DE GROENE AMSTERDAMMER VAN 7 MEI 1927 No. 2605 Aviatiek eo Een Modern Duo door A. DUBO1S Directeur v. d. Ned. Seinloestellenfabriek II. J~\ B rol, die de draadlooze telegrafie en -telefonie bij het huidig lucht verkeer vervullen, is in buitengewoon korten tijd zeer belangrijk en veel omvattend geworden. Het succes, de doelmatigheid en de veiligheid van alle goed georganiseerde vliegdiensten zijn voor een niet gering deel afhankelijk van snelle en doeltref fende communicatiemiddelen, tus schen de verschillende grondstations onderling en tusschen deze en de zich en route bevindende vliegtuigen en dSê'ze vliegtuigen onderling. Uit den aard der zaak was radio-communicatie hier alleen mogelijk. *** Gedurende het korte bestaan, dat de luchtvaart heeft geleid ruim tien jaren is zij oud zijn er helaas reeds beklagenswaardige ongelukken te over Voorgekomen, waarmede kan worden aangetoond, dat radio aan boord van vliegtuigen niet alleen recht van bestaan heeft, doch een gebiedende eisch is geworden. Menig roemrijk feit in de geschie denis der aviatiek, 'zooals transat lantische, rond-de-wereld en poolvluchten (de Norge !) kon slechts Biet behulp van de radio tot 'een be vredigend einde worden gebracht. Gaarne hadden wij hier neer willen schrijven, dat ook de Holland?Indi vlucht van de beroemde H.N.A.O. de medewerking van de radio had ondervonden, doch om zeer dringende reden moest van het medevoeren van een installatie worden afgezien. V. d. Hoop zegt hierover in zijn wel bekend werk Door de Lucht naar Indië" het volgende: Q Moderne verkeersvliegtuigen wor den meestal met een installatie voor draadlooze telegrafie uitgerust, en ook onze F VII was, toen hij gedurende den Zomer van 1924 op de lijn Amsterdam -?London vloog, van zulk een in richting voorzien. De veiligheid van het luchtverkeer toch kan door de draadlooze belangrijk worden ver hoogd. In de eerste plaats kan de vlieger hiermede onderweg voort durend inlichtingen vragen omtrent het weer op zijn verdere route. In de tweede plaats kan hij bij het vliegen over zee, in geval van motorstoring, het S.O.S.-sein uitzenden en de plaats aangeven, waar hij zich bevindt, waar door vluggere hulp mogelijk wordt en de kans op redding wordt vergroot. Wanneer een vliegtuig het Engelsche Kanaal tusschen Calais en Dover oversteekt, meldt de vlieger zich draadloos aan Londen. De vliegduur tusschen beide genoemde plaatsen bedraagt ongeveer 20 minuten, en wanneer de tweede melding niet na omstreeks dien tijd komt, roept Londen zelf het vliegtuig op. Mocht het vliegtuig geen antwoord geven, dan waarschuwt Londen de kuststations, en kan terstond worden onderzocht, of er wellicht een ongeluk is gebeurd; zoodoende kan de draad looze spoedige en afdoende hulp in de hand werken. In Londen, Botterdam en Pulham (Engeland) zijn voorts draadlooze richtingzoekers geplaatst, dat wil zeggen ontvangstations, die zóó zijn ingericht, dat zij tot op n a twee graden nauwkeurig de richting van een vliegtuig, dat draadlooze seinen uitzendt, kunnen bepalen. Wanneer een vlieger zich nu bij voor beeld boven het Kanaal in slecht weer bevindt en zich niet voldoende ori nteeren kan, vraagt hij eenvoudig aan Londen Giveme my position, please". Deze vraag wordt door de wachthebbende marconisten in Londen en Pulham opgevangen; beiden bepalen de richting van het vliegtuig ten opzichte van hun station, en Pulham meldt de aldaar gevonden richting draadloos naar Londen. In Londen heeft mon een kaart, waarop twee touwtjes bevestigd zijn op de punten, die de ligging van Londen en Pulham aangeven. De twee touwtjes worden gespannen in de gevonden richtingen en het kruispunt geeft de plaats van het toestel aan. (Wordt voortgezet). Philips' Succes De Radiouitzendingen naar Indi T~^\ E pogingen met Philips' korten golfzender te Eindhoven om de inwoners van Holland en Indiëdoor de lucht met elkander in contact te bren gen zijn schitterend geslaagd. De uit komsten waren zelfs verre boven ver wachting en van dien aard, dat het Engelsche radioblad Wireless World" met leedwezen moest vaststellen, dat Nederlandsche energie en werkzaam heid den Engelschen ten tweede male een uitstekend voorbeeld op dit ter rein hadden gegeven. Voor een staat als Engeland met zijn vele over de wereld verspreide dominions was het dan ook zaak geweest reeds eerder uitgaande van de geoorloofde veronderstelling dat men daar minstens even knappe radioingenieurs bezit als wij hier dit belangrijke middel tot uitwisseling van gesprekken en tot het uitzenden van muziek en redevoeringen toe te passen. De Wireless World stelt de Philips' uitzending dan ook als navolgenswaardig voorbeeld. * * * Door bemiddeling van Philips radio is het Mengelbergconcert op 27 April j.L, waar de Negende Symphonie van Von Beethoven werd gegeven, naar onze overzeesche gewesten uitgestraald en men is er daar in geslaagd een goede ontvangst te bereiken. Wanneer wij weten, dat de radiogolven zich met een snelheid van 300 millioen nieters per seconde voortbewegen en dat dus de muziek binnen 1/20 seconde na de uitzending in Indiëwas te hooren alsof men zelf in de Concertzaal aan wezig was, dan kunnen wij niets anders dan stomme bewondering hebben voor hetgeen hier is gepresteerd. De ontvangers in Indiëzullen aan uitzendingen van avondconcerten ech ter niet veel genoegen kunnen beleven, omdat het tijdsverschil oorzaak is, dat de ontvangst in de Koloniën midden in den nacht moet geschieden. In de toekomst zal men daar reke ning mede willen houden. Over de uitzending en over de ont vangst in Indiëwaarover nog ge regeld uitvoerige berichten bij Philips' Radio binnenkomen , zullen wij in een der volgende nummers een artikel brengen van den heer A, F. Philips, den man die de tot standkoming van deze uitzending geleid heeft. Wij volstaan thans met hun, die willen trachten de uitzending van Philips' korten golfzender (30.2 M.) direct te ontvangen, onderstaand schema met toelichting te bieden. HSf> !. 3 vindingen v. 10 cm / LA 409, 2. 250-500 cm A <W, A 209. 3. 300 cm A 225. A 241, 4 200 cm A 109, A 125, 5 1 megohm of A Hl 6. 400-600ohm A. F. PHILIPS leidt de uitzending van het Mengelbergconcert in Tevens stelt dit schema voor de wijze waarop een ontvangtoestel met uitwisselbare spoelen, geconstrueerd volgens het Koomans-schema, kan worden ingericht voor deze ontvangst na uitneming van de hoogfrequentlamp. Voor de eenvoudigheid is het laagfrequente versterkergedeelte uit het schema weggelaten; de figuur stelt voor de ontvangst met enkele detec torlamp. In een bestaand toestel met uit wisselbare spoelen zal, na verwijdering' van de hoogfrequentlamp, het bij gaande schema ontstaan, waarbij men de normale honigraatspoelen dan ver vangt door spoelen, vervaardigd uit 3 windingen van geïsoleerd draad, waarvan de beide einden in de stekker bussen van de spoelhouders gestoken worden. De antennecondensator wordt gesteld op nul; met den tweeden draaicondensator wordt ingesteld. Degene, die een toestel met vast ingebouwde spoelen bezit of een af zonderlijk ontvangsttoestelletje voor kortegolf wil vervaardigen, kan het bovenstaande schema volgen, en daar bij den antennecondensator (gestippeld aangegeven) weglaten. Voor luid spreker-ontvangst kan men verder een laagfrequentversterker met weerstandskoppelelementen of transforma toren in de plaats van de telefoon aan sluiten. Als lampen zijn bruikbaar zoowel de lampen der l Volts als die van de 2 Volts en 4 Volts serie. Bij gebruik van een dubbelroostorlamp als b.v. A 141, A 212 of A 111 dient men hot schema aangevuld te denken niet eo.n ver binding van het hulprooster naar de pluspool van de anodespanning.