Historisch Archief 1877-1940
DE GROENE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND
?No. 2577
BIJKOMSTIGHEDEN
DOOR ANNIE SALOMONS
CCXL
IS dit 'huisje werkelijk heelemaal
voor ons alleen : de eetkamer met
haargezellige theetafel, de zitkamer met
een echten schoorsteenmantel, de slaap
kamers met zooveel ledikanten, dat je
net als Sneeuwwitje bij de dwergen ieder
uur in een ander bedje zou kunnen
kruipen? maar vooral de e'rker met het
verrukkelijke uitzicht op het meer en de
strakke bergen er omheen en den wijden,
wijden hemel er boven.... Den eersten
morgen in alle vroegte roept hij al:
Wil je de zon zien opgaan? Maar het
is bar en bar koud; doe alles aan, wat
je hebt".
Het licht over het meer is nog lood
grijs, maar links is er al glans in de
wolken. Over den weg langs ons huis
spoeden de menschen zich in groepjes
n#ar den passar. Je kunt wel zien, dat
ze het ijzig vinden, want bijna alles gaat
op een sukkeldrafje. De vrouwen hebben
een koninklijke houding; de mannen
dragen wollen selimoet's, in mooie, be
storven kleuren.
,,Kijk, zóó'n doek zou ik wel willen
hebben1', zeg ik, dadelijk begeerig, ze
loopen er allemaal mee; 't is echt van
deze. streek".
Dat hoeft je maar n woord aan den
boy te kosten , en dan zit hier vanavond
zoo'n kerel".
Maar die arm3, arme, bloo te ventjes,
die in den killen morgen mee moeten !
Later, als de zon boven de bergen is
gekomen en de zware nevels opdrinkt,
-alsof ze uitgedorst was, moet het wel
lekker zijn om rond te loopen, zooals
God je geschapen heeft; maar nu bijt de
kou, en ze springen op hun teenen over
den weg, alsof de barre grond hun
^ijn deed. " '
Welk een aardig, vrijmoedig volk!
Zoodra we ons tusschen hun armelijke
hutten hebben gewaagd, op hooge palen
opgetrokken, waarin een heel geslacht,
soms wel zestig menschen, samen wonen,
de jongens aan den rechterkant, de
meisjes aan den linkerkant, en de ge
trouwde paren in het midden, houden
ze ons staande met een goedmoedig:
Waar kom jullie vandaan?"
Ze zijn zonder uitzondering zeer vuil,
hun . woningen volkomen verwaar
loosd, maar er ligt een opgewektheid
over hun wezen, die ons het gevoel geeft,
dat zij misschien toch wel innerlijk vrijer
zijn, en meer van de levenskunst ver
staan, dan wij, die er last van hebben,
dat onze huid prikt van de te felle zon;
die het als een gemis voelen, dat er geen
ijs is om onze dranken te frappeeren,
en die met een zekere angst en een in
tuïtieven kriebel ons afwenden, als we
zien, hoe een moeder den zwaren haardos
van haar dochtertje in onze buurt zit te
vlooien.
Maar als er nog ergens op de wereld
de evenknie van Diogenes-m-de-ton te
vinden zou zijn, dan moet het zijn aan
het blauwe meer in de Oajolahden, waar
de ^bloeiende bouguinvilles hun
kardinaalpaarse bloemen over het water laten
hangen, waar de aaronskelken zoo groot
zijn als een hand, en de aalscholvers
KLEINE
MEUBELEN
IN EIKENHOUT*PRIMA
UITGEVOERD-IN ELKE
GEWENSCHTE KLEUR
ONTWERP W.PENAAT
METZ6C2 il
LIBERTY AGENCY
majesteitelijk rondscheren: een oud
kereltje, dat, ver van het dorp, in een
holte van de rots woont, en ons zoo
rustig en beleefd ontving, alsof hij de
gewoonte had, dag aan dag te
recipieeren, terwijl hij toch zeker wekenlang
geen menschelijk schepsel te zien krijgt;
een mager ventje, dat zich met de kleine
vischjes van het meer in het leven houdt,
die hij bakt op de mat, die hem ook tot
slaapplaats dient, en die hij tusschen op
staande bamboestaven heeft uitgespan
nen.
Hij gaat er niet op uit om een wijs
mensch te zoeken; het is hem voldoende
zelf een vergenoegd mensch te 2ijn, met
zijn vogel in een kooitje als eenig gezel
schap en den innerlijken vrede des
harten". Hoe wijd uiteenloopend lijken
hier de mogelijkheden van het leven, en
hoe krijgt alles ineens weer glans en
beteekenis, nu je je gewoon en vrij kunt
bewegen, als in Holland; nu je kunt
wandelen en warm worden; en kunt gaan
zitten en weer opkoelen; nu je roekeloos
een paadje ophuppelt, zonder dadelijk
buiten adem te raken, en languit onder
een denneboom ligt, zonder bang te zijn
voor onbekende gevaren.
Want dit is misschien het meest
essentieele: dat de spanning van de
tropen je hier heeft vrijgelaten; dat je
niet meer vreest aan alle kanten belaagd
te worden door ziekten, door infecties,
door geheimzinnige dieren, door iets
ontastbaar schrikwekkends; maar een
vlieg een vlieg blijft vinden, op een
kakkerlak moedig je hak durft
neerplanten, ei den boy, die, zóó van het
bemesten van den tuin, het eten opdraagt,
gemoedelijk een yiespoes noemt, zonder
je over de hygiënische gevolgen
eenigszins te verontrusten.
We eten de kip, die den vorigen dag
nog om ons huis liep te kakelen, groente
van eigen grond en de tong van een der
runderen, die onze heenreis zoo hebben
belemmerd. We drinken het water, dat
in den mandibak in gesloten flesschen
kalt gestellt" is; en als de waterleiding
eens weigert, omdat ons huis nogal hoog
ligt, zijn we zelfs bereid zoo maar uit het
meer te scheppen, omdat in deze koele,
zuivere lucht, alles onschadelijk moet
zijn.
's Middags loopen we over de hooge
grasvlakte, de blang, terwijl de zon al
bijna de kammen der bergen raakt. De
kleine paarden worden door de jongens
naar hun stal gedreven; in de verte is
gejuich van de Inlanders, die voetbal
spelen; het groepje Europeanen tennist
voor het huis van den assistent-resident.
Als we thuis komen, de Van Dalen
boom, die naast ons erf staat, lijkt drei
gend groot en zwart in de schemering
hurkt een kerel zwijgend voor onze
deur, die een pak met kains bij zich heeft.
Daar heb je het al", zegt m'n man,
je hoeft maar een wensch uit te spre
ken. ..."
Hij spreidt de wollen selimoets voor
ons uit; ze zijn spiksplinternieuw, met
helle kleuren, en ik begrijp niet, waarom
ik opeens, in Takéngeun, verder dan
ooit van de Hollandsche samenleving,
aan dat winkeltje in de Schoolstraat
moet denken, waar we, na de gelukkige
beëindiging van de schoonmaak, soliede
blauw katoen voor dienstbodenjaponnen
gingen koopen....
Zoo dichtbij valt 't niet mee", zeg
ik een beetje onzeker, ik denk, dat 't
wasschen en 't verschieten en mis
schien ook 't niet-wasschen en de viezig
heid, pas de mooie bestorvenheid aan de
kleuren geeft.... Die we uit de huizen
zagen hangen en die ze droegen, waren
vél fijner van tint".
Hij kijkt naar een wit kaartje, dat er
aan bengelt en begint te lachen. Van
Heek en Co. Enschede. Hulde aan onze
nationale industrie !"
We zijn er tijdens ons heele verblijf
niet meer van los gekomen; waar we
Snelschrift *»
RIËNTS BALT ~
Zelfond. 95 Ct. fr.
In den Boekh. en na
, postwissel bij RIËNTS
BALT, Den Haag,
- Daguerrestraat 28.
DEGELIJKE OPLEIDING, mond. en schrift, aan bovenstaand adres.
DE 25 MODELKAMf R/
VAN
TtOO/IttUtk
ZUN
/TEED/TEEE7KMTI(jEN
DE HOLLANDSCHE
HUISVROUW
houdt van een frissche, heldere wasch;
daarin heeft zij gelijk, maar niet iedere
Hollandsche Huisvrouw weet daarvoor het
JDE PELIKAAN" te GOUDA
staat ter Uwer beschikking.
Vraagt eens om onze prijs
courant No. 16. __^_
Spoor's
Mosterd
W. A. Spoor Jr., Culemborg'.
Clichc's
Van Leer
Amsterdam
BLANK ALS HET GELAAT
VAN MONA LiSA
te blijven, is de wensch van iedere vrouw, die
er prijs op stelt haar natuurlijke bekoorlijkheid
duurzaam te verzorgen. De keuze van de soort
toiletzeep is daarbij een belangrijke factor.
Neem gerust een proef met
MONA LISA TOILETZEEP
zij zal U in alle opzichten bevredigen en U
zult er de heilzame uitwerking van op Uw
huid met voldoening constateeren.
Zij is door fijne geur en schitterende kwaliteit
DE ZEEP DER UPPER TEN.
ook heen reden, overal hing zoo'n vlag
van Van Heek, met zijn mooie bestor
ven" kleuren, te luchten in de zon; over
al dook opeens een figuur langs den weg
op met zijn schouders in een Van Heek
sprei gedrapeerd; en toen ik onlangs in
de courant las, dat er iets broeide in de
textielindustrie in Twente bedacht
ik met bezorgdheid, dat de
oeconomische machine toch wel erg gecompli
ceerd in elkaar moet zitten, als de luie
rende, gezelzende Gajo van die moeilijk
heden in Enschede den last en de ge
volgen zou ondervinden.
Voornaamste Kleedinqinrichtin
op elk gebied