Historisch Archief 1877-1940
257»
DÉGROENE AMSTERDAMMER, ^WEEKBLAD VOOR NEDERLAND
13
ZWARTE" MUZIEK
DOOR CONSTANT VAN WESSEM
Neqro Spirituals" .
Het Europeesche hart klopt al sinds jaren warm
voor de negers. Hun dansen en hun muziek hadden
een belangrijk aandeel in de verschillende exotische
stroomingen, die wij hier meegemaakt hebben. Alleen
wij kregen deze dansen en deze muziek vrijwel nooit
«it de eerste hand. Een bioscooptheater te Amsterdam
?demonstreert op het oogenblik hoe een neger de
?charleston danst en hoe deze in de beschaafde"
landen werd bijgevijld (al vinden wij het nóg erg)
en een Amerikaansche musicoloog heeft eens naast
elkaar gelegd hoe een zekere Afrikaansche melodie
in werkelijkheid genoteerd moet worden, ook
rhythmisch en hoe zij wordt in handen van de musici van
een modern dansorkest. Dit alles is curieus en zou
het nader bestudeeren waard zijn. Evenals de gedaante
?waarin de oorspronkelijke Afrikaansche negermelodie
in de plantage-liederen en in de rèligieuse liederen
(spiritual songs) der Amerikaansche negers terugkeert.
Darius Milhaud, die deze gezangen bij de negers in
Noord-Amerika bestudeerde, hoort er de liederen van
een onderdrukt volk in, zooals diéook eveneens in
de teederheid, de treurigheid en,het geloovige in
blues-melodies der negers tot uitdrukking 'komen.
e spirituals zijn christelijke negerliederen d. w. z.
?de neger past daarin het bijbelsch verhaal of de
Christelijke geloofsstemming aan bij zijn eigen
negerphantasie (zooals b.v. de Daniel-jazz van Gruenberg
het verhaal brengt van Daniel in de leeuwenkuil door
«en christen-neger gedaan). De fanatiekheid, waar
mede de neger zijn christelijk geloof tot uiting brengt,
;_f chuiJt geheel in de fetishjsme-inborst van den Afr
kaanschen neger. Negers treden in de kerken van
kleine Amerikaansche plaatsen vaak als voorzanger
«p en hun zingen is soms zeer meeslepend.
In Parijs hoorde ik eens zulk een uitvoering van
Negro spirituals" door negerzangers. Het werd van
een nasale, galmende eentonigheid ondanks de diepe,
orgelende stemmen en de vaak ontroerende treurig
heid, die in dit overgegeven, ceremonieele z'ingen
school.
Edna Thomas, een zangeres uit Louisiana, die
onlangs hier in de KL Zaal Concertgebouw een
avond van zulke Negro spirituals" gaf is een
blanke, d.w.z. zingt noodwendig deze liederen, on
danks den stijl van de neger-voordracht, met een
andere psyche. Zij heeft liefde voor deze negerliederen,
die de zwarte kindermeid haar reeds voorzong en zij
stelde haar programma vooral samen met het oog
op het pittoreske van deze liederen en hun uit onze
moderne dansen zoo bekend gesyncopeerd rhythme.
De eentonigheid werd nu geheel vermeden, het
werkelijk rèligieuse lied (zooals Go down, Moses"
en It's me, o Lord) nam een vrij kleine plaats in
op haar programma, meer vonden wij er liederen
waarin een of andere Bijbelsche gebeurtenis op neger
manier wordt verhaald, zooals Joshua fought the
battle of Jericho", dat gezongen wordt op de Charles
ton, a very old dance", of liedjes, die bij een beroep
of bij het venten worden gezongen, of de niet meer
negersche liedjes der Creolen in
imitatie-Franscheromance-stijl, waar ook het gesyncopeerde rhythme,
laatste eigendom der negers, nog verloren ging en
het Spaansche begeleidingsrhythme, welbekend uit
de dansen, in zijn plaats treedt.
Edna Thomas, die met veel fijnen smaak en vaak
grappige imitatie van den negerschen neusklank bij
het zingen, de liedjes voordroeg, had een groot succes.
Het was soms meer cabaret dan concert, maar
levend en onmiddellijk wat zij zong met haar warme
stem en in charmante costuums uit 1870, waardoor
wij te directer nog werden teruggevoerd naar den
tijd van Uncle Torn en Monsieur Banjo met deszelfs
pathetische of humoristische herinneringen.
Teekening voor de Groene Amsterdammer" door George van Raemdonck
MONSTERKAMERS
als.- Huiskamers, Salons,
Slaapkamers, welke door
nieuwe worden vervan
gen, worden tegen sterk
verlaagde prijzen
UITVERKOCHT
evenzoo een zeer groote
partij
TAPIJT
in prachtige dessins
f1EEBEnGBACI1T5OO
ALLERZIELEN
Neger-vroolijkheid
Wie zich de Neger-revue had voorgesteld als
een vizioen van wilde barbaren", van echte
dans- en muziek-duivels, schaamtelooze primitiviteit
der zinnen: een leerzaam toonbeeld er van hoe onze
beschaving in verval is geraakt met haar bewondering
voor deze barbaarsche en zedelijke-inferieure kunst
van wilden" (waaraan wij reeds de jazz en straks de
Charleston danken) zal het erg tegengevallen zijn.
Deze negerwereld, 4e wereld van de Amerikaansche
cabaret-negers (?het groote negertheater"!) had
niets vervaarlijks: Amerika is niet Afrika! Het was
alles heel gemoedelijk en vol aanstekelijk plezier, dat
het publiek deed mee trappelen op de voortdurende
jazz- en charleston-rhythmen.
Wij zouden van muzikaal standpunt uit zelfs in de
muziek en in het orkest iets meer vroolijkheid hebben
willen hooren, alsof er met trombones, kleppers,
rommelstokken op jazz- en charleston-rhythmen een
spelletje met de muziek zelf werd gespeeld. Men weet
door Whiteman's band dat er uit dat hooge koperen
gevaarte (sarusophon ?), dat als een loudspeaker boven
op een hoorn de lucht ingaapt, nog menige muzikale
rariteit valt te blazen. Nu zag men een negerorkest
aan 't werk van negen man (waaronder n blanke):
vijf koperblazers (met den dirigent mee), n slag
werker, een violist, een banjo-speler en een pianist.
In het begin, bij de ouverture, dachten wij dat er wel
vaart in zou komen; fluitende glissando's joelden,
n blazer blies dapper zijn beroemden halven toon te
laag en het lawaai met trommen, bekkens en kleppers
beloofde veel goeds. Maar de negersche" muziek
ontpopte zich al spoedig als Amerikaansche
societydansmuziek en zelfs de authentieke cakewalk, die men
hier zag dansen, hoorde men niet op de origineele
melodie, maar op dat berechte koekjes bij de
chee"product. Hemel, van deze muziek en dit orkest
waarin Buddie Gilmore van het Centraaltheater uit
stekend op zijn plaats zou zijn geweest hadden wij
best een paar buitelingen en vrijmoedigheden op den
koop toe kunnen verdragen en wij zouden ons dan
zelfs niet eens geschandaliseerd hebben gevoeld toen
wij, zooals bij de inleiding voor de tweede acte, te
hooren kregen waar die Amerikaansche operette No,
no Nanette" (waarover wij onlangs schreven) de muzi
kale mosterd had gehaald. Ook had het ons meer
geïnteresseerd van dien negerzanger, nu in smoking,
in boezeroen een paar echte plantation-songs te hooren
in plaats van de liederen, die ons moesten leeren dat
een neger ook zeer beschaafd" kan zingen. Neen, wij
waren blij dat er nog zoo'n ondeugende zangeres bij
was als Maud de Forest, een echte caricatuur-negerin
vol reclameplaatjes-vroolijkheid, die ons hart weer in
liefde voor de negers kon doen kloppen.
DIT
MERK
IS EEN WAARBORG VOOR ONOVER
TROFFEN REPRODUCTIE EN
ONGEËVENAARDE AFWERKING.
N.V. DUTCH GRAMOPHONE COMPANY.
AMSTERD. VEERKADE 22A DEN HAAS.