Historisch Archief 1877-1940
No. 2569
DE GROENE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND
BEN WENDING IN DE
'INTERNATIONALE
POLITIEK
BOOR DR. JAN ROMEIN
DE POLITIEKE TOESTAND IN GRIEKENLAND
Teekening voor de Groene Amsterdammer" door Joh. Braakensiek
Duitschland's afzetcrisis Nieuwe expansie
Het ijzerkartel in de maak Eupen
en Malmédy De Duitsche koloniën >
Frankrijk's uiterste bitterheid".
T~\EN tijd der inflatie het is overbekend
_? ?*-' hebben de Duitsche industrieelen gebruikt ter
oiitbreiding van hun productie-apparaat. Het kapi
taal, dat vrij kwam doordat zij hun verplichtingen
tegenover Staaf en arbeider met een appel en een
<ei konden afdoen, bood hun daarvoor de middelen.
Dezelfde inflatie en haar. gevolg: de blijvende
verarming van breede lagen van het Duitsche
volk heeft echter den binnenlandschen afzet verkleind
~en zoo is het slechts natuurlijk, dat Duitschland zich,
.-sedert het midden van het vorige jaar ongeveer, in een
-afzetcrisis bevindt, die alleen verholpen kan worden
-door yergrooting van den afzet naar buiten; een
ver;grooting, op haar beurt alleen mogelijk of door .het
verwerven van hieuw afzetgebied, in 't bijzonder ko
loniaal, of door verdere prijsdaling. Deze laatste is
?ongetwijfeld mogelijk door rationaliseering van het
bedrijf, die echter van technische verbeteringen en
.-psychologische factoren afhankelijk uitteraard
beperkt is in haar werking. Wil dus de Duitsche
industrieel het gevaar ontgaan te moeten
concurreeren tegen prijzen, die beneden zijn productie
kosten liggen, dan moet hij trachten internationaal
prijsregelend op te treden, d.w.z. tot de stichting van
internationale kartels te geraken, die de prijzen hoog
kunnen houden.
Van dit streven zijn de in de tweede week van
.Augustus beëindigde onderhandelingen tusschen de
Duitsche, Fransche en Belgisch-Luxemburgsche
ijzermagnaten en hun voorloopig resultaat een
belang-wekkend voorbeeld. Dit ijzerkartel, waarover de
onderhandelingen nu weliswaar zijn afgebroken, maar
slechts om op den 17den der wlgende maand te
worden hervat en beklonken, zal het elfde in de rij der
internationale industrieele kartels zijn, belangrijker
intusschen dan de tien die reeds bestaan, zoowel in
economisch als in politiek opzicht; economisch, omdat
het hier een kartel in de grondstoffen-industrie,
:bijna zou men zeggen in de grondstoffen-industrie
betreft, wier prijzen het geheele economische en
-daarmee een groot deel van het sociale leven
beheerschen; politiek, omdat legeren vloot nog altijd
-de lievelingskinderen der ijzer-en-staal-industrie zijn.
Dat deze onderhandelingen, waarvan reeds jaren
geleden sprake was nu tot een, zij het voorloopig
resultaat hebben geleid de Fransche ijzer-industrie
was niet voldoende gecentraliseerd om een snelle
beslissing te nemen, zoodat de Fransche ratificatie
nog uitbleef, en de Belgische was het over de quoten
mog niet eens is voornamelijk aan twee omstandig
heden te danken: ten eerste aan het feit, dat de
Engelsche ijzer-industrie ten gevolge van de mijn
werkersstaking tijdelijk buiten mededinging is en,
ten tweede, aan den binnenlandschen economischen
toestand van Frankrijk. De Fransche industrieelen
namelijk trachtten zich door internationale aanén
sluiting te vrijwaren voor verliezen op de wereldmarkt,
?die uit de dreigende" stabilisatie van den franc
nood'wendig moeten voortvloeien.
Ook pp politiek gebied uit zich de nieuwe Duitsche
?expansie. De vreeze voor Duitschland wordt weer het
beginsel der politieke wijsheid, zooals het dat vóór en
tijdens den wereldoorlog was. De slinger begint tot zijn
punt van uitgang terug te keeren. In Engeland en
Italiëspraken reeds niet de eerste de besten met
.bezorgdheid over een Fransch-Duitsche toenadering,
terwtjl de Fransche pers opmerkelijk genoeg
tot deze dingen liefst het zwijgen doet.
Een voorbeeld van de politieke expansie, althans
van de pogingen daartoe is de dezer weken opnieuw veel
besproken overdracht van de in het vredesverdrag
en later bij z.g. volksstemming aan Belgiëtoegewezen,
vroeger Duitsche districten Eupen en Malmédy. Er is
/sprake van geweest, dat Belgiëbeide districten weer
zou afstaan in ruil voor de 6 milliard marken, door de
Duitschers tijdens de bezetting in Belgiëuitgegeven,
en na den oorlog door de Belgische regeering den
Belgischen houders ervan vergoed en daarop inge
trokken. Nu liggen ze, waardeloos, in de kelders van
de Belgische staatsbank en ook een kind weet genoeg
VANNELLE'STABAK
KWAÜITEIT
ALOM VERKRIJGBAAR
GEORGE PANGALOS KOND1L1S
BOEGSPRIETLOOPEN NIEUWE OLYMPISCHE SPORT
van den toestand in Belgiëom te beseffen, dat het
een niet te onderschatten voordeel voor de Belgische
schatkist zou zijn, wanneer de Duitsche rijksbank
dit papier zou terugkoopen tegen den prijs van
6 milliard nu weer volwaardige marken.
Of deze weinig verheven handel-in-volkeren als
mislukt is te beschouwen en of deze eventueele mis
lukking aan Fransche dan wel aan Engelsche inter
ventie geweten moet worden, moeten wij in het
midden laten. De uitslag, noch de ittwat duistere
dementi's van beide zijden doen iets af aan het
feit, dat we hier te maken hadden met een Duitsche
poging tot politieke expansie merkwaardigerwijze
door Belgische sociaal-democraten gesteund die,
zou zij te eeniger tijd nog doorgaan, de definitieve
ineenstorting van het toch reeds zoo afgebrokkelde
vredesverdrag van Versailles zou beteekenen.
Een derde uiting van een mogelijk beslissende
wending in de internationale pplitieke verhoudingen
mag men zien in de koloniale kwestie, zooals zij sinds
eenigen tijd weer in Duitschland gesteld wordt. De
beruchte Duitsche koloniale politici kruipen weer uit
hun schulp. Zelfs vóór den oorlog is de van die zijde
gevoerde propaganda nooit zoo intensief geweest:
alle bierglazen-viltjes zijn met ulevellen-rijmpjes
bedrukt, die den Duitschen burger de onmisbaarheid
van koloniën moeten aantoonen. Reeds in Maart
bepleitte dr. Schacht de president van den Rijks
bank den terugkeer tot het Bismarckiaansche
systeem van gecharterde en geprivilegieerde koloniale
maatschappijen, en, wat meer zegt, het is reeds een
gansche reeks dier maatschappijen gelukt stukken van
de vroegere koloniën uit de handen der tegenwoordige
bezitters terug te koopen. De onlangs gehouden
koloniale week" in Hamburg heeft het aangedurfd
in dezen de puntjes op de i te zetten en de Kölnische
Zeitung" heeft ook den weg reeds aangegeven door te
schrijven, dat het noodig is aan alle volken die lid
zijn van den Volkenbond te doen begrijpen, dat wij
(Duitschland) verplicht zijn onze voorziening met
grondstoffen te verbeteren, ten einde er later talrijker
afzetgebieden voor te kunnen vinden en het overschot
onzer bevolking te loozen".
Alle volken, die lid zijn van den Volkenbond".
Woorden, die onze aandacht waard zijn. Men kan er
zeker van zijn, dat een der eerste stappen van Duitsch
land, zoodra het ook tot die volken behoort, zal zijn:
mandaten te vragen over zijn vroegere koloniën.
Welke beteekenis deze drie kwesties, die van het
internationale ijzerkartel, van de grensgebieden en de
koloniale, precies hebben, is nog niet te zeggen. Als
September voorbij is, zal reeds een tip van hun sluier
TABA SIGAREN
*» ~ ZIJN TOCH DE BESTE ~ <~
zijn opgelicht. Wij hopen dan gelegenheid te hebben
er afzonderlijk op terug te komen, want dat zij, alle
drie, een formidabele beteekenis zullen krijgen, staat
voor ons vast.
Hulp noodig te hebben en de eenige macht te
verafschuwen, die haar brengen kan, is misschien de
uiterste bitterheid voor een machtige natie" heeft een
Engelsch geschiedschrijver naar aanleiding van het
Byzantijnsche Rijk gezegd, toen dit zich aangewezen
zag op Westersche huip tegen het Oosten.
Zal aan Frankrijk de beker der uiterste bitterheid
worden voortgezet en zal het dien ledigen?
KIEST MET
ZORG DE
HOUTSOORT VOOR UWE
MEUBELEN
VRAAGT OP ONZE
FABRIEK DEN HAAG
ZUID BINNENSINGEL
BEZICHTIGING
VAN EXOTISCHE
H OUTS OORTEN
WONDERLIJK MOOI
VAN GLOED, KLEUR
EN TEEKENING