. 2596 DE GROENE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND T E R A A . -.. EEM KRlJGSMAM WINT GENA_ /H. V/IMT HU NIETS Q^N Tyc DOOR BARBAROSSA MET TEEKENINGEN VOOR DE GROENE AMSTER DAMMER", DOOR B. VAN VLIJMEN '"PALMA speelde eenmaal voor een * parterre van koningen n keizers. Deze week was het in den Amsterdamschen Raad net andersom. Daar speelden de keizers en koningen in de gemeente politiek voor een parterre van acteurs. Het was, wat je noemt, een volks voorstelling. Geconcentreerde en weggeconcentreerde acteurs en actrices zaten te midden der werkloozen die gekomen waren om David te hooren over de werkverschaffing in Drenthe en menig werkloos acteur zal zich afgevraagd hebben waarom de minister van Kunst zich niet met hem bemoeit en hem naar het nieuw gestichte dorp Witteveen zendt om er de blijde boodschap van de Kunst te brengen, gelijk Harm Smeenge er een geit naar toe heeft gebracht en een spaarbankboekje van twee rijksdaalders. Maar voor werklooze acteurs doet men niets, zelfs al zijn zij de regelrechte slachtoffers van de Concentratie", waarvan wederom een bedrijf werd gespeeld in dezen Raad, die zóó bij uitstek deskundig is in zaken van Kunst. De voorstelling begon met een lever de rideau: Majoor Solkes en de Ver gunning", klucht in een half bedrijf zonder eind. Het was een nmansstuk en de Majoor vervulde er al de rollen in. En net als met sommige moderne stukken: geen mensch snapte er iets van en het was de ietwat ongeduldige Hamersveld, die zijn geprangd gemoed niet in bedwang kon houden en het uit schreeuwde: meneer de Voorzitter, ik snap er geen laars van." Het tweede lever de rideau was van de hand van den- aJonrbekenden en geliefden David. Het stukje heette: De Amsterdamsche kar-ga-door op de Drentsche hei" en het bleek een tragi-comische nacter. Zoolang er oorlog was, hoorde niemand van werkeloosheid. Ieder vond werk en zelfs sprak niemand van een achturigen arbeidsdag. Men werkte zoolang er werk was en dat bleek er altijd te zijn. En iedereen verdiende een zeer behoorlijk loon. Als er niet dage lijks eenige tien duizenden jonge kerels gesneuveld waren, zou men bijna kunnen spre ken van een gebenedijden tijd, zoo veel energie was er over de wereld losgelaten. En aan-, gezien het sneuve len tot een der mannelijkste deug den behoort was het misschien in derdaad een geze gende tijd. Begrijpt ge dat er velen zijn die naar een dergelijke episode terug ver langen? Maar he laas ! Het is nu vrede en aange zien de vrede de welvaart nog steeds niet gebracht heeft, is het aantal werkloozen in heel Europa tot een leger aangegroeid dat talrijker is dan de legers die eenmaal in Frankrijk en Rusland tegen over elkaar stonden. bezem uit haar woning dacht te kunnen houden. Maar misschien zijn er honderd gezinnen te redden en die behoeven tenminste niet te wachten tot de communisten het kapitalisme ver moord en hun nieuwe maat schappij zullen ingericht hebben, waarin werkloos heid, althans vol gens hun plechtige verzekering, onbe kend zal zijn. Toen kon einde lijk het scherm opgaan voor de groote tragedie, waarnaar een volle zaal reikhalzend had uitgezien. Het eerste tooneel had reeds onmid dellijk een doorslaand succes. Daar ver schenen op een ezel Doornbusch, weggeschminkt als Verkade-Hamlet, met achter hem Eitje Polak vermomd als Is er tegen een dergelijk ingevreten kwaal een geneesmiddel te vinden? De knapste koppen hebben zich er suf op gepeinsd en nog is er geen uit komst. De werkloosheid heeft aan de verschillende landen al meer gekost dan de oorlog en de ellende die zij na zich sleept, is niet minder groot dan die welke tot het gevolg van den oorlog behoort. Onze beweeglijke Minister van Binnenlandsche Zaken is een man van de daad. Zooals hij eenmaal in de eerste klas voetbal-competitie voorzijnclub Olympia" langs den rechtervleugel rende en den bal voor het doel plaatste, zoo tracht hij nu een of ander idee te lanceeren dat den werklooze ten goede zai komen en hij is het er met de wethouders der vier grootste gemeenten over eens geworden dat men een proef dient te nemen met het te werk stellen van een aantal werkloozen uit de groote steden op de Drentsche hei. Wijnkoop zat natuurlijk boordevol met critiek en tegenover het wereld probleem doet het middel denken aan de oude juffrouw die de zee niet een Dictator Dirk. En terwijl Eduard den weg naar Americain" wilde inslaan, wou Dirk met alle geweld de Marnixstraat in. Op dat oogenblik verscheen Qijsbrecht van Amstel boven op de transen van den Stadsschouwburg en wenkte met de hand om stilte. Een donderend applaus rees uit de zaal omhoog want men had in den held den Machtige herkent en een huivering gleed door de toeschouwers toen zij zijn schild aanschouwden en er het nood lottige teeken van den vermenigvul diger op ontdekten. Sprak ooit een Memento Mori" zoo tot de menschheid als die drieonnoozele cijfers? Doch ziet, wie nadert daarin den stoet? Het is Mej. Crielars als ,,De Gevangene" en zij werpt verwijtende blikken naar Frans Ferdinand Wierdels die de oogen neerslaat want was hij ooit in Parijs zonder dat hij er een revue met veel naakt zag? En een trek van naijver verduisterde een oogenblik het gelaat van Vera Bondam, zoo gevoelvol, zoo angstwek kend natuurgetrouw speelde Mej. Crielaars haar rol. Zij kreeg een open doekje, net toen Genesius opkwam, zoodat hij een oogen blik op het tooneel stond zonder dat iemand hem opmerkte. Ah ! was het eenige dat aan de saamgeperste lippen van van Daisum ontsnapte, want zijn scherp oog had reeds den gevaarlijken concurrent ont dekt in den gemaskerde, die de mom van zich afscheurde en eindelijk zijn ware aangelaat toonde doch toen ook scheen er aan de toejuichingen geen einde te zullen komen ! Eduard was niet meer te houden en riep geestdriftig uit: Ik engageer gansch het zwikkie", doch de voor zichtige Dirk, die aan zijn hoofdrol dacht,. hield hem in bedwang en fluisterde hem in het oor: wacht even tot je de komie ken gezien hebt" en nauwelijks waren de woorden zijn mond ontvloden of daar stonden zij reeds en het valt moeilijk uit te maken wie van hen beiden het meeste succes had: David met zijn coupletten: Als ik wilde" of de Majoor met zijn tarnsformatie-scene: Een van ons!" Toen het scherm voor de laatste maal gezakt was en weer was opgegaan, stonden al de spelers in een kring op het tooneel geschaard en hield Eduard Verkade een korte maar gevoelige toe spraak waarin hij te kennen gaf dat hij en zijn vriend Dirk Verbeek af zagen van de verhoogde subsidie en in stede daar van het gezelschap zooals het daar stond in zijn geheel engageerden. Jullie spreken net zoo slecht als wij, zei Eduard in een vlaag van bescheiden heid, juilie beweegt je even houterig maar jullie zijn eerste klas-acteurs, waar alles van te maken is, zelfs dilettanten maak ik van jelui als het moet en daarom zijn jelui van dit oogenblik mee-geconcentreerd. Dat het je wel moge bekome ! Denk om onze homogeniteit," fluisterde Dirk, die aan zag komen dat Wibaut al de hoofdrollen tegelijk zou willen spelen, maar Eduard wilde voor het laatst toonen dat hij ook nog wat te zeggen had en liet ze allemaalteekenen. l Septemberineen oud-Amsterdamsch Septemberstuk, optreden van de nieuwe Combinatie ! Oaat dat zien !.... i ^L ' Tc