Historisch Archief 1877-1940
F)e Groene
J>CAVeckbIad voor Nederland
Hotel HAMDORFF
LAREN
ZELFDE DIRECTIE ALS
RESTAURANT TRIANON"
AMSTERDAM
ONDER HOOFDREDACTIE VAN G. W. KERNRAMP
Redacteuren. H. BRUGMANS EN TOP VAN RHIJN-NAEFF
Secretaris der Redactie i C. F. VAN DAM
Ultg.t N.V. DE GROENE AMSTERDAMMER
KEIZERSGRACHT 333
AMSTERDAM
TOE AND HEEL
Socfes
OPGERICHT IN 1877
No. 2605
ZATERDAG 7 MEI 1927
De Economische
Conferentie te Genève
IN de rubriek Bijkomstigheden" van dit
nummer komt Annie Salomons tot de con
clusie, dat de cynicus, die al over wurmen praat,
wanneer hij een gave vrucht in de hand houdt",
minder schade aanricht, dan de idealist, die
dweept over de schoonheid der vruchten, als ze in
de modder liggen te verrotten".
Het is gelukkig niet noodig, de keus te doen
tusschen wrang cynisme en voos idealisme; maar
als er geen andere uitweg overbleef, zou ik me ook
liever laten indeelen bij de groep van menschen,
die sceptisch staan tegenover onze heiligste
goederen", dan bij hen, die er een caricatuur van
maken.
Want de geesteshouding van de eersten bergt
ten slotte toch een dieper eerbied voor het ideaal,
dan die van hen, die het profaneeren door te juichen
ov^er de onvolmaakte afspiegeling ervan in de
werkelijkheid.
Dit geldt ook voor de gezindheid, die de men
schen ten opzichte van den Volkenbond koesteren.
Men kan deze instelling knauwen, zoowel door
hare beteekenis te overdrijven als door die te
onderschatten; maar nog gevaarlijker dan de ver
guizing is voor haar de verheerlijking, omdat deze
laatste de inspanning van alle krachten tot be
reiking van het ideaal: vrede door recht, over
bodig doet schijnen, omdat zij de volken in slaap
sust met den waan, dat zij reeds door een stevig
bolwerk tegen den oorlog zijn beveiligd, terwijl er
in werkelijkheid nog maar een licht staketsel is
opgetrokken.
Daarmede is intusschen niet gezegd, dat alle
kritiek op den Volkenbond voortvloeit uit waar
achtige liefde voor de idee, die hij nog maar ge
brekkig heeft verwezenlijkt.
Men moet bij die kritiek wel onderscheiden tus
schen de motieven, waaruit zij voortkomt.
Er zijn er, die het doel, waarnaar de Volkenbond
streeft, niet alleen onbereikbaar, maar ook op zich
zelf niet begeerlijk vinden; die den strijd tusschen
volken als een door God gewilden, of althans, in
aanmerking genomen den aard van den mensch,
als een onvermijdelijken factor in de wereld be
schouwen; die het aankweeken van militaire ge
oefendheid en tucht noodig achten en verslapping
van de volkskracht vreezen bij het veldwinnen van
de pacifistische gezindheid; die de ijveraars voor
den vrede eigenlijk minachten als slappelingen en
papbroêrs.
Zulke menschen treft men in alle landen aan, in
conservatieve en nationalistische kringen. Vóór
den wereldoorlog uitten zij zich onbeschroomder
dan daarna; er zijn er nu maar weinigen, die open
lijk durven verkondigen dat zij den oorlog voor
een gewenschte instelling houden; maar hun aantal
begint toch weer te groeien. Veel talrijker zijn ech
ter reeds zij, die heimelijk met hen instemmen en
in private gesprekken ook wel voor die meening
durven uitkomen.
Het zijn dezulken, die gnuiven over de misluk
king van Volkenbondspogingen, die zich smalend
uitlaten over het geringe succes van de jongste bij
eenkomst ter voorbereiding van een Ontwapenings
conferentie en zich daarover verheugen, omdat het
weer de juistheid van hun inzicht bevestigt, dat
de Volkenbond toch maar larie" is.
Maar men kan ook, uit een geheel andere gezind
heid, telkens en telkens weer den vinger leggen op
datgene, waarin de Volkenbond te kort schiet;
men kan sceptisch staan tegenover den Volken
bond, zooals hij nu nog is, en hem, voor het voor
naamste deel van zijne taak: het scheppen van
vrede door recht, een gelegenheid noemen tot het
uiten van vrome wenschen, waarvan de groote
mogendheden, onder zalvende betuiging van sym
pathie, de verwezenlijking verijdelen, zoodra haar
eigen belang zich daartegen verzet; men kan des
noods den Volkenbond honen maar niet uit
weerzin tegen zijne bedoelingen, neen, juist uit
vurige liefde daarvoor, uit een gevoel van teleur
stelling over den verren afstand tusschen wat nog
maar bereikt werd en wat bereikt zal moeten
worden, uit de begeerte om te waarschuwen tegen
berusting en verslapping, om het vuur, dat ont
stoken werd en nog maar flauwtjes brandt, aan te
blazen tot een machtige vlam.
Ook de door den Volkenbond in het leven ge
roepen Economische conferentie, die in deze week
te Genève is aangevangen, zal?het wordt reeds
bij voorbaat erkend ook door hen, die de beste
wenschen voor het slagen der bijeenkomst koeste
ren slechts geringe resultaten opleveren van
onmiddellijk te oogsten nut.
Want het streven om de belemmeringen, die het
internationaal ruilverkeer op zijn weg ontmoet, op
te ruimen, zal, evenzeer als dat naar arbitrage.
veiligheid, ontwapening, in botsing komen met
het vermeende eigenbelang van de mogendheden,
en thans niet alleen met dat van de groote, maar
ook met dat van verscheiden kleinere.
Voor het behoud van den wereldvrede is de heer
schappij van het recht in de politieke betrekkingen
tusschen de Staten een vereischte; maar als pijlers
van het gebouw van dien wereldvrede moeten ook
worden beschouwd: een ruilverkeer, waarbij de be
langen van de gemeenschap der volken den door
slag geven, en internationale regelingen ter ver
zekering van sociale rechtvaardigheid in de be
trekkingen tusschen arbeiders en werkgevers.
Dit laatste werd erkend in het vredesverdrag
van Versailles. Bij het Xlllde deel daarvan werd
de organisatie geschapen, die internationale maat
regelen moet beramen ten opzichte der arbeids
voorwaarden. Het lidmaatschap van den Volken
bond brengt tegelijk dat van deze organisatie mede,
die overigens een groote zelfstandigheid tegenover
dien Bond heeft behouden en alleen zijne
jaarlijksche begrooting aan de goedkeuring van den Vol
kenbond moet onderwerpen.
Dezelfde reden, die de werkzaamheid dezer
Internationale Arbeidsorganisatie remt, zal zich
bij de Economische conferentie in nog hooger
mate doen gelden. De regeeringen onthouden nl.
dikwijls hare sanctie aan de ontwerp-verdragen,
aanbevelingen en resoluties, waartoe op de ver
gaderingen der Intern. Arbeidsorganisatie wordt
besloten, hetzij omdat deze hun te ver gaan, hetzij
omdat zij de daarin voorgeslagen maatregelen
alleen ten uitvoer zouden willen brengen, wanneer
ook andere landen dit zouden doen; zulk een voor
waardelijke bekrachtiging is echter niet toegelaten.
De Economische conferentie nu heeft in dit opzicht
nog minder bevoegdheid; zij kan alleen van advies
dienen.
Maar over het opvolgen van haar adviezen be
hoeft de Conferentie zich nog niet te verontrusten;
het zou reeds veel waard zijn. als zij omtrent som
mige onderwerpen een advies kon opmaken.
Onze Nieuwe Letter
Zooals onze Lezers zullen opmerken
hebben wij in dit nummer een geheel nieuwe
letter voor den tekst aangewend, welke
met groote zorg voor de Groene Amster
dammer gekozen en gegoten is.
Onze nieuwe letter munt uit door twee
dingen: Eenvoud en Duidelijkheid, welke
twee eischen feitelijk alleen, maar dan ook
ten volle, aan een letter gesteld moeten
worden.
Wij houden ons overtuigd, dat onze lezers
deze verandering, welke een groote ver
betering beteekent in het aspect en de
gemakkelijke leesbaarheid van ons blad,
zullen weten te waardeeren.
De Inhoud staat op pag. 24
Aan stof ontbreekt het haar niet; eerder dreigt
zij erdoor overstelpt te worden. Als zij haar aan
dacht gaat wijden aan de belemmeringen van het
internationaal ruilverkeer, kan zij een keus doen
uit de volgende onderwerpen:
de invoerrechten, ter wering van den invoer van
buitenlandsche goederen; vooral na den wereld
oorlog is dit streven in tal van landen toegenomen,
deels uit nationalistische overwegingen, deels om
niet meer, zooals in dien wereldoorlog het geval was,
voor den toevoer van allerlei levensbehoeften af
hankelijk te zijn van het buitenland; de zgn.
vechttarieven, waarvan sommige staten zich bedienen
om andere tot concessies op het gebied van de
handelspolitiek te dwingen; de plotselinge en her
haaldelijke wijzigingen der tarieven; de lastige
douane-formaliteiten; de absolute in- en uitvoer
verboden, soms gemotiveerd door de vrees, dat
ziekten van planten en dieren worden overgebracht,
maar ook wel onder voorwendsel daarvan uitge
vaardigd.
In het kort: het is de taak der conferentie, mede
te helpen om de schotjes weg te ruimen, die het
ruilverkeer bemoeilijken.
Maar men spanne zijne verwachtingen niet te
hoog ! De Commissie, die op verzoek van het
Bestuur der Vereen, v. Volkenbond en Vrede een
brochure heeft uitgegeven om belangstelling te
wekken voor de Economische conferentie zou reeds
tevreden zijn, wanneer als gevolg der conferentie
de regeeringen meer doordrongen geraakten van de
waarheid, dat de tegenwoordige belemmering van
den internationalen goederenruil aan de gemeen
schap schade berokkent" ! Bescheidener kan het
niet.
KERNKAMP