Historisch Archief 1877-1940
DE OROENE AMSTERDAMMER; WEEKBLAD VOOR NEDERLAND
No. 2582
BIJKOMSTIGHEDEN
DOOR ANNIE SALOMONS
CCXLV
"E* ER3T zat ik aan de gruwelijke
4-* verhalen van de middeleeuwen te
«fenken,' de melaatschen met hun
Cazarusklep, die alleen als het donker
^ 'was, naar de bewoonde wereld mochten
komen om wat afval van eten bij elkaar
te schooien; en de vrome vrouwen,
\ ? die de charitas en de needrigheid zoover
dreven, dat ze haar lichamen aan die
ongelukkiger! overgaven, om hun be
geerten te bevredigen Toen kwam
de herinnering aan l'annonce faite a
Marie" van Claudel, en de opvoering,
die Royaards daarvan had gegeven;
ik zag weer het blinkende lentelicht,
waarin de jonge vrouw troonde, de
bruid in haar wit zijden gewaad, die al
wist, dat zij een geteekende was;
die in haar, schijnbaar nog zoo ongerepte
en bloeiende lichaam, reeds het teeken
van de onontkoombare verrotting droeg;
? en ik hoorde weer de zoete stem van
Mevrouw Royaards, die, toen haar
bruigom telkens in betuigingen van
liefde en bewondering uitbarstte, niet
ophouden kon te smeeken: Zeg
hetnogeens, zeg het nogeens," omdat ze wel
voorvoelde, dat, als ze hem de waar
heid gezegd had, hij haar meedoogenloos
zou verstooten.... En de arme, bloote
voetjes, als doode vogeltjes naast elkaar
- liggend, toen ze op de baar werd binnen
gedragen, hadden na zooveel jaar nog
niets van hun aandoenlijkheid
verJoren
Vervuld van deze gestyleerde en
gedramatiseerde rampzaligheid, meende
ik eerst, dat de onopzettelijke, gewone
werkelijkheid van een kleine leprozerie,
midden in de eenzaamheid me eigenlijk
nogal meeviel; maar ik was er nog geen
vijf minuten, of ik besefte, dat juist
het grauwe, het dagelijksche, het onver
anderlijke en uitzichtlooze van deze,
op het oog maar gematigde, ellende er
de wanhoop en de hel van uitmaakte.
Nauwelijks hadden ze ons zien aan
komen, of ze drongen al om den dokter
heen, niet omdat hij hun verlichting
van hun kwalen kwam brengen, maar
omdat hij onmiddellijk al hun grieven
aanhooren moest, en de twistpunten
beslechten, die sinds zijn laatste bezoek
in de kolonie waren gerezen: de een
had de gereedschappen van den ander
gebruikt, en ze niet willen teruggeven;
er was rijst gestolen bij een jonge vrouw
en ze wist wel, wie de dief was; een
kerel met een afschuwelijk gezwollen
hoofd was drie dagen naar de kampong
geweest om z'n bini moeda" 1).terug
te brengen, die hier bij hem gelogeerd
ha'd, en in dien tijd hadden ze het
rantsoen, dat hem toekwam, opgegeten
Ze praatten tegen den dokter in en
trachtten zijn aandacht te vestigen op
de kwestie, waarin zij zich te kort
gedaan voelden, alsof ze niet de
gevloekten van God, de tot den
jamrnerlijksten dood gedoemden waren,
maar alsof de wereld met zijn
? KLEINE ?
COBDKOOPB
MEUBELEN
ONTWERP
WPENAAT
AMSTERDAM
? DENHAACI
bezit en zijn lust ook voor hen nog
van de grootste beteekenis was. Samen
gevoegd zonder anderen band dan de
gruwelijke plaag, waardoor ze allen
waren getroffen, mannen en vrouwen,
jongen en ouden, wisten ze hun bitter
heid tegen het lot niet anders te luchten,
dan door hun rampzalige lijdensgenooten
te plagen en te sarren, harrewarrend
en wrokkend onder elkaar, zonder een
schijn van onderling mededoogen.
Een jonge, bloeiende vrouw meteen
kind op den arm stond onder de kleine
pendoppo.
Waarom is zij hier?" vroegen we
den dokter, ze ziet er zoo gaaf uit."
Kijk maar eens naar haar voeten,"
antwoordde hij, en we zagen, hoe van
de teenen al enkeie leden waren afge
vallen, terwijl de andere met wonaen
bedekt waren.
Eén vrouw had haar gezicht wit
gepoeierd.
Wel, waarom heb jij je zoo mooi
gemaakt," vroeg de dokter gemoedelijk,
terwijl hij z'n injectiespuit kiaar maakte.
IK ga vanavond dansen als
ronggeng", gaf ze ten antwoord en lachte gil
lend om haar macabere grap. De andeien
lachten mee, de afschuwelijke monden
wijd gesperd en er werden van
verscnillende kanten een paar ooscene
toespelingen bij gedaan.
Komaan," zei de dokter, onver
stoorbaar bij z'n werk, verleden week
hebben we den linkerkant gehad, dan
is nu de rechter aan de beurt...."
Onder een stortregen van scabreuse
grapjes Uwamen ze n voor n hun
injectie in ontvangst nemen. Een oude
vrouw kakelde als een geagiteerde kip;
maar zoodra ze behandeld was, dreef
ze ieder, die zich nog op een afstand
hield, op, alsof ze niet kon dulden,
dat iemand aan de pijn ontsnappen
zou. Een kleine jongen van een jaar
of tien beet zich heroïsch in zijn mouw,
om geen geluid te geven. Maar toen we
aan een oud kereltje met wegrottende
handen vroegen, of het pijn hau gedaan,
antwoordde hij ons ontkennend en met
een zoo ontstellend indecente vergelij
king, dat we van verdere conversatie
afzagen.
Kom, haal jij nu maar eens wat
water voor me," zei de dokter tegen
't kind, en liet een geldstukje in zijn
hand vallen. Arme, kleine kerel,
ouders beide melaatsen en hij ook al
flink aangetast.... 't Is zoo'n lief
jong...."
We keken naar het open
kindergezicht, en bedachten, hoe hij in deze
omgeving van overprikkelde sensua
liteit, van wrok en bitterheid en
kleinzielige dwarsdrijverij bijna niet een
lief jong" blijven kon. Nog eens
begon een kerel met een geweldigen
leeuwenkop zich over allerlei onbe
grijpelijk onrecht te beklagen, maar de
dokter zwaaide af: Morgen komt de
kapitein. Dien moet jullie 't maar eens
allemaal vertellen."
En hij vluchtte naar zijn auto; de
aanblik van de bloeiende, jonge vrouw
en het mollige kind, die hem daar
hadden gewacht, trof ons als iets uit
een andere wereld.
We reden weg: een tak veelkleurige
orchideeën hing over het pad; we
hoorden den uitzinnigen jubel van de
vogels en een wilde, zoete geur sloeg
ons uit het bosch tegemoet.
Vader in den Hemel, waarom hebt
Ge Uw heele schepping zoo wonderlijk
mooi gemaakt, en slechts den mensch
met zulke afschuwelijke kwalen bezocht,
dat hij naar ziel en lichaam verrot en
hier op aarde al zijn hel beleeft...
CONDUITE INTERIEURE, «zitplaat
sen, Schokbrekers, Ballonbanden,
4-wielremmen, geheel compleet» f 2950."
Dtlmpiiteur:
J.UOWD
LANG
114
AMSTERDAM.
| OPGERICHT ray |
JPHOENIX-MEUBELEN"
Voor WONING ca KANTOOR zijn GOED, GOED
KOOP en worden onder GARANTIE geleverd <M> eva
BEHANGEN - STOFFEEREN - BEDDENMAKERIJ
Magazijn Damrak 76 Tel. ««9 <? <? <*> <*> <*> <*
Fabriek-Toonkamers Warmoesstraat Hl Tel. 42689
r
EEN (ÏOED INTEKIEUR
l/ EEN DACiELUk/CH
GENOT* DRAMT^
TE OOITECBEEK DE
VERZORGING OP.,
ALS U
Uw wasch toevertrouwt aan
DE PELIKAAN"teOOUDA,dan
hebt U zekerheid, dat U de wasch
beter thuis krijgt dan U verlangt.
De Wasscherij bestond l Juli 1925
100 jaar!
Zegt U dit niets?
Vraagt eens om onze prijs
courant No. 16
OVERHEMDEN
NAAR MAAT
FR. SINEMUS
20 Leidschestraat 22 - Amsterdam
STOUT
Aanbevolen door H, H, Doctoren
VICTORIA-WATER
1) Bi j vrouw
Heeft gunstigen
invloed
OBERIANNSTEIM
op de spijs
vertering
Voornaamste Kleedinqinrichtin
op elk gebied