Historisch Archief 1877-1940
DE GROENE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND
No, 2579
BÏJKOMSTIGHEDEN
DOOR ANNIE SALOMONS
CCXLII
HET was weer zoo'n heerlijke, lange
dag geweest van niets anders doen
dan dingen, die je prettig vindt: we
waren een bergpaadje opgestolperd, tot
wezenlijk de laatste schemer van be
gaanbaarheid verdwenen- was; toen
hadden we onder een boschje liggen
kijken naar het dorpje in de diepte en
de rivier, die ui't het meer haar loop nam;
's mrddags waren we naar de paarden
gegaan n hadden een uitvoerig gesprek
met den staljongen gevoerd, en we
hadden op het kleine Europeesche
kerkhofje gezeten, waar aan den eenen
kant de militairen en aan den anderen
kant de burgers begraven liggen die
hun vaderland niet meer hadden terug
gezien; ten slotte waren we gaan win
kelen langs den passar, waar de mannen
ijverig hun naaimachines lieten ratelen
over de:zwarte Atjehsche stof, waarop
ze kleurige figuren trokken. Er was een
Chineesqhe bruiloft dien dag, waarvoor
de halve buurt was uitgeloopen:doorde
met. papieren bloemen versierde deur
opening zag je de feestvierenden uit
bundig zitten eten; een dronken, oud
ventje werd tusschen twee jongens in
naar z'n huis gesjouwd; we kwamen
onzen waschbaas tegen; we haalden aan
het postkantoor een duitje op, dat ons
van een vorige afrekening nog toekwam;
-we slenterden langs den geweldigen
-waringinboom op het pleintje, waarom
heen de Oajos een soort beurs houden;
?en toen we eindelijk thuis waren aan
geland, wachtte ons daar weer de
vreugde van in de diepe vensterbank ge
kropen over het meer uit te kijken, dat
?onder den besterden hemel, tusschen
?den kring van rotsen, zoo rustig leek
als een vijver. We hadden onze Euro
peesche pakjes aan; geen
muskietenkaarsje bedierf de zuivere atmosfeer;
onze huid voelde droog en koel en we
konden niet anders dan herhalen: net
een zomernacht in Holland", net een
Zwitsersch bergmeer", net een ver
breeding van de fjorden", terwijl de
gasolinelamp suisde en een Chinees in de
verte melancholiek op z'n fluit blies.
: Toen hoorden we plotseling een auto
pp den verlaten weg stil houden en een
oogenblik later stond een tengere figuur,
met een plantershoed in de hand, in onze
deuropening: of we belangstelling had
den om een koffieplantage te zien, maar
zes kilometer van ons vandaan Hij
had toevallig gehoord, dat we in de
buurt waren, en we zouden welkom zijn,
morgen of den dag er op; wanneer we
maar wilden
We namen het dankbaar aan en twee
ochtenden later reden we, met een matig
vaartje, in een heerlijk frisschen wind
den grooten weg af, tot het punt, waar
een kedeh-in-aanbouw ons toonde, dat
in deze buurt een bedrijf zich aan 't
ontwikkelen was, dat den Chineeschen
winkelier vertrouwen inboezemde; en
toen we uitgestegen waren en een kron
kelend wegje waren opgeklommen, ston
den we eigenlijk dadelijk al midden in
de koffie.
Ik weet niet, of het een speciaal vrou
welijke eigenschap is, je voor de dingen,
waar je niet met je neus voorgezet
?wordt, dan ook biester weinig te
intefesseeren; ik moet in elk geval tot mijn
schande bekennen, dat ik heel mijn lange
leven eiken dag mijn kopje koffie heb
KLEINE
MEUBELEN
IN EIKENHOUT-PRIMA
UITGEVOERD- IN ELKE
GEWENSCHTE KLEUR
ONTWERP W.PENAAT
METZ6C2 SE
LIBERTYAGENCY
gedronken, zonder mij aan de herkomst
van de boonen heel veel gelegen te laten
liggen. Nu zag ik de roode vruchtjes
tegen de takken opgedrongen, zoo groot
als een kleine kers; maar de groeiwijze
deed me aan hulstbessen denken, die
ook zoo samengedromd tusschen de
donkergroene blaren kunnen schuilen.
Langs het golvende terrein strekten
de koffievelden zich uit, overvloedig
vruchtdragend; de boompjes keurig rij
aan rij geplant, met zeven meter
tusschenruimte, opdat de takken zich vrij
zouden kunnen ontwikkelen. Hier en
daar bloeiden aardappelplanten er tus
schen; elders was een hoek tarwe, om
brood van eigen meel te kunnen bakken;
soms ook kwam er een lap met struiken
vol gele bloemen, die aan brem deden
denken, en die dienden om den grond te
verbeteren.
Onze gastheer, grijs van haar, maar vol
jong enthousiasme, nam ons vóór alles
mee naar het nieuwe kantoor, dat juist
was klaargekomen.
Eerst de kebon, dan de pondok, dan
het kantoor, en als alles marcheert
het woonhuis", zei hij opgewekt; in
't begin hebben ze daar beneden gebi
vakkeerd, mijn zoon in het eene huisje
van atap en bilik en de mandoer in 't
andere En toen, na den dood van
mijn vrouw, ik er bij kwam, omdat ik
voelde, dat ik me een nieuw levensdoel
moest scheppen, toen maakten ze
een overdekking van den afstand tus
schen de hutjes en dat werd mijn slaap
kamer; ik kon aan beide kanten de
wanden raken Nu, over een jaar
misschien, bouwen we een echt huis,
daar op den berg, waar ze nu aan 't
afbranden zijn".
We waren ineens allebei stil geworden;
deze man had met zoo sobere woorden
ons even de groote lijn van zijn leven
aangegeven, dat we ons onbewust
schaamden over de kronkelingen en
gecompliceerdheden, waaraan wij onze
dagen offerden. Hoe eenvoudiger zuiver
leek dit bestaan; hoe taai en volhardend
ging de strijd van deze pioniers naar
n doel: een doel van die uitgestrekte,
woeste gajolanden in cultuur te brengen;
het productief te maken, zooals op onze
Oostkust de grond productief gemaakt
was.
Kijk", zei onze gastheer nadenkend,
terwijl in het gedeelte, dat ze aan het
schoonmaken waren, een groote boom
met vervaarlijk geritsel en gekraak naar
beneden kwam, mijn dochter vindt dat
altijd een naar gezicht "
Ik vergat te luisteren naar zijn verdere
verhalen, omdat ik aan het meisje
moest denken, dat hier alleen, van alles
af, met een vader en drie broers, haar
afgezonderd leventje leidde; dat wel
eens in ons dorp kon komen tennissen
met de acht Europeanen, die daar
woonden, maar dat verder toch
heelemaal aangewezen was op haar
bloemenkweekerij, op haar groentetuintje, op
het hertje, dat ze met melk groot bracht,
en haar eigen meisjesdroomen
Maar toen we in het sobere woonhuis
stonden, werd het ons nog wonderlijker
te moede; hier was niets dan het strikt
noodzakelijke; de muren waren met
couranten beplakt, in een kast stonden
monsters van koffieboonen;alles was goed
onderhouden, maar zoo sober, als voor
een asceet; en daar troonde dan als gast
vrouw een tenger meisje, met verfijnd
raffinement gekleed, een kostbaar, broos
dametje, met een lichte stem en inne
mende manieren.
De koffie werd rondgediend en we
getuigden, dat we nog nooit zulke geuri
ge hadden gedronken. Een van de zoons
liet ons foto's van bizonder zwaar dra
gende takken zien; een ander deed ons
twee groote blikken boonen present.
De vader, hoofsch als een ridder, plukte
de mooiste orchideetjes voor mij uit den
tuin, en beloofde me groente en vruchten.
Overstelpt met goede gaven keerden we
naar onze auto terug, uitgeleide gedaan
door de vier mannen, die, ieder op hun
eigen wijze, ons nog iets vriendelijks
wisten aan te doen; we hadden moeite
om bij 't bedanken niet het eene of het
andere prettige te vergeten.
TEOO/ÏKBKK
FOTO/ EN
BEdBOOTINCi VOOR
WOON INRICHTINGEN
Gebruikte 88tg. Notenrollen
50 et per stuk.
Zichtzendingen worden
verstrektLetter D., Btir. v. d. blad.
Br.
Cliché's
Van Leer
Amsterdam
Lakens, Sloopen, %%£&
eenvoudigste, behandelen wij steeds op de
beste wijze. Uw wasch heeft onze bijzondere
zorg !
Vraagt eens om prijscourant No. 16
aan de meer dan 100 jarige
SlQom-lteclierij M Mm"
te GOUDA.
Spoor's
Mosterd
W. A. Spoor Jr., Culetnborg-.
BOUWT IN HET KINHEIMPARK
te Bloemendaal en in het Oranjepark te Overveen, gelegen in de onmiddellijke
nabijheid van Haarlem. Nieuwe Zeeweg door de duinen naar Zand voort en
aan de electrische tram
Buiten voorgesteld annexatiegebied Lage belasting
Kaarten en inlichtingen op aanvrage kosteloos verkrijgbaar
Binnenlandsche Exploitatie Maatschappij van Onroerende
Goederen te Bloemendaal, lepenlaan 2 (Telefoon 22504).
LANELLA'
Als nouveaulévoor 't najaar
brengen wij onder het merk
LANELLA" 'n nieuw soort
flanel in den verkoop
LANELLA" woidt door ons
zoowel wat" kwaliteit als kleur
betreft ten volle gegarandeerd.
LANELLA" is verkrijgbaar
in een zeer uitgebreide
sorteering fraaie strepen,
kleine ruilies en effen kleuren,
sp f c. voor ons vervaardigd
LANELLA' is bij uitstek
geschikt voor kinderjuiken,
blouses, pyama's, over
hemden en sportkleeding
en is allén bij ons ver
krijgbaar. PER METER
70 centimeter breed
STALEN OP AANVRAGE
75
H^ BIJENKORF
AMSTERDAM - DEN HAAG
Maar toen we wegreden, waren we
toch eigenlijk van iets anders onder den
indruk, dan van het floreerende bedrijf;
van de energie en de toewijding voor
hun werk van deze ondernemende
mannen of van de charme van het fijne
meisje; wat ons stil en heimweh-achtig
maakte, was, dat we een oogenblik van
buitenaf hadden mogen zien een hartelijk,
beschaafd familieleven van volwassenen
onder elkaar; een band, onverbreeklijk
door zijn natuurlijkheid, maar met
voorzichtigen eerbied beleefd, omdat zij, die
er door omsloten werden, bewuste
menschen waren, die er de zeldzame
waarde van kenden. En in dit land, waar
de jongeren zoo dikwijls feller en ruwer
worden, juist doordat dat inniger en
vaster gevoelsleven ontbreekt, is het
even mogen ademen in zoo'n sfeer van
familie-genegenheid, die, midden in de
wildernis, de stemmen zacht en gevoelig
en de harten levend had doen blijven,
al een zeldzame genade....