Historisch Archief 1877-1940
No; 2600
DE GROENE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND
17
U I T
G F
\J JLs
A A
DOOR BARBAROSSA
MET TEEKENINGEN VOOR DE GROENE AMSTERDAMMER" OP DE LEI VAN JANTJE
De Stadsschouwburg
Vlak voor de verkiezingen nog een
nieuw lid, in de plaats van den overleden
Overst de heer Kenther, redacteur
van Het Volk". Vermoedelijk hebben
er nog nooit zooveel journalisten in den
Raad gezeten. Daar zijn Ed. Polak, ook
vroeger aan 't Volk verbonden en nu nog,
in .zijn verloren oogenblikken een ge
waardeerd medewerker aan De Noten
kraker" en daar zijn al de andere wet
houders geaccrediteerde medewerkers
van ,,de Telegraaf" en verder Ketelaar,
Klaas de Vries, Majoor Solkesz, Boek
man, den Exter en wie al niet die de
eer genieten hun artikelen in De
Telegraaf" te zien -verschijnen en die
derhalve een sieraad zijn van het nobele
gilde der journalisten, om van Wierdels
van ,,De Tijd" maar te zwijgen.
Neen wat intellect betreft, staat deze
Raad bijster hoog en het zou jammer zijn
als hij niet en bloc" werd herkozen.
Na de dankrede van den Burgemeester
aan het adres van den heer van Aalst,
die zijn burgerzin heeft geuit, met het
aanbieden van een huis aan de Gemeente
Amsterdam wie stelt dergelijke
reden toch samen? deze is wel heel
slecht en beroerd, had Wijnkoop
als vader van het voorstel om
nieuwe sollicitanten op te roepen,
het eerst het woord en het werd een vrij
labberdaansche redevoering. Hij kwam
uit het kreupelhout van het geknoei en
geïntrigeer niet uit en in plaats van
flink om zich heen te hakken, verloor
hij zich op allerlei dwarspaadjes, nadat
hij als conclusie gesteld had, dat Wierdels
lichtelijk onwaarheid had gesproken en
Verkade den Raad lichtelijk om den
tuin had geleid.
Beter van leer trok Boekman. Hij liet
geen stuk heel van Verkade en Verbeek,
nagelde het achterbaksche geknoei vast,
verweet den heeren karakterloosheid,
sprak van heimelijke Roomsche cen
suur", van een der vele brieven van
het Ver. Tooneel" als van een biecht,
want zondigden zij, volgens hun eigen
verklaring, niet in onwetendheid" en hij
ging zoo te keer dat iedereen verwachtte:
en wat er ook gebeurt, nooit en te
nimmer meer het Ver. Tooneel in den
Stadsschouwburg!"
Maar hij legde zich nog eens om, trok
zijn straks zoo fier wapperenden staart
tusschen de beenen en kroop op den buik
naar de voeten van den Machtige, die,
als laatste noodschot, van Verkade en
Verbeek de verklaring had verkregen,
dat zij voortaan o, zoo zoet" zouden
zijn.
Tot zelfs in de eigen fractie was men
ontdaan over den zonderlingen draai
van den leider en direct staken de kop
pen bij elkaar. Boekman zelf was nog
het meest ontdaan over zijn speech en
scheen zich bij zijn partijgenooten te
verontschuldigen over het effect van
zijn rhetorischen kronkel.
Ketelaar was een en al verontwaar
diging en het laatste briefje van de
heeren deed voor hem, wat de betrouw
baarheid der heeren betreft,dedeurdicht.
Hun gekronkel maakte hem draaierig
en hij sprak van een hoogst onzedelijk
drama, dat Verkade en Verbeek met
hulp van de Roomsche fractie hadden
opgevoerd.
Na het diner overal roode koonen,
levendige tongen en schitterende oogen.
Wibaut zat in den stoel"?de Burge
meester nam deel aan een familiefeest
en het woord was aan Wierdels, die de
brochure, Hoe blijf ik jong en schoon"
dichtsloeg otn zijn loslippigheid goed
te praten. Zooals wij allemaal vooruit
wisten, was hij dood-onschuldig. De
fractie wil niemand iets opdringen, de
fractie was aan niemand gebonden, de
R. Katholieken verlangen niet den baas
te zijn, de fractie heeft nooit geklaagd
over een of ander stuk, behalve dan de
Gevangene", de fractie was niet begon
nen, had niets uitgelokt, want Verkade
en Verbeek hadden zich opgedrongen,
nooit was de fractie openhartiger en
nooit was Ferdinand oprechter.
Boissevain sprak plechtig, achtte het
geheim van Wierdels' loslippigheidnog
geheimer dan voor diens redevoering
en sprak in het algemeen over den
gouden band tusschen Kunst en Over
heid, waartegen hij tal van bezwaren
had en was hij het niet, die Royaards,
bij diens eerste sollicitatie naar den
Stadsschouwburg, waarschuwde dat
zijn kunst er ten gronde zou gaan?
Vandaar dat hij er voor was de verhou
ding tusschen Gemeente en den be
speler van den Stadsschouwburg
eenigszins te schoeien op de leest van
GemeenteConcertgebouw. Resumeerend verklaar
de hij zich tegen drie jaar
VerkadeVerbeek en wenschte nieuwe sollici
tanten op te roepen voor het bespelen
van den Stadsschouwburg voor n
jaar en daarna verandering in de ver
houding tusschen bespeler en gemeente.
De anti-revolutionnair Baas stelde een
pijnlijke vraag: is met het laatste schrij
ven van het Ver. Tooneel vervallen de
restrictie die zij in 1924 maakten,
waarbij zij beloofde de gevoelens van
Jan en alleman te zullen sparen?
Het verdere debat draaide om deze
vraag en alles wachtte er op wat Romme
enWibautdaaromtrentzouden verklaren.
De jeugdige Katholieke leider sprak
vele woorden, maakte lange zinnen,
waarvan de kop niet precies paste aan
den staart, hij wist de zaak knap te ver
duisteren, legde de brieven van Verkade
en Verbeek zoo uit dat het alles even
onnoozel scheen. Maar minder onnooze
was zijn beschuldiging, dat B. en W.
der directie hun laatste schrijven hadden
a/gedwongen.
Doch geniaal was zijn uitlegging van
dit afdwingen", waarin hij zag een
censuur op de handelingen van de
leiders van het Ver. Tooneel!
En nu Wibaut? Hij noemde den
eersten brief ongepast, den tweeden
onvoldoende als verdedigende een zwak
ke zaak, den derde voldoende, doch niet
duidelijk genoeg en ten slotte de ver
klaring als afdoende. Van dwang is geen
sprake geweest. En was er nu strijd
tusschen de verklaring van 1924 en
1927? Neen, zegt Wibaut, want als er
opzet zou zijnomeenige?geloofsrichting'
te kwetsen, dan zouden B. en W. in
grijpen. En Allerzielen" dan van zijn
partijgenoot Heijermans, dat overal door
de Katholieken geweerd wordt, waar
zij maar kunnen? Zou Wibaut ingrijpen
als Verkade dit zou willen opvoeren?
Doch niettegenstaande alles, ver
trouwen B. en W. de firma nog vol
komen, want Af) door haar gemaakte
fout werd begaan omdat volgens hun
meening het vaste bespelen van den
schouwburg op het spel stond, wat voor
hen de ruïne zou beteekenen en dus
Na de menschelijke rede van den wet
houder was het pleit beslechten in triomf
trekt de firma, die door al de
raadsfracties als onbetrouwbaar is gesignaleerd,
den Stadsschouwburg weer binnen.
Is het een gelukwensch waard?