Historisch Archief 1877-1940
DE GROENE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND
No. 2583
BIJKOMSTIGHEDEN
DOOR ANNIE SALOMONS
CCXLVI
li'i- 'T OEN We bij kilometerpaal 82
? ?*? waren aangekomen, vonden we de
doktersfamilie en den mantri met de
medicijnkist naast een kleinen Ford
staan, dien de beheerder van de
terpentijnwinning had gestuurd om ons naar
zijn onderneming diep in het oerbosch
te brengen.
Dat is nu een moeilijk geval,"
zei de dokter, in een gewonen auto
kom je niet door de rimboe heen, en
met den chauffeur en den mantri mee,
zijn We met ons zevenen.... Me dunkt,
dat 't het beste is, als Wij, mannen, gaan
loopen Maar 't is 9 K.M. tot het
huis...."
Geen sprake van," beijverden wij
ons te Weerleggen, u bent hier voor
uw werk, en wij zijn maar leegloopers
Natuurlijk gaat u met uw familie
en den mantri in den auto, en wij wan
delen. We vinden 't zelfs Wel prettig."
Misschien zou 't mogelijk zijn," zei
ik, toch Wel een klein beetje bang,
zoo met zijn tweeën in een bosch,
waar 't nog van tijgers moest wemelen,
en in 't verborgen trotsch op mijn ei
van Columbus", dat u den auto weer
?terugstuurt ons tegemoet; dan zijn we
er wat vlugger "
Maar mijn voorstel bleek niet zoo
intelligent te zijn, als ik gedacht had.
Dacht u, dat er in die Wildernis ge
keerd kon worden, zooals op een breede
chaussée? Ik geloof, dat u geen idee
hebt, wat u te wachten staat, me
vrouw "
En na deze laatste uitspraak was ik
Wel erg dankbaar, toen het vroolijke
doktersvrouwtje zei, dat We er met
wat goeden wil best met ons allen
in konden, en ik maakte me heel smal
op m'n middenplaatsje op de achterbank,
met m'n voeten hoog op de medicijnkist,
terwijl de dokter voor naast den chauf
feur, in zijn eenen arm zijn dochtertje
borg en met den anderen den mantri
bij zijn baadje hield, die op de tree
plank meereed en telkens moest bukken
voor laag hangende takken.
We hobbelen veel minder dan
anders," zei de doktersvrouw prijzend,
uit haar nauwe hoekje, dat komt omdat
hij zoo zwaar geladen is." En de dokter
vertelde, dat, als er een boom over den
weg gevallen is, en ze vallen
voortdurend in zoo'n oer-oud bosch,
hij niet weggesleept wordt, want
dat zou veel te veel tijd kosten, maar
eenvoudig het stuk, dat den doorgang
verspert, er uitgezaagd.
De chauffeur heeft altijd een zaag
bij zich," en inderdaad zagen We
telkens stompen van stammen naast
het pad liggen met versche Wonden.
Als We opzij uitzagen, keken we in
een warreling van groen-slingerende
lianen, schuin gezakte stammen, boomen
met luchtwortels, en heel licht en ijl
er tusschen een bloeiende orchidee,
Waar de middagzon niet doorheen
boren kon. Op de hooge stammen
Woekerden hier en daar hangplanten,
wat de misleidende sensatie gaf, dat er
bakken met groen waren bevestigd,
zooals in een siertuin. De stilte en het
schemerige licht, de zware geur van
?vochtig rottend en uitbundig kiemend
leven gaven een beklemming, die niet
nader te omschrijven is, maar die ieder
zal navoelen, die de meedoogenlooze
Woekeringen van vernielenden levens
drang en den ademloozen, geluidloozen
doodstrijd van het oerbosch kent.
We voelden ons allen verlucht, toen
KLEINE MEUBELEN
ONTWERP
WPEHAAT
BOEKEN
TAFELTJE
BLAD MAAT
?4B x 6O %<
HOOG 62%.
LIBERTY
ACENCy
AMSTERDAM
» DEM HAAC
We op het emplacement waren aange
komen, en niet alleen, omdat we zoo
nauw hadden gezeten. De dokter ver
dween onmiddellijk naar de loods,
waar de koelies gekeurd moesten wor
den, en onze gastheer ontving ons in
zijn eenzame huis, op een open plek i
bij de beek, waar je niets hoorde dan |
het ruischen van de dennen.
,,En 's avonds en 's nachts de tijgers",
zei hij glimlachend. Ze loopen om het
huis te roepen als herten. Brullen doen
ze alleen in een kooi en tegen menschen
Er zijn er hier massa's. De koelies
zien er op klaarlichten dag eigenlijk Wel
iedere Week n hun pad kruisen
Ik heb er de paarden om moeten weg
doen."
Terwijl ons koele dranken werden
gebracht, en zelfs fijne bonbons,
het stemt telkens weer tot eerbied om
te zien, hoe jonge mannen in de uiterste
verlatenheid aan de gebruiken der
bewoonde wereld en zelfs aan een
zekere verfijning vasthouden,?vertelde
de administrateur ons een en ander
over dit proefbedrijf" van het gou
vernement.
Van de uitgestrekte dennenbosschen,
waar hij middenin woonde, waren er nu
op het oogenblik 20.000 boomen in
bewerking genomen. Maar het was na
tuurlijk heel anders werken, dan bij
de kunstmatig aangelegde
rubberbosschen, waar je boom naast boom,
keurig haaksch geplant, in een net
onderhouden tuin bij elkaar vindt.
Hier moest je de geschikte exemplaren
zelf in het oerbosch uitzoeken. Op een
H.A. grond stonden niet meer dan
40 a 150 boomen; dus een tapper moest
enden loopen om al zijn stammen aan
te snijden
Met een dissel Werd een schilfer uit
den bast gehakt, ongeveer een hand
breed; de balsem vloeide in een bakje,
en elke drie dagen werd de wond ver
nieuwd, door er een spaander van een
paar millimeters dikte af te snijden.
ledere negen dagen werden de bakjes
geleegd en in verzamelbakken naar
het fabriekje gebracht. Hier werd de
balsem in den eersten ketel verwarmd en
schoongemaakt; in den tweeden ketel
had een distillatieproces plaats. Zooals
petroleum gescheiden wordt in benzine
en stookolie, zoo Werd hier de balsem
ontleed in hars en terpentijn. De terpen
tijn verdampte, werd opgevangen in een
koelbak en vandaar uit in flesschen
verzameld, zooals je bij den drogist
ziet De vloeibare hars Werd in
vierkante bakken van 100 K-G. gestort
en voor ? 40 verkocht
Ik stond bij de groote kisten met een
klein stukje doorschijnende hars in mijn
hand. Het was zoo goudkleurig dat het
wel barnsteen leek, en het had een sterk
luchtje, iets als vernis, maar toch
anders Ik hield het tegen het
licht.dat de zon er doorheen scheen
en toen leek de omgeving van den
Chineeschen stoker, die den motor
bediende, de baboe, die het waschgoed
schoon sloeg op de steenen van de beek,
en het stoetje koelies, dat van het
doktersonderzoek terug kwam, ineens te
verzinken.
Ik was weer een kind dat nog niet
naar school ging. Ik liep met Moeder
langs de kade, waar de groote schepen
gemeerd lagen, die van heel ver kwamen.
En toen vond ik ineens iets zoo onuit
sprekelijk prachtigs, zoo glanzend en
doorschijnend als glas, maar veel
mooier, dat zoo wonderlijk rook; en
ik mocht 't houden ook.
't Komt uit een vreemd land," zei
moeder, heelemaal uit Frankrijk."
Van den anderen kant van de aarde,"
had ik thuis verteld, en daarom hadden
ze me uitgelachen. Maar als we gingen
wandelen, had ik dikwijls, ongemerkt,
weer de richting van de kade uitgedre
ven, in de hoop nog eens ooit zoo'n
schat te vinden.
Nu stond ik aan den anderen kant
van de aarde," en hield het wér in
m'n hand, en ik had zelfs de boomen
in het oerbosch gezien, waaruit het
werd gepuurd.
Maar ik geloof toch, dat de verre,
vreemde wereld, die dat verloren brokje
op de Rotterdamsche kade voor me op
geroepen had, nog veel wonderlijker was.
TE 00/TEGEftk
LEVERT
LEVERT
tPTlMMH IN JM
WOON INHCHIINjfcN
IN Vïl/ltPIN^tN
Spoor's
Mosterd
W. A. Spoor )r., Culemborg-.
Cliché's
Van Leer
Amsterdam
Verschenen t
ARROWSMITH"
van SINCLAIR LEWIS
Van Holkema & Warendorf's U.-M.
Versterkend
MOEDER
HAETE.VEHSCH
Hoevele soorten Toiletzeep
had moeder reeds gebruikt en geen enkele
had haar volkomen bevredigd. De eene was
te sterk geparfumeerd, de andere te schraal
en zoo bezat geen enkele de eigenschappen
welke moeder verlangde.
MONA LISA
toiletzeep, met haar fijne geur en bijzondere
kwaliteit bleek ten volle aan de verwachtingen
te beantwoorden.
MONA LISA,
haar naam waardig, heeft spoedig haar weg
gevonden tot in de hoogste kringen en algemeen
wordt zij er geroemd om hare volmaaktheid"!