V i Ijfflf. ?**? *"% frf|:*f/ \1 il'' sDE GROENE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND No. 2564 B»' !r'.v :,<t-* *;« E T R U S S I S C H E P R O B L E E M DOOR J. NOVAKOVSKY IN een artikel in De Zakenwereld van Juni 1926 , tracht Sfr Henry 'Deterding het Russische vraag stuk te behandelen. De zaak, waarover het gaat, en ' 4e'positie'van'den schrijver zijn teide van zulk een ; jbeiang, dat .bespreking in een algemeen weekblad ais ?,?de Groene" gewenscht is. ; Hij. spreekt met.de grootste ironie van profes" sorale theorieën en journalistieke wijsheid". Het vraag'stak schijnt hem zoo eenvoudig toe, dat het nauwe lijks de moeite waard zou zijn om daarover nog te argumenteeren. ' Had Sir Henry Deterding nog genoegen genomen BteTnêf eenvoudige syllogisme, darmen geen regee ring kan vertrouwen, die zich veroorlooft zonder schadevergoeding eens anders eigendom" te nationaHseeren, dan zou ik daarover, niet veel zeggen. 'Het moet toegegeven worden, dat een dergelijk nltraparticulier standpunt, menschelijkerwijze ge roken, begrijpelijk is. Men kan niemand dwingen ' l eigen verdriet, zijn, volgens hem gerechtvaars jde, bezwaren op zijde te zetten, en slechts de alge,meene economische en politieke wereRffif longen in Het oog te houden. Maar Sir Henfy wil daarmede niet volstaan- Hij beweert, dat d« wederopbouw van Rusland onder de 'tegenwoordige regeering absoluut ommogelijk is, en . tracht deze bewering ten deele met feiten" en ten , .deele met onverbiddelijke logica" te schragen. . Laat mij in de eerste plaats deze feiten" nader , «bekijken. Sir Henry Deterding beweert: *, De Russische regeering komt weliswaar hare ver plichtingen na, maar slechts die welke uif koop en verkoop voortspruiten; waar hef echter om concessieconfraclen gaat, begint dé. regeering echter onmiddellijk spitsvondig heden *ait te denken, die wel, volgens de letter van hef confracf, doch zeker niet volgens den geest daarvan, passen. ? Volgens hem zouden dus de arme Harriman, de .?Lena Goldfields", en andere concessionarissen in - een vreeselijkëhinderlaag zijn gevallen; zij zouden zulke contracten hebben afgesloten, die voor spits'-"? vondigheden van allerlei aard ruimte laten. Daarbij ' zouden'zij zoo worden geterroriseerd, dat zij het in , het geheel niet wagen, zich daarover in de Europeesche - pers te beklagen, en zij zouden integendeel, genood zaakt zijn af en toe de loyaliteit der Russische regee ring tegenover hunne maatschappijen openlijk in de - - Europeesche pers te attesteeren! (wat is geschied). Meent Sir Deterding dat er n leger van de Zakenwereld" zal zijn, die deze ongedocumenteerde in sinuatie zal gelooven? Overtuigend niet waar? J Men maakt veel ophef van verleende credieten, ( Maar !n de eerste plaats is hef de vraag of de goederen, 4ie op deze wijze betrokken worden, prima zijn, en ten tweede is 'de prijs tweemaal zoo 'hoog als anderen daarvoor betalen. Ik twijfel er geen moment aan of de talrijke, voor aanstaande fabrikanten in Engeland, Duitschland, Hollend, Frankrijk en andere landen, die aan de Russische regeering goederen op crediet verkoopen, , zullen deze even ongegronde als beleedigende bewering met verontwaardiging verwerpen. Het is waarlijk geen compliment voor firma's als bijv. Vickers, English Electric, Platt Bros in Engeland, Krupp en andere firma's van gelijke standing in Duitschland, t? beweren, dat zij voor een dubbelen prijs en zelfs minderwaardige goederen geleverd hebben. Het kan voorkomen dat het bij uitzondering, den speculant gelukt, door omkooping van een sovjetambtenaar, slechte waar tot een goeden prijs te leveren. Is dat chter ewi reden voor zulk een algemeene bewering? Ik ben overtuigd, dat de Hpllandsche textielfabrikanten, die^oederen op crediet aan Rusland verkocht hebben, tegenover den heer Deterding zullen getuigen, dat zijn bewerirfg niets met de waarheid gemeen heeft. Thans nog een punt, dat tof de feiten" behoort, n dal hef wanbeheer der Sovjets moet afspiegelen de uitvoer van vloeibaar brandmaferaal zou diverse spoor wegen gedwongen hebben, de locomotieven met hout te stoken. Sir Henry schijnt vergeten te hebben, dat het Russische spoorwegnet altijd, d.w.z. ook voor den ft -.., H" ;'+VANNELLE'STABAK KWALITEIT ALOM VERKRÜGBAAR oorlog, zeer weinig vloeibare brandstof voor de loco motieven gebruikt heeft en dat dit bijna uitsluitend geschiedde op de Kaukasische, Transkaukasische, en Transkaspische spoorlijnen; Steenkool was altijd en blijft ook thans voor circa 75 pCt. het overwegende stookmateriaal voor de spoorwegen in Rusland. Hout werd ook voor den oorlog op eenige spoorlijnen als stookmateriaal gebruikt en wel op enkele trajecten der Noordelijke en Noordwestelijke lijnen, waar deze groote en rijke wouden doorsnijden, en waar hout het goedkoopste stookmateriaal is. Waarop is dus -deze merkwaardige bewering ge baseerd? Zoo staat het met de feiten". Hoe staat het nu met de onverbiddelijke logica"? De heer Deterding doet veel moeite om te bewijzen, ten eerste, dat het geheele fundament van Rusland de landbouw is, en ten tweede, dat de credieten voor Rusland noodzakelijkerwijze lang moeten zijn. Zulks is echter algemeen bekend. Wat de lezer, de zakenman weten wil, is: of men deze credieten ver leen en kan of . n iet. Om deze vraag zakelijk te beantwoorden, moet men weten of de Russiche regeering in de mogelijkheid verkeert hare verplichtingen na te komen, en getoond heeft zulks te willen doen, m.a.w. is het der regeering gelukt om met succes uit de anarchie te geraken, die in de eerste jaren na de revolutie geheerscht heeft, orde in handel ert nijverheid te scheppen en baas in het land te blijven? Beweegt zich de regeering nog "altijd in streng, communistische ban^n of toont zij de voor de economische ontwikkeling noodzakelijke toegevendheid en het noodzakelijke aanpassings vermogen, om met de eischen van de kapitalistische buitenwereld rekening te houden? Men behoeft waarlijk geen communist te zijn, om deze vraag in bevestigenden zin te beantwoorden. Het is voldoende om het rapport der 4 conservatieve lagerhuisleden over Sovjet-Rusland aandachtig te lezen, om tot de overtuiging te komen, dat ik vol komen gelijk heb. Zelfs de ,heer Deterding schrijft: De Sovjets zijn (wellicht eerlijke) theoretici, die ieder jaar wat meer praktische ervaring opdoen, zoodat zij logischerwijze, ieder jaar minder voor het communisme gaan voelen". Ik kan natuurlijk in het bestek van dit artikel er niet verder over discuteeren, of de Sovjets noodzakelijk terug moeten komen tot het volledig herstel der onbegrensde macht van het particuliere kapitaal, of dat wellicht een nieuwe vorm vari economie ge schapen zal worden, waarbij het staatskapitaal en het particuliere initiatief tezamen zullen werken en elkander zullen aanvullen. Deze kwestie is te groot en te samengesteld, om vluchtig te behandelen. Maar ook het reeds gezegde zal voldoende zijn, om aan te toonen, dat de heer Deterding deze zeer gecompliceerde kwestie wel wat al te eenvoudig opvat en behandelt. . Hoe is het nu echter in werkelijkheid gesteld? Ik zal trachten in het kort een algemeen overzicht van het Russische probleem te geven, eenige raadsel achtige verschijnselen duidelijk te maken en het begrip van den gecompliceerden toestand te vergemak kelijken. Hef sfabilifeifsraadsel der huidige regeering, De boeren welke 80 pCt. van de Russische bevolking uitmaken, en die op den duur geen rtgeering zullen dulden, welke geen rekening houdt met hun levens belangen, hebben er niet het geringste belang bij, een regeering omver te werpen, welke hun het zoo lang begeerde land heeft gegeven. De z.g. witte" beweging, die o.a. aan de boeren den grootgrond bezitter wilde blijven opdringen, heeft voor de boeren elke sympathie voor het vroeger bestaande conservatisme onmogelijk gemaakt. Zij hebben dit door bittere ervaring te goed leererr kennen. Aan den anderen kant, toen de communisten probeerden het zuivere communisme door te voeren, zijn zij op zulk een gevaarlijken tegenstand der boeren gestooten, dat zij zich gedwongen voelden, ten spoedigste van hun avontuurlijke politiek af te zien, en de Nieuwe Economische Politiek" (NEP) te proclameeren. De regeering heeft beslist en voor altijd het recht der boeren erkend, om over de producten van hun arbeid vrij te beschikken. Dit besluit heeft toen aan den eenen kant de boeren tot rust gebracht, en aan den anderen kant voor de regeering de mogelijkheid geschapen, hare kracht aan den wederopbouw der industrie en de saneering van binnen- en buitenlandschen handel te wijden. Welke zijn de resultaten? / De totale industrieele productie van Rusland was tot 'de invoering van de NEP in vergelijking met voor dep oorlog tot op 1/6 gedaald; nadat de nieuwe politiek in werking is getreden, werd de opbloei steeds merk baarder. In het jaar 1923/1924 (het Russische eco nomische jaar loopt van October tot October), bedroeg de productie reeds 46 pCt. van voor den oorlog, in het jaar 1924/25 70 pCt., in het loopende jaar 1925/26 hoopt men 94 pC.t te bereiken. Niemand twijfelt er natuurlijk aan, dat zonder toevoer van buitenlandsch kapitaal een verdere succesvolle ontwikkeling van de .Russische industrie eenvoudig onmogelijk is. Juist is het ook, dat zoowel de kwaliteit alsook de kostprijs der in Rusland gefabriceerde goederen nog veel te wenschen over laten. Maar men moet totaal blind zijn, om niet te erkennen, wat tot dusverre in deze richting tot stand werd gebracht. ^ BATENBURG & FOLMER (G. W. FOLMER) DEN HAAG, HUYGENSPARK 22 BERGPLAATSEN VOOR INBOEDELS MET SAFE-INRICHTING VERHUIZINGEN ONDER GARANTIE INTERNATIONALE TRANSPORTEN De betrekkingen van de Europeesche resfeeringen tof Rusland. Nadat men tot de overtuiging was gekomen, dat de actieve interventie en de economische blokkade vol komen mislukt waren, en er veeleer toe geleid hadden, het extremisme in elk opzicht moreelen steun en recht te verleenen, besloten de regeeringen van Europa, en ia de eerste plaats de Engelsche, om de afgebroken betrekkingen weder te herstellen. Het is een naïviteit zonder weerga te beweren, dat Lloyd George een. Sovjet-ijveraar" zou zijn, of dat hij door de burstirig; corn bins" in Rusland beïnvloed zou zijn. Men moet waarlijk moed" hebben, de gezamenlijke regeeringer» van Europa voor een wereld van gekken of Sovjetijveraars" te verklaren. De staatslieden van Europa, (Lloyd George was slechts de eerste, die het heeft ingezien, ) zijn lang zamerhand tot het inzicht gekomen, dat een land, hetwelk een zesde deel van de aardoppervlakte uit maakt, met een bevolking, die ongeveer 150 Miljoen. menschen telt, niet geignoreerd kan worden. Men is: gaan begrijpen, dat niet alleen Rusland Europa noodig heeft, maar dat ook Europa niet verder kan zonder Rusland's medewerking. Zulke wereldmarkten als Rusland zijn er niet veel onder de zon, en het opensluiten van deze geweldige markt, is een' der belangrijkste opdrachten van Europa geworden. .Iedereen begrijpt natuurlijk, dat voorloopig de koop kracht van Rusland niet al te groot kan zijn; maar de dingen zullen er geheel anders uitzien, wanneer de sluimerende rijkdommen van Rusland door investeering van buitenlandsch kapitaal ontgonnen zullen worden. Tot nu toe stond aan zulk een investeering op grooten schaal het onopgeloste schulden- en compensa tievraagstuk in den weg. Nu heeft zich de Russische regeering bereid verklaard, op dit gebied tegemoet koming te toonen. De Russische regeering staat reeds, uit hoofde van deze verklaring, met Frankrijk in levendige onderhandeling. Onderhandelingen met Engeland zullen zeer zeker niet lang op zich laten wachten. Het is begrijpelijk, dat zulke onderhande lingen niet van vandaag op morgen ten einde gevoerd kunnen worden. Echter heb ik niet de geringste aanleiding er aan te twijfelen, dat men vroeger of later, door concessies van beide kanten, tot een vriend schappelijke overeenkomst zal geraken. Die staten of particuliere ondernemers, die over vooroordeelen en onaangename herinneringen weten heen te stappen, zullen het meeste profiteeren. ZOMERNACHT Er drijven langs den hemel lichte nevels, waarfusschen hel de witte maan soms blinkt; een glans ligt op de daken, maar de gevels zijn doode dingen, waarin 'f licht verzinkt. Er komen uif de verfe klokkenklanken, hef oude wi/sje van hef carrillon geeft zuiver zingend aan de lucht haar ranke geluiden, 'f schoonste waf hef geven kon. Dan dalen roepend fwalef luide slagen en als de laafsfe toon verklonken is, lijkt hef alsof hij met zich heeft gedragen hef laafsfe leven. En verzonken is de sfad nu in een uitgespreide stilte, die alles dooft waf storend klinken kan; er nadert met den wind een vreemde kilte.., de fijne hoornen rillen zacht ervan.. . D. ZIJLSTRA Kon. Meubeltransport-Maatschappij DE GRUYTER 6 Co. e>a o«s DEN HAAG <^> *> <^ AMSTERDAM - ARNHEM Verhuizingen per Auto-Trein