DE GROENE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND 11 BELANGRIJKE TENTOONSTELLINGEN TE HAARLEM DOOR PROF. DR. W. MARTIN In, de laatste jaren heeft zich hier te lande de loffelijke gewoonte ontWikkdd, om tijdens de kerstvacantie kleine tentoonstellingen van kunst werken uit particulier bezit te organiseeren in navolging van hetgeen al sinds jaren te Rotterdam de gewoonte is. ' Wij mogen zonder iets te kort te wil len doen aan andere thans geopende ten toonstellingen van oude kunst hier wel even déaandacht vestigen op het zeer bijzondere dat de Afdeeling Haar lem van het Nederlandsch Kunstverbond thans in het Frans-HalsMuseum laat zien. In de bovenlichtzaal van-dat Museum zijn, dank vooial den zorgen van Mr. M. J. Schretlen, 56 oude schilderijen, teekeningen en miniaturen bijeengebiacht uit het bezit van ver zamelaars uit Haarlem en omstreken, die tot een bijzonder smaakvol geheel zijn gearrangeerd, waar kunstgevoeligen zeer bijzonder genieten, vooral ook omdat elk stuk behoorlijk kan worden bekeken, zonder dat het door den buurman wordt gehinderd. Men vindt hier in de eerste plaats een twintigtal schilderijen, waar onder m.i. de kroon spant een Verzoe king van den H. Antonius" door Hieronymus Bosch, een kabinetstukje van superieure kwaliteiten in toon, kleur en peinture, wonderlijk goed geconser veerd en door de aldus bewaarde pun tigheid almee een 4er meest geraffi neerde onder de kleine stukjes van den meester. Dan is er nog een tweede Bosch, een Bruiloft van Kana, vermoedelijk zijn vroegste werk. Om de mooie rooden en bruinen vooral is belangrijk Cranach's portiet van Augustus den Wijze, terwijl van Hetry met de Bles een zeer fijn landschapje aanwezig is. Van Rubens valt dadelijk in het oog het groote doek, Het Bad van Diana", vroeger in de collectie Schubart te München. Dan is er nog van hem een vrouweportret, een bergachtig landschap met onweerslucht, en eindelijk een pracht jvan een olieverfstudie: Diana en Gallisch, ontwerp voor de schilderij in het Prado. Van de Hollandsche schilderijen uit fl» (7e eeuw noemen wij de pittige vrou webeeltenis van Frans Hals uit de col lectie von Pannwitz,het zilverig portretje van haac Abrahamsz., gedateerd 1635, eveneens door Hals; het gezicht op een vaart door Salomon Ruysdael 1642, en twee van Ooyens, waarvan er een, even eens 1642 gedateerd, een gezicht op Wijk-bij-Duurstede te zien geeft. - Een lust is het de zeer gevarieerde collectie teekeningen te beschouwen, waarbij zich een fraai Venetiaansch miniatuur, een Doge voorstellend, toe geschreven aan Oentile Bellini, aanluit. Vooral de Duitsche en Fransche tee keningen zijn belangrijk. Dan zijn er nog teekeningen van Itali anen (Tura, Boltraffio, Correggio's, enz.) en eenige van Hollandsche Meesters, Waarvan m.i. de mooiste zijn die van Avercamp en Buytewech. Eenige sculp turen, waarbij-een zeer krachtige bron zen David van Pollajuolo, completeeren het geheel. Er is een goed verzorgde catalogus verkrijgbaar met fraaie afbeeldingen en een animeerende toelichting van Mr. Schretlen. Men verzuime dus niet deze zeer bij zondere tentoonstelling te gaan zien en late dan niet na, daaraan te verbinden een bezoek aan een eveneens zeer be langrijke expositie die de directeur van Teyler's Museum, de heer Buisman, in dat museum heeft ingericht van oiigineele teekeningen van den grooten Franschen landschapschilder Claude Gellée, genaamd Ie Lorrain (1600?1682). Teyler's Museum bezit een reeks prachtige teekeningen van Claude Gellée, en bovendien ook ettelijke fraaie staten van oude prenten naar diens schilderijen, benevens een deel van de door Earlom gegraveerde reproducties naar Claudé's beroemde Liber Veritatis, waarin de schilder de schetsen heeft bijeenge bracht van alle door hem gemaakte schilderijen. Door een en ander te exposeeren: de teekeningen, de prenten en de gegra veerde copieën naar het Liber Veritatis, heeft de heer Buisman een even genot. rijk als interessant geheel verkregen. voor welks samenstelling velen met ons hem dankbaar zullen zijn. ; l HIERONYMUS BOSCH VERZOEKING VAN DEN k. ANTONIUS TOEGEPASTE KUNST DOOR OTTO VAN TUSSENBROEK , HIERONYMUS BOSCH BRUILOFT VAN KANA \Het Evangelisten-venster in den Dom te Utrecht Het was waarlijk een ontroerend oogenblik toen ter gelegenheid van de plechtige onthulling en overdracht van het door prof. R. N. Roland Holst ont worpen (op de werkplaatsen van Bogtman te Haarlem uitgevoerde) Evange listen-venster in gebrandschilderd glas in lood, langzaam het daarvoor gehangen doek werd neergetrokken en de kleurentinteling van het invallende licht het kil-witte kerkgebouw blij en feestelijk binnen vloeide als klaar klaterende bron van evenzeer innig doorvoelde als sterk gegeven schoonheid. ; Hier was in oude omgeving het nieuwe geboren, hier werd een stukje tastbare Toekomst aan het oog onthuld en het was inderdaad alsof de Tijd heel even stilstond en het uur niet meer telde. ;Wèl moet dit een moment van schoone zelfbewustheid en voldoening voor den ontwerper en zijn zoozeer toegewijden glazenier geweest zijn, immers het doorzichtige materiaal waarop de be schildering is vastgebrand, kan, hoe broos en breekbaar het ook moge zijn, niettemin de eeuwen trotseeren en wan neer allen, die deze overdracht mochten bijwonen, al lang niet meer op aarde zullen toeven, zal het schoone Domvenster de stille getuige" en zwijg zame vertegenwoordiging zijn van een verheven daad in een bedroevend onschoonen tijd. Doch dat dit venster niettemin juist in dezen tijd geboren is, geeft er eene diepe wijding en beteekenis aan, te meer omdat de nobele verbinding van Verleden, Heden en Toekomst in dit omvangrijke werkstuk velen des te meer verheugen kan, waar het, o wonder, zonder aan de moderne opvattingen en inzichten ook maar in het minst te kort te doen, zich voortreffelijk bij het over oude kerk-intérieur aansluit en voegt. Aldus beschouwd is het verkregen resultaat na overwinning van veeE moeilijkheid buitengemeen te prijzen en een gelukwensch waard aan allen die tot het tot stand komen daarvan naar beste krachten hebben bijgedragen. Het is te wenschen dat spoedig; ook het prachtige venster van Tooropgeplaatst zal kur.nen worden. Men is intusschen (wij denken o.m. ook aan Penaat's, preekstoel, koorhek en banken) met de restauratie van deDomkerk wel zér gelukkig! Een sluitzegel door Rueter Junior Voor de Kerstvacantie-school van Ons Huis" heeft de jonge Rueter (die bewijst dat het gezegde, dat de appel niet ver van den boom valt, nog steeds gelden kan voor de karakteristieke eigenschappen van zoon en vader !> een keurig sluitzegel ontworpen, afge drukt in sterk groen op wit papier. Het is juist de groote eenvoud, welke hier tot een prettig resultaat leidde, voor een elk begrijpelijk en toch met iets bijzonders in de schikking der letters om den kerst boom, waarboven de ster troont als blij symbool. Met de weldadigheidszegels komt ook dit werkstuk de verzorging; van het kind ten goede. Mogen de koopers talrijk zijn ! J. A. BOSKAMP & Zn. Meubelen OVERVEEN