De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1926 4 september pagina 1

4 september 1926 – pagina 1

Dit is een ingescande tekst.

roene . voor Nederland , W. A. URBAN AUTOSTALLING Frankenslag 12 Handel in auto's en toebehooren TELEFOON 50049 SCHEVENINGEN ONDER HOOFDREDACTIE VAN G. W. KERNRAMP Redacteuren: H. BRUGMANS EN TOP VAN RHIJN-NAEFF Secretaris der Redactie: C. F. VAN DAM KEIZERSGRACHT 333 Uitg.: N.V. DE GROENE AMSTERDAMMER AMSTERDAM KG.iaMrr.OM: TOE AND HEEL OPGERICHT IN 1877 No. 2570 ZATERDAG 4 SEPT. 1926 HET WERK AAN DEN WINKEL VAN GENÈVE HET is alles weer Oenève, wat .de klok slaat: de commissie voor de reorganisatie van den Volkenbondsraad heeft er al eenige dagen vergaderd, de Volkenbondsraad zelf is zijne zittingen ook reeds be gonnen, en de aanstaande week zal de Volkenbonds*? vergadering bijeenkomen. Esn correspondent van de Groene" te Genêve zal : in de volgende nummers hare lezers op de hoogte houden van het voornaamste, dat daar Wordt ver, handeld. Eïn kwestie treedt daarbij op den voorgrond: hït zitting nemen van Duitschland in den Volken bond, en Wat daarmede in verband staat. Om het . geheugen van onze lezers op te frisschen, zullen wij in " dit artikel de voorgeschiedenis, van deze kwestie nog eens ophalen. Men zal zich herinneren, dat reeds in Maart van dit , jaar een 'buitengewone vergadering van den Volken? bond was bijeengeroepen om te beslissen over Duitschland's verzoek tot toetreding. Deze vergadering moest tinverrichter zake naar huis gaan; niet omdat die toetreding zelf niet de vereischte meerderheid van 2/3 der leden van den Bond kon verwerven, maar omdat een voorwaarde, door Duitschland daarvoor gesteld, een crisis in den Bond verwekte. . Het had n.l. den bepaalden wensch te kennen ge geven, dat het bij zijne opneming in den Volkenbond als groote mogendheid zou worden behandeld en dus een permanenten zetel in den Bondsraad zou krijgen. Te Locarno had het van de andere groote mogend heden de toezegging verworven, dat zij dezen wensch zouden ondersteunen; ook de overige in den Bonds raad vertegenwoordigde mogendheden schenen aan' vankelijk geen bezwaar daartegen te zullen maken; toen echter puntje bij paaltje kwam, bleek het, dat sorrtmige Staten, met name Brazilië, Spanje en Polen van de gelegenheid gebruik wilden maken, om ook iets voor zich zelf te bedingen; de beide eerstgenoemde Staten, die reeds een tijdelijken zetel in den Raad hadden, verlangden een vasten zetel te krijgen; Polen wenschte dat eerst ook, maar zou zich tenslotte tevreden stellen met een tijdelijken zetel; een van de Staten, die zulk een tijdelijken zetel innamen, zou dien dan ten gunste van Polen ontruimen. Na veel geharrewar stuitte ten slotte elke schikking af op de hardnekkigheid van Brazilië, dat aan Duitsch land geen vasten Raadszetel wilde toekennen, indien het dien zelf niet kreeg. Daar Braziliëeen tijdelijken /zetel in den Raad had, en de besluiten van dit college tot vermeerdering van het aantal zetels met eenparig heid van stemmen moeten worden genomen, maakte de weigering van Braziliëhet onmogelijk, de voor waarde, die Duitschland voor zijne toetreding gesteld had, te vervullen. De Duitsche afgevaardigden, die reeds te Ganève aanwezig waren om straks als ver tegenwoordigers van hun land zitting te nemen in de vergadering van den Volkenbond, konden hunne koffers weer pakken; deze vergadering zelf ging uiteen zonder dat het voornaamste punt van de agenda: de opneming van Duitschland in den Bond, aan de orde kon worden gesteld. De jammerlijke verdeeldheid over de bezetting of de uitbreiding van het aantal Raadszetels gaf aan het toch reeds wankele vertrouwen in den Bond weer een flinken duw. Toen wij in het nummer van 20 Maart 1.1. over dit onderwerp schreven, besloten wij ons artikel met deze Woorden: ,,de organisatie en het apparaat van den Bond hebben blijkbaar een flinke reparateur noodig; maar vóór alles zal de atmosfeer van Genêve moeten worden gezuiverd van politieke smetstoffen". Of dit laatste reeds grondig is geschied, zouden wij betwijfelen; maar de kopstukken in den Volkenbond, hebben begrepen, dat aan Duitschland een herhaling van het in Maart gebeurde moest worden bespaard en dat vóór de Volkenbondsvergadering van Septem ber 1926, waarin opnieuw de toetreding van Duitsch land aan de orde zou komen, de samenstelling van den Volkenbondsraad moest worden gewijzigd, ten einde tegemoet te komen aan enkele gerechtvaardigde be zwaren, die daartegen waren ingebracht. Er werd een commissie van 15 leden benoemd ter bestudeering van de reorganisatie van den Bonds raad; 10 daarvan waren vertegenwoordigers van de 10 Staten, die hetzij een vasten, hetzij een lossen zetel in den Raad hadden; de 5 overigen vertegenwoordig den resp. Duitschland, Argentinië, China, Polen en Zwitserland; de opneming van Argentiniëin deze commissie was een concessie aan de aanspraak, die de Zuid-Amerikaansche leden van den Bond, bij monde van Brazilië, hadden laten gelden op grooter invloed in den Bond; die van een afgevaardigde van Duitsch land bood aan dit Rijk de gelegenheid reeds vóór zijne toetreding tot den Bond deel te nemen aan de beraad slaging over een onderwerp, waarbij het in hooge mate geïnteresseerd was. In de vergadering dezer commissie, die in Mei te Genêve werd gehouden, werd in principe een voorstel van den Engelschen afgevaardigde, Lord Cecil, aan genomen, om het aantal tijdelijke zetelsan den Bonds raad te vermeerderen van zes tot negen, en voor ten hoogste drie van deze zetels de onmiddellijk herkies baarheid mogelijk te maken, wanneer n.l. een meerder heid van 2/3 der leden van de Volkenbondsvergadering daartoe besloot. Bovendien zou deze vergadering ten allen tijde het recht hebben, over te gaan tot een nieuwe aanwijzing van de staten, die de tijdelijke zetels in den Bondsraad innemen. De bedoeling van dit voorloopig accoord was om tegemoet te komen aan den wensch van een aantal Staten om vertegenwoordigd te zijn in den Bondsraad; de commissie gaf bovendien als hare meening te kennen, dat drie tijdelijke zetels aan Latijnsch Ameri ka moesten worden toegewezen. De bepaling omtrent de herkiesbaarheid schiep eenige los-vaste zetels en kon voldoening geven aan de eerzucht vanStaten, die eigenlijk een permanenten zetel begeerden. Einde lijk werd door de bepaling, dat de Volkenbonds vergadering ten allen tijde kon besluiten tot een nieuwe bezetting van alle tijdelijke zetels, voldaan aan het meermalen geuite verlangen, dat de suprematie van deze vergadering boven den Bondsraad zou blijken. Het accoord-Cecil, zooals wij het maar zullen noe men, is wederom behandeld in de vergadering van de commissie, die in deze week heeft plaats gehad, en werd daar in hoofdzaak aangenomen; op enkele onder geschikte punten kunnen Wij hier niet ingaan. Nu heeft de Bondsraad te beslissen, of hij zich met de voorstellen van de commissie vereenigt, en in laatste instantie heeft de Volkenbondsvergadering er hare goedkeuring aan te hechten. Het aantal vaste raadszetels zal niet worden ver meerderd, behoudens dan dat het van vier op vijf wordt gebracht, omdat ook aan Duitschland een zetel zal worden ingeruimd. Op den tegenstand van Braziliëkan dit voorstel geen schipbreuk meer lijden. Braziliëheeft zich immers reeds eenige maanden ge leden aan de Werkzaamheden van den Bond onttrok ken. Toen zijn aanspraak om als vertegenwoordiger der Staten van Latijnsch Amerika een vasten Raads zetel te verwerven niet ingewilligd werd, heeft het afstand gedaan van den tijdelijken zetel, dien het in den Raad innam. Tegelijk zegde het ook zijn lidmaat schap van den Volkenbond op; volgens art. l van het INHOUD: 4. 5. 6. 7. 9. 10. 11. 12. 13. 15. ie; 17. 18. 20. Prof. Dr. O. W. Kernkamp, Het werk aan den winkel van Genêve. Mr. E. van Bolhuis, Arts en Apotheker. Mr. R. P. J. Tutein Nolthenius, Directe Volks vertegenwoordiging Joh. Braakensiek, Toe nemende liefhebberij om overhel kanaal te zwemmen. Mr. H. O. Koster, Uit het panopticum der cri minologie Spreekzaal. H. J. M. Walenkamp, Bouwkunst L. J. Jordaan, Dictatoren-Dammerung. , Annie Salomons, Bijkomstigheden. Dr. Jac. P. Thijsse, Uit de Natuur Jan D. Voskuil, Toegepaste Kunst. Elis. M. Rogge, Voor Vrouwen. H. K. Teune, Het vijftigjarig bestaan van het Ned. Tooneel. l Wybo Meyer, Handel en Poëzie. J. W. F. Werumeus Buning, Kroniek van den Dans Kumgra Nosalis, Gelouterd. H. Scholte, Tooneel B. van Vlijmen, Valsche Bankbilletten. Jhr. Mr. H. Smissaert, Op den Econ. Uitkijk H. Verstijnen, Dierstudie Alida Zevenboom's Croquante croquetjes Piet Kloppers, De Charleston. Uit het Kladschrift van Jantje Charivarius, De Geschiedenis des Vaderlands. Herman Middendorp, Om zestig millioen, met teeken, door Prof. J. H. Jurres en G. Westermann. Charivarius, Charivaria Cel 2, Telefoontje. Omslag: Problemen. Bijvoegsel: Joh. Braakensiek, Duitschland op weg naar den Volkenbond. Volkenbondsverdrag kan een lid van den Bond echter eerst twee jaren, nadat het zijn voornemen tot uit treden heeft medegedeeld, daaraan effectief gevolg geven; ook al woont Braziliëdus voortaan de vergade ringen van den Volkenbond niet meer bij, van zijne verplichtingen als lid van dien Bond is het voorloopig nog niet ontslagen. Braziliëzal dus geen roet in het eten gooien en door zijne oppositie in den Bondsraad de aanneming van de voorstellen der reorganisatie-commissie niet ver ijdelen. Ook bestaat er geen vrees, dat de Volken bondsvergadering zelve hare goedkeuring er aanzalonthouden. Maar geheel zeker dat de reorganisatie van den Bondsraad haar beslag zal krijgen, en dat er dus ook niets meer in den weg staat aan de opneming van Duitschland in den Bond, is het nog niet. Tot de Staten, die een tijdelijken zetel in den Bonds raad innemen, behoort ook Spanje; daar de Bonds raad met eenparigheid van stemmen tot de wijziging van het aantal zetels moet besluiten, is ook de stem van Spanje daarvoor noodig. En al heeft men de laatste dagen kunnen vernemen, dat Spanje zijne stem niet afhankelijk zal maken van het al of niet inwilligen van zijn eisch, om Tandzjer en omliggend gebied bij de Spaansche zone van Ma rokko in te lijven Wie zich herinnert, hoe ook in de vorige Volkenbondsvergadering nog op het laatste oogenblik een spaak in het Wiel Werd gestoken, zal ook ditmaal eerst het welslagen van het werk van Genêve gelooven, wanneer hij leest dat het volbracht is. Vooral nu bericht wordt, dat de studie-commissie het reorganisatie-plan wel is waar met algemeene stemmen heeft aanvaard maar dat de Spaansche afgevaardigde zich van deelneming aan de stemming onthield ! KERNKAMP

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl