Historisch Archief 1877-1940
DE GROENE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND
No. 2570
BIJKOMSTIGHEDEN
DOOR ANNIE SALOMONS
l
CCXXXII
? "p EN van de aardige tradities van
?*-? Deli is, vrienden en kennissen, die
" uit Europa komen, in Belawan te
i gaan verwelkomen en ze ook tot aan
,~ de haven weer uitgeleide te doen, als
*f ze naar hun vaderland terugkeeren.
*> t Het is een zeer warme en vermoeiende
-^«onderneming; de weg erheen is stoffig
van de vele auto's; om de vertrekkenden
na te wuiven, bakt men in de zon; als de
boot te laat aankomt of vertrekt, kan
het een heelen dag kosten, in elk -geval
is men een ochtend of een middag met
den tocht kwijt; en vooral bij aankomst
is het genoegen van beide kanten
dikwijls problematisch, omdat de
gedebarqueerden voor het oogenblik meer
vervuld zijn met het verzamelen van
hun hier en daar en overal neergeplante
bagage en met het te woord staan der
douanebeambten, dan met het weerzien,
waarvoor men nu weer vijf jaren den
tijd heeft; maar toch zou niemand
dit genoeglijke gebruik, overblijfsel uit
de jaren, toen het kringetje Europeanen
nog klein was en ieder, die vertrok,
Wezenlijk een leegte liet, willen missen.
Want dat clubje menschen, dat in de
barre zon op de brandende planken van
den steiger staat te wuiven, tot het
«norrne boote-gevaarte tot een vagen
is versmolten, en dat, na vele
anden van bewogen leven in Holland,
iw en onveranderd de hand uitsteekt,
de kleine Janssen", die de
thuisvarende passagiers voor de bank" gaat
afhalen, eindelijk ligt gemeerd dat
beteekent onze winst in het vreemde,
verre land: het eenlge, dat er ons bindt
«n het eenige, dat we met weemoed
achterlaten.
Om iemand, die binnenkort met verlof
naaf Holland zal gaan, hangt een heel
bizondere sfeer. Het is me opgevallen
dat zelfs sterke, onverschillige kerels
dan plotseling bezorgd worden over hun
gezondheid; dat ze niet graag meer een
autotocht maken, waaraan eenig gevaar
verbonden zou kunnen zijn, en met een
soort bijgeloovige angst in elk verhaal
over heerlijke plannen de beperking
invoegen als alles goed gaat" of dat
hopen we tenminste".
Als er sprake is van het uur van
vertrek van de boot smokkelen ze een
kwartier of meer, om toch maar als je
blieft op tijd te zijn, en ik zal nooit de
fanatieke oogeh van het jonge vrouwtje
vergeten, dat negen jaar lang niet naar
huis was geweest, en dat, toen iemand
kalmeerend zei: Nee, ik begrijp het
wel, je zou 'm niet graag missen",
hartstochtelijk antwoordde: Ik'ging
nog liever dadelijk op weg, met het
kleintje in m'n armen en Bübi op m'n
rug; ik zou den heelen nacht doorloopen
en ik zou er komen ook".
Het is ruim 30 K.M.
Gesterkt door de wenkende toekomst,
doen de verlofgangers in de laatste
weken mér dingen af, dan in normale
tijden in maanden. Niet alleen, dat men
zich het hoofd moet breken over alles,
wat men op reis noodig heeft en dat in
koffers en kisten moet stoppen; dat
men nieuwe, onbegrijpelijk zware en
?warme kleeren moet laten maken,
zander zich te kunnen begrijpen, dat een
menschelijk wezen zich, met zoo'n
vracht beladen, ooit plezierig kan
voelen (en voorbij Port Said blijken die
onzinnig dikke bedekkingen meestal
vodjes, waar de wind glad doorheen
.blaast;) dat men alle kasten in zijn huis
van nieuwe papieren moet voorzien en
KLEINE
MEUBELEN
IN EIKENHOUT-PRIMA
UITGEVOERD- IN ELKE
GEWENSCHTE KLEUR
ONTWERP W.PENAAT
METZ6C21;
LIBERTY AGENCY
alle gordijnen laten wasschen, opdat de
tijdelijke bewoners, die het zullen be
trekken, alles in orde zullen vinden;
maar bovendien leggen de vrienden en
goeie kennissen nogeens speciaal beslag
op hen en worden ze van alle kanten
uitgegeten. Hoe ze het uithouden, en
dan nog met serene oogen de wereld
inkijken, is een heerlijk wonder: avond
aan avond komen ze lang na middernacht
in hun bed; iederen ochtend vroeg er
uit, want de man moet zijn zaken voor
maanden vooruit beschikken en de
vrouw heeft in de donkere stilte natuur
lijk weer drie dingen bedacht, die ze nog
moet koopen, en minstens vijf, die ze
toch anders inrichten wil. Zoo jakkeren
ze allebei voort, het hoofd vol
uiteenloopende gedachten, maar met nzelfde
glorie in hun hart;'s avonds rijden ze
bezoeken bij de minder intiemen;
's ochtends komen de vriendinnen even
tjes" voor een laatste praatje; en terwijl
het nieuwe leven,'dat ze zich gemaakt
hebben, op deze wijze meer dan ooit hun
tijd vult, is er tegelijk al een veel inniger
contact met de eigenen, ouden, ver^
trouwden in Holland in vollen gang.
Zelfs zij, die in den loop der jaren het
wekelijksche schrijven en het meeleven
met elke kleinigheid daar in de verte
hadden verleerd, die slof en in schijn
onverschillig waren geworden, nemen
den draad weer op, waar hij was gevallen,
en weven er mee verder, alsof er nooit
sprake van onderbreking was geweest;
het voortdurend met hun gedachten
terugdwalen naar de jaren van hun
jeugd doet hen, ondanks alle drukte en
vermoeienis, weer jonger schijnen.
Dan komt de eindelijke ochtend van
vertrek.
Een boot, die onder stoom ligt, is een
wereld in 't klein, schril van tegen
stellingen : daar zijn de stralende families,
die met man en macht gezamenlijk
op een fleurig verlof uittrekken; en daar
zijn de stille hoeken, waar het gezin
nogeens bij elkaar zit; maar bij den
klagenden, derden toeter zal de eenheid
onherroepelijk verbroken worden: een
moeder, die haar kinderen naar Europa
gaat brengen; jongens, die voor 't eerst
het ouderlijk huis verlaten om in Holland
te gaan studeeren; en ('t zieligst van
alles misschien) een vrouwtje, dat het
sloopende klimaat niet heeft kunnen
doorstaan, en alleen terug gaat, zonder
kans op een spoedig weerzien, zónder
zekerheid van een gemeenschappelijke
toekomst.
Wie het laatste halve uur over het
dek heen en weer loopt, terwijl het strijk
je luchtige deunen speelt, en hier en
daar met champagne wordt geklonken,
ziet navrante dingen: een paar, dat
zwijgend bij de railing staat, en elkaar
nauwelijks durft aan te zien. Is het
vertwijfelde teederheid, die in tranen
dreigt uit te breken bij het eerste woord?
of spelen ze voor het laatst de comedie
van bij elkaar te behooren om geen
opzien te baren, maar staat het al vast,
dat, zoodra ze in Holland is, de scheiding
pijnloos en correct zal worden verkregen?
Ik weet niet, welke situatie het
ondraaglijkste is, maar daar de laatste voor
buitenstaanders boeiender lijkt, plegen
we die hier bij -?ziekteverlof" van de
vrouw aan te nemen, zoolang niet op de
een of andere onweerlegbare wijze, (b.v.
door haar terugkomst) het tegendeel is
gebleken.
Oude baboes zitten gehurkt en staren
naar de kinderen, die ze hebben gedragen
en bewaakt en verzorgd, en die nu naar
die onbekende wereld zullen gaan ze
staren met oogen, die bijna niet zien
kunnen van tranen. Alle oude menschen,
die afscheid moeten nemen, hebben
hetzelfde troostelooze en wanhopig
hunkerende in hun gezicht: de zekerheid,
dat ze het geliefde wezen nooit weerzien
zullen, en de worsteling, om het dan
toch te laten gaan.
Bij de derde blaas wordt alles, wat
niet mee moet, van boord gedreven;
luidruchtig afscheidsgeroep overstemt de
stille vertwijfeling, vroolijke vertrek
kenden gooien serpentines naar den wal,
die door de achterblijvenden worden
gegrepen en zoo blijft er nog een poosje
een schijn van contact.
Dan zet het strijkje het Wilhelmus
in; alle hoeden gaan af, en overal zie je
7P,K.,4cyl.,»/97,
Kleppen inden kop
SPIDER
Normaal f
2300.
Luxc . . f
2500,Ballonbanden
Vierwielremmen
TORPEDO
Normaal f
2550.
Luxc . . f
2750,DE IMPORTEUR
J. LEONARD LANG ~ Stadhouderskade 114 - AMSTERDAM
TE005TERBEEK
LEVEPT
MEUBELEN
EN VEB/IECINCïEN
A.HII
DELFT/CHE-PO/T
ONOVERTREFBAAR
Alom verkrijgbaar.
MONA LISA ZEEP
Zooals de onvergetelijke schoonheid van Mona
Lisa over de geheele wereld erkend wordt,
zoo -zal U ook na een enkele proeve met
MONA LISA ZEEP
volgaarne toegeven, dat zij op het gebied van
toiletzeepen als een
hoogstaand product
aangemerkt moet worden.
Door haar fijne geur en buitengewone kwa
liteit beteekent het gebruik van deze zeep een
bijzondere verzorging van Uw huid.
<&*
V l CTO R l A-WATER
Bij geregeld
gebruik
OBERLAHHSTEIN
digestie
bevorderend
de kaken zich strak trekken om de aan
doening te bedwingen.
Hef vaderland getrouwe
Blijf ik f of in den dood."
Zij, die terugvaren mogen, ervaren de
waarheid van deze woorden aan de
lichte blijheid, waarmee ze naar het
Westen uitzien.
Maar de achterblijvenden weten het
misschien nog dieper aan hun schrijnend
verlangen.