No. 2603 DE GROENE AMSTERDAMMER VAN 23 APRIL 1927 Een Jubileum Ccntr. Gen. v. KinderherstellingS' en Vacantiekolonies door Dr. A. SCHUCKINK KOOL NADAT in Engeland en Italiëbelangrijk voorbe reidend werk was verricht, trad de Zwitsersche predikant Walter Biori in 1876 als de grondlegger van het hedendaagsche vacantiekoloniewezen baan brekend op. Hij zond onder eigen leiding zwakke schoolkinderen enkele weken de bergen in en zag geestelijke en lichamelijke verbetering: een Europeesche beweging tot steun van het zwakke schoolkind was geschapen. In Frankrijk stichtten de heer en mevrouw Lorriaux in 1881 l'Oeuvre des trois semaines. Tegelijkertijd werden ook hier de geesten vaardig. Dr. Coronel schreef artikelen in de dagbladen, me vrouw Cnoop Koopmans te Haarlem en Mr. Kerdijk te Amsterdam begonnen zelf. De laatste zond, ge steund door eenige Amsterdammers, in 1883 twintig kinderen naar een hotel bij de pyramide van Austerlitz in de provincie Utrecht. De eerste opende in datzelfde jaar haar eerste kin' derhuisje te Zandvoort. Daarna zien we een spoedig vooruitgaan: Amster dam (1884), Den Haag (1885), Rotterdam (1886), stichtten eigen koloniehuizen, enkele kleinere gemeen ten volgen. Dordrecht sluit de rij in 1900. Dan schijnt er een stilstand te komen; kleinere gemeenten kunnen een koloniehuis niet bekostigen en niet vullen: de tijd is rijp voor een algemeen genootschap, dat overal helpend wil optreden. Het wordt opgericht op 24 December 1901 onder leiding van Mr. A. Kerdijk door afgevaardigden van het Nederl. Onderwijzers Genootschap, den Bond van Ned. Onderwijzers, vier vereenigingen van ger zondheidskolonies, het departement Nieuw Lekkerland der Maatschappij tot Nut van 't Algemeen, de vereeniging Tot Plaatselijk Nut" te Zaandam, de Amsterdamsche Onderwijzersvereeniging, De Zwolsche vereeniging voor Kindervoeding, den Vegetarischen Bond en de afdeeling Egmond van het Witte Kruis. Secretaris dezer vereeniging was onze A. C. Bos. !7 In 1902 hield het bestuur onder leiding van zijn voorzitter Dr. A. Sikkel Azn. drie vergaderingen, in welke voornamelijk de inwendige organisatie werd verbeterd en maatregelen van propaganda werden voorbereid. Het doel was centraliseeren, verbinden, adviseeren, administreeren, propageeren, elkaar voorlichten. Daarmede werden de eerste jaren gevuld. Mannen als wijlen Mr. A. Kerdijk en wijlen O. L. Zwartendijk uit Rotterdam drukten hun stempel op streven en beraadslagingen. Toch leidde dat niet tot groote resultaten. In 1904 werd besloten zelf met verplegen te beginnen: n kind werd uitgezonden, A. C. Bos en Mr. L. N. Roodenburg begonnen hun propagandatochten, afdeelingen werden opgericht, geld werd verzameld. Sindsdien is de beweging gegroeid, het aantal afdeelingen gestegen, het aantal verpleegdagen ver meerderd, het aantal huizen vergroot. Het aantal afdeelingen bedroeg in: 1904:6,1905:18, 1906: 30, 1924: 284, 1925: 346, 1927: 365. Het aantal verpleegdagen bedroeg in: 1904: pi.m. 30,1905: pl.m. 1000; 1907: pl.m. 15000,1924:148.640, 1925: 170.314, 1926: 204.496. Het aantal koloniehuizen bedraagt thans 9: Kerdijk te Egmond aan Zee, Zwartendijk te Egmond aan Zee, Huis Heelsum te Heelsum, Het Emmakinderhuis te Wijk aan Zee, het Zeehuis te Bergen aan Zee, het Rivierhuis te De Steeg, Ons Genoegen te Oostvoorne, het Noorderhuis te Ruinen bij Hoogeveen, het Boschhuis te Nunspeet. De huizen hebben te zamen een capaciteit van bijna 900 bedden; acht zijn eigendom van het Genootschap, het huis te Bergen aan Zee is gehuurd. Aanvankelijk werd alleen des zomers verpleegd, totdat de oorlog hierin verandering, in casu ver betering bracht; in de oorlogsche en naoorlogsche jaren werden des winters Fransche, Belgische, Oostenrijksche, Duitsche en andere kinderen verzorgd. De gevolgen waren buitengewoon goed, misschien zelfs beter dan 's zomers. Sindsdien is een speciale pro paganda ingezet voor winterverpleging, ook voor onze eigen kinderen. Deze wilde er eerst niet in: tegenstand van ouders, onderwijzers, artsen moest worden overwonnen. De tegenstand prikkelde evenwel tot aanhouden, met het resultaat, dat de winterverpleging, eigenlijk vooren najaarsverpleging, er allengs is ingekomen. In 1925 en 1926 boekten we reeds deze cijfers: De Apotheose van het S, D. A, F, Congres Teekening voor de Groene Amsterdammer" door Joh. Braakensiek W1BAUT POLAK 1925: voorjaar: 23016, zomer: 119537, najaar: 27761 verpleegdagen. 1926: voorjaar: 28053, zomer: 129631, najaar: 46812 verpleegdagen. De zgn. winterverpleging heeft vele voordeden: 1. profiteeren meerdere kinderen van dezelfde huizen, die dus intensiever worden gebruikt; 2. dalen daardoor de algemeene kosten per verpleegdag, zoodat weer meer kinderen kunnen worden uitgezonden (circulus bonus), 3. behoudt men zijn vaste, geroutineerde, vakkun dige personeel en stijgt daardoor het peil der verzorging. De toestand is nu zoo, dat behoudens een zesweekschen wintersluittijd, het vaste verplegendp ersoneel, (9 directrices, 10 adjunctdirectrices, huishoudsters, onderwijzeres, verpleegsters, 52 geleidsters) door loopend in dienstverband kan worden gehouden. Óp de exploitatierekening, die in 1904 het totaal cijfer ?2.619,98 vertoonde, was het eindbedrag in 1926/381,736.05. De opwaartsche lijn is niet geleidelijk gestegen; er zijn belangrijke momenten van inzinking geweest; in 1918 en 1919 bijv. dreigde ondervoeding in ons land gecombineerd met duurte, zoodanig, dat vele koloniehuizen van zustervereenigingen moesten slui ten; het C. G. meende aan zijn historie en zijn toe komst verplicht te zijn, een omgekeerde politiek te volgen; juist nu was het taak van het C. G. helpend en steunend op te treden, het verpleegde voor half geld, ja soms gratis... met de gevolgen van dien: een schuld in twee jaar van bijna een ton, waaraan de algemeene vergadering onder applaus zijn sanctie gaf. De schuld moest in 5 jaar gedelgd door verhooging der verpleegkosten; onze penningmeester, de heer Th. M. Ketelaar, had een reuzetaak. De schuld werd gedelgd, en sindsdien daalden weer de verpleegkosten en daalden door, zoover, dat het C. G. nu bijna het goedkoopste verplegend genootschap is geworden. Het jaar 1927 zal een nieuwe wijziging brengen in de uitvoering: bij de administratie, die altijd onder leiding van den heer A. C. Bos te Egmond aan Zee was, zal ook de boekhouding, die tot nog toe in Amster dam werd gevoerd, worden gevoegd, terwijl de nieuw benoemde geneeskundig inspecteur in tegenstelling met zijn voorganger, die tot nu toe in Utrecht woonde. zijn woonplaats naar Alkmaar en zijn kantoor naar Egmond zal verplaatsen; en daar de architect P. N. Leguit, sedert 20 jaar de technische adviseur van het genootschap, te Alkmaar woont, zullen daardoor alle hoofdambtenaren en adviseurs in en om Egmond vereenigd zijn, wat den gang van zaken zeker ten goede zal komen. Over de medische zijde van het vraagstuk der kinderuitzending mag ik hier kort zijn; vermeld zij slechts, dat allerwegen het verkrijgen van de gunstig ste resultaten de volle belangstelling van deskun digen heeft, dat in den gezondheidsraad de kinder uitzending ampel besproken is, en nog onlangs een belangrijk rapport aan de Regeering is uitgebracht, en dat tal van artsen in den laatsten tijd de resultaten der Kinderuitzending tot onderwerp van studie hebben gemaakt. Aan het Centraal Genootschap, om ook hierin lei dend werkzaam te zijn. ONVERSCHIETBAAR IBERIA TOILE VOOR GORDIJNEN EN WANDBESPANNINGEN EEN EFFEN WEEFSEL MET RUSTIGE KLEURSCHAKEERINGEN PER MTR. 120 CM. BREED