Historisch Archief 1877-1940
Ik - heb Uwe koffie HAG met aandacht
geproefd. Zooals de aangename geur
reeds deed verwachten, liet de smaak
niets te wenscben over; integendeel. Met
veel genoegen zal ik dan ook koffie HAG
aanbevelen aan de vele personen, wien
gewone koffie moet worden ontzegd. .
Rhoden, Dr. J. B. B
W^^^'-^^^^^W'.
DE GROENE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND
No. 25/3
C O M O E D I A
DOOR HENRIK SCHOLTE
te,
De Speeldoos: De Lood... .architect",
door J. C. Nugenf
E telefoon speelt een belangrijke rol, niet omdat
zij zoo vaak gaat, maar omdat er zooveel aan
hapert. En dit is eigenlijk het eenige natuurlijke in
deze klucht. ,
Voor de rest krijgen wij een huisgezin voorgezet
met weinig frissche manieren. Toch blijkt er nog een
drietal jonge mannen bereid om met de respectieve
lijke dochters dezer familie het werkwoord huwen"
jn den verleden, tegenwoordigen en toekomenden tijd
te voegen. Maar hij, die huwde, is een chronische
?dronkenlap. Hij, die huwt, weet van mallotigheid
.geen in en uit meer. En hij, die binnen afzienbaren
tijd nog wel zal huwen, nadat hij heeft gehuwd, bij
?vergissing, omdat men hem zei: huw! wel, dat is'
.nu juist de lood architect, met de stippeltjes.
Onder dezen flauwen titel blijkt men een wezen
ie verstaan, dat noch loodgieter, noch architect,
vleesch noch visch is, wat hij trouwens met de heele
klucht gemeen heeft. Kaart Jr., al kent men zijn
onverstoorbare allure zoo langzamerhand wel, weet
met zijn kale oogjes en zijn spitse neus, die in
:zijn gezicht staat als een no\igatkantje in een taart,
nog wel een aantal grappige situaties te scheppen.
-Maar zijn plotselinge, dwaze zelfverzekerdheid is
lang zoo niet als zijn vaak goed-geestige typeering
van het onnoozcle bloed.
Hij Werd echter overtroffen door Cor Hermus als
?de rampzalige, die het genot, met een dochter uit
dit gezin getrouwd te zijn, al dubbel en dwars ge
proefd heeft en nu als een vergeefsche waarschuwing
?over het tooneel stevent. Het gevaar om,
doorJoopend aangeschoten, toch niet te vervelen, weet
deze acteur door een kunstige tempering en een raken
humor te ontgaan. Men verlangt naar hem als hij
van het tooneel weg is, en dat is veel voor een dronken
man.
Constant van Kerckhoven viel bij deze beide
komieken danig af. Het wordt langzamerhand moeilijk
?om bij het clichévan deze kefhónd-allures n dit
«nfant terrible-stemmetje nog veel te lachen. En
de critiek op den directeur treft tenslotte het geheele
gezelschap. De speeldoos is een aardige naam op
zichzelf, maar gevaarlijk als symbool: zij heeft een of
twee deuntjes,' die tegenstaan naarmate zij vaker
afgedraaid worden.
De heer van Kerckhoven moet nu eens iets anders
verzinnen dan deze zoutelooze Amerikaansche films
uit het bijprogramma. Wij wachten op een hoofd
nummer. Anders loopt men deze tent voorbij,
ondanks de meubelen van Haag, de tapijten van
Reizian en de lampen van Mok. Want het stuk blijft
toch'maar van het jaar nul.
Het spel van een paar goede komieken, gesteund
door enkele charmant-medeplichtige actrices, kan
zulken onzin niet redden.
N.v.v/?F.VANDERHEIDE
HILVERSUM
'30RAVELANDSCHEWEQ. TEL. 1150.
VRAAGT U EENS TEEKEN INGEN
EN PRIJSOPGAAF VOOR HET
SMAAKVOL INRICHTEN VAN
uw LANDHUIS OF VILLA.
BEKNOPT PROSPECTUS FRANCO.
EEN AMERIKAANSCHE
OPERETTE TE PARIJS
DOOR CONSTANT VAN WESSEM
Operette trépidante
IN Parijs, waar op het oogenblik weer geen titel
van een operette, revue of comedie is te lezen
zonder dat het woord ,,nu" of toute nue" er in voor
komt zelfs de ,,Verité" is thans te Parijs ,,toute
nue" (omdat zij niets meer waard is vanwege de lage
franc?) doet het eenigszins verbluffend aan om
het groote succes te vernemen van een operette, die
heel decent verloopt en vrij is van gewaagde woord
spelingen of sexueele aardigheden. Maar, moeten
wij er bij zeggen, deze operette is Amerikaansch en
is alleen maar in het Fransch vertaald terwijl de ver
tolkers uit Franschéoperette-stars en Londensche
revue-girls zijn gerecruteerd. Zij is dus wel inter
nationaal op haar manier.
Deze operette wordt aangekondig als operette
trépidante" en heet naar haar onvertaalde titel
,,No, no,1 Nanette" (hoewel sommige aankondigin
gen niet de officieele ! de verzoeking niet konden
weerstaan in de algemeenen toon" te blijven door
er Nu, nu, Nunette" van te maken, eenigszins
onbegrijpelijk overigens).
Wij zijn deze operette, die met ontzaggelijk succes
reeds haar tweede Parijsche seizoen is begonnen,
eens gaan zien. Wij vonden haar in Thcatre Mogador
tusschen vuurroode lichtreclames en een stel por
tretten van allerliefste Londensche meisjes. Wij zijn
naar binnen gegaan, gespitst op het trépidante",
dat men ons beloofde. En wij hebben ons inderdaad
geamuseerd.
Wat is een operette trépidante?"
Een jazz- en charleston-operette.
Niet een operette, waarin men op jazz- en
charleston-muziek danst, maar waarin alles, van de
dikke man tot het magere dienstmeisje, staat te
schudden en te trappelen bij de eenvoudigste dialoog
opeen continuo van jazz- en charleston-rythmen;
waarin het orkest meespringt, meetrappelt,
meeschudt en de dirigent, op zijn verhevenheid staaad
onder belichting van een reflector, demonstreert
hoe de sportiviteit, die in deze muziek schuilt, het
dirigeeren het aanschijn kan geven van een training
voor een boksmatch en een Sint Vitus-dans.
Er is in deze operrette feitelijk niets meer wat de
operette van de revue of het ballet scheidt. Alle niet
dansbare melodie is verdwenen. Alles wat gezongen
wordt is tegelijk te dansen. Zslfs een tncditation",
dat als een negersche lullaby klinkt. Maar tegelijk
laat deze heerschappij der rythmiek, met haar
gymnastische regelmaat van gesyncopeerde stooten
en telkens terugkeerende accenten een soort commedia
dell'arte van den dans toe, dat herinnert aan het
telkens hernieuwd entrain der dansende negers en dat
meer boeit dan een gewoon schouwspel. Het wordt
een groote clownerie op een vast terugkeerend refrein,
een aanschouwelijke nonsens, die in het orkest met
gestopte trombones of klarinetten reeds lachwekkend
voor het oor is uitgekraaid. Onuitputtelijk schijnt
men in het bedenken van dansposen, tot zelfs het
beeld van een vertraagde opname wordt ons voor
oogen gebracht; vooral voor den dikken man een
prestatie in uithoudingsvermogen van zijn grooten
teen ! Het is zot, het is onwijs om te zien en te hooren,
maar men frischt er van op, zooals slaperige lieden,
wanneer zij eens goed door elkaar worden geschud.
Het publiek blijft dan ook den geheelen avond wakker
en de liefdes-affaires worden op deze manier nooit
vervelend, hoewel zij ook in deze Amerikaansche
operette niet schijnen te kunnen ontbreken evenmin
als de intrigue van te gewoon recept: Nanette, het
door rijke lieden geadopteerde weesje, door rijkdom
verbluft, geeft eerst haar eenvoudigên klerk-minnaar
den bons om later na verschillende wederwaardig
heden berouwvol tot hem terug te keeren al is
het zeker een origineel-Arnerikaansch denkbeeld
om in den rijken weldoener een hoofdpersoon ten
tooneele te brengen, die rijk geworden is door de
uitgave van den Bijbel" en nu ook anderen gelukkig
wil maken" !
Deze cocktail van geluiden en sprongen is een goede
Zweedsche gymnastiek voor uw gemoedsrust geweest.
Men kan haar u niet aanbieden als een meesterwerk
van muziek van Vincent Youmans ge geraakt
het wijsje van Pour tre heureux comme je veux
tre heureux nous devons tre heureux tous les deux"
echter de eerste dagen, de eerste weken niet kwijt
en zooals twee menschen eikaars gedachten raden,
beginnen zij hét ook tegelijk te fluiten , men kan
er ook niet op wijzen dat dit nu de jazz-operette is,
waarvan de Amerikaansche nationalisten den mond
vol hebben, en men loopt ook kans, dat men de zwart
gallige lieden, die in jazz- en charleston de ondergang
van onze wereld hebben ontdekt, hier nog somberder
gestemd van daan ziet komen, maar men heeft zich
geamuseerd, het meest op gevaar af dat Tante
Betje weer verrukt uit Parijs heet gekomen door
het rappe, geestige spel en gespring van de Fransch
acteurs en actricetjes, minder door het wat
conHDAT-TD Achter St- Pieter 4
. £\jt\LLI\. Utrecht Tel. 443
MUZIEKHANDEL p T A NT O ' Q
Violen © Snaren i JL.T\.JLNW O
ventioneele revue-gedans der Engelsche meisjes,
die de beenen over en weer zwaaien en glimlachen
alsof ze nog aan de ooievaar gelooven.
De hoeveelste honderd zal No, no, Nanette"
te Parijs halen? De zaal is voorloopig nog iedere maal
stampvol.
H E N R I ALBERSf
"p EN jaar na zijn 40-jarig zangersjubileum is Henri
?'-?* Albers te Parijs overleden.
Wij herdenken met een enkel woord dezen in het
buitenland gevierden Hollandschen zanger, die nog
met Orelio samen op de planken heeft gestaan, doch
vrij spoedig het opera-gezelschap van de Groot verliet
voor Antwerpen, Brussel en later Parijs, waar hij
aan de Opéra Comique" als eerste bariton verbonden
is gebleven. Dit is de reden, dat Albers voor de huidige
generatie in Nederland vrijwel een onbekende is en
men nauwelijks bij naam van hem heeft gehoord.
Doch de ouderen, die de tijden van de Groot en van
der Linden hebben meegemaakt, herinneren zich
Albers in zijn jonge jaren nog wel.
Li Parijs heeft Albers ook de opera's van Wagner
gezongen, en zij die daar Debussy's Pelléas et
Melisande" hoorden, zijn zeker nog niet Albers'
prachtige en beheerschte vertolking van de
Golaudpartij vergeten, een der laatste prestaties, die zijn
roem nog hebben vergroot.
Helaas, ook deze zanger, de tijdgenoot van Orelio
en met hem tot de oude garde" behoorend', heeft
in het buitenland moeten vinden.wat de funeste opera
toestanden in ons eigen land hem niet toelieten, hier
te vinden de volle ontplooiing van zijn talent, een
bestaan en de roem zonder armoede.
DIT
MERK
IS EEN WAARBORG VOOR
ONOVER
TROFFEN REPRODUCTIE EN
ONGEËVENAARDE AFWERKING.
THE DUTCH GRAMOPHONE CY l_TD.
AMSTERD. VEERKADE 22A DEN HAAG.
..HOLLAND?BELGIË"
Neen l gaat niet om voetbal, het gaal niet om sport:
't is maar 't wel en hef wee van ons land/e;
de Staatkunde heeft zich ten strijde gegord.
zoodal in de Pers ..Gemengd Nieuws' wordt bekort:
de Landspolitiek komt direct na de Sport,
en het Feuilleton vergt het restanf/e !
Neen : 'f gaat om 't verdrag: we bereiden ons voor
tot verdraaglijk verdraagzaamheid plegen ;
dan is men bij Holland aan 't rechte kantoor :
hef blijft laconiek, want de aarde draai/ door :
hel gaaf om 't verdrag, en de helft is ervóór.
en de andere helft is ertegen !
Het is geen iractaatje, het is een tractaal:
een Tractaat (met een hoofdletter. Zetter!) :
de n zegt Het schaadt!", en de ander Het baal ,
en Nederland voert dezen strijd desperaat:
hef is geen fraclaatje, hef is een tractaat.
een 'TRACTAAT (druk 'i, o Zetter, nog vetter!)
Hef is een verdrag. dus de Pers is actief,
want verdraagzaamheid is haar behagen ;
ook is ons van oudsher 'f vergaderen lief:
de sprekers zijn vele, 't gehoor is passief:
hel heef .? een verdrag (druk het ruim en c u r s i e f!)
om hef zwaartepunt ver te ver-dragen !
Het is geen traclaatje, het is een traclaaf:
een Tractaat" (tusschen aanhalingsteekens) : ?
het gunt ons geen gaatje, hoe gunstig 't ook gaat,
en 'f laai ons geen slaat/e, of 'l vroeg slaat of laai :
Het is geen tracfaalje, maar?is f een Tractaat?"",
is de slotvraag, na twee uren sprekens !
Het is een verdrag, dus de Pers is in touw,
en de Kamer in deliberatie:
de resl onzes volks, zijn beginselen trouw,
blijft, wakker en kloek, onverzettelijk lauw .?
maar zij, die ervóór zijn, zien 'f uitspansel blauw :
het Tractaaf lijkt voor hen een fractafie!
KUMCKA NOSALIS