Historisch Archief 1877-1940
VOOR VROUWEN
OP REIS
DOOR ELIS M. ROGGE
(~* ELUKSKINDEREN mogen wij heeten. Van de
^-ï,21 dagen die wij op reis waren, scheen de zon op
«en. paar dagen na, aan een schier onbewolkten hemel.
't Was wel eens wat warm als onze thermometer
?J38 'Fahr. in de schaduw aangaf. Doch 't hinderde ons
;nlet, we .richtten er onze dagplannen op in en zaten
op de meerbooten, die in dien heeten tijd in onze
nabijheid "waren, of onder lommerrijke boomen,
? grobte, breed uitgegroeide platanen, die wij in zoo'n
menigte dit jaar zagen.
En die paar slechte dagen ? Toen stroomde de regen
met stralen den ganschen dag op ons neer. 't Was in
't begin van de reis. We waren te Grenoble. Het kon
niet beter, Want juist die trieste dagen gaven de
geJegenheid om ons op de hoogte te «tellen van het
interne gedeelte van de stad en haar inrichtingen.
Orenoble heeft een bezienswaardig Palais de Justice
«en gebouw van ouden datum, waar zittingen worden
gehouden van het parlement van den Dauphinéen
verschillende Kamers. Het is gebouwd onder Lodewijk
XI en geheel gerestaureerd van 1890?1897. Het
'bevat zalen waarvan wanden en zoldering geheel zijn
ibetimmerd met paneelen in prachtig snijwerk. Boven
den heeft de stad een universiteit, waaraan
zomer?cursussen zijn verbonden. Al wat daarmede
samenihangt en voor de cursisten gelegenheid aanbiedt tot
studie en ontwikkeling is uitstekend verzorgd, in de
eerste plaats de Musée-Bibliothèque. Groot is dit
gebouw niet, doch 't is recht genoegelijk ingericht,
zóó overzichtelijk, dat alles na 't bezoek lang in 't
:geheugen kan blijven. De bouw is van 1860. De
inwendige afwerking van een kleurenharmonie, die in
«de ruime vestibule reeds terstond' prettig aandoet.
Een zevental zalen zijn aan de schilderkunst gewijd.
De doeken zijn gerangschikt naar de landen. Men
vindt er een zaal met de cole francaise", met de
,école italienne", de coles flamande et hollandaise,
de coles espagnolles, allemande et petits maitres des
-pays bas, en dan de zalen met hedendaagsche kunst,
l'école moderne: impressionisme et jeune peinture
,-franchise, et les peintres et sculpteurs dauphinois.
Onder de Hollandsche stukken zagen wij er van
^Rubens, van Hobbema, een mansportret van
Rem' *randt, een Van de Velde, een Teniers, een Bles,
ieen Breughel e.a. De moderne school kenmerkt zich
?ook hier door de fel oplaaiende kleurplekken, de
vlakke vaak onbegrijpelijke visie op het weergegeven
object en de ruwe afwerking. Ze is echter niet over
dadig vertegenwoordigd.
Naast dit vertrek bevindt zich de groote bibliotheek
zaal. Welk een genot geeft reeds de inkijk ! Langs de
-wanden tot in den hooge zijn galerijen, voorzien van
«pen kasten, gevuld met boeken in de beste conditie
van bindwerk. Een rijke aanblik voor den
boeklief3iebber! 250.000 boekdeelen, waaronder 7000 ma
nuscripten en 650 incunablen zijn er bijeen. Aan de»
"^bibliotheek grenst de salie de lecture waar 54 personen
irustig kunnen zitten, lezen en werken.
Vóór de kasten in de bibliotheekzaal staan beneden
?een reeks vitrines, waarin curiosa op boekgebied voor
rstof en vergaan bewaard worden. Daarin liggen o.a.
?de oude boeken met de lederen prachtbanden en hun
kostbaar rijk goudstempelwerk. Een Magnusband
Jton ik niet ontdekken,doch ze doen daarvoor niet onder
Dan zijn er, behalve de manuscripten en incunabelen,
«onder glas de met vele miniaturen verluchte
koorH ,»t»oeken en de bijbel, geschreven en versierd in hst
j klooster la grande Chartreuse. Dit klooster is, zooals
;men weet, sinds 1903 verlaten. De schrijf-en
penseel, kunst sedert de stichting in de XHe eeuw door de
monniken in de rustige eenzaamheid van het hooge
vgebergte binnen de kloostermuren tot zoo hooge
- volmaking opgevoerd, wordt nu in verschillende musea
bewaard. De zaalwachter, aangemoedigd door mijne
belangstelling, laat ons meer zien dan gebruikelijk is.
'Wij buigen ons -voor de innige devotie die spreekt uit
?de liefelijk-minutieuse bijbelverluchting en 't met goud
versierde bijbeischrift, waaraan jaren en nogmaals
jaren moeten zijn gearbeid, met volkomen overgave
van de ziel. Als wij later het klooster gaan bezichtigen
en de meer dan eenvoudige, ellendige cellen
aan? schouwen, waarin de geestelijke broeders verblijf
hielden dan doorvoelen wij, hoe bij totale verwerping
? van het aardsche de mensch in dergelijk vroom
kunstwerk een tegenwicht kon vinden.
De bibliotheekzaal is ruim en de bezittingen van het
museum zijn vele, dus plaatste men in het midden
? over de geheele lengte nog een dubbele rij vitrines
met glazen onderkastjes. Daarin werden gerangschikt:
? oude munten, medailles, edelsteenen, bronzen en
metalen voorwerpen, oud aardewerk bij opgravingen
-gevonden, en ook oude Grieksche, Romeinsche en
Egyptische kleinkunst. Het trof mij, hier tevens te
- vinden een reeks oude Koptische textielresten,
kleedingfragmenten, uit de grafsteden van Egypte aan 't
daglicht gekomen, 't Is een kostbare verzameling die
-zeer duidelijk de werktechniek der gewaden aangeeft.
De kleuren hebben weinig of niets geleden. Nimmer
i\heb ik oude werkwijze zoo goed voor oogen kunnen
krijgen als te Grenoble. De etiketten vermelden in
plaats van weefwerk, borduurwerk". Terecht!
Want al werd de grondstof in linnenweefsel geweven,
zoo zijn de gekleurde medaillons en spangen met de
naald aangebracht en evenals bij opennaaisels, als
inslag op den vrijgebleven schering gewerkt,
ingeborduurd zou men kunnen zeggen.
De belangstelling voor de oude vondsten duurt mijn
reisgenooten wat te lang. Wij moeten vertrekken
zonder het huisraad gezien te hebben,dat op de boven
verdieping moet zijn tentoongesteld.
Als ik den laatsten dag van ons verblijf nog daar
een kijkje wil nemen, stuit ik op het woord Ferme"
aan de hoofddeur.
Helaas!
MODERNE VROUWEN EN
MODERNE VRAAGSTUKKEN
DOOR EMM.Y J. BELINFANTE
VI. Beroepskeuze en Roeping
T-JET was inderdaad veel gemakkelijker in den tijd,
*??*? dat alle meisjes de huishouding als haar eenig
arbeidsveld beschouwden, een dochter op te voeden,
dan tegenwoordig nu het bijna van zelf spreekt, dat
het meisje, zoo goed als de jongen een beroep kiest,
en toch in vele gevallen de middelen voor de opleiding
of de uitgesproken aanleg ontbreken. Roeping? Hoe
weinigen voelen die? Het verlangen verpleegster,
tponeelspeelster te worden, dat zich uit in een tijdperk
van het leven bij een groot aantal meisjes met meer
fantasie dan wilskracht, gaat maar bij weinigen
gepaard met aanleg in die richting en bij nog veel
minder met het gevoel van roeping, dat alle bezwaren
overwint en niet rust voor het hoogste is bereikt.
Bewondering voor het tooneel of een tooneelspeler,
. zucht naar roem wordt menigmaal verward met
roeping, en een sentimenteel dwepen van de bakvisch
leidt soms tot de keuze van verpleegster, zonder dat
de wezenlijke menschenliefde er is.
Tegen n Dr. Aletta Jacobs, die wilde studeeren
en tot alle offers bereid was om haar doel te bereiken,
staan tal van jonge meisjes, die studeeren uit
imitatiezucht of uit ijdelheid, om van het studentenleven te
genieten of omdat zij intelligent zijn, dus meenen een
intellectueel beroep te moeten kiezen. En als de
studie haar tegenvalt, geven zij het op. Als zij meenen
den man te hebben ontmoet, met wien zij gelukkig
kunnen worden, is haar belangstelling voor de studie
verloren. Zoo weinigen zien het toekomstig beroep als
de keuze voor het leven, waarin zij bevrediging zullen
moeten vinden, in welke omgeving en onder welke
omstandigheden zij ook zullen moeten werken. Zoo
weinige moeders zijn doordrongen van de beteekenis
van de beroepskeuze voor haar dochters, want in een
geheim hoekje van haar ziel is er de hoop, dat haar
meisje zoo lief en zoo mooi, wel het geluk zal vinden
in een eigen gezin. Het behoort er nu eenmaal bij,
dat zij zich voorbereidt voor een examen, niet schijnt
te wachten op een echtgenoot, maar toch is het de
innigste overtuiging van de moeder, dat haar dochter
wel zal trouwen
Zoodoende geschiedt nog steeds de beroepskeuze
niet met die zorgvuldigheid, welke vereischt wordt,
om zooveel mogelijk een vergissing te voorkomen.
Mogelijk blijft deze altijd, omdat bij het beroep, dat
het meest geschikt schijnt voor den aanleg van het
meisje en waar zij het meest kans heeft te slagen, toch
altijd zich onvoorziene omstandigheden kunnen
voordoen bij opleiding of sollicitatie, in den fysieken
toestand van het meisje of in den algemeenen
economischen toestand, die haar keuze tot een teleur
stelling maken; maar hier geldt het Make the best
of it". Erger is het, als het meisje niet trouwt, en haar
beroep als tijdelijk koos en jaar in jaar uit zucht bij
het saaie kantoorwerk, dat niet tot haar verbeelding
spreekt, of tobt omdat zij als onderwijzeres geen orde
kan houden, of als zangeres slechts op 3e rangs
concerten in aanmerking komt, als bloemiste geen
winstgevend werk kan vinden, als apothekersassis
tente niet bestand is tegen het vermoeiende staan.
Wie niet van kinderen houdt, wie geen geduld heeft,
geen zelfbeheersching, geen tact, geen paedagogisch
talent, moet niet als onderwijzeres het leven doorgaan,
de beste examens maken haar niet geschikt voor
haar taak. Het moge waar zijn, dat een enkele, die in
den aanvang niet geschikt scheen, het leert, daar
tegenover staan de vele gevallen van ongelukkigen,
die zelf verbitterd zijn en de verantwoordelijkheid
dragen voor het bederven van tal van jonge zielen,
die lijden onder haar tekort.
Mejuffrouw Anna Polak, de directrice van het Nat.
Bureau voor Vrouwenarbeid heeft reeds op vele
plaatsen over de beteekenis der beroepskeuze ge
sproken en dan telkens de vele klippen genoemd,
waarop de beroepskeuze kan stranden, zooals o.a.
de ijdelheid der ouders, onbekendheid met de eischen
van het beroep, een te idealistische opvatting van
het beroep enz., maar de meeste vergissingen kan
men feitelijk samenvatten in die ne vergissing:
onderschatting van de beteekenis der beroepskeuze
voor het meisje, dat als zij niet huwt in haar
dagelijkschen arbeid vergoeding moet vinden voor aljwat haar
mannelijke collega vindt in zijn gezin, als hij moe van
Hotel Duin en Daal" - Bloemendaal
Str. kond en warm water op alle kamers
PRIVÉBADKAMERS - Telefoon 22223
zijn werk thuiskomt; vergoeding voor het liefde- en
moedergeluk, dat zij mist; vergoeding voor verloren
illusies en voor plagerijen van haar omgeving.
De ouders, die begrijpen, dat voor hun dochter de
beroepskeuze van nog veel meer belang kan zijn dan
voor hun zoon, ook omdat de gevoeliger vrouw veel
meer lijdt onder de teleurstellingen in haar werkkring
dan de man, zullen niet voor het meisje het beroep
zoeken, waarbij de opleiding het kortst en het goed
koopst is, omdat zij misschien toch wel trouwt; zij
zullen begrijpen, dat het meisje recht heeft op het
beroep, waarin zij levensbevrediging kan vinden,
omdat zij misschien wel niet trouwt; omdat zij niet
moet trouwen, alleen om te ontkomen aan een
gehaten werkkring; en omdat de vrouw, die leerde
werken met haar geheele toewijding, in welk beroep
ook, de beste zedelijke voorbereiding kreeg voor de
huisvrouw en moeder.
In een onlangs te Utrecht gehouden openbare
Vergadering, uitgeschreven door de Ned. Unie voor
Vrouwen belangen spraken m w. Anna Polak en Jhr.
van Lennep, directeur van het Bureau voor Beroeps
keuze te Utrecht over beroepskeuze en het was merk
waardig, dat beiden als meening gaven, dat een
vrouw het best voorlichting kan geven bij de beroeps
keuze voor het meisje. De directrice van het Bureau
voor Vrouwenarbeid sprak met een bijna twintig
jarige ervaring op dit gebied en met den nuchteren
blik van eene, die de werkelijkheid van het leven
ziet en weet, dat roeping en zelfs aanleg veelal be
driegen. Wat niet belet, dat zij, haar, die wezenlijk
roeping gevoelen voor kunst of eenig ander arbeids
gebied, waarheen een zeer dpornig pad leidt, niet zal
weerhouden. Zijn zij werkelijk geroepenen, dan laten
zij zich h.i. niet afschrikken, en de anderen zullen
beter terechtkomen, als zij zich laten raden
Er zijn zeker in den tegenwoordigen tijd meisjes
genoeg, die zich niet laten raden Zij moeten door
schade en schande wijs worden, en de arme ouders,
die alle invloed missen, zullen moeten toezien. Maar
de ouders, die wél nog iets hebben in te brengen,
hebben een duren plicht voor hun dochters te kiezen
na bevoegde voorlichting en geen offer te groot te
achten, waarmede zij hun kind, in haar arbeid een
gelukkige toekomst kunnen verzekeren.
NIEUWE UITGAVEN
P. KAT Pzn., Bijbelsche uitdrukkingen en spreekwijzen
in onze taal. Uitgave van W. J. Thieme et Cie te
Zutphen.
De taal van het dagelijksch leven maakt onwille
keurig en ongemerkt gebruik van spreekwijzen, aan
den Bijbel ontleend.
In dit boekje wordt een groot getal van die spreek
wijzen vermeld, op haar oorsprong gewezen, haar
beteekenis toegelicht of verklaard.
Verder doet de schrijver mededeelingen over de
geschiedenis onzer Bijbelboeken.
ANTHONIE DONKER, Acheron. Een bundel verzen.
Arnhem, Hijman, Stenfert Kroese en van der Zande.
JACOBÜS REVIUS, Geestelijke Poëzie. Met een in
leiding en aanteekeningen van Chr. Stapelkamp.
Blaricum, De Waelburgh".
Jacobus Revius, (zoon van den Deventer Burge
meester Revius, die genoodzaakt was Deventer te
verlaten en zich te Amsterdam vestigde) kreeg zijn
opvoeding in de hoofdstad. Zijn ouders, vurig
Oranjegezind en Gereformeerd hebben hem in hun geest
opgevoed, en met vrucht. Zijn leven en poëzie leggen
er een sprekend getuigenis van af, Zijn geloof, zijn
vaderlandsliefde, zijn liefde tot God en zijn dienst
spreken uit al zijn gedichten,
De bedoeling van deze uitgave aandachtige ge
dichten" is, er toe bij te dragen, dat Revius meer
gewaardeerd en beter gekend wordt dan tot nu_toe
het geval is.
i*. -.. .l_ =
KEIZERSGRACHT 772 AMSTERDAM
1=1 TELEF. 3715» [
W&- ATELIEG5VODRREPABATIEN --i
(N DENHAAG CLKEN VRIJDAG MOTEL CENTRAL