De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1926 2 oktober pagina 20

2 oktober 1926 – pagina 20

Dit is een ingescande tekst.

DE GROENE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND D I O No. 2574 f In zijn- Hisfoire d'Esfevanille Gon zalez, surnomméLe Garcon de bonne Humeur" vertelt Le Sage van een mi santhropischën Spanjaard, die er een register op nahield van zijn vrienden. Telkens wanneer een van hen hem teleurstelde, waf 'nog al eens voorkwam, schrapte hij een naam en aangezien hij veertig jaar was, stonden er tengevolge van dit boekhoudsysfeem (er ging a/leen maar uit en er kwam niets bij) nog slechts (wee namen in het grootboek der vriendschap. Dit zou nog geen reden lot ontevredenheid hebben kunnen geven wanneer dit restant vriendschap nu ook eerste kwaliteit ware geweest, want een mensch kan hu eenmaal niet alles heb ?ben en twee echte vrienden is meer den genoeg om zelfs een Spaansch edelman confuus te ntaken. Maar hef bleek, dat ook'deze vrienden niet zoo echt waren als ze er van buiten uit zagen, want toen er in een groot gezelschap over Don Enrique _ de Bolagnos (zoo heette de boekhoudende Spanjaard) geroddeld werd, zei de eene vriend niets om Don Enrique te verdedigen en de ander zat gemeen te lachen. Que penses-tu de ces-amislè? vraagt de voor hef laatst teleurgestelde Span jaard aan zijn knecht, den garcon de bonne humeur. Je pense, Monsieur, zegt het goedgehumeurde jonge mensch, que f Auditeur est un homme royer, et Ie Chevalier (de vriend die valsch gelachen had) un homme a noyer... ! Zoo zijn er in de wereld van vandaag ook nog menschen die er kladboekjes van onvervulde verwachtingen op na houden. Hef zijn de armen die aan ongeneeslijke kwalen lijden, waartegen de wetenschap nog geen ander middel gevonden heeft dan dat der hoop ... de hoop da f nog bijtijds een ontdekking gedaan zal worden die hef kwaad zal kunnen stuiten. Naarmate zij ouder worden, wordt ook hef aantal hunner verwachtingen geringer en hun register vertoont meer ieleursfe/lingskrassen dan leesbare namen. '. . Aan hen dacht ik, toen ik las van den geleerde in onze koloniën, die op een wetenschappelijk congres bekend maakte nu eindelijk hef middel tegen kanker gevonden te hebben. De sfakkerds., die het met vreugde ge lezen hebben... en nu moeten verne men dat gezaghebbende medici sceptisch staan tegenover deze theorieën, precies zoo sceptisch als medische kroniek schrijvers, die uit den freure waar schuwen tegen het lichtvaardig opwekken van verwachtingen door zulke mede deelingen. Alweer een kras in het register! II y a des hommes a rayer et des hommes a noyer... Dat zal de best gehu meurde jongen moeten toegeven! JOH. L. De Problemen staan op het omslag DOOR RICHARD HEUCKE*ROTH Hel Radiomicrofoon en het acuslisch bedrog VXTANNEER men onmiddellijk na * * een concertuitvoering een Jazz-uitvoering hoort, valt een merkwaardige leegte in klankvolume terstond op. Dat Jazz-ensemble in de zaal te Lon den, bijv. Savoy, vult daar de ruimte volledig, terwijl de radio ons die in druk, bij vergelijkend hooren, niet aldus geeft. Nog in sterker mate is dit ver schijnsel bij de Jazz-ensembles van den tweeden rang. Men verlieze niet uit het oog, dat hier natuurlijk steeds bedoeld wordt een orkestje dat de muziek speelt zooals 't gedrukte werkje dit eischt. Wat toch is het geval? De capaciteit van het instrumenteeren d.w.z. een com positie terstond, of desnoods van een piano-partij in orkeststemmen te schrij ven, is en wordt door het radio-micro foon ons zonder theoretische commen taren bewezen. In de Groene" 2566, 7-8 '26 haalde ik uitvoerig 't geval Berlijn, lm Walde Sinfonie-Raff aan en daar ter plaatse eveneens 't experiment Daventry 20,7, '26 Welke muziek geeft gij de voorkeur?" een vergelijkend uitvoeringsexperiment, hetwelk de bestaansquaestie óf van de Safonische muziek of van de Jazz be oogde te beslechten. Daargelaten de enkeling die voor Jazz voortreffelijk schrijft, (deze kan men dan gevoeglijk aanstonds tot de kamermuziek-componisten rekenen), is over 't meerendeel de auteur dier muze een man die zweert bij 't recept: melo die en bas met begeleiding, 'n Goedkoop recept dat, om aan te zetten'' het middel van verdubbeling wordt toegediend: of de bas, of de melodie wordt een of meer malen verdubbeld. Dus aan instru menten wordt voorgeschreven, welke de partij tegelijkertijd zonder meer, n of desnoods nog een tweede octaaf hooger, of lager meespeelt. Een stevig gecyncopeer bezorgt het geheel een ge vulde klank". Met deze charlatanerie, waarvoor 't on gewapend oor veelal bij leeken niet afkeerig is, maakt het radio-microfoon kort proces, evenals het dit doet bij orgelbespelingen. Zeer interessant is, hierbij het experiment der Engelsche orgeluitvoeringen van tweeërlei soort waar te riemen. Die uit St. Lawrence Jewry en die komende uit de Londensche New Gallery Kinema, beide door voortreffelijke be spelers gespeeld, waarbij naast de ver schillende strenge Lawrence-Organisten, Reginald Foort in het nieuwe ontloken genre der amusementskunst zonder twij fel mag tellen. Niettemin valt bij den laatste vaak de plotselinge samenklapping van klank" waar te nemen, welke als gevolg der bewuste verdubbeling zich voordoet. De cinema-orgels zijn van een automatische crescendozweller" voorzien. Deze wordt met n voet be diend en aldus schakelen behalve regis ters, op de grootere instrumenten, de octaafverdubbelingen mede in, aldus het illumineeringsverschijnsel te weeg bren gend, zooals het radio-microfoon dit aan 't gehoor brengt. Dit is een verschijnsel, dat zich niet laat wegdoezelen, zelfs al tracht de organist dit door zijn vinger techniek in een wirwar van noten te verdoezelen. Wij kunnen het ten overvloede bij slecht onoordeelkundig preludieeren op kerkorgels waarnemen. En bij het Jazzensemble waar vaak uitmuntende techCENTRALE VERWARMINGEN VULKA! HERIMGA^WUTHRICH HAARLEM. TEL 11966 DEN HAAG. TEL.R.^IG. AMSTERDAM. TEL 31313 RADIO COMPLETE ONTVANGTOESTELLEN M. ACCU, ANODE- EN ROOSTER BATTERIJEN, 4 LAMPEN, TIEN SPOELEN.TELE- ~ FOON EN AANSLUITSNOEREN 165. IDEM M. INGEBOUWDE LAMPEN EN SPOELEN, AUTOM. SCHAKE LING VOOR 2, 3 EN 4 LAMPEN ONTVANGST. - INGEBOUWDE VOLTMETERMET 2 MEETBEREIKEN . . . 225. BUKOVOX ONTVANGTOESTEL ZONDER TOEBEHOOREN ft 125. RUIME KEUZE ONDERDEELEN EERSTE KLASSE FABRIKATEN BROWN-TELEFOONS, FÖRG CON DENSATOREN, - TRANSFORMA TRANSFORMATOREN, - H. & H. GLOEIWEERSTANDEN, STATOR & NEUTRON SPOELEN, STERLING & SI FAM VOLTMETERS, PHILIPS, SFR., TELEFUNKEN & SCHRACK LAMPEN GROOTE SORTEERING LUIDSPREKERS DE BIJENKORF AMSTERDAM nici met hun improvisatievermogen den theoretisch zwakstaanden componist te hulp trachten te komen, is dat alles vergeefsche moeite. Op merkwaardige wijze demonstreert het micro zijn meedoogenloosheid. Het verschijnsel is aan te toonen. Wij weten dat reeds Chladni, de duitsche physikus, glazen platen met zand bestrooide en dat deze met een strijk stok aangestreken een figuur te zien gaven, langs de lijnen waarvan zich het zand concentreerde volgens de ge luidcurve der eigen-toon van de glas plaat. De bijtonen worden genegeerd en het zand vereenigt zich in n enkele curve, de physiologischoverheerschende. Mogelijkerwijze zouden langs dezen weg met een speciaal daartoe opengebouwd radiomicro proeven te nemen zijn welke bij inschakeling op n continutoon, verrassende resultaten zou geven, dat mogelijker wijze op den aard en vorm der trilplaten zelf van invloed in de toe komst kan worden. En aldus zal de tech?niek der Radio er toe medewerken de muzikale cultuur voor verdere decaden tie te vrijwaren. Tenminste, het woord is aan de luisteraars om, door geen landgren zen gebonden en belemmerd, aanstonds hun gezag te doen gelden en aldus het recht der selectie zelf te doen gelden, of door uitschakeling of door openlijke des appreciatie van het onrijpe kunstproduct. v.VOLLENHOVEN 'S STOUT TYP.: AMST. BOEK- EK STEENDRUKKERIJ V/H ELLERMAN, HARMS & CO.

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl