DE GROENE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND CONCOURS DE CARROSSERIE ET D'ELEGANCE T_T OE in 's Hemelsnaam een concours ?*??*? de carrosserie en dat tevens een concours d'élégance is, voor een blad als de Groene te behandelen? Ware de Groene een vakblad op automobiel-gebied, het zoude inderdaad een zeer lichte taak zijn iets te vertellen omtrent dit concours. , Maar de Groene is ganschelijk en gelukkiglijk gén automobielblad en ik kan dus geen gebruik maken van de schamele, technische termen, die in den loop der tijden in mij zijn gekomen en waardoor het mogelijk is om zelfs in een kring van deskundige lezers den schijn te krijgen alsof men iets meer van de zaken afweet dan die deskundige kring feitelijk wel wil erkennen. Maar de deskundigheid van de lezers der Groene bestaat alleen daarin, dat ongeveer 75 pCt. hunner in een automo biel rijdt en aangezien bij den huldigen stand van de automobielindustrie hier voor al zeer weinig werkelijke technische kennis gewenscht is, kan ik het concours de carrosserie noch het concours d'él gance op technische wijze behandelen. Maar hoe zal ik dan het onderwerp bespreken? Niet technisch. Maar dan historisch? Of geografisch? Of analytisch of mis schien humoristisch? Of meteorologisch Of wellicht onlogisch? * * * Het is alles zeer moeilijk en ik zal u dan maar gewoonweg vertellen, zonder eenig systeem, wat er te zien was. Natuurlijk een heeleboel wagens. Ongeveer twee honderd wagens van de allermooiste tot heel mooie, want leelijke wagens waren er niet. Het blonk allemaal heel erg. Want de beste rijtuigwasschers van alle automo-) bielzaken waren mee naar Zandvoort gekomen en zij stonden daar onder de strenge oogen van meneer Ceurvorst en van meneer van der Mark en van meneer van Haersolte en van meneer Snitsier en van meneer Julius Dickhout Jr. en van meneer Vroom en onder alle andere strenge oogen van alle andere deel nemers en inzenders en importeurs te poetsen, alsof het een automobiel tentoonstelling gold, wat dan ook inderdaad het geval was. Alles was dan ook fraaier dan het op de fraaiste tentoonstelling wezen kon. Er waren Ford-wagens, verkleed als moderne auto's en opgetuigd met Weymann-saloons, die er hoogst ver dienstelijk uitzagen en deden twijfelen aan de juistheid van het programma, waarin vermeld stond dat deze wagens uitkwamen in een prijs-klasse tusschen de 2 en 3 miei. ' En als men de allergoedkoopste wagens niet terugkende van wege de schoonheden des uiterlijks, dan behoef ik niet te zeggen, hoe wagens, die zoo in het dagelijksche leven al den naam hebben van veel fraaie lijnen, hier glommen en blonken en naar voren kwamen en hun lijn, hun distinctie, hun ras en hun stijl lieten zien. Het geheel was dan ook een lust voor de oogen, niettegenstaande het slechte weer, dat alle zomersche stemming verre hield. Gelukkig zorgde de secretaris van het comitédoor het dragen van een zeer zomersche broek, een zeer zomersch Schillerhemd, zeer zomersche sok ken en even zomersche schoenen, voor een zonnig uiterlijk, waardoor de aan wezigen tenminste in een Florida of Californische stemming kwamen. En dit was wel zeer noodig, want het was winderig weer en van tijd tot tijd regende het zelfs en het was niet het meest gewenschte weer voor een concours de carrosserie of voor légance. Dat het concours zoo goed geslaagd is, ligt natuurlijk aan de zorgvuldige voorbereiding, die bij den hoofdredac teur van Sport in Beeld in goede handen was. En het lag verder ook aan de mede werking van den handel, die elke ge legenheid aangrijpt om zijn producten tentoon te stellen. En het lag ongetwijfeld ook aan de jury, die met de grootste onpartijdigheid oordeelde over de carrosserieën en over de elegantie, over kleuren en over portieren en over radiateuren en over spatschermen en over geblindeerde wielen en over achterzittingen en over kaphoezen en over stroom- en andere lijnen. En het lag ten slotte voor een niet gering gedeelte aan een mondain of mondain-achtig publiek, dat zijn supe rieure eigenschappen, zijn elegant uiter lijk en zijn technische automobielkennis op dergelijke gelegenheden als een concours de carrosserie komt dernonstreeren en ongetwijfeld behoort tot de groote aantrekkelijkheden van den op zet. * * Maar daar waren verder nog velerlei andere aantrekkelijkheden. Men kon in Zandvoort nieuwe kennissen ont moeten en oude liefden en men liet niet na dit te verrichten. En er waren vele automobilisten, die, met 'n oog op een der juryleden, zeiden: Ah! is dat nou Henri van Wermeskerken, gunst wat is ie knap en wat heeft hij een interessante hoed op !" ? En er waren natuurlijk nog meer attractie's. Zoo behoorde onze mede werker, de heer B. van Vlijmen, niet alleen tot de jury, maar ongetwijfeld tot een der meest elegante onderdeelen van dit elegante concours voor elegantie en wat me verwondert, was, dat het publiek den grijzen race-Chandler tot kampioen verklaarde en niet den subliemen teekenaar. Maar hij was lid der jury en dus hors concours, hetgeen zeer te betreuren is en tot een der zwakke punten van den overigens zeer geslaag den opzet behoort. R. R. RADIO DOOR RICHARD HEUCKEROTH Het Radiomicrofoon en hel acustisch bedrog WANNEER men de ontwikkeling van het microfoon gedurende de laatste 30 jaren zelf heeft kunnen gade slaan, denkt men terug tot 1892. 't Was de eerste maal dat ik de telefoon hoor de: 'n kort blikkerig abrupt geluid; in hoofdzaak enkel vocaal-klanken. Als eenige consonant gegeven, van scherpe medeklinkers .geen sprake. Resultaat ver beneden 't origineel gesprokene. Het tweede stadium was waar te nemen bij een experiment door een Duitsch technikus in 1897 op school gedemonstreerd. Theoretisch ongeveer op 't zelfde als bij 't voorgaande neer komend, gaf hij 't gesprokene weer, door middel van een naaimachineachtig ge draaide versnellings-wals, waarop met twee gomelastieken een vel stanioolgolvenpapier vastgehouden werd, over dwars gevouwen als 'n apothekerspoederpapiertje, waardoor de microfoon naald, onmiddellijk op de trilplaat be vestigd, zonder inhaken glijden kon. De man schreeuwde luidkeels en de korte zinnen waren na een tweede gebruik al niet meer te verscaan. Kort daarop kwam de Edison-phonograaf met de bekende kleine wasrolletjes van c.a. 6 c.M. doorsnee. Hierna kwam de perfectionneering van het microfoon in een derde stadium. De zeer belangrijke experimenten der ge broeders Pathémaakte ik gedurende de zomermaanden 1911 en 1912 te Parijs en Chatou in de laboratoria der heeren Pathézelf mede, als leider van Teekening voor ,,de Groene Amsterdammer" door B, van Vlijmen CHARLOTTE KOHLER in de titelrol van De Meid" (Centraal Theater) een 65 a 70 personen sterk orkest. Soms werd zes uren gewerkt aan een opne ming van 3 minuten. Een groep zeer bekwame technici, waaronder de ingeni eurs Russell Hunting en Paul Mendigal, waren met alle aandacht in de weer 't gespeelde in mogelijk gelijke klankvor ming door het microfoon weer te kun nen doen geven. Het euregistreur-micro sneed de ge luidcurven in rollen van ongeveer 15 cM. doorsnee. De substantie der wasmassa" en snijnaaldvorm werden voor elk stuk overeenkomstig gekozen. Voor de klankopneming werden ,,pavillons"-trechters van alle mogelijke en onmogelijke vorm gebezigd, de luchttoevoer geregeld enz. Een vooruitgang beduidde vooral de mogelijkheid dezelfde rol" te kunnen hooren zonder beschadiging, .alvorens deze in de duplicatrage" door middel van hefboomapparaten in een plaat" spiraaivormig over te brengen. Hier van werd een galvano gemaakt, waar van de plaat in groot aantal geperst werd. Bij deze dupliceering kon een retouchebehandeling toegepast worden, door de curve meer of mtnder diep te snijden. De opneming zelf vond plaats in een geïsoleerde eivormige zaal zonder uitstekende deurkozijnen, waarin opeen apart vrijstaande zuil het opnemings toestel zoodanig geplaatst was dat het microfoon juist stond in het brand punt" waarin men aannam dat alle geluidgolven te samen kwamen. Volgens 'T beginsel der bekende golfjes met in kokend water meezwevende zaagseldeeltjes. De trilplaat van het microfoon bleek echter geenszins geheel en al tegen de poliphonie, d. w. z. meerstemmig con ceptie der compositie, opgewassen.De drie groepen: bas, middenstem en discant, verloren hun evenwicht. Het bleek,dat de middenstem niet alleen zwak over kwam, doch tegelijk een illimineerend karakter vertoonde, door discant zoowel als bas weg te drukken". Om dit bezwaar te overwinnen, diende men iedere compositie nauwkeurig als het ware in negatief" over te zetten. Voor middenstemmen, tweede violen en alten dienden de krachtigste instru menten: trombones, terwijl om het illimineeren tegen te gaan elke discantstem, te beginnen met a' opwaarts gaande, in het onderoctaaf verdubbeld werd geschreven. Omgekeerd evenredig werd met de baspassages gehandeld". Dat de technische mogelijkheid der uitvoering sterk werd gehandicapt" laat zich begrijpen. Van een opnemen der oorspronkelijke partituren was eerst sprake, toen de inertslooze electronen hunne medewerking gaven en het eerste electro-microfoon bij de opneming aan gewend werd. Het thans bekende micro foon kan nu, dank zij de vastlegging der opneming op platen, voorloopig vergelij kenderwijze bestudeerd en verbeterd worden. Het is langs dezen weg, dat ten slotte het, thans algemeen voor radio opneming gebezigde, Reiss-microphoon ontstond, waarbij alle bezwaren van opzettelijken zaal-bouw, orkestsamenstelling en instrumentatieve formeering voor een zeer belangrijk deel verdwenen. Was in het derde stadium een equi valent tusschen uitzending en weer gave" betracht, de vicieuse ontwikke lingsperiode, die van het Reissmicrofoon dus, toont ons de tot hoogere ca paciteit boven ongewapend oor" ge komen trilplaat. In mijn vorig artikel toonde ik aan hoe deze thans de poliphonie, mits archi tectonisch goed gebouwd, zuiver weer geeft. En hier komen wij tot het eigenlijk acustisch bedrog der veel aangevallen fluitende viooltonen tegelijk met de labiliteit van den klank van de werkelijke fluitinstrumenten, de zwak aandoende in zich zelf illimineerende octaaf-kwart en kwint-verdubbeling van het tienvingerig bespeelde cinema-concertorgel, waarover in het volgend artikel zal wor den gesproken. De aandachtige terzake kundige lezer zal begrepen hebben, dat in het vorig artikel geen sprake van tekst en kwart tekst accoorden was, doch sekst en kwartsekst-verbindingen bedoeld warer.