n oer-naïeveling, zoals ik er nog geen heb ontmoet, behalve Jim Pinkerton, en dat voortreffelike type ken ik alleen uit Stevenson's Wrecker Maar Jim Pinkerton was ook 'n zoon van Uncle Sam, en Stevenson was met de familie zeer vertrouwd Een der heldinnen kan bogen op 'n loopbaan even onwaarschijnlik als die van Mata-Hari en 'n boel eervoller Maar Amerika heet het land der onbegrensde mogelikheden. En alles bij elkaar maakt Drag de indruk van H>aarftefden(Amerikaanse)natuurgetrouwheid. Trouwens, mensen die zich met 'n ware wellust door Jan-en-Alleman laten exploiteren treft men overal aan. En van die geëxploiteerden komen lang niet alle ooit tot inzicht, en wie tot inzicht komen, hebben dan nog lang niet altijd de zedelike moed om met David Haskell uit te roepen: Get off my back!" Ruk uit, allemaal, schoonmama plus schoonzusje, plus aangetrouwde zwager plus aangetrouwde nicht-in-de-zevende graad.... Ruk uit en parasiteer ergens anders! FICTION The Victors. By Peter Deane. Constable, 1925. 3/6. The Mulberry Bush, And other Stories. By Sylvia Lynd. Macmillan, 1925. 6/?. Not Sufficient Evidence. By Mrs Victor Rickard. Constable, 1926. 7/6. Nummer een is 'n histories dokument dat tevens 'n algerneen-menselik belang heeft, als illustrerende de dankbaarheid, die nog minder bestendig van duur is dan de veel besproken liefde. Michael Poster (er zijn merkwaardig veel Michaels tegenwoordig in Engelse verhalen, omtrent tienmaal zoveel als Oom-Karels in boeken voor de Nederlandse jeugd) is er een uit velen: door de oorlog uit zijn studie gerukt, aan z'n eigenlike loopbaan onttrokken, en nu aan den dijk, zonder middelen van bestaan, zelfs in 't rijke Engeland. Het boek is goed geschreven, mat inge houden verontwaardiging, en voor de karakterizering van de held kan men enkel lof hebben. Echter schijnt de zelfmoord op 't eind mij minder tragies toe dan wel melodramaties. Iemand die zoals Michael niet schroomde zelfs het zwaarste werk aan te pakken, had stellig op het Franse platteland werk kunnen vinden, en had daar geen last gehad van vroegere stand genoten. Van Mrs Victor Rickard heb ik al meer werk in dit blad besproken. Ze beschikt over 'n uitstekende stijl en veel vertel- en typeerkunst. Vroeger was ze ambi tieuzer dan tegenwoordig, en pakte maatschappelike problemen aan. Dit deed ze met te weinig sentimen taliteit om te kunnen wedijveren met leveranciers van gewrochten als // WinterComes,terwijld'reerlikheid en talent wel vaak wat leverden dat superieure kwaliteiten vertoonde zonder daarom 'n meesterstuk te zijn. Tegenwoordig zoekt ze d'r kracht in boeiende verhalen, 'n Familie-konflikt, 'n verdachte vriendin, 'n v:rgiftigings-proces, wie graag 'n boek heeft waerbij d'ie niet in slaap valt kan bij haar terecht. Sylvia Lynd heeft, voor zover mij bekend, nog geen werk van enigszins forse opzet het licht doen zien. Ze schrijft met veel voornaamheid en gratie, schetsen en verhalen zoals in The Mulberry Bush, maar ook poëzie, kleine lyriek. Veel psychologies inzicht, steeds het juiste woord op de juiste plaats, het wordt tijd dat ze een roman levert. Mr. Ambrose Tillotson, de vogelliefhebber en natuuraanbidder, die geen lijster kan onderscheiden van 'n mus, kon de kern worden van 'n tweede Pickwick. CONCOURS VAN A UTOMOBIELKOETSWERKEN Teekening voor de Groene Amsterdammer" door B. van Vlijmen HOE SOMMIGE DEELNEMERS HET ZIEN KONINKLIJKE BAZAR 82, ZEESTRAAT DEN HAAG WAAR ELKE PET IT R I E N" IS EEN GENOEGEN OM TE GEVEN EN EEN VREUGDE OM TE ONTVANGEN.