De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1926 20 november pagina 1

20 november 1926 – pagina 1

Dit is een ingescande tekst.

F)e Groene <t>c_yVVeekbIad voor Nederland W. A. URBAN AUTOSTALLING Frankenslag 12 Handel in auto's en toebehooren TELEFOON - 50049 SCHEVENINGËN ONDER HOOFDREDACTIE VAN G. W. KERNRAMP Redacteurent H. BRUGMANS EN TOP VAN RHIJN-NAEFF Secretaris der Redactie: C. F. VAN DAM KEIZERSGRACHT 333 Uitg.: N.V. DE GROENE AMSTERDAMMER AMSTERDAM later TOE AND MEEL OPGERICHT IN 1877 No. 2581 ZATERDAG 20 NOVEMBER 1926 VAN HEINDE EN VER Wapensfilsfandsdag, Hef naderend einde der staking in de Engelsche kolenmijnen. De Eerste Kamer en hef Ned.-Belg. fractaaf. IN de redevoering, die Lord Greyof Fallodon bij de meesten beter bekend onder zijn vroegeren naam, Sir Edward Grey op den avond van Wapenstilstandsdag voor de Volkenbonds-Unie te Londen heeft gehouden, wees hij op het opmerkelijke feit, dat de herinnering aan den wereldoorlog telken jare niet verlevendigd wordt op den dag, waarop een groote veldslag werd gewonnen, maar door een plechtige her denking van het oogenblik, waarop de vijandelijk heden werden gestaakt. Daarin ligt zeker een aanwijzing van het verschil tusschen de tijden van nu en die van vroeger, toen Waterloo met veel militair vertoon werd gevierd bij de volken, die een eind hadden gemaakt aan de dwin gelandij van Napoleon, en Sedan werd bejubeld door de Duitschers. De wereldoorlog wordt niet herdacht met een spektakel, maar met een betoon van eerbied en rouw, dat zijn ernstige beteekenis zal behou den, zoolang het menschengesïacht leeft, dat de gruwelen van den oorlog aan eigen ziel en lijf heeft gevoeld. Op Wapenstilstandsdag wordt geen victorie gekraaid, maar de menschheid, een oogenblik, tot inkeer en bezinning gebracht, wordt zij er ook aan herinnerd, hoe zij gesnakt heeft naar het einde van den oorlog. Het is waar, dat de geallieerden geen enkelen veld slag hebben gewonnen, die zoo beslissend was voor den uitslag als Waterloo of Sedan; de slag aan de Marne verijdelde de hoop van de Duitschers op een spoedig buiten gevecht stellen van Frankrijk, maar nog vier jaren daarna hielden zij een deel van dit land bezet; eerst sinds het midden van Juli 1918 werden zij langzaam, maar gestadig teruggedreven, in de wor steling, die de Franschen la bataille de France" noemen, die vier maanden heeft geduurd, op een tel kens nieuw strijdtooneel, zoodat de herinnering daar aan zich niet heeft vastgehecht aan n dag, aan ne plaats. Maar niet daarom alleen is de herdenking van den oorlog niet gekoppeld aan een wapenfeit; de keuze daarvoor van JWapenstilstandsdag bewijst, dat voor het nu levende geslacht het allergrootste mo ment uit een oorlog is: het einde daarvan. De wapenstilstand niet de vrede van Versailles. Toen die werd gesloten, was de wereld al ontgoocheld. Bij den wapenstilstand was Wilson haar afgod, vleide zij zich met de hoop, dat de toekomstige vrede zou zijn in zijn geest, een vrede, die niet alleen aan dezen oorlog een einde zou maken, maar voortaan eiken oorlog zou beletten, een vrede, waarbij de volken tevens het orgaan zouden scheppen, dat de inter nationale samenleving zou doen beheerschen door rede en recht. De vrede van Versailles heeft die ver wachtingen niet vervuld; de herdenking van Ver sailles zou voor menigeen den bitteren bijsmaak heb ben van de herinnering aan vervlogen illusies; de vrede, die daar gesloten werd, leek te veel op de ver dragen uit den tijd, dien men te boven gekomen meende te zijn, op de verdragen, die kiemen tot nieuwe conflicten bevatten. Tot die soort behoort ook de overeenkomst, waar door, naar het zich thans laat aanzien, de staking in de Engelsche kolenmijnen weldra zal zijn geëindigd; ook al wordt zij door de meerderheid der stakers nog verworpen, deze zullen toch straks het werk moeten hervatten op de voorwaarden, die de over eenkomst aangeeft. Zij lijkt meer op een capitulatie, dan op een overeen komst. Op schier alle punten hebben de arbeiders het onderspit gedelfd; in de verlaging van loon of de ver lenging van den arbeidstijd, soms in beide tegelijk, zullen zij moeten berusten; op het stuk van een nationale regeling der arbeidsvoorwaarden zullen zij evenmin aan hun streng kunnen vasthouden, maar genoegen moeten nemen met een schrale concessie. Dezen uitslag van het conflict hebben zij te wijten aan de halsstarrigheid van hunne leiders, die beter voorwaarden hadden kunnen bedingen, indien zij op het juiste oogenblik de onmogelijkheid hadden willen inzien om de bij den aanvang der staking uitgegeven leuzen te handhaven. Zij kunnen dien mede toe schrijven aan de roekelooze uitroeping, in de eerste periode van den strijd, van de algemeene werkstaking, en aan het aanvaarden van steun uit Moskou, waar door de solidariteit van de groote werkgevers met de mijneigenaren werd bevorderd en de geneigdheid van de regeering tot bemiddeling verminderde. Desniettemin blijft het te betreuren, dat de staking op deze wijze zal eindigen. Van de reorganisatie der kolenindustrie, die ook naar de meening van de door de regeering benoemde commissie alleen tot blijvende verbetering van de toestanden kan leiden, zal in de gegeven omstandigheden vooreerst wel bitter weinig komen.De regeling, die voortaan zal gelden, laat rechtmatige grieven bestaan en opent daarom niet het vooruitzicht op vrede voor een tijdvak van eenigen duur. Intusschen blijft John Buil met de gebroken scher ven zitten. Hij huivert er voor.de schade te berekenen, die door den strijd van mijneigenaar en mijnwerker aan zijn inboedel is toegebracht. De schaarschte van kolen heeft den prijs van allerlei levensbehoeften zoo zeer in de hoogte gedreven, dat het indexcijfer van de loopende maand gestegen is tot 79 percent boven dat van 1914, en alweer 5 meer bedraagt dan dat van de vorige maand. Hoezeer verschillende industrieën ten gevolge van de staking hebben geleden, blijkt o. a. uit een bericht van de lersche Kamer voor staalen ijzerindustrie te Londen, dat n.l. van de 60 hoog ovens in Ierland slechts 5 de vuren hebben kunnen aanhouden. En dit is slechts n staaltje uit vele. Geen wonder dat er thans weder wordt gedacht over middelen, om het land te vrijwaren voor de ge volgen van een arbeidsconflict, dat nooit wordt uit gevochten tusschen de daarbij betrokken partijen alleen, maar waarbij de slagen altijd ook vallen op hen die er buiten staan. Een lid van het Lagerhuis heeft een ontwerp-wet ingediend, waarbij iedere staking en uitsluiting onwettig wordt verklaard, wanneer niet vooraf door een daartoe bevoegd lichaam onder handelingen zijn gevoerd. De groote moeilijkheid zal echter wel blijven, zulk een lichaam aldus samen te stellen, dat werkgevers en werknemers bereid zijn zich bij zijn uitspraak neer te leggen,en vooral om in die samenstelling zooveel waarborgen voor een on partijdige beslissing te bieden, dat de strijdvoerenden, zonder dat het rechtsgevoel wordt gekrenkt, door de wet kunnen worden gedwongen zich eraan te onder werpen, als een beslissing in laatste instantie. Zulk een uitspraak zonder hooger beroep is het votum, dat de Tweede Kamer heeft geveld over het INHOUD: 9. 11. 12. 13. 15. 17. 18. 19. 20. 21. 22. 24. Prof. Dr. O. W. Kernkamp, Van heinde en ver. S. Ritsema van Eek, De onlusten in West-Java Mr. H. G. Koster, Indische economie. Dr. Jan Romein, Engeland wereldrijk Joh. Braakensiek, Het communistisch complot op Java. Dr. E. Slijper, Engelsche Kathedralen. Prof. Dr. H. Brugmans, Kerk en Staat L. J. Jordaan, Naar de oplossing. Annie Salomons, Bijkomstigheden. Dr. Jac. P Thljsse, UU de Natuur C. van Wessem, Muziek. Red. Elis. M. Rogge, Voor Vrouwen. J. Ornstein-Hoofien, De Joodsche Vrouwenraad Carry van Bruggen, Grepen. Wybo Meyer, Adamson. A. Plasschaert, Schilderkunst Otto van Tussenbroek, Toegepaste Kunst. H. K. Teune, Oude Amsterd. schouwburgen. Paul Sabel. Financiën George v. Raemdonck, November Charivarius, Charivaria. Willem van Doorn, Nieuwe Engelsche boeken Wybo Meyer, Aanplakbiljetten. Vit het Kladschrift van Jantje Charivarius, Geschiedenis des Vaderlands. Cel 2, Telefoontje A. Plasschaert, Schilder kunst H. Schol te, Comoedia. Barbarossa, Uit den Gemeenteraad, met teeken. door B. van Vlijmen. Dr. W. van Bemmelen, Wonderl. geschiedenis sen der stof, met teekeningen door Is. van Mens. Problemen Joh L., Mijn Film. Bijvoegsel: Het verloop van de Engelsche mijn werkersstaking. Nederlandsch-Belgische tractaat, niet. De Eerste Kamer heeft ook nog een woordje mee te spreken. Zij zal zich daarmede niet haasten. Eerst op den 8en December zal zij beginnen met het onderzoek in de af deelingen; de schriftelijke gedachtenwisseling tusschen Kamer en Minister zal dan ook nog eenigen, misschien geruimen tijd vorderen; vóór Januari zal het verdrag dus zeker niet in openbare behandeling komen. Voor de tegenstanders blijft de gelegenheid nog open om den strijd voort te zetten. Indien zij daarbij toonen hun voordeel te hebben gedaan met de kritiek, die niet alleen door voorstanders van het tractaat is uitgeoefend op sommige strijdmiddelen, waarvan zij zich vroeger bediend hebben, kan dat alleen ten goede komen aan de kracht en de waardigheid van de nieuwe campagne. De zakelijke argumenten, die men aan den inhoud van het verdrag kan ontleenen, moeten den doorslag geven; om werkelijk invloed uit te oefenen op de openbare meening, verlieze men zich ook niet in juridische spitsvondigheden, die den meesten boven hun petje gaan, maar beperke men zich tot het kort en bondig uiteenzetten van de voor ieder begrijpelijke redenen waarom dit verdrag behoort te worden ver worpen; ondanks, of liever: juist door den stortvloed van litteratuur, die over het tractaat is uitgegoten, mag zulk een voorlichting geen overbodig werk heeten. KERNKAMP

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl