De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1926 20 november pagina 17

20 november 1926 – pagina 17

Dit is een ingescande tekst.

Jr D ENEMARKIEN DOOR PAUL SABEL Toenemende belangstelling voor Denemarken hier te lande NIETTEGENSTAANDE de vrij groote overeenstemming, die in , economisch opzicht tusschen Dene marken en ons land bestaat, waren de tfinancieele betrekkingen tusschen beide Janden tot vóór korten tijd nooit zoo bijzonder nauw. Het aantal Deensche Jeeningen, dat ter beurze van Amster dam genoteerd is, was niet groot en bepaalde zich tot de 3y2 pCt. binnenJandsche leening van 1887, de 3 pCt. fouitenlandsche goudleening van 1894, de 4 pCt. belastingvrije leening van 1922, alle staatsleeningen, en voorts de 4 pCt. Jeeningen Kopenhagen 1901, 1910 en 1911. Den laatsten tijd zijn hier bijge komen de 3V2 pCt. staatsleening 1909, de 6 pCt. staatsleening 1922 (in dollars), de 8 pCt. Geconsolideerde Deensche Stedenleening 1921 (eveneens in dollars), de 5VS pCt. 30-jarige buitenlandsche goudleening 1925 (ook in dollars), de 5 pCt. guldensleening van het Deensche Rijkswoningforïds, de 4 pCt. pondenleening Kopenhagen 1908, de 5V2 pCt. dollarleening Kopenhagen 1919 en de 5pCt. guldensleening Kopenhagen 1926. Thans wordt dit aantal nog uitgebreid met een 5 pCt. staatsleening, in guldens. Het belang van ons land bij Deensche iondsen is dus wel sterk toegenomen, ?waarbij nog komt, dat verschillende leeningen thans in guldens luiden. Hier door loopen de Hollandsche houders natuurlijk geen valuta-risico, hetgeen er ongetwijfeld toe bijdraagt de popula riteit dezer guldens-leeningen hier te lande te vernoegen. Intusschen is dit risico momenteel, waar de noteering van , Deensche Kronen zich op goudpariteit beweegt, gering, vooral waar Dene marken op l Januari a.s. tot wedernvoering van den gouden standaard overgaat, al wordt daardoor geen veran dering in den feitelijken toestand ge bracht. De financieele positie van Dene marken, die ten gevolge van de naoorlogscrisis geruimen tijd verre van gunstig was, zoodat het nationale ruil middel aan een belangrijke depreciatie onderworpen was, mag thans Weder volkomen gezond worden genoemd. In Juli 1924 bedroeg de internationale waarde van de Deensche Kroon nog slechts 59.7 pCt. van de goud-pariteits waarde, waaruit valt op te maken, in hoe korten tijd het herstel van dit betaalmiddel is tot stand gekomen. De deflatie heeft natuurlijk ook een belang rijke daling in het prijsniveau ten ge volge gehad. Terwijl het indexcijfer in December 1924 nog 234 pCt. van het niveau van vóór den oorlog bedroeg, is het thans Weder gedaald tot 150 pCt. daarvan, nadat het in Juni j.l. reeds 141 pCt. had bedragen. De stijging moet als een gevolg van de kolenstaking in Engeland worden beschouwd, waar door niet alleen de kolenprijzen sterk opliepen, maar ook de vrachtprijzen stegen, hetgeen van invloed was op de prijsontwikkeling van een aantal arti kelen, die in Denemarken worden inge voerd. De biljettencirculatie daalde van 453 millioen Kronen in Juni 1925 tot 354 millioen Kronen in 1926 om in October Weder iets te stijgen tot 362 millioen. Omtrent den schuldenlast van het Koninkrijk kan worden medegedeeld, dat deze op 31 Maart j.l. ? 757.596.000 of / 221.52 per hoofd der bevolking be liep. Aangezien uit de nieuwe leening een op 15 November 1926 vervallen Kronen-leening is afgelost, zal hierdoor in het totaal bedrag der schuld niet veel verandering zijn gekomen. Ter ver gelijking met genoemd cijfer van .?221.52 per hoofd der bevolking diene, dat de Nederlandsche schuld in den LINCOLN de meest volmaakte wagen JAN LIMBACH- Haarlem aanvang van dit jaar ? 387 per hoofd beliep, zoodat de finantieele positie van Denemarken daarmede vergeleken geen slecht figuur maakt. Het nationaal ver mogen van Denemarken werd in het begin van 1926 getaxeerd op /13.199.000.000 of circa 17 maal het bedrag der openbare schuld, zoodat obligatiehouders nog dekking genoeg hebben in het bedrag, waarmede de bezittingen de schulden des lands over treffen. Omtrent de handelsbeweging des lands kan men zich een voorstelling maken, wanneer men weet, dat de uit voer gedurende de eerste 9 maanden van dit jaar Kr. 1144 millioen beliep en de invoer Kr. 1169 millioen. Zooals bekend zijn de voornaamste middelen van bestaan van het 3.420.000 zielen op een oppervlakte van 44.314 K-M2. bevattende koninkrijk landbouw, veeteelt en nijverheid, terwijl het boven dien een uitgebreide handelsvloot bezit. Bij het aanbieden der begrootingscijfers voor het dienstjaar 1927/28 deelde de Deensche minister van Finan ciën tevens mede, dat de ontvangsten in het jaar 1925/26 382.7 millioen Kronen hadden beloopen tegenover uit gaven van.381.6 millioen Kronen, aldus een overschot latende van 1.1 millioen Kronen. Voor het dienstjaar 1927/28 werden de ontvangsten geraamd op 341.6 millioen Kronen en de uitgaven op 340.2 millioen Kronen, zoodat ook hiervoor op een overschot wordt ge rekend. Op deze begrooting zijn de uit gaven voor leger en vloot Kr. 10 millioen lager aangenomen. Het ligt in de be doeling van den Minister van Finan ciën dit bedrag aan te wenden voor een buitengewone uitkeering aan de ge meenten als tegemoetkoming in de kosten van bouwwerken. De opbrengst der belastingen kon Kr. 27 millioen lager worden geraamd. Men verwacht, dat alleen de inkomsten en vermogensbelastingen 21 millioen Kr. minder zullen opbrengen, n.l. 105 mil lioen Kr. tegen een geraamd bedrag van 126 millioen Kr. voor het loopende jaar. Volgens de begrootingscijfers zal de dienst der spoorwegen een tekort van Kr. 14 millioen opleveren of Kr. l1/* millioen meer dan dit jaar; ook van den telefoon- en telegraafdienst wordt een tekort van circa Kr. l millioen ver wacht, doch daarentegen van den dienst der posterijen een batig saldo van Kr. 2.6 millioen, doch een verlaging der posttarieven, die binnenkort verwacht wordt, zal vermoedelijk Wel een minder gunstig resultaat ten gevolge hebben. Hieruit blijkt, dat ook in Denemarken de tendenz bestaat de tarieven te ver lagen zoodra een openbare dienst gunstige resultaten toont, maar die niet licht te verhoogen, indien de financieele uitkom sten een tekort te zien geven. Dit ver schijnsel schijnt dus een internationaal karakter te dragen. Wat de uitkomsten van het loopende dienstjaar betreft, zoo meende de Minister, dat de begrootingscijfers waar schijnlijk Wel bereikt zouden worden, zoodat dan op een batig saldo van Kr. 8 millioen kan worden gerekend. Waar zulk een groote verbetering in de Deensche financiën is gekomen, bestaat er voor het Nederlandsche be leggende publiek ongetwijfeld aanleiding aandacht aan de door Denemarken ter inschrijving aangeboden leeningen te blijven wijden. Immers bestaat niet veel kans, dat het eenmaal verkregen her stel spoedig weder zal te loor gaan, waar men te doen heeft met een land met een goed ontwikkelde en arbeid zame bevolking, die er wel voor zal zorg dragen, dat het financieele even wicht bewaard blijft, ook onder een zeer vooruitstrevende regeering als thans aan het bewind is. Verder bestaat geen gevaar, dat het land in ernstige poli tieke verwikkelingen zal worden medegesleept, zoodat de voorzichtige be legger zich zonder vrees bij de door Denemarken uitgegeven leeningen inte resseeren kan. Waar deze uitgiften voorshands nog steeds een hooger ren dement afwerpen dan van binnenlandsche gelijksoortige obligatiën te maken valt, zijn de eerste rangs Deensche leeningen ook uit dat oog punt thans niet van aantrekkelijkheid ontbloot. Teekening voor de Groene Amsterdammer" door George van Reemdonck WINTER CHARIVARIA Seutfctjicmb, Seutfcljlanb uebet Hleë! Cntjeimelijf is alles, wat wij de laatste dagen uit Italiëhooren. Hij heeft zijn geheele bezit ingeboet. De steen vertoonde een frièscfye breuk. Het ware van hoofd-interesse geweest. De Ijoofloalen. Het tjoogêeisoen. Door den aard zijner bezigheden was Friedberger langertn tijd achtereen genoodzaakt dagelijks in tleineve restaurants te Berlijn te .eten. De begeestering. De toespitsing van het wedstrijdzwemmen." (De Telegraaf) TANTE BETJE LEEFT NOG Dit oprapen zou gezien zijn door twee dames, en verzoekt de Commissaris van Politie dien dames zich wel bekend te willen maken." (Hbl.j Ditmaal geen sterke nummers en zie ik dus het nieuwe programma met belangstel ling tegemoet." IO. H. C.) Binnen eenige dagen zal u de dameskaart nogmaals worden aangeboden, en vertrouw ik, u zorg zult dragen zij dan voldaan zal worden." (Ijsclub KratingenJ RONDOM Rondom Goethe's Faust." (Mr. F. Erens) Rondom Vondel." (Dr. J. F. M. Sterck) Rondom het Dansverbod." (Tel.l Rondom de zaak Geelkerken." (N.R.C.) Rondom het Belgische contract." (Leven) Rondom l November." (N. R. C.) Hij geeft alleen het essentieeie van het wezen der dingen " (N. R. C.) Dat is ons nog te veel. Wij wenschen alleen het wezen van het essentieeie van het wezen der dingen. ....of zelfs om zuivere zinnen te vormen wij nemen beleefdheidshalve aan. dat de steller van dezen zin weende of lachte onder het schrijven. DEELWOORDENJAMMER Naar het hek teruggaande was de rust zeer spoedig teruggekeerd." (U. D.) Alle mogelijkheden beschouwende, kan ' het niet anders of men krijgt dezen indruk.' (Het Vad.) Op welke wijze moet, lettende op het desbetreffende voorstel, die uitbreiding wor den tot stand gebracht?" (l J-commissie A'dam) Toegevende, dat de bezorgdheid eenigs zins terugweek, zoo blijft toch in drieërlei opzicht onrust bestaan." (De Ned.) Eenmaal dit in beginsel aanvaard, moet de organisatie worden overgelaten aan par ticuliere instellingen." (Dr. Boland) HET WEESMEISJE De doorsnee-Hollander. De doorsnee Franschman." (Gr.) De doorsnee-inlander." (N. R. C.) De D oorsnee-man." (Tel.) Als men op het oogefiblik weent of lacht is geen sterveling in staat om verzen te maken." (N. G.) HET LEVENDE LIJK Hij bleef tot in den dood belangstellen in zijn kweekelingen. Er was er een in wiens lotgevallen wij beiden zeer veel belang stel den. Na zijn overlijden schreef hij mij, enz." (E. H.) Nader vernemen wij, dat het niet zeker is, dat de opvolger van nu wijlen prof. Smit, wiens benoeming dezer dagen is te verwachten, onderwijs zal geven in de plant kunde." (Ht/l.)

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl