2576 DE GROENE AMSTERDAMMER, WE,EKBgVD, VOQR NEDERLAND VERHUISD: C B. VAN BOHEMEN Restaurateur van Schilderijen Thans: Nieuwe Uitleg 27, den Haag OP BRA AKENSIEK'S JUBILEUM DOOR PROF. MR. ANNE ANEMA Lid van de Eerste Kamer T~~\ E Redactie van de Groene vraagt mij een korte bijdrage voor het Jubileum van Johan Braakensiek. Van harte gaarne. Johan Braakensiek dat is een stuk van mijn politieke ontwikkeling, een stuk van mijn politieke leven. Ik heb geen heugenis van politiek zonder Braakensiek. Politiek is een brok leven, zeker behept met al het zondige en verkeerde, dat er nu eenmaal aan alle levens kleeft, maar dan toch ook tintelend van de typische bekoring, die er van alle waarachtig leven uitgaat, in haar wezen even eindeloos gecompliceerd als het leven zelf. Wij trachten dat politieke leven te verstaan en er vastheid aan te geven door het formuleeren van be ginselen en begrippen. Dat is onmisbaar. Maar volkomen slaagt dat nooit. Er zit een intuïtief, een visioneel element in, dat ons op die wijze ontsnapt. Een element, dat zich door het denkend verstand niet laat grijpen. Dat alleen dóór den kunstenaar te vertolken is. Zulk een kunstenaar is voor onze politiek Braaken siek geweest. Met zijn teekenstift wist hij het wezen van politieke personen en verhoudingen ons voor oogen te tooveren op een wijze, die vaak ons een licht deed opgaan, soms ook spontane tegenspraak wekte, maar ons altijd in het centrum raakte. Er zat Wesensschau" in zijn werk. De eerste greep in de vellen van de Groene zocht naar Braakensiek, elke week weer. Zijn plaat gaf altijd een oogenblik van genietende ontroering". En immers daarvoor zoeken wij de kunst. Zóó heb ik Braakensiek vijf en dertig jaren wekelijks genoten; ik heb van zijn uitbeelding van óns politieke leven geleerd, er om gelachen, er tegen getoornd, er mede ingestemd. Daarom zoo van harte gaarne hem hier de betui ging geboden van mijn diepgevoelde dankbaarheid, oprechte bewondering en sympathiek meeleven in zijn jubileum. JOHAN BRAAKENSIEK EEN BRUILOFT IN DE SERVETSTEEG (Schilderij) M IJ N VRIEND, DE SCHILDER DOOR PROF. AUG. ALLEB JOHAN BRAAKENSIEK BOER (Schilderij) T OHAN Braakensiek behoort, met Van der Waay J en Witkamp, tot mijn alleroudste vrienden en het is mij een voorrecht, hem, den loyalen, vrooüjken mensch, die reeds bij zijn binnentreden een sfeer van hartelijkheid schept, ook tot mijn beste vrienden te mogen rekenen. Niet alleen zijn werk heeft mij hem leeren hoog achten, maar ook heeft daartoe bijgedragen de wijze waarop hij zijn plicht als huisvader is nagekomen, waarvoor hij ten bate van de opvoeding zijner kin deren menig offer moest brengen. Braakensiek is genoegzaam bekend en gewaardeerd als teekenaar van politieke platen, als illustrator van tallooze boeken (de ouderen herinneren zich wellicht ook zijn schouwburgaffiches), als kenner van de Vaderlandsche geschiedenis en als minnaar van zijn geboorte stad Amsterdam, maar men kan dit niet zeggen van Braakensiek als schilder. En toch zal dat binnen niet te langen tijd gaan gebeuren, want schilderijen zooals Johan Braakensiek heeft gemaakt, moeten ten slofte voor den dag komen en dan is het ten eenenmale onmogelijk zijn schilderskwaliteiten te ontkennen. Men zal zich verbaasd afvragen, hoe het mogelijk is geweest, dat een kunstenaar jarenlang onder ons verkeerde, wiens waarachtig kunstenaarslicht zoo lang onder den korenmaat bleef. Het gebeurt meer, dat de illustrator-teekenaar die een eerste plaats inneemt, zijn penseelen en verf ver. waarloost, niet alleen omdat hem de tijd ontbreekt, maar ook omdat hij als schilder nooit die hoogte zal bereiken, waarop zijn teekenpen hem heeft gebracht. Dit laatste is bij Braakensiek geenszins het geval. Zijn schilderijen sluiten zich aan bij het werk van de groote Oud-Hollandsche meesters, en ik twijfel niet, of men zal hem als schilder nog buitengewoon gaan waar deeren. Ik betreur het, dat hij, dien ik als illustrator vergelijk met Gustave Doréen die als politiek teeke naar een unicum kan worden genoemd, niet meer gelegenheid heeft gevonden zich aan het schilderen te wijden. Zijn schilderijen zijn zeer zeldzaam, maar die zeldzaamheid is niet noodig *om merkwaardig te zijn. Zij zijn eenvoudig over het hoofd gezien; het heeft wel eens het aanzien gehad, alsof zijn vakgeriooten meenden, dat hij als illustrator-teekenaar reputatie genoeg had. Een tweetal schilderijen van den laatsten tijd, waarvan hierbij een reproductie is opgenomen, zijn voldoende om mijn bewering te staven. Het eerste, een studie van een Boer, demonstreert duidelijk dat de dagen waarop Braakensiek door het Trippenhuis placht te dolen, geen verloren uren zijn geweest; met het andere schilderij, Een bruiloft in de Servet steeg, toont hij zich een waarlijk nakomeling van onzen Jan Steen. Mijn wensch bij dit zeldzame jubileum is dan ook: dat het Braakensiek gegeven moge zijn nog vele jaren palet en penseelen te hanteeren. Amsterdam, Augustus 1926. Zoo juist verscheen: LETJE Of de weg naar het geluk DOOR TOP NAEFF Geïllustreerd omslag en titelplaat van LIZZY ANSINGH Prijs ingen. f 3.75 - Geb. f 4.50 Luxe-editie op Oud-Hollandsch papier in 75 genummerde exemplaren met handteekening van de schrijfster f 25. Letje" is de meest Hollandsche roman, welke sinds de beweging van '80 is voortgebracht. In haar voorwoord zegt Top Naeff wel: zede- ? schildering, in den strengen zin van het woord is het (?Letje") niet geworden, ik ben daar oorspronkelijk niet van uitgegaan en zou het, al werd er onwillekeurig nog al wat in vastgelegd aan zeden en gewoonten, welke sindsdien genoeg wijziging ondergingen om mede te mogen tellen in de historie, daarvoor ook niet gaarne uitgeven", maar dat is volgens ons een te ver doorgevoerde be scheidenheid. Want duizenden met ons zullen na lezing van Letje" gewaar worden, wat een prachtige, zij het dan vrije, zedeschilde ring dit gansche levensbeloop is. Letje" is'het bij uitstek nationale boek in onze moderne literatuur. Top Naeff, zijn auteur, de meest nationale figuur in de Neder landsche letterkunde. Aan het literaire Holland is het nu, dit niet enkel met woorden te beamen, maar door het koopen van het boek met de daad te bevestigen. Van Holkema 6 Warendorf's Uitgevers-Mij. Amsterdam