De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1927 7 mei pagina 4

7 mei 1927 – pagina 4

Dit is een ingescande tekst.

DE GROENE AMSTERDAMMER VAN 7 MEI 1927 No. 2605 Ombevaegeeheid door Mr. G. H. ARNHARDT Jr. PIANOS-O&GEl ' IE de namen ziet van de commissarissen van allerlei Naamlooze, en derhalve op klinkende namen tuk zijnde Vennootschappen, vraagt zich wel eens in gemoede af of het wenschelijk is dat allerlei groote en kleine macht hebbers en gezagsdragers in land, gewest en stad zooveel belang hebben bij handels- en andere winstbeoogende ondernemingen. Nog interessanter zou het zijn de namen van de aandeelhouders te weten. Bekend is dat b.v. volgens de gemeentewet raadsleden zijn uitgesloten van leveranties aan hun gemeente alsmede van het onderhands huren of pachten (uitgezonderd erfpachten") van ge meente-eigendommen. Dat een dergelijke bepaling weinig effect heeft in een tijd waarin men, niet zelden ter fine van belastingvermijding, van eiken vingerhoed of pollepel een N.V. maakt, behoeft geen betoog. Zelfs zonder dit schoons is de macht van diverse gekozen of benoemde autoriteiten niet steeds zonder bedenking. Ik herinner mij een kleine plaats waar vóór den oorlog enkele raadsleden er van werden verdacht de verbetering van de volks huisvesting tegen te gaan om te voorkomen dat hun krottenbezit zou ophouden een steeds stijgende rentabiliteit te vertoonen. En het is niet ondenk baar dat hun tegenstanders speciaal liefde hadden voor volkswoningbouw van wege hun plaatselijk bouwgrondbezit. Orationes pro domo -?een niet steeds naspeurbaar domo" zijn derhalve niet zoo onmogelijk. Men kan natuurlijk niet instaan voor alle on dits", maar op een kleine plaats is men wel eens tot oordeelen in staat en ik geloof niet dat de menschen in grootere plaatsen zoo veel anders zijn dan op het platte land. Men kan zich indenken dat een machthebber, regeerder of ambtenaar, die eenig belang heeft bij een onderneming die werken uitvoert, leveranties pleegt te doen of subsidies ambieert, niet geheel vrij zal staan in zijn beoordeeling van overheidsplannen waaraan hij eventueel als aandeelhouder een pennetje zou kunnen verdienen. Het is denkbaar dat (speciaal op kleine plaatsen) ambtenaren het lastig vinden een plan te moeten tegenwerken dat personen die hen in hun macht hebben, ter harte, althans ter beuze, gaat. En niet minder lastig is het. in de gelegenheid te worden gesteld eens een goede beurt te maken door een huns inziens verkeerd plan van een hoogere niette min te bevorderen. Dit zijn conflicten van de soort die zich voordoen wanneer lagere ambtenaren ambtshalve controle moeten uitoefenen op werk dat hooger geplaatsten in hun vrijen tijd in op dracht van particulieren uitvoeren. Nu kan men zeggen dat dit alles zoo'n vaart niet zal loopen. Maar ambtelijke en andere verhoudingen zijn soms zeer subtiel. Onbewust, halfbewust en misschien ook wel eens bewust wordt rekening gehouden met gevoelens, wenschen, inzichten, en wie weet, belangen van hen die wat in de melk te brokkelen hebben. In de instructie van vele ambtenaren staat, dat ze niet voor particulieren tegen loon mogen werken, maar heel ver gaat dit niet en ik garandeer niet dat de practijk de theorie dekt. Vóór de Indische troebelen is, verleden jaar, een geluid uit de Oost gekomen, dat de moeite van het aanhooren waard is. Het betreft de Regenten. Of die Indische Regenten, hooge inheemsche gezagdragers die ambtenaren zijn maar toch ook regeerders, gemiddeld zondiger menschen zijn dan hun blanke overheerschers, en of /.ij minder onkreukbaar zijn dan dezen en dan de blanken in Holland, weet ik niet. Men zou het, gezien art. (i van hun nieuwe instructie, vermoeden. H.D.MACÖILLAVRY) AMBARAWA / INDISCHE SIGARETTEN Verkrijgbaar: DEN HAAG, Elandstraat No. 771 Tel. No. 36856. Daar staat: De regent mag geen handel drijven, middelijk noch onmiddellijk, deelhebber zijn in of borg voor eenige verpachting, aan- of uitbesteding, geen aandeel hebben in het bezit van gemeentevelden der bevolking of in het product dier velden. Hij mag in het regentschap, waarover hij is aangesteld, geen belang hebben bij eenige bijzondere onder neming van landbouw of nijverheid, geen eigenaar, bezitter of huurder van gronden voor den land bouw worden, tenzij hem dit door den Gouverneur wordt toegestaan en geen grond ontginnen op den voet der voor de Inlandsche grondontginningen op Java en Madoera geldende verordeningen." Het is mij niet bekend, of de blanken-van-vel in Indiëook aan zulke verstrekkende voorschriften gebonden zijn, zoo ja, waarom dan ook niet hun kleurgenooten in Nederland, zoo neen, zijn dan inheemsche adellijken zoo veel zwarter dan ziel dan de geïmporteerde niet-adel? Een voorname factor voor goed bestuur is onbevangenheid van de bestuurders. Zij moeten zelfs niet met het dunste draadje van edel metaal gelieerd zijn aan winstnajagende lichamen, voor zoover daar met menschenmogelijkheid moeilijk heden uit zouden kunnen ontstaan, en zeker nooit aan die welke binnen de, ruirn gemeten, sfeer van hun gezag werkzaam zijn. Er zit in de instructie voor maar een regent" iets aantrekkelijks voor ons eigen onvolkomen regeerders-en ambtenarencorps. Laat de moeder hier eens bij haar dochter, althans stiefdochter, in de leer gaan. 't Komt, naar ik vermoed, haai' gestel ten goede. J. S. MEUWSEN, Hofl. A'dam-R'dam-Den Haag. DE BESTE HOEDEN IN HOLLAND f men mei vriend of vijand te doen heeftziet men in de legers en vloten der wereld aan de vaandels en de vlaggen. Vroeger heette zoo'n herkenningsteeken een standaard. Zag men b.v. een standaard met drie wassende manen, dan wist men dat daar de mannen waren van Wassenaar en was dan verheugd of vervaard, al naar de omstandigheden. In den meer vredelievenden kamp van handel en industrie maakt men ook van standaarden gebruik, b.v. een standaard-kwaliteit. Ziet men nu bij het koopen van bonbons of chocolade den naam Droste, dan kan men direct verheugd zijn, want dat beteekent vriend" en waar borgt 'n standaard van de hoogstbereikbare kwaliteit.

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl