Historisch Archief 1877-1940
NÖ. 2602
DE GROENE AMSTERDAMMER VAN 16 APRIL 1927
Een Stoere Werkster
door KATE DE RIDDER
Straat-demonstraties
Het Buitenlandsche Voorbeeld
door
N. MANSFELDT?DE WITT HUBERTS
T^RU Betzy Kjelsberg is de presidente van den
*? Noorschen Vrouwenraad.
Bij een wederzijdsche vriendin ontmoetten wij
elkaar. Het was een tea in een gezellig home van een
bekende HoIIandsche feministe, maar eenige journa
listen waren genoodigd en anderen, die belang stellen
in socialen arbeid.
De gastvrouw had de goede gedachte gehad, om de
Noorsche een oer-Hollandsche tractatie voor te zetten:
advocaat met slagroom, en een flinke wafel er bij!
De genoegelijke ontvangst werkte er sterk toe
mee om in de goede stemming te komen. De vriende
lijke Noorsche raakte steeds beter op dreef, babbelde
druk naar rechts en links, en trachtte ons er van te
doordringen, dat er in haar land hard en met groote
belangstelling op sociaal gebied gewerkt werd.
Zij vertelde verschillende voorvallen, waaruit bleek
hoe velen zich ter wille van maatschappelijke belangen
graag groote opofferingen getroosten.
Fru Kjelsberg is een vrouw met een zeldzaam lief
en zacht gezicht.
Haar portret in het Noorsche costuum, dat zij op
de Haagsche Fancy Fair droeg, was de kleederdracht
van Halingdal: een lang zwart schort zonder mouwen,
doch met randen in kleuren geborduurd, over een
witte blouse, ook al kleurig bewerkt, en een mutsje
met keelbanden, die juist om dit gezicht zoo vrien
delijk staan. Niemand zou vermoeden dat deze
vrouw zoo'n stoere, sterke werkster is, die reist en
trekt naar alle landen en geen vermoeienis schijnt
te kennen.
De Noorsche stand op de Fancy Fair was zeer
verzorgd. Steeds was Fru Kjelsberg er zelf in de
weer om te verkoopen, te vertellen, propaganda te
maken voor haar land. Door haar Regeering wordt zij
dikwijls met off ideële opdrachten belast; o.a. was zij
in 1919 officieel regeeringsafgevaardigde naar Was
hington, dezelfde functie die toen de heer Zaalberg voor
Holland bekleedde. Zij waardeerde dezen collega"
ten zeerste naar zij meermalen verzekerde. Zij woont
in Oslo en ziet er kans toe in tegenstelling met de
meeste vrouwen, die slechts n ding tegelijk goed
kunnen doen om zich voor veel verschillende zaken
te interesseeren. Haar hoofdwerk naast haar vak
van fabrieksinspectrice is the Public Health
Association, die 83000 leden telt, working members, no
sleeping ones", merkte Fru Kjelsberg fijntjes op !
Het is de grootste bond van Noorwegen, die den mees
ten Socialen arbeid doet en natuurlijk ook is aange
sloten bij de National Kvinders Forbund, onzen
Nationalen Vrouwenraad. De Noorsche Raad heeft vijf en
zestig plaatselijke raden; in ons land bestaan erslechts
vier of vijf!
Voorts is Fru Kjelsberg in het Hoofdbestuur van
de Sociale School", een instelling, die het best is
te vergelijken met onze school voor Maatschappelijk
werk in Amsterdam.J '
-Deze sociale School 'werd ongeveer zes jaar gele
den op initiatief van Fru Nico Hambrögesticht.
Er wordt een njarige cursus gegeven voor 16 a 20
studenten, die zoowel theoretisch als praktisch onder
wijs ontvangen van de beste leiders. Daarna worden
de leerlingen in samenwerking met de gemeente
practisch werkzaam gesteld. De studenten voor deze
school komen uit alle deelen van het land. Zij moeten
400 Kronen per jaar betalen, dat is ongeveer / 260.
Fru Kjelsberg doceert ieder jaar de fabriekswetten
voor hen en bezoekt daarna verschillende fabrieken
met kleine groepjes studenten, om hun te toonen hoe
een fabriek gedreven wordt.
Fru Kjelsberg vertelde nog dat the Public Health
Association reeds dertig jaar bestaat, en zich ten
doel stelt den strijd aan te binden met de t.b.c.
en zoodoende de vrouwen haar gezondheid en zoo
hoog noodige energieweer terug te geven. Er zijn
tehuizen, waar jonge meisjes voor verpleegster wor
den opgeleid, kinderkolonies, lighallen, zomer- en
winterverblijven, herstellingsoorden en klinieken door
het gansene land, die alle tot de Public Health
Association behooren, waarvan Koningin Maud be
schermvrouwe is.
Wij hoorden nog, dat, toen deze presidente het
vorig najaar zestig jaar werd, er meer dan
500gelukwenschen en telegrammen, waaronder ook van den
Koning en de Regeering, kwamen uit de gansche
wereld,
TT ET demonstreeren, het aan den weg timmeren,
*?*? ligt niet precies in den aard der HoIIandsche
vrouwen. Toch heeft het voorbeeld der Amerikaansche
en Engelschen ons aangestoken en hebben wij,
vooral in de jaren vóór het vrouwenkiesrecht in de
Grondwet was vastgelegd, heel wat betoogingen ge
houden, hetzij op het Binnenhof in den Haag, hetzij
in optochten langs de straat in denHaag ofAmsterdam.
Ik ben echter overtuigd, dat de meeste vrouwen een
zucht van verlichting hebben geslaakt, toen dat soort
werk eindelijk voorbij was.
Toen in 1923 de Wereldbond voor V.K. in Rome
bijeenkwam, heeft men daar ook een straatdemonstra
tie gehouden en met kleurige vlaggen en linten door
de straten van Rome gewandeld. Vóóraan de Delega
ties uit de landen mét V.K. toen een oogenblik een
gewild hiaat om het groote verschil goed te
accentueeren daarna de landen zonder het V.K-, het
groote Frankrijk vooraan.
De Engelsche vrouwen schijnen een voorliefde
voor zulke demonstraties te bezitten en er veel succes
in te zien. Zoo trokken in den zomer van 1925 een
groepje mannen en vrouwen per auto door het land,
om de ouders op te wekken bij de school- en stads
besturen aan te dringen gezondheidsleer in het
schoolVraagt steeds
VAN OUDS HET BESTE MERK
NORMI PRELOOKER,
leidster van den pelgrimsoptocht voor vrede
programma op te nemen en op de ouderavonden te
propageeren, voorlichting en hulp tot geboortebe
perking (Birth-ControlI) van overheidswege te ver
krijgen. En dat zij met deze propaganda-methode
succes hadden, bewijzen wel de besprekingen die
over dit laatste onderwerp in het Lagerhuis zijn ge
houden.
Op 19 Juni j.l. werd in Hydepark de grootsche
Vredesdemonstratie gehouden, die zij de
Peacemakers'-Pilgrimage" genoemd hebben.
De eerste pelgrims begonnen de tocht reeds op 15 Mei
en legden het grootste deel te voet af. Uit alle vier
windstreken kwamen zij, zoowel van Dundee, van
Glasgow, van Liverpool, Plymouth, Newcastle, Has
tings enz. Duizenden en duizenden mannen, vrouwen en
kinderen. Velen droegen een blauw overkleed of een
blauwe band om den arm, waarop het vredessymbool,
de duif, was aangebracht. Op 4 punten van Londen
verzamelden zij zich en van daar trokken zij naar
Hydepark. Aan het hoofd van den stoet twee vrouwen
op witte paarden. Talrijke banieren met spreuken
werden medegedragen en het publiek toonde telkens
hartelijke instemming wanneer het bijv. las:
,, Be t te r is wisdom fhan weapons of war,
..Swords inlo plonghshares',
,,You/h desires no more war',
The League of nalions our heritage",
,, War is murder",
The wor/d is a fami/y, nota barröcks" (kazerne),
Zoowel vrouwelijke Parlementsleden als actrices
en vrouwen uit de arbeidsklasse deden mee en droegen
banieren. In Hydepark waren 22 spreekgestoelten,
(waarvoor meestal maar een handkarretje of trapje
dienst doet) waarvan er twee voor de Jongeren
KONINKLIJKE BAZAR
82, ZEESTRAAT - DEN HAAG
WAAR U ZOEKT, WAT U WENSCHT,
EN WENSCHT WAT U VINDT.
Bloemen Ie huis
door TINE COOL
DE kamer is in feestdos.
Er is vreugde, want zij mag deelen in het bloeien
dat alom buiten begonnen is.
Op het tafeltje toch zijn de bebloemde twijgen bij
elkander gebracht, die werden meegenomen uit het
verlaten, oude buiten, waarvan de eigenaars vertrok
ken zijn en de lenteaankondiging in zeer groote stilte,
ongestoord en alleen soms door vogelenzang begeleid,
achterlieten.
Nu vertellen de bloemen in de kamer van dat
buiten.
De paar Forsythea takken werden voorzichtig ge
kozen en genomen van de sierlijke struiken, zonder
de gracieuse, overbuigende vorm te beschadigen.
De Ribes kwam van de hooge groeier, men kon er
onder staan en het blauw van de lucht vinden boven
de vriendelijke, rose trossen. De Rubus werd geknipt
uit de wat slordige struiken die zich niet bepaald
hadden tot de hun gegeven plaats, maar overal de
schittering van de roode, gesloten en hangende knop
pen tusschen andere bloemen hadden weten te
brengen.
De Prunustakken in de kamer zeggen hoe ook zij
met zorg werden gezocht uit de bebloesemde boom,
die hoog, boven grijpende handen, de kroon op
keurigen stam hield opgeheven.
Maar niet zij uit het stille buiten alleen versieren
de kamer.
Ook kleine, fijne voorjaars-eerstelingen uit eigen
tuin zijn aanwezig, gele Primula veris en blauwe
en witte Orobus vernum, Arabis en welriekende
viooltjes, Primula obconica en gouden Doronicum.
En dan is er de Cactusbloem, uit de kas in de kamer
gebracht; hoe sluit zij zich aan bij de bloeiers van
buiten !
De groote, zalmkleurige, oranje kelk met het
roomwitte stuifmeel op de meeldraden, heeft de zachte
Anemone pulsatilla vlak naast zich staan.
c* Wat wekken die twee bloemen elkander op ! De
lieflijkheid van de zilverigbehaarde, lila Anemoon,
te midden van zooveel kleine bloempjes in het glazen
kommetje te zamen gebracht, geeft de cactusbloem
iets van ongekende blijdschap; terwijl teerder en zeer
verfijnd de Anemoon zelf wordt.
Het bronzen kleedje op het tafeltje is in toon met
de voorjaarsgroet.
Hoe geheel anders is de kamer geworden, nu de
bloementooi den winter uit haar heeft weggenomen.
gereserveerd waren. En dat de Jongeren er met hart
en ziel bij waren hoe velen hadden niet vader of
broer in den oorlog verloren! toont nevensgaand
plaatje, waarop de 12-jarige Eleanor Prelooker, (doch
tertje van het bekende echtpaar Jaakoff Prelooker
Thorpe), dat in den strijd voor het V.K. n voor h
vredesideaal steeds vooraan staat) dat den weg van
Hastings naar Londen geheel te voet in drie dagen
heeft afgelegd, steeds met de banier van Hastings
dapper in haar handjes.
" De resolutie die door'de pelgrims bij de Regeering
is ingediend zal zeker indruk hebben gemaakt, nu
zooveel ernstigen wil door dezen pelgrimstocht tot
uiting kwam. ,,
Deze resolutie luidde: &
Wij, die de Peacemakers' Pilgrimage steunden en
volgden, in het vaste geloof dat door rechtvaardige
wetten en arbitrage de Internationale geschillen
moeten worden beslecht en niet door oorlog, dringen
er bij de Regeering op aan het daarheen te leiden en
bij de aanstaande zittingen van den Volkenbond de
leiding te nemen van de Ontwapcnings-Conferentie,
opdat Oroot-Brittanje daarmede het bewijs kan
geven, dat het geen beroep zal doen op de
strijdmachten."
Koopt U een gouden ring
zonder merk?
Waarom dan wel boter
zonder Rijksmerk?
Hofstede Oud-Bussem"
Kerkstraat 67 TeL 37344