Historisch Archief 1877-1940
No. 2585
DE GROENE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND
:5
B E G R A V E
DOOR PROF. DR. H.ïBRUGMANS
N
M'USSOLINI'S PACTOMANIE
Teekening voor de Groene Amsterdammer" door L. J. Jordaan
TV/TIJNE vrienden! Men zal ons allen begraven.
"*? Zoo begint Hildebrand de schets, die aan
bovengenoemd onderwerp is gewijd. Hij wil daarmede
zeggen, dat begraven een zoo algemeene zaak is, dat
iedereen er Wel belangstelling voor moet hebben. Dat
blijkt dan ook bij allerlei gelegenheden en het zal ook
Weer blijken op de historische tentoonstelling, die
deze Week in het stedelijk museum zal Worden ge
opend. Ons oude volksleven roept steeds meer de
aandacht van zeer velen wakker; oude volksgewoon
ten worden meer dan ooit beschreven en bestudeerd;
oude volksgebruiken worden tegenwoordig zelfs met
een zekere voorliefde in stand gehouden en hersteld.
En waarbij komen meer volksgewoonten en populaire
gebruiken te pas, dan bij dood en begrafenis? Er steekt
nog zeer veel oud volksgeloof of, wil men, bijgeloof in
allerlei gebruiken en plechtigheden, die om den doode
zijn en worden gegroepeerd. En er is van ouds ook
heel wat misbruik aan deze, in den grond toch wel
eerbiedwaardige gebruiken verbonden. De lijkmalen
waren vroeger berucht, zoodat dikwijls de overheid
scherpe maatregelen moest nemen tegen deze baccha
nalen. Tot zelfs nog voor betrekkelijk korten tijd gaf
een begrafenis dikwijls aanleiding tot allerlei
onordelijkheden en zelfs fot wanordelijkheden, om van de
opdrijving der kosten maar niet te spreken.
Daarin is in den laatsten tijd zeer veel veranderd;
er zijn heel wat misbruiken bij het begraven in den
loop der tijden opgeruimd. Maar juist omdat de
toestand nu zooveel meer bevredigend is, wil men
van den ouden tijd weer meer weten. Reeds op de
groote Amsterdamsche tentoonstelling van het vorige
jaar trok de afdeeling maatschappelijk leven zeer de
aandacht en daaronder niet het minst de begrafenissen,
waarvan prachtige prenten bewaard zijn. Zoo zal de
tentoonstelling in het stedelijk museum, die in het
bijzonder aan dit onderwerp is gewijd, ook stellig veel
bezoekers trekken. Prenten in ruimen overvloed van
begrafenissen van belangrijke en minder belangrijke
personen; keuren op het begraven, van allerlei aard,
ook de keur, die in 1696 aanleiding gaf tot het be
faamde aansprekersoproer; buurtlijsten, waarmede
de aansprekers rondgingen; begrafenisbriefjes, Waar
onder van zoo befaamde mannen als De Ruyteren
Vondel; voorwerpen, kleedingstukken enz. op het
begraven betrokken; al dergelijke dingen kan men
daar te zien krijgen. En dat alles niet alleen van
Amsterdam, maar uit ons land in het algemeen en
zelfs uit het buitenland, tot uit Polen en Amerika toe.
Een tentoonstelling dus, die voor onze cultuur
geschiedenis haar beteekenis niet zal missen. Ten
minste voor hen, die het onderwerp niet te luguber
of misschien te ernstig vinden.
? SPREEKZAAL
HET VOLKENBONDSPALEIS
In de belangstelling door De Groene Amsterdam
mer" voor den Internationalen Wedkamp voor het
Volkenbondspaleis" getoond, meen ik de vrijheid
te mogen vinden, de aandacht op 't volgende te ves
tigen.
Zooals thans bekend wordt, zijn eenige uitver
koren" Architecten door finantieelen steun van,
particulieren in staat gesteld, in een bijzondere
TENTOONSTELLING
SCHILDERIJEN EN
TEEKENINGEN
VAN
VAN 18 TOT 31 DECEMBER
op werkdagen van 10?3 uur geopend
FRANS BUFFA ENZONEN,
Kalverstraat 39 Amsterdam.
DE MACCARONI-GULZIGAARD
positie aan bovengenoemden wedkamp deel te nemen.
De namen dier architecten zal ik verzwijgen om hun
anonimiteit niet in gevaar te brengen.
Te oordeelen naar de bepalingen vervat in het
Reglement du concours d'architecture" is het de
bedoeling der Jury, de prijsvraag tot een waarlijk
internationalen wedkamp te maken, en deze in over
eenstemming te doen zijn met de hooge ideële be
doelingen van de Instituten, welke het te bouwen
paleis zal moeten herbergen. Een vrije en onafhan
kelijke mededinging is daarvoor een allereerste
vereischte.
Wanneer een aantal particulieren hun belangstel
ling voor de moderne Nederlandsche bouwkunde
willen doen blijken, dan kan dit m.i. het zuiverste
geschieden, door naast de internationale prijsvraag,
een nationale bekroning in zicht te stellen.
Ten slotte verwijs ik naar Het adres aan de
2e Kamer der Staten Generaal, inzake het
Vredespaleis", waar in de volgende bewoordingen terecht
tegen een dergelijke ongelijke mededinging gepro
testeerd werd, onder anderen door de heeren K. de
Ba/el, H. P. Berlage, W. Kromhout, 1-oeke Kuipers,
J. C. van der Pek, en H. Walenkamp, (toelichting Ad.
a sub 2°8e alinea)
,,Het feit dat uifnoodigingen zijn gericht tot be
paalde architecten, aan welke uitnoodigingen een
groot honorarium was verbonden, was de bron
van grooie ontevredenheid en diepgaand
meeningsverschil.
Door de honoreering van een aantal ui/verkoren
architecten werd een ongelijkheid in het leven
geroepen. Aan die mededingers werden de geld
middelen ter beschikking gesteld, om zich op kos
ten van de prijsvraaguitschrijfster geheel aan de
medewerking te wijden, zich daarbij alle mogelijke
Te huur in Den Haag
EEN MOOIE RUIME 1ste ETAGE
met veel kamers, bij R. K. echtpaar z. k., op
ouden deftigen stand bij het Bosch.
Te bezichtigen Maandag en Donderdagtusschen 2-4.
Nieuwe Uitleg 27.
mechanische, infel/ectuee/e en artistieke hulp fe
verschaffen.
Een beroep op de ongelijkheid van middelen
die naar ieder weet toch al beslaat, kan o. i. niet
opgaan. Het kan niet dienen ter rechtvaardiging
van hen, die de door de omstandigheden in het
leven geroepen ongelijkheid kunstmatig en aan
merkelijk hebben, vergroot, gelijk hier geschiedde.
Integendeel, bij deze prijsvraag hao
de billijkheid veeleer moeten dringen
de bestaande ongelijkheid naar vermogen
Ie verminderen".
UEd. dankend voor de plaatsruimte,
B. MERKELBACH
Architect.
Amsterdam, December 1920.
VAN NELLE'S TABAK
KWALITEIT
ALOM VERKRIJGBAAR