No. 2586 DE GROENE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND 11 KERSTMIS IN DE SOOS,,,,,, DOOR MELIS STOKE U" ET is in den vroegen voor-avond. Slagregens ?N--"- vallen over Weltevreden. De zij-zeilen van den auto druipen van het water, en binnen-in zitten we opeengepakt, broeierig in gummi-jassen, moeder, vader, de juffrouw en de kinderen, en luisteren naar het suizen van de banden door de zoetwater-zee Zoo rijden we naar de Soos" de Harmonie, Daendels' nog immer geprezen stichting, die bedoeld was de ambtenaren te lokken uit de ongezonde bene denstad tot vestiging in het lachend Weltevreden. Nog immer lokt de Harmonie Thans lokt ze de ambtenaren uit het lachend Welte vreden tot aan de grenzen van de benedenstad.... en ze lokt met nog even groote kracht als ooit te voren Enfin de kinderen zijn nu ook waarlijk onderweg naar de Harmonie Er is Kerstfeest vanavond en we hebben weken van tevoren op briefkaarten ingevuld hoeveel kinderen er komen, en hof ze heeten en of het jongetjes of meisjes zijn, en hoe oud ze zijn De Indische administratie gaat in geen enkel op zicht'o ver n nacht ijs Het Kerstfeest wordt reeds thans ontheiligd door het krakeel der Inlandsche chauffeurs, die elkander den voorrang tot het Christelijk feest voor hun lastgevers betwisten Maar, tenslotte zijn we dan toch in de ruime mar meren vestibule, en daar staat de glimlachende waard en daar loopen ijverige bestuurders-echtgenooten.... en de broeierige gummi-jassen gaan af.... Het is al vol er klinkt muziek en kindergetier.... daar, waar anders de lucht vervuld is van biljardballen-geklik-klak en anecdoten-gejuich en geluid van brekend glaswerk, of gesnurk zoo nu en dan. In het leeszaaltje zitten niet-Kerstmis-vierende bachelors met de vingers in de ooren en de Vie Parisienne op de knieën.... Maar overigens is het de avond van het kind.... .Opgewekt schrijden wij met de thans nog geimponeerde jeugd de feestzaal binnen.... we ontmoeten reeds minder-trotsche ouders, die hun reeds langer ter plaatse aanwezig kroost tijdelijk gaan isoleeren ter b.é.daring van psychische of physieke aandrangen, dan vitel om dringende redenen van paedagogisch-tuchtelijken aard. De stoelen staan in lange rijen voor een gesloten gordijn. Daarachter is de zinrijk-versierde boom, bewaakt door trouwe Mohammedaansche dienaren, vooralsnog verborgen. De kinderen zitten op rijen, met de moeders en kinderjuffrouwen er tusschen door of aan de zij kanten, en de vaders scheel-oogen dwars door de belendende zaal naar een derde vertrek, aan welks korte uiteinde de bar is getimmerd Die bar staat er precies zoo-als anders, en dat treft de vaders. Die bar is een stukje van de gewone" Harmonie in die sfeer van ongewoonheid. Er zijn vaders die elkander reeds in dit pays-deconnaissance" gevonden hebben absoluut niet ontaarde of minderwaardige vaders, maar heel ge wone vaders die tezamen de onwennigheid ontvluch ten.... Ze keeren ook telkens weer, zij het dan ook telkens wat rooder en geanimeerder van uiterlijk, naar de kinderlijke feestvreugde terug. En ze vinden ook telkens weer rooder en geanimeerder uitziende kinderen Want de feestelijkheden zijn aangevangen. Op het podium staat een meneer met een guitig gezicht. Hij is sinds eenigen tijd burgemeester van eene gemeente op vier uren sporens afstand van de hoofdstad. Maar daarvóór was hij bij het onderwijs te Batavia en verder ook gemeenteraadslid. In zijn hand heeft hij een aanwijs-stokje.... Met het aanwijsstokje duidt hij naar opgehangen platen, die tezamen een onsamenhangend verhaal vormen, dat door de kinderen wordt afgezongen op een eentonige, maar daardoor des te opwindender wijs. Wanneer het lied erg eentonig wordt, verdwijnen er handenvol vaders naar de bar. Als het zingen ophoudt, klinkt vandaar dreunend gelach, en er valt een glas aan scherven. De kinderen merken niets, vanwege de opwinding, maar er zijn moeders die schichtig omkijken en een kleur krijgen Ze vreezen dat vaders Kerstfeest wat al te uit bundig zal worden.... Gedurig worden er ook kinderen geïsoleerd en er komt een pogenblik dat zij op dien weg het pad der vaders kruisen.... Naarmate er meer vaders verdwijnen, wordt het aantal bereidwillige jongelieden grooter. Ze sjouwen met kinderen rond en dragen ijs aan voor de moeders En dan zet de muziek het Kerst lied in, en de gordijnen schuiven open. En daar prijkt de boom met electrische verlichting. De technische volmaking van het geheel is zichtbaar aan den werkelijk fleurigen boom. Niets verraadt de aanwezigheid van touw en ijzerdraad die den indruk vestigen van een vroolijken denneboom... Het boschproduct Tjemara staat daar zoo frisch en stralend als eene oude actrice die zórt uit de kleedkamer komt. HOUTSNEDE foor ,.de Groene Ams/erdammcr" gesneden door Sally Polak Er gaat een uitroep van bewondering op uit de rijen van moeders en kinderen.... en die uitroep verwekt een kunstmatigen echo uit de belendende bar, welke klinkt als een plichtmatige maar wat te luide echo.... De vaders aan de bar stemmen vervolgens in met het Kerstgezang, en dan komt de burgemeester met het stokje en begint de namen van de kinderen af te lezen.... Onder een kruisvuur van blikken gaan achtereen volgens Pietje van der Aa en Keesje Beerens en Marietje Cleton naar den boom en ontvangen het geschenk. Maar dan begint men te bemerken hoe verkeerd het is van de natuur, dat ze de kinderen niet in omgekeerdalphabetische volgorde heeft laten geboren worden. Want Pietje van der Aa is veertien jaar en heeft lange polsen uit zijn uitgegroeide jasje en Keetje Ziebel, die natuurlijk heelemaal achteraan-komt, wordt al brullende van de slaperigheid weggedragen, langs de ietwat glazige blikken van een zich-geabsenteerd-hebbenden vader heen.... Dit is het oogenblik waarop de meeste kinderen die het A.B-C. kennen ongemakkelijk worden.... Dit is ook het oogenblik waarop tevoren vriendelijke, thans getergde en overprikkelde moeders elkander meewarig gaan toespreken als volgt: Nee, maar.... die kleine Janneman van u.... daareven was hij nog zoo'n zoet ventje...." .... En kijk eens.... uw Hanneman vecht met een klein jongetje kom hier stoute jongen.... mag jij kleine jongetjes slaan ? U moet het er toch zien uit te krijgen...." Als zijn vader maar eens kwam.... Moet je pappie komen, Hanneman, of zit die daarachter bij- ? hm... .Hèwat een spektakel is het daar bij die bar..." Steeds meer kinderen, geboren onder de vervloekte auspiciën van een achternaam waarvan de beginletter achter in het alphabet voorkomt, worden weg gedragen.... In de leeskamer een kort incident.... Ben dame komt binnen, kijkt zoekend rond .... ontdekt iets.... een kort sissend geluid. . . . een nummer van de Rire scheurt en zijgt ter aarde. . . . een vader staat op en loopt gedwee mee: , Je kon toch óók wel eens n oogenblikje...." Van de bar klinkt nu, ongegeneerd luid: ,,Sti-hille nacht...." Bleeke moeders en half-slapende kinderen wachten op het voortschrijden des alphabets.... doodeiijk vermoeid.... Een deel van Daendels'schepping is als de wachtkamer van een overbeklant kinder specialist.... De atmosfeer is broeierig, vijandig, luidruchtig.... We rijden door de piasregens terug. De kinderen slapen.... elk met een speelgoedje in de armen.. .. De juffrouw neuriet, heel zacht en erg weemoedig: Stille Nacht De banden suizen door het water.... J Paviljoen JONDLLPARK" * Telefoon 24190 - 27595 l Het Kuis voor Uwe besloten partijen | GROOTE en KLEINE ZALEN voor % | Déjeuners (Dinatoires), Diners, * | Soupers, Bals, Recepties | J Ni Huize ZONEIDIIMVSilll l