Historisch Archief 1877-1940
« E T K A S T E E L ARGERONNE
DOOR B. BAKKER?NORT
T~\ IEP in de bosschen van Normandiëverscholen
*-/ ligt een oud kasteel. Breed en forsch, beheerscht
het als een grand seigneur de geheele omgeving. Het is
?dan pok gebouwd -door een zeer grooten heer, de
Markies Pierre Armand, president van het Hoogste
?Gerechtshof in Normandiëin 1653, op de grondvesten
?van een veel oudere behuizing, stammend uit den tijd
?der Noormannen. Toch is dit geen reden om u er iets
^ -van te vertellen. In het schoone Normandië, waardoor
?de Seine zich kronkelt tusschen hooge rotsoevers les
Falaises", liggen op de .heuvelen te midden der dichte
bosschen zooveel oude kasteelen. Ze herinneren ons
?aan den feodalen tijd, toen er nog een groote kloof
toestond tusschen den adel, den heer van het kasteel
«en burgers en boeren van het omliggende land.
.Meestal zijn deze kasteelen omringd door dichte
heerlijke bosschen en landerijen; als een wereldje op
:zich zelf, een oase in de woestein van het moderne
-verkeer. Maar met dit oude kasteel is er iets bezonders.
Het is door het enthousiasme en de offervaardigheid
«der eigenares, Mlle. de Montmort, geworden tot een
?centrum van het sociale werk in Frankrijk. Haar
.opvoeding, gedeeltelijk in Engeland, heeft haar de
?oogen geopend voor veel praktisch werk, dat reeds lang
jn Engeland gedaan werd voor verbetering der sociale
-verhoudingen en dat voor kort nog onbekend was in
Frankrijk. En zij, een nog jonge gracieuse vrouw, het
??charmante type eener intelligente Fransche Chatelaine,
heeft het geluk te zien hoe veel van het zaad, dat ze
^uitgestrooid heeft, in haar vaderland begint te ont
kiemen en tot wasdom komt. De School voor Sociale
.Arbeid in Parijs, (les Résidences sociales) in wezen
-veel gelijkend op onze gelijknamige school in
.Amsterdam, op Ons Huis" in verschillende steden,
-en de scholen voor verpleegster, zijn alle
"inrichtingen, waartoe Mlle de Montmort met haar
-medewerkster, Mlle Diemer, thans directrice van de
:Sociale School te Parijs, het initiatief heeft genomen.
-Zoo ook voor het,,Scoutisme", de instelling van groe
pen Padvindsters in Frankrijk.
En juist van deze nieuwe pogingen is thans het
-kasteel, zijn boomgarden en schuren vol. Mlle de
.Montmort wil aan de Fransche jonge meisjes het
: heerlijke vrije leven van hét kampeeren leeren kennen,
maar vooral de discipline, de sport en het collectieve
^optreden zoo noodig voor de Fransche jeugd, die wat
al te intellectueel en te individueel is opgevoed. Want
«er kampeeren op het oogenblik niet minder dan drie
?.groepen Engelsche Guide-Scouts in Argeronne, elk
?ongeveer twintig tot dertig jonge meisjes omvattend,
? onder leiding van haar captaines et cheftaines".
Allen werksters, hetzij met het hoof d of hand want
; anderen ontvangt de Chatelaine van Argeronne niet
-op haar terrein.
Maar laat ik Mlle de Montmort zelve het woord
:geven, zooals ze gisterenavond, zittend in den kring
??der padvindsters rondom het kampvuur ons verteld
heeft, hoe ze er toe gekomen is haar kasteel te openen
voor het sociale werk en de sociale werksters. Wij
allen,ook de gasten van het kasteel waren uitgenoodigd
voor supper" in een der kampen, die alle drie
ge.:scheiden zijn; en zich tot mijn verbazing weinig ver
mengen, zelfs niet in zang en dans.
Hotel Duin en Daal0 - Bloemendaal
Str. koud en warm water op alle kamers
KPRIVÉBADKAMERS Telefoon 22223
De groep, die ons had uitgenoodigd, bestond uit
jonge meisjes uit Londen en verschillende universi
teitssteden. De meeste meisjes hiervan zijn studenten
of bezoeken colleges of Economie Domestique
huishoudscholen, zouden wij zeggen. Ze dragen allen
het correcte blauwe uniform der Engelsche padvind
sters. Doch alleen de ingewijden kennen de verschil
lende insignes en onderscheidingen, die precies zooals
in het leger de diverse rangen en posities aangeven.
Daar werden we dan ontvangen voor het avondeten
in den grooten appelhof. (Laat ik nog even tusschen
haakjes vertellen, dat in Normandiëheel veel
appelboomen zijn van een bepaalde soort, om uit de kleine
harde appels de nationale drank, de cider, te bereiden.
Cider, een ietwat zure drank, waaraan men moet
wennen om die te apprecieeren). Alle meisjes zaten
in een kring op den grond; voor de gasten was echter
voor stoelen gezorgd. In het midden van den kring
waren de huishoudsters voor dezen dag, die het eten
opdeden en rondreikten. Op eenigen afstand brandde
het vuur, waarop de werkelijk zeer smakelijke een
voudige spijzen waren gekookt. Want de meisjes
koken zelve, al krijgen ze alle proviand uit de keuken
van het kasteel. Het werk wordt tusschen haar
verdeeld en wisselt lederen dag. O, 'k wilde, dat de
Hollandsche huismoeder eens zag met welke eenvou
dige middelen de meisjes haar huishouding zoo
praktisch mogelijk hebben ingericht. Een rek uit
twee stokken gemaakt, met touwen verbonden,
voldoet uitstekend om er de borden in te dragen. Aan
een lange stok worden alle bekers geregen, en in de
provisictent geborgen. Elk der meisjes zorgt n.l. voor
eigen emaille servies en eenig reserve.
Na het avondeten, en nadat het tafelgerei in een
ommezien door rappe handen was gewasschen,
schaarden we ons allen rondom het kampvuur.
't Was een heerlijke zomeravond.
't Vuur was kunstig opgebouwd, in een bed van
mos, in den vorm van het insigne dezer groep een
klaverblad. Drie meisjes onderhielden met veel
vaardigheid het heerlijke, hoog opvlammende vuur.
't Is van een bizondere bekoring zoo onder den
klaren avondhemel in Normandiëgezeten, de vroolijke
padvindstersliedjes te hooren zingen, door frissche
jonge meisjesstemmen.
In een pauze vertelde Mlle de Montmort aan haar
jonge gasten de legendes van den streek, waarin ze
thans vertoeven; en die ze in groote chars a banc in
excursies zullen leeren kennen.
Ze wees er de jonge Engelschen op hoe de ge
schiedenis van haar land ten nauwste is verbonden
met die van Frankrijk, en speciaal met de geschiedenis
van Normandië.
Was het niet de Normandische hertog, Willem de
Veroveraar, die in de llde eeuw Engeland ver
overde, en daar de Normandische taal en ?eden
bracht? En was het ook niet weer Normandië, die
mét Jeanne d'Arc de eerste vrouwelijke ,,Guide" aan
de wereld schonk, ons ailen tot voorbeeld, levend en
stervend voor haar ideaal.
Nog is haar standbeeld in Rouaan in de prachtige
oude hoofdstad van Normandië, met haar schitterende
Gothische kerken en Paleis van Justitie, waarin ze
haar heldendood stierf, de plaats van bedevaart van
alle Fransche padvindsters, wier schutspatroon ze
is geworden.
Maar wat in deze omgeving dieper trof, dat was het
eenvoudige onopgesmukte verhaal, dat de eigenares
van 't Kasteel deed van eigen werken en leven.
Hoe ze in haar jeugd met haar kleine familie levend
in het groote kasteel met zijn 70 vertrekken altijd
betreurd had, dat zulk een groot huis slechts huis
vesting aan zoo enkelen bood.
Als jong meisje had ze er steeds over loopen te
denken, hoe ze toch eens volwassen, het kasteel
dienstbaar kon maken voor anderen, in het bizonder
voor de maatschaplijke werksters. En zoodra ze
meerderjarig was, en zelfstandig kon beschikken,
heeft ze uitvoering gegeven aan haar idealen, 't Kasteel
is thans geworden een centrum van het sociale werk
in Frankrijk. Sociale Congressen worden er gehouden,
waarbij alle deelnemers logies vinden in het oude huis.
Ook heeft ze dezen winter op het eenzame kasteel
een Kerstfeest bereid voor vele Russische emigranten;
terwijl 's zomers de boomgaarden getuige zijn van
het frissche vrije leven der padvindsters. Een oudere
Engelsche dame, die gisteren ook de gast was van het
kamp, zuchtte, dat ze daarvoor te vroeg was geboren
tot haar spijt. En dat zeggen wij haar na.
De maatschappelijke werksters vinden op 't Kasteel
d'Argeronne altijd een rustoord, dat haar tegen
matige vergoeding een ideale plaats van absolute
rust, ver van 't gewoel der samenleving biedt.
? En juist dat laatste is ondanks de ruimte van 't
kasteel niet gemakkelijk door den dienstbodennood,
die nog erger dan in de steden op het platte land
van Frankrijk heerscht.
Zoo zijn twee Weensche kamermeisjes in deze
dagen plotseling uit het Kasteel verdwenen, 't Is een
geluk dat een paar flinke padvindsters, haar ideaal
getrouw te helpen waar het noodig is", inspringen
om dit huis vol menschen mee te helpen onderhouden.
Ja, van onderhoud gesproken, dat vraagt voor een
groot kasteel natuurlijk groote uitgaven. Om deze te
besparen verft, behangt en bekleedt Mlle de Mont
mort met haar medewerksters alles zelve; Grande
dame als zij is.
Alle hulde aan Mlle de Montmort, de Chatelaine
van het Kasteel d'Argeronne, die aan veel intelligentie
200 veel praktisch idealisme paart.
Grand CaféRestaurant DE HEEMRAAD'
N. BINNENWEG 276 ROTTERDAM
8 B i 11 ar ds Orchestre SPRATO
LEVENSVOLHEID
De zon op de lage velden.
De wind in het ruischend woud,
De geur van de frissche bloemen,
Hef boffen van 'f schijndood hout;
De liefde in menschenoogen,
De lach van een kindermond.
Hef lied uit een vroolijk hartje.
Zijn schaffen, die f leven zond,
A. KLEIN?v. d. LE1J
VOOR
TAFELZILVER
(HANDWERK)
EN
IMITATIE ANTIEK
ZILVERWERK
JN DEN SILVEREN
MOLENBEECKER"
AMSTERDAM DEN HAAG
Kalventraat 32 Hoogstraat 31