No. 2582 DE GROENE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND DE ONTMOETING TE O D E S S A DOOR DR. BORIS RAPTSCHINSKY Geen Aziatische Volkenbond 'T) E ontmoeting te Odessa heeft in West-Europa *-* de phahtasie van de journalisten geprikkeld en velen zagen in de gesprekken, die daar gevoerd werden tusschen Tewfik-Roesjdi-bej en den volks commissaris van buitenlandsche zaken van de Sovjet-Unie, Tsjitsjerin, een begin van een Aziatischen Volkenbond enz. Daar zoowel de bolsjewiki als de Turken belang hebben bij het bestaan van deze overdreven en phantastische voorstellingen over het doel van de bijeenkomst der beide leiders van de buitenlandsche politiek, zoo hebben zij opzettelijk ge heimzinnig gedaan en op een overdreven wijze onder streept, dat de bijeenkomst een gewone beleefdheidsvisite was. Zij begrepen, dat zulk een tactiek bij de West-Europeanen de overtuiging zal wekken, dat er in werkelijkheid juist iets zeer geheimzinnigs is ge schied, dat de besprekingen van veel meer beteekenis waren dan het geval is geweest. Dat is een Oostersche tactiek, die bijna steeds succes heeft. Zij heeft ook nu succes gehad. Om de werkelijke beteekenis van de onderhandelingen, die te Odessa gevoerd werden te begrijpen, moet men de gebeurtenissen van de laatste jaren de revue laten passeeren. Na de overeenkomst tusschen Turkije en Engeland betreffende Mossoel, een overeenkomst waartegen Moskou zich met hand en tand verzette, ontstond voor de bolsjewiki het gevaar van volkomen isolatie. In Turkije begon men te praten over een oriëntatie naar het Westen, over een eventupele toetreding van Turkije tot den Volkenbond enz. Een dergelijke oriëntatie van Turkije zou echter voor de sovjetregeering een vreeselijke slag zijn, want Turkije speelt in de politiek van het bolsjewiki in het Oosten, een politiek, die er naar streeft het nationalisme van de Aziatische volkeren uit te buiten voor eigen doel einden, een zeer belangrijke rol. Moskou begon daarom te^Angora een tegen-actie te voeren. Het valt niet meer'met zekerheid te zeggen, tot welke resul taten het duel tusschen de Moskousche en Londensche diplomaten te Angora zou hebben geleid, indien er niets ware gebeurd,dat de angst der Turken voor Engeland had aangewakkerd. Deze gebeurtenis, die de positie van de sovjet-diplomatie aanzienlijk had versterkt, was de ontmoeting tusschen Chamberlain en Mussolini. De Turken zagen in die ont moeting een bedreiging voor hun land. Den laatsten tijd begon men in het Oosten zelfs te mompelen over een bondgenootschap tusschen de Italianen, Grieken en Bulgaren, dat zich ten doel stelde de Turken uit Europa te Werpen waarbij Italiënatuurlijk compen saties in Klein Aziëzou krijgen. Het valt niet met zekerheid te zeggen, of deze geruchten eenigen onder grond hadden of dat zij geheel het product van de bolsjewistische propaganda waren. In ieder geval is het bekend, dat de bolsjewiki dankbaar gebruik hadden gemaakt van den geschapen toestand en dat zij geld noch moeite spaarden om de animositeit, die ten gevolge van deze geruchten in Turkije was ontstaan, uit te buiten, om den haat tegen Engeland en Italiëaan te wakkeren. De Turksche regeering besloot de avances van de sovjet-regeering voor haar doeleinden te benutten en aan Engeland en Itali te toonen, dat Angora niet alleen staat, dat de Turken achter zich het machtige Rusland hebben. Het is vrijwel zeker, dat de Turken niets voor de grootsche plannen van de bolsjewiki voelen, dat zij geen bijzonder warme voorstanders zijn van de bol sjewistische plannen voor het verwekken van een algemeenen opstand van de_ Aziatische volkeren tegen Europa. Van Turksche zijde was de ontmoeting te Odessa niets anders dan een demonstratie, een waar schuwing aan Engeland. De heeren van Angora zullen nu wachten op de tegenvoorstellen van Londen, om later deze voorstellen uit te spelen tegen Moskou enz. Tot op zekere hoogte wilden ook de bolsjewiki slechts een demonstratie houden, het Westen schrik aanjagen. Wie de sovjet-politiek volgt, weet, dat de sovjet-regeering de laatste jaren de eene nederlaag na de andere heeft geleden. Boecharin, de tegenwoordige theoreticus van het Leninisme, de opvolger van Zinowjew, heeft in zijn laatste groote redevoering over den internationalen toestand en de vooruit zichten voor de wereldrevolutie verklaard, dat de zaak der wereldrevolutie op 3 zuilen steunt: de Sovjet-Unie, de kolenstaking in Engeland en den burgeroorlog in China. Hij erkende daarbij, dat de sovjet-regeering in het Westen vrijwel overal een echec had geleden. Duitschland, dat tot nu toe zulk een belangrijke rol in de politieke berekeningen van de bolsjewiki had gespeeld, is naar de Westersche mogendheden overgeloopen. De onderhandelingen met de Fransche en Britsche regeeringen over een TABA SIGAREN ** *? ZIJN TOCH DE BESTE ?"» « HET R E G E E R I N G 5-O R G A A N" Teekening voor de Groene Amsterdammer door L. J. Jordaan STRESEMANN : HOE DANKBAAR IS M'N KLEINE HOND," accoord hebben tot nu toe geen tastbare resultaten opgeleverd. De vooruitzichten op een leening zijn nihil. Amerika heeft tot nu toe alle avances van Moskou afgewezen. Maar ook de 3 zuilen van Boechalin beginnen te wankelen. De Engelsche staking, die aan den Russischen staat zooveel geld heeft gekost, is aan het verloopen, zoodat de millioenen goud roebels, die het arme, hongerlijdende Russische volk aan de Engelsche mijnwerkers heeft moeten afstaan, terwijl Rusland zelf een geweldig werkloozenleger bezit, weggegooid bleken te zijn (van bolsjewistisch standpunt). Er bleef dus slechts n zuil" in het buitenland over: het Oosten (want China is slechts een van de posities, zij het ook een der allerbelangrijkste posities, van de bolsjewiki in het Oosten). En nu de sovjetregeering in het Westen telkens weer nederlagen lijdt, houdt zij zich krampachtig vast aan de mogelijk heden in het Oosten, waar nog zoo veel mogelijkheden en vooruitzichten zijn voor een regeering, die haar heil zoekt in het verspreiden van anarchie, in het aanwakkeren van de krachten, die tot het vernietigen van de maatschappelijke orde streven. Het is dus vrijwel zeker, dat de bolsjewiki tegen over het scheppen van een pan-Aziatisch front een geheel andere positie innemen dan de Turken: het is voor hen de eenige nog overgebleven Weg om hun positie te versterken, om nieuwe wapenen tegen het Westen te smeden. Met dit doel hebben de bolsjewiki de geheimzinnige conferentie te Angora (welke werd bijgewoond door vertegenwoordigers van Perzië, Afghanistan, Turkije en de Sovjet-Unie) georgani seerd. Wat op deze conferentie werd besproken valt niet met zekerheid te zeggen, maar het is vrijwel zeker, dat daar werd onderhandeld over de moge lijkheid van het scheppen van een Aziatischen Volkenbond. Deze conferentie had tot voorspel langdurige onderhandelingen te Moskou, die gevoerd werden door de vertegenwoordigers van verschil lende Aziatische mogendheden. Het doel, dat de sovjet-regeering nastreeft is de nationalistische beJOS. HARTOG Hoofdsteeg 17 Nobelstraat 28 Rotterdam Utrecht. VERREKIJKER speciale aanbieding fl.3.25 bij vooruitbetaling. weging in verschillende Oostersche landen voor haar politiek te benutten en deze stroomingen te gebruiken als een wapen tegen west-Europa in het algemeen; en Engeland in het bijzonder. Er heeft zich in het Oosten een groote hoeveelheid brandstoffen ver zameld en de bolsjewiki willen er gebruik van maken om hun eigenlijke doel: de verwekking van een wereld revolutie, te bereiken. Hoe ver deze onderhandelingen zijn gevorderd, weten wij niet, maar wij gelooven, dat de onderhan delingen niet willen vlotten, dat de vooruitzichten voor de oprichting van den Aziatischen Volken bond niet bijzonder gunstig zijn. De bolsjewiki maken alleen dan gebruik van demonstraties, wanneer zij geen kan? zien in de naaste toekomst een tastbaar resultaat te bereiken. De ontmoeting te Odessa heeft dan ook naar onze stellige overtuiging slechts het karakter van een demonstratie. De Turken wilden demonstreeren, dat zij een beschermer hebben; de bolsjewiki stemden er in toe, in de hoop op deze wijze de Turken beter aan zich te binden. Zagen de bol sjewiki kans den Aziatischen Volkenbond te organiseeren, dan hadden zij gewacht totdat dit doel was bereikt om dit dan met veel bombast bekend te maken; den indruk van een theatrale vertooning bederven is iets, wat de bolsjewiki nooit doen. Odessa was dus slechts een demonstratie tegen Engeland. Voor den ingewijde is Odessa tevens het bewijs, dat de Aziatische mogenheden weinig voor de plannen van Moskou voelen. De angsten van de West-Europeesche journalisten zijn dus, voorloopig althans, voorbarig. J. S. MEUWSBN, Hol A'dam-R'dam-Den Hu» DB BB-STB HOEDEN IN HOLLAND