No. 2597 DE GROENE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND 17 DA CAPO.' Ben Har" Tuschinsky OO af en toe begin je te merken, dat je een dagje ouder wordt! Een jaar of wat geleden zou een film als dit MetroGoldwyn product je te wapen hebben doen vlie gen?je zoudt het met den linker-klauw van Multatuli en de rechter-vuist van van Deyssel in zijn lurven hebben genomen, om het hoog in de lucht te slingeren en het op te vangen op de woorden verrot"?belabberd" lamzakkig" en dergelijke vlijmscherpheden. Je zoudt je met vlammende protesten hebben gewend tot het stomme publiek en tot die collega's, die het niet met je eens waren. Je zoudt.... enfin, je zoudt er een lekker brok scheld-journalistiek van gemaakt hebben. Helaas ! Hs sont passés, ces jours de f te ! De jaren doen zich gelden andere, jongere krachten hebben die taak overgenomen, met een verheugend lan, alsof het iets fonkelnieuws gold. En nademaal een waardig embonpoint en een geposeerd kruintje hun onafwijsbare consequenties meebrengen, kom je ertoe grootmoediglijk te besluiten van dit gebaar afstand te doen waaraan, oprecht gesproken, het onplezierige gevoel niet vreemd is, dat n Multatuli belangwekkend kan zijn, maar drie of meer exem plaren tegelijk, allicht pijnlijk en belachelijk worden. Zoodat ik maar zeggen wil, dat de film Ben Hur" in deze kolommen bedachtzaam en welwillend zal besproken worden. Laat ons beginnen, met de inachtneming van de Christelijkheid, die deze film zoo nadrukkelijk predikt er het goede in op te zoeken. Dan treft ons, in de eerste plaats de onmiskenbare piëteit. Die piëteit is zoo streng ? zoo verheven, dat onze oude, licht zinnige Europeesche kuituur eenvoudig met be schaamde kaken staat. Profaneerende individuen als de primitieven, de Rafaëls, de van Eycks, de Muncackzy's e.t.q. mogen dan den euvelen moed hebben gehad, de Christusfiguur af te beelden de heer Fred. Niblo, regisseur van de Metro-Goldwyn en burger van het allergodsdienstigste, fijngevoeligste en zedelijkste land der wereld, dankt den hemel, niet te zijn gelijk dezen. Met de vrijmoedigheid en de ge strengheid, die de ware vroomheid kenmerkt, corri geert hij de frivole schepping van een Leonardo, Het Laatste Avondmaal" niet alleen, door de kleuren op een aangename wijze te verfrisschen, maar vooral door de Christusfiguur onzichtbaar te maken. Effi ciency en godsdienstzin besturen zijn handelingen een enkele hand, die zaagt en heelt is niet alleen pieuzer, maar ook eenvoudiger en het valt misschien alleen maar te betreuren, dat hij deze fragmententheologie niet nog wat verder heeft doorgedreven en zich tot een enkelen vinger beperkt. Maar dit kan nog komen, want uit alles blijkt, dat dit land van de charleston en zondagsschool niet alleen steeds toe neemt in dollars en pantserschepen maar evenzeer in zedelijkheid en vroomheid. De tweede ideale eigenschap, die het werk siert is karakter! Stel u toch eens goed voor: Daar is in den loop der jaren een formeele hetze ontstaan, tegen de Amerikaansche kunst, kuituur en moraal. In alle beschavingscentra der oude wereld laait verzet op, tegen wat men noemt: het zondagsschool-gefemel, den dollar-bluf en de barbaarsche smakeloosheid der Yankees. De meest toegewijde Americanophielen durven niet meer voor hun overtuiging openlijk uitkomen ja, in de Vereenigde Staten-zelf, roept men in uiterste verlegenheid het seniele Europa te hulp en graait alles, wat in de oude wereld van beteekenis is naar zich toe. Het meest Amerikaansche werk, de Ten Commandments", is niet alleen overal finaal afgemaakt, maar heeft als afschrikwekkend voorbeeld langzamerhand een legendaire beruchtheid gekregen. Welnu ik heb diepen eerbied voor den man , die of er niets gebeurd ware weer van voren af aan begint met de joden in hun gevangen schap te vertoonen, zee- en veldslagen te organiseeren, wagen-rennen te geven en kakelbonte, gekleurde prentbriefkaarten op het doek te laten zien. Ik heb het allergrootste respect voor den kaerel, die zóó de tradities van zijn ras durft handhaven, zonder zich aan n nieuwe gedachte aan n oorspronke lijke gestie te bezondigen. Want voor den recht schapen mensch staat boven talent en genie.... karakter.' En ik twijfel er geen oogenblik aan, of Paviljoen Vondelpark" Tel. 24190-27595 Gropte en kleine Zalen voor Déjeuners, Diners, Soupers, Bals en Recepties Huize ZOMERDIJK BUSSINK. de critici, die het hoogmoedige en he.densche Metropolis" lieten vallen, hebben dit leelijke en leege, maar godvruchtige bedenksel gespaard, uit sympathie voor de kinderlijke onverzettelijkheid van een volk, dat immers hardnekkig weigert den twaalfjarigen leeftijd te overschrijden 't en zij dan in business. Over de film-zelf ben ik hiermee feitelijk uitgepraat. Het is de pennevrucht van een Amerikaanschen generaal-majoor, die zich in zijn snipper-uren met letterkunde afgaf verfilmd door een volbloed Amerikaansch regisseur. Voila tont! Overigens is het, naar den geest en den stijl, een volkomen copie van de Ten Commandments" en het geniet al de voordeelen van epigonenwerk: De Mille is aan kleine stukjesgescheurd, maar niemand heeft lust, zich bij een ,,"da capo" zoo druk te maken Eén ding echter staat vast: The big parade" is bloedig gewroken ! GIDDING yTUYNENBURG MUYSl IC MILDE DS i AALTJE'S CROQUANTE CROQUETJES DOOR ALIDA ZEVENBOOM IK wil het wel bekennen: ik was nog nooit in de Eerste Kamer geweest. Aan den overkant heb ik wel eens een zitting meegemaakt op een kaartje van meneer Boissevain als die net toevallig een speech hield en dar. is het, eerlijk gezegd, rooit meegevallen. Ik had altijd zoo'n idee dat zoo'n vergaderzaal iets had van een kerk. Plechtig, om niet te zeggen gewijd". De voorzitter als voorzanger en op den kansel het Lid en in hun banken de leden net als bij ons op de Keizersgracht, vol goede aandacht. En hoogstens een enkele, wat erg ge sticht door den redenaar, lichtelijk in den dommel, wat de beste kan over komen, vooral als je een drukken dag gehad hebt en het lekker warm is. Maar hoe is me die Tweede Kamer uit de hand gevallen. Ik heb eens op een studenten-fuif bediend die meneer Pierre aan zijn vrienden gaf, ik geloof toen hij voor de vierde maal gedropen was voor zijn examen, en ik moet zeggen, dat het er netter toeging dan toen in de Tweede Kamer. En wat ik nu van de week weer gelezen heb over die vechtpartijen.... neen, dan heilig de Eerste ! Het is er alles even netjes en rustig. Het is bijna of je in een museum bent, zoo gedempt is er het. Ik heb een nicht in het Oudemannen- en Vrouwenhuis op den Amstel en ik moet zeggen, dat het bij haar op de verdieping net zoo lekker stil is. De boden waren een beetje van streek door al dat bezoek van de week. Je kon het de menschen aanzien dat er anders nooit iemand binnenloopt dan een enkele Haagsche leverancier die eens komt kijken of de oude heer, die den avond te voren bloemen is wezen koopen voor een jonge dame in zijn gezelschap, werkelijk het lid is dat hij heeft opge geven te zijn. Maar anders komt er kind noch kraai en als de de kranten niet zoo beleefd waren er hun verslaggevers naar toe te sturen, zou er zelfs geen haan naar kraaien. De zaal is erg mooi en het licht valt zoo zacht door de vensters dat je van zelf je oogen half dicht doet en dan heb je niet veel noodig om ze heelemaal dicht te doen en ik dacht bij me zelf: als ze hier nu eens de Tweede Kamer overpootten, dan zouden de heeren wel bedaard worden en elkaar niet te lijf gaan. Het is of je een kalmeerend drankje gedronken hebt en geen enkel ongepast geluid. De Voorzitter ziet er wel barsch uit maar hij is een goejerd en hij lijkt spre kend op den vader uit de Prins Hendrik stichting, als het tenminste waar is wat een meneer, die naast me zat, me ver telde. En als je zoo naar beneden kijkt in het ruim, dan komt er toch wel een gevoel van eerbied over je. In de Tweede Kamer mogen ze spring-in-het-velds zijn, hier is de eerwaardigheid aan het woord. Hier regeert de nationale be dachtzaamheid en als ze aan de overzij een onberaden besluit mochten genomen hebben, dan kun je er zeker van zijn dat hier de rem is, de veiligheidsklep. De Eerste Kamer is in de huishouding van den Staat net wat een goede moeder in haar huishouding is, zei meneer me, toen ik 's avonds terug was en zijn sokken zat te stoppen. Als vader een of ander onbekookt ding heeft gedaan, dan zal een goede moeder zonder veel woorden, zonder eenig vertoon, zorgen dat het ongedaan blijft en zoo is het hier ook. En daarom is het eigenlijk niet goed dat in deze dagen zoo de aandacht op deze vijftig heeren is gevestigd. Dat maakt ze maar zenuwachtig en ik moet zeggen ik vond van de week ook dat ze wat opgewonden deden. Vooral meneer Mcndels, die hier zoo'n beetje de meneer Kleerekoper is. Als ik het mis heb dan is het in commissie want de meneer naast me vertelde het me en wees me al onze nationale grootheden stuk voor stuk aan. Had u ooit van meneer Blomjous gehoord? En wist u dat er een politicus in Nederland bestond die Briët heette? Dat moet beslist familie zijn van Briët, den fijnen bakker, die bij wijlen mevrouw Zatcrdagsavonds zulke lekkere cadetjes bracht. En was het u bekend dat een van onze bekwaam ste staatslieden van Wassenaer van Catwyck heette en wat keek ik op toen ik dezen heer van eemvenouden adel, wiens vader ik mij nog herinner, omdat hij veel bij meneer zaliger overhuis kwam, in druk gesprek zag met u raadt het nooit! met meneer Hermans van de Roode Duivel" ! Och, och, wat ben ik als jong meisje voor dien meneer bang geweest. Mijn broer, die bij meneer Hovy op de brouwerij ,,de Valk" was, heeft er eens een thuis mee gebracht en ik herinner me dat wij dachten dat de dag des oordeels gekomen was, zoo ging die man te keer tegen God en zijn gebod en tegen al wat rijkdom was en dan dat gemeene rijmpje op den Koning! En nu stond die man met Baron van Wassenaer te praten of ze samen de dikste vrienden waren en ik weet niet op wie ik eigenlijk boos moest zijn, op den Baron, dat hij zich zoo weggooide of op den socialist, die den Baron de laatste Arnhemsche mop vertelde die hij misschien zelf wel gemaakt had ! En ik begrijp er nu heele maal niets meer van, nu meneer me verteld heeft dat de sociaal-democraten eigenlijk niets van de Eerste Kamer moeten hebben en haar liever vandaag dan morgen zouden zien afgeschaft. Als ik Griet weg'wil hebben en het zal er van komen want ze staat uren aan de deur te kletsen niet alles wat jongen is , dan ga ik toch ook niet met haar in het salon zitten een glaasje voorburg drinken, want dat neem ik nog wel eens een enkele maal omdat ik, vooral met het vochtige weer, last heb van maagkramp en er schijnt niets zoo goed voor te zijn als een druppeltje dat verwarmt. Och, och, wat veranderen toch de tijden en de menschen. Een christelijkhistorische Baron arm in arm bijna niet een Rooden Duivel, maar die eiken morgen, als hij in den Haag is, zijn gespleten hoeven laat manucuren. vol gens den meneer die naast mij zat en goed op de hoogte bleek te zijn, en wiens staart allang afgeknipt is en die nu hangt in het Openlucht Museum in Arnhem, waar de kiezers hom Zondags kunnen zien tegen een kwartje entree ! BOOTZ' ORANGEADE TPIPLE SEC Uaa&\a&^er M. J . - ~ ??Tj^