De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1926 24 juli pagina 3

24 juli 1926 – pagina 3

Dit is een ingescande tekst.

{LAND fj. .u f f STAND DER PSYCHISCHE WETENSCHAPPEN IN HET JAAR 1926 DOOR MR. C. P. VAN ROSSEM s ? < ' . . . N . . | ET is n van de wonderlijkste dingen van dezen ' tijd dat. honderden van geleerden, sinds jaren «n jaren, een nieuw wetenschappelijk gebied hebben ?omgeploegd en wonderbaarlijke vondsten hebben «opgegraven, zonder dat eigenlijk iemand er notitie ?van neemt. Zelïs de pers, aangewezen op de voorllichting van het publiek, is zoo vastgeroest in haar - xlik materialisme, dat ze alle geheimen van het heelal ?ten halt heeft toegeroepen. Voor haar is er niets meer .te weten dan eenig dagelijksch nieuws en wereldschokkende gebeurtenissen als. een internationale voetbal-rnatch.':dèSynode, de koers van de rubber en , -de gemengde berichten. Aangezien ze zelf geen ziel v iéeft is liet nief te verwonderen dat ze ook in de ziel van een ander: geen enkel belang meer stelt. Alle ? -wonderbaarlijke krachten die.?- wellicht in de anenscheliike natuur verborgen liggen, acht ze geen .atoom belangstelling waardig. Immers, het resultaat van tientallen jaren van wetenschappelijke psychische ?onderzoekiageirheeft nog nimmer in een Hollandsch ?dagblad een hëelèof zelfs een halve .kolom kunnen ?Vinden om de belangstelling voor zich op teeischen. "Wel weet ik bq ondervinding dat de pers, als ze zich smet een nkel .berichtje pp dit gebied beweegt, de ?meest verrassende stupiditeiten ten beste geef t,, ze ?doet alsdan als een keukenmeisje dat wel eens van " Etosteir» fteeft? gehoord en het tweede meisje een -verklaring tracht tégeven van de relativiteit. De stand def psychische wetenschappen, de reso''dutJes van het 'laatste metaphysisch Congres (War schau) vindt men het duidelijkst geëxposeerd in het jongste werk van. Dr. Sudre: Intrpduction a la metaphysique humaine. Het merkwaardige is dat, na ?een tijd van phti. zestig jaar psychisch onderzoek, de psychische wetenschap tot een zoo goed als unanieme ?conclusie is gekomen, die velen absoluut ongeloofelijk ^zal voorkomen. Het Congres van Warschau beteeként /een mijlpaal op den weg van het historisch cultuur leven. Alles waarover het groote publiek gewoon is .?z'n schouders op te halen en alwetend te spotlachen is nu, door de psychische wetenschap als waarheid erkend. De geheimzinnige krachten van media, het inediumiek ectoplasma, het verlies van lichaams gewicht tijdens materialisatie verschijnselen, telekenische phenomena, automatisch schrijven, gematejrializeerde geestverschijningen, clairvoyance, ja zelfs -?spook-verscjiijningen en zooveel andere geheimzinnige phenomenen die men gewoon is met het etiket spiritistisch te beplakken, worden door Sudre, naar aanleiding van persoonlijke onderzoekingen en die .zijner wetenschappelijke collega's, als wetenschappelijk , bewezen vastgelegd. Daarmee zij niet gezegd dat Sudre'en de andere onderzoekers zich allen op zuiver jspiritistisch standpunt stellen, het congres van *' Warschau is tot de conclusie gekomen dat het voortJèven van de ziel na den dood nog niet bewezen is kunnen worden. Er zijn in deze twee groepen die, niet 'in het "vastleggen der feiten, maar in de verklaring der ?verschijnselen steeds tegenover elkaar hebben gestaan. De eerète groep waaronder bekende figuren te tellen zijn als prof. Richet, Janet, Flournoy, Ossowiecki eldjt de verschijnselen af uit geheime krachten in ?den mensch zelf verborgen, de andere groep waartoe feehooren Sir Oliver Lodge, Flammarion, Lombroso, Bozzano etc. hebben de geesten-theorie geaccepteerd, . tn.a.w. dat gedisincarneerden oftewel gestorvenen in tspmmige verschijnselen als verstandelijke intelligen ties ingrijpen.,We hebben otis, naaïaanleiding van ' ;Sudre's werk, alleen te bemoeien met de animistische theorie. Allereerst wordt er eens en vooral gebroken mei het populaire begrip dat elk medium onher roepelijk een bedrieger of bedriegster is. Wel is er een s zekere, hoewei kleine, hoeveelheid bedrog tijdens de ^séances ontdekt, maar de vrijwel generale conclusie is deze dat het bedrog van de wetenschappelijk ..gebruikte media op?onbewust"bedrogisterugtevoe ren 1). Dit sluit natuurlijk het bedrog in het algemeen ^ bij beroeps-media niet uit gelijk er kwakzalvers ^riijn en valsche munters, zoo zijn er ook goochelaars die voor media poseeren slechts legt de wetenschap ,^dennadruker op dat er ook personen zijn met echte mediumieke gaven die echter, bij gebrek aan dieper r-zedelijk evenwicht, hun vervloeiende krachten soms met kunstgrepen een beetje trachten te steunen. Is 1 :het medium in diepe trance verzonken, zoo noemt Dr. Schrenck Notzing dit: automatisch reflectorische bewegingen. De populaire oppervlakkigheid dat ??? >elk medium per se een bedriegster is, komt tegen"?Wpordig ook daarom te vervallen, omdat er in dezen tijd duizendmaal maal meer zoogenaamde familie, .media zijn dan beroeps-media. Mogen we afgaan op ' Roomsch Katholieke onderzoekingen de Roomsche GIDDING ?UYNENBURG MUYSl 4PCHILPER5I DE SPEELKAARTENBELASTING AFGESCHAFT Teekening. voor de Groene Amsterdammer" doqr Joh. Braahensiek MIN. DE GEER TOT EX-MINISTER COLIJN: DIE IS ALS EEN KAARTENHUIS IN ELKAAR GEZAKT l" Kerk schijnt een forsche actie op touw te zetten tegen den verrassenden groei van de spiritistische beweging zou zouder er alleen in Engelsen sprekende landen zestien millioen spiritisten zijn en alleen in Engeland zeshonderd spiritistische kerken. Het is begrijpelijk dat deze groote massa niet bediend kan worden door de weinige media die er een beroep van maken; in ontelbare Engelsche families wordt getracht d,e mediumieke gaven (die ieder mensch min of meer schijnt te bezitten) persoonlijk te ontwikkelen. Het bedrog-argument moet dus tegenwoordig uit een ander gezichts-punt worden bekeken. De psychische wetenschap heeft getracht een aigemeene formule vast te leggen die dienstbaar is voor de verklaring van welke psychische mogelijkheid ook. De vier leidende principes zijn de volgende: 1. de ideo-plastiek. Hiermee wordt getracht de als echt en waar erkende materialisatie-verschijnselen te verklaren. De verschijningen die zich uit het ecto plasma van het medium vormen mogen de gedaante aannemen van een overledene, ze mogen in de seancekamer rondwandelen en spreken en zich geheel ge dragen als verstandelijke intelligenties, Dr. Sudre en. z'n collega's voeren dit mysterie terug tot onderbewustzijn-acties van het medium, welke de uitge worpen ectoplasma-stof aankleedén met beelden en herinneringen, opgehaald uit het onderbewustzijn van het medium zelf of uit het onderbewustzijn van n der aanwezigen. 2. de ideo-plastiek van stof het vermogen om stoffelijke voorwerpen te transformeeren en op te bouwen. 3. de ideo-plastiek van energie het vermogen van energie om te zetten of uit te zenden. 4. psycho-cognetie het opnemen van indrukken door inwendige vermogens, buiten de oogen om: helderziendheid 2). Onder deze principes moet dan alles worden gerangschikt wat anderen uit de inwerking van verstandelijke intelligenties, afgestorvenen, hebben afgeleid. We moeten echter in het offg houden dat dit voorloopig niet meer is dan een werk-hypothese die soms in een verrassende gewrongenheid, coüte que coüte, aan de feiten wordt aangepast. Ook is de psychische wetenschap nog niet zoover gekomen het geheele gebied in al z'n details te overzien. Toets ik verschillende uitkomsten van m'n persoonlijke onder zoekingen aan deze generaliseerende onderbewustzijnhypothese, zoo kom ik voor gevallen te staan die zich slechts op de meest onwaarschijnlijke wijze door n dezer vijf principes laten verklaren. Maar ook bij Sudre en z'n collega's blijven enkele feiten nog geheel in de lucht hangen. Hij neemt o.a. als bewezen aan dat herinnering in zekere gevallen den dood kan overleven,, maar hij kan ons niet goed duidelijk maken hoe dit geheimzinnig verschijnsel zich voordoet. Het is hier echter niet de plaats indezen in nadere discussie te treden. De groote stap voorwaarts is deze dat de psychische onderzoekers, na jaren en jaren van arbeid, tot de verrassende conclusie zijn gekomen, -\ \ dat de zoogenaamde spiritistische verschijnselen a's waar en bewezen erkend moeten worden. De strijd is intusschen nog niet tot een beslissing uitgevochten: de meer orthodoxe wetenschap, begrijpende dat het hier gaat om de ruïne van het wetenschappelijk bouwsel sinds eeuwen opgezet, blijft zich krachtig verzetten tegen deze nieuwe mogelijkheden. Een onbevooroordeeld mensch vraagt zich echter af of de goed gefundeerde resultaten van beroemdheden .als prof. Oliver Lodge of prof. Richet niet meer vertrouwen verdienen dan de bloote ontkenning van prof. X, die rustig op zijn stoel blijft zitten en pertinent weigert dit nieuwe gebied van onderzoek te betreden. Het is hier het eeuwig historische verschijnsel: de spotlach van de wetenschap voor de nieuwe denk beelden van haar moderne collega's, de strijd tegen de meteoor-theorieën van Chladni, de bloedsomlooponWekkingen van Harvey, de vaccinatie van Jenner, de hypnose van de Puysegur's, de electriciteit van Galvani, ja zelfs de phonograaf. Want verkondigde Bouillaud niet in de Academie van wetenschappen dat de fonograaf niets anders was dan een buiksprekerstruc? En hij vloog den vertegenwoordiger van Edison naar de keel en schold 'm voor een oplichter 1) Prof. Morselli, die eertijds een verwoed tegen stander was van de spiritistische verschijnselen, is na lange jaren van onderzoek, het medium Eusapia Paladino betreffende, tot de volgende statistiek gekomen: 10 pCt. der phenomenen valsch, 15 pCt. twijfelachtig, 75pCt.echt. 2) Ik vergeet hier nog n principe dat p r o s opopesis wordt genoemd d. i. een masker-rol die telkenmale zou worden uitgespeeld als een zoogenaamd verstandelijke intelligentie zich door een medium manifesteert, bijv. als controle", bij automatisch schrijven etc. NIEUWE FOTO-ALBUMS MET 5O COMPLETE KAMERS EN KLEURCOMBINATIES WORDEN OP AANVRAGE TER INZAGE GEZONDEN g ZOMIN

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl