Historisch Archief 1877-1940
*" Nb. #07'
DE GROENE AMSTERDAMMER VAN 21 MEI 1927
19
ui.
'T" wee uiterst belangrijke, men kan
veilig zeggen: onmisbare
onderdeelen van een naar de eisenen des
tijds ingerichten vliegdienst worden
gevormd door:
a. den Meteorologisehen Dienst;
b. de draadlooze plaatsbepaling.
De Meteorologische dienst.
Om ten volle aan zijn doel te be
antwoorden, moet deze dienst op een
zeer solide organisatorische basis wor
den ingericht. Meteorologisch
obser.vatoria, voorzien van stations voor
radio-telefonie moeten aan begin en
eindpunt van de luchtlijn worden ge
nstalleerd, en bij zeer lange routes ook
op afstanden van pl.min. 250 K.M. op
de langs de te vliegen route gelegen
tusschenstations.
De waarnemingen van elk dezer
stations moeten in den kortst
mogelijken tijd onderling uitgewisseld kun
nen worden, zoodat steeds de meest
uitgebreide en betrouwbare meteoro
logische inlichtingen bij de hand zijn.
In het bijzonder geldt dit voor
gebieden, waar de
Klimaatsomstandigheden zich van uur tot uur totaal
kunnen wijzigen, zooals b.v. op de
route Holland?Engeland, waar plot
seling opkomende mist, plaatselijke
slagregens of een in aantocht zijnden
storm tijdig gesignaleerd moeten kun
nen worden, waardoor de veiligheid
van het luchtverkeer in hooge mate
zal worden bevorderd.
De Richtingzoeker.
Een niet minder belangrijk onder
deel van een volledig geoutilleerden
vliegdienst wordt gevormd door het
bepalen van de positie der onderweg
eijnde vliegtuigen. Het toestel, dat in
onze taal Richtingzoeker heet, doch
in de Engelsche Direction-Finder
wordt den laatsten tijd ook aan boord
van schepen in steeds ruimere mate
toegepast. Groote moeilijkheden moes
ten ook hier worden overwonnen, een
langdurig stadium van de meest
accurate proefnemingen worden door
gemaakt, alvorens het even nuttig als
vernuftig apparaat bij zee- en lucht
vaart zijn intrede kon doen.
Nog zijn alle moeilijkheden niet
volkomen overwonnen, zij het dan
ook, dat de onder bepaalde omstandig
heden voorkomende onvermijdelijke
fouten tot een nagenoeg te
verwaarloozen hoegrootheid terug te brengen
zyn. Daarnaast blijven zich echter nog
gevallen voordoen, ofschoon uiterst
zelden waarbij geen betrouwbare
peiling verkregen kan worden. De
kans op belangrijk foutieve resultaten
is vooral aanwezig gedurende zware
mist; tengevolge van het zoogenaamde
screen-effect"; en in de nabijheid van
industrieele centra, waar de
atmospherische onzuiverheid een soms fnui
kende en nog niet afdoend verklaarden
invloed op de juistheid eener radio
peiling. In de practijk wordt met al
deze omstandigheden vanzelfsprekend
terdege rekening gehouden. ; - --i
Om een vliegdienst, en vooral een
over lange afstanden met een bij
den huidigen stand der techniek zoo
groot mogelijke veiligheid te doen
furictionneeren, is het volstrekt noodig
om of de methode van plaatsbepaling
door middel van radiopeilingeu van
Aviatiek ee Radio
Meteorologie en Richtingzoeker
door A. DUBOIS
Directeur v. d. AW. Seinfoesfel/enfabriek
lty.y.gfi:--fii
DRAAGBARE RADIO-INSTALLATIE VOOR VLIEGTUIGEN
den grond toe te passen, of die uit
de lucht op bepaalde grondstations,
welker posities aan dengene die de
peiling neemt, bekend zijn, dus met
behulp van richtingzoekers die de
vliegtuigen aan boord hebben.
De laatstgenoemde methode zou
men, zoo a prima vista geneigd zijn
voor de minst kostbare en meest doel
treffende te houden en indien even
accuraat werkend als de eerste, tevens
als de meest verkieslijke, vooral bij
vluchten over lange afstanden.
De vraag, aan welke van deze beide
methodes de voorkeur moest worden
gegeven, heeft de deskundigen langen
tijd ernstig bezig gehouden en de
zaak is zoowel uit technisch, als
uit commercieel standpunt grondig
bestudeerd.
Het vinden van een definitieve
oplossing toch, werd zeer bemoeilijkt
door de omstandigheid, dat voor beide
methodes nagenoeg eenzelfde hoeveel
heid pro en contra te berde gebracht
kon worden.
Er zijn enkele gevallen, waar dis
cussie buitengesloten is. In oorlogstijd
b.v. zal het vanzelfsprekend nood
zakelijk zijn, een richtingzoeker aan
boord van een vliegtuig te plaatsen,
opdat dit geheel onafhankelijk van de
grondstations, in welker nabijheid het
zich bevindt, in stilte peilingen op die
grondstations kan nemen zoodra deze
seinen. Dat dit, in militair opzicht,
van het grootste belang is, vooral
wanneer het vliegtuig zich boven
vijandelijk gebied bevindt, behoeft
geen nader betoog.
In vredestijd echter doet zich het
reeds hoogerop aangestipte bezwaar
van extra gewicht, extra plaatsruimte
en extra personeel weer dusdanig
gelden, beteekent het installeeren van
een richtingzoeker aan boord van een
VLIEGVELD GRONDSTATION
vliegtuig ten dienste van het
burgerluchtverkeer een zoodanige derving
van inkomsten door het verloren gaan
van minstens n passagiersplaats, of
het equivalent daarvan aan ruimte en
gewicht voor goederen, dat men er,
uit hoofde van deze commercieele
overwegingen, vrijwel algemeen toe is
overgegaan de Radio-peilstations in of
nabij de grondstations aan te brengen.
Hoe gaat het nu verder?
Wenscht het vliegtuig zijn positie
te weten of bekend te maken, dan
roept het een grondstation op met
toevoeging van een bepaalde afkor
ting die dient voor het aanvragen van
een radio-peiling of kruispeiling, welke
laatste door minstens twee samen
werkende grondstations gegeven moet
worden. Het vliegtuig seint dan ge
durende ongeveer een minuut achter
een overeengekomen teekens (groepen
van strepen, of v's of eigen roepletters)
indien de peiling radiotelegrafisch
genomen wordt. Bij het nemen van
een radiopeiling door een vliegtuig,
dat alleen radiotelefonie heeft, laat
de piloot, nadat hij verbinding met
het grondstation heeft gekregen, d?n
zender ongeveer een halve minuut
op genereeren staan, waarna hij weer
op ontvangen overgaat en van het
grondstation het gevraagde verkrijgt.
Onder normale omstandigheden,
draadlooze en atmospherische
heeft geoefend personeel niet langer
dan 2 a 3 minuten noodig, om een
radiopeiling voor elkaar te brassen",
om het eens met een zeemanswoord
te zeggen.
Wanneer een vliegdienst de be
schikking heeft over geoefend, plichte
getrouw personeel, eersterangs vlieg
tuigen, gunstig gesitueerde, goed inge
richte vliegterreinen, een deugdelijk
georganiseerden, goed
functionneerenden radio- en meteorologischen
dienst, is aan alle redelijkerwijs te
stellen eischen ruimschoots voldaan
en wordt een luchtdienst verkregen,
die onder elke weergesteldheid en over
eiken gewenschten afstand op vol
komen betrouwbaarheid aanspraak
kan maken.
Het is een verheugend feit, dat
Nederland, waarop zoo vaak a tort
et a travers wordt gescholden en
gesmaald, in de K.L.M, een lucht
vaartmaatschappij van zoodanige su
perieure hoedanigheden bezit, waar
door ons kleine land het moge
zonder eenige chauvinistische groot
spraak worden gezegd mag gerekend
worden tot de op dit gebied meest
vooraanstaande landen ter wereld.
Amsterdam geldt in aviatiekkringen
als het centrum van Europa". De
gunstige geographische ligging van
Nederland en de terreingesteldheden
zijn hier factoren van de grootste
beteekenis. Rotterdam bezit voor het
burger-luchtverkeer een
radio-peilstation,geleverd door deNederlandsche
Seintoestellen Fabriek te Hilversum
en heeft een meteorologischen dienst.
Amsterdam heeft alleen een meteoro
logischen dienst. De organisatie van
lucht- en gronddienst zijn bij de Kon.
Luchtvaart Mij. niet minder dan
schitterend te noemen een onder
neming, waarop ons land trotsch
kan zijn.
(Wordt voortgezet)