20 DE GROENE AMSTERDAMMER VAN 11 JUNI 1927. No. 2610 De Gevolgen van de Cycl Een Ongeluk Komt Nooit Alleen door MELIS STOKE U de dagbladpers langzamerhand bekomen is van de letterkundige rampspoeden die zulk een ongeluk -altijd, speciaal voor 't geen het dag bladbedrijf betreft, achter zich aan .sleept.... Nu de dramatische bijzonderheden-verhalende-oudjes" en de ,.ongeweten-leed-ontsluierende '' dagblad kunstenaars weer een poosje bedaard :zijn, de eersten om de schadevergoe ding in ontvangst te nemen, de laatsten om weer al hun krachten te wijden ?aan de kunst van het naar wij ver nemen", naar verluidt", en uit wel ingelichte bron". . . . .... Nu is het ónze beurt om eens wat te vertellen van het ongeweten leed" en van de dramatische bijzonderMeden" die zulk een ramp, meer spe ciaal in de nie<-geteisterde deelen des lands, ten gevolge heeft. .. . Het is het leed van die honderden "vrouwen, die, wanneer het gaat om leniging van nood, stilling van pijnen, vergoeding van verloren of vernielde bezittingen eener tijdelijk-broodelooze, over het algemeen nijvere bevol king. . . . van die honderden vrou wen zeg ik. die dan aanstonds diep de hand steken in. ... haar garderobe, om tot de ontzettende ont dekking te komen dat ze niets hebben ?om aan te doen, lettert ijk niets: r/een hoed, gén japon, gén schoenen, mantels, kousen, kleinodiën of lingeries ?om. . . . aan te trekken en op te zetten bij de komende groote liefdadigheidsfeestel ijkheden. Het is dit schrikkelijke, stil of luidruchtig, maar immer binnenshuis geleden leed dat, na elke natuurramp, over honderden en honderden gezinnen jkomt, en dat doorgaans stiller door die honderden echtgenooten gedragen vrordt, dan hunne liefdadige vrouwen de kleeding-in-quaestie tenslotte dra gen onder de stralende lichten van de champagnebars, bij het schetteren van de feestmuziek.... Mannen en vrouwen van Nederland ! Lezers en lezeressen van dit week blad ! Kent gij dit leed? Hebt gij het gedragen? Gij, lezers, de kosten van de feestkleedij, wel te verstaan, en gij, leze ressen, de feestkleedij zelve? ! En gij, landgenooten, die de liefdadigheidsfeesten bezoekt, en gul in de zakken tast om slechte champagne te koopen, of in een draaimolen te zitten, of naar houten vischjes te hengelen (of naar sociale relaties ! !) gij, bezoekers der liefdadigheidsbazars, kent gij dat leed, verborgen achter de glimlachende maskers van haar die U uit nobele roeping bedienen en aan roepen, en van hen die haar de daartoe passende kleedij hebben verschaft? Neen? Weet dan dat vele van die toiletten verkregen zijn door tranen, bittere tranen, en woorden,.... eerst vleiende, dan bittere, vervolgens harde en tenslotte vaak krijschende -woorden ! Weet dat, nog slechts enkele dagen vóór het schitterend liefdadigheidsfeest, het grootste deel van die prachtig gekleede gastvrouwen niets had om aan te doen, letterlijk niets. . . . dat het dus slechts een haar gescheeld had of ze waren voor de keuze gesteld: óf in louter oude flarden en lompen gehuld, of spiernaakt achter de thee champagne- en verkoopstafels plaats te nemen als dienaressen der barm hartigheid. En weet dat dat haar, welke het gescheeld heeft, honderden echtge nooten duizenden gekost heeft ! De barmhartige Samaritaan kon den ongelukkigen zwerver tenminste gelukkig maken niet de helft van zijn versleten kleed. . . . De echtgenoot der moderne Hamaritaansche schenkt een hél en gloed nieuw kleed weg. ... en laat zijn pak voor de tweede maal keeren ! * * * Wanneer een orkaan heeft gewoed tot waarzegsters en tooverkollen, grootmoeders tot kelnerinnen en caissières, oud-tariten tot exploi-tanten van dansvloeren en harems en be jaarde nichten tot directrices van slemphuizen en rarekieken maakt.... Elke natuurramp wordt van het herstel der barmhartigheid geseheiden door een tweede ramp: die van het liefdadigheid sf eest. En die tweede ramp is, moreel, de meest-vernielende.... Zij maakt, zoo lang voorbereidingen en feestelijk heden duren, echtgenooten tijdelijk tot weduwnaars. . . . kinderen gedurende dienzelfden tijd tot halve weezen, verstoken van moeders belangstelling en aanwezigheid. Ze woedt in de voorraden van grossiers en winkeliers RIJM-KRONIEK Kop-Zorgee door MELIS STOKE Op het bericht, dut de OeeaanvUeyer Cha»ibcrlin Neic-York verlutan had, hebben zich de Berlijners. voor het meerendeel met de koptelefoon toegerust. te bed begeven. (Dat/bladbericlit) Herr Schulze had gelijk dat pasf voor 'n werk/ijk luchtvaarf-enthousiast, toen d' Oceaan werd overk/oofd, zich met een telefoon om 't hoofd in f echtlijk bed begeven. En toen zijn vrouw bezwaren had, wees hij gevat op 't avondblad, althans op t geen er van die krant in 'f vrouw/ijk kapsel was beland opdat gén krul zou sneven! Hij sprak bij f dooven van het licht: Jij zet met beurs en stadsbericht, met leader en wet spor/rubriek en ingezonden polemiek je krul/en in een kluister: je nee/e hoofd is ac/ueel. Welnu, opdat 'k me niet verveel, fooi ik mijn kalen schedel zóó dat 'k in ons echtli/k lits-jumeaux het Wereldnieuws beluister! ' Frau Schulze sprak daarop gevat: Al waf mijn haar aan nieuws bevat is jou en mij a/reeds bekend. . . Maar els ze door dat instrument verrassingen gaan bellen! !!???..." Toen zwoer haar echtgenoot een eed dat hij het nieuws, 'f zij lief of leed. des morgens bij het ochfendgrauw, en bij t ontwaken van mevrouw naar waarheid zou vertel/en. . . Zwart viel de nacht. Uit 't ledikant klonk t rits/en der verscheurde krant en licht gesnurk. Frau Schulze woelt, alsof ze, slapend, tóch nog voelt dat Schulze niet kan rusten. . , Hij zelf verneemt in 't Dui/sch en Fransch en Engelsch 't wisslen van de kans des vliegers die nog alsmaar vliegt, wanneer de telefoon niet liegt. . . , . En . . . . glijdt in 't onbewuste .... Het echtlijk slaapvertrek is stil. . . Op eens:. . een kreet. . een rauwe gil. . Heeft hij gedroomd? ... 't Bericht ge hoord ?. . . . Zijn vrouw ontwaakt. Dekreet: brandmoord!' wordt door haar uitgesfoolen. Zij springt uit bed. . . grijpt naar het licht... . . mept op zijn slaperig gezicht. . . Hij wrijft zi/n wond, en stamelt mat. . : Heb ik gedroomd? .. Ik denk haast dat . . 'k verkeerd ben aangesloten. , ! ! !?'> over Nederland. . . . Wanneer de rivieren de dijken beuken en breken.... Wanneer daarginds in liet verre Oosten de aarde heeft geschokt. . . . . . . .dan snelt op het rste signaal alom een nijvere schare aan het werk, in naam der barmhartigheid, tot leniging van den nood. . . . ; het zijn de Madame Jeanne's, Hortense's, Lucile's en Clémentine's, vervaardigsters van toiletten en hoeden en mantels. . . . het zijn de Maisons llenri, Théodore, Charles en Constant. . . . coiffures, chaussures, beautéen manucure. . . . En in het spoor dier dappere mannen en vrouwen snellen de leve ranciers van bloemen, linten, wijnen. taarten en likeuren, de eenvoudige tuiniers en timmerlieden, electriciens, koetsiers en kelners. . . . De handcldrijvende middenstand wordt, op straffe van ontklanting, opgevorderd tot rabat. . . . een sociale depressie treedt in, die douairières Teistert huiselijke budgets. . . . Doet fraaie buitenplaatsen verkeeren in woeste, vertrapte terreinen... Ze maakt vriendinnen tot verbit terde vijandinnen. ... en ontketent haat, afgunst en nijd ! Ze maakt, ueberhaupt, alle slechte instincten wakker ! In zachte, lieve vrouwen, bestemd om op te treden als tweede dame aan een thcetafel, roept ze de drieste en onmatige begeerte wakker om rste dame in een champagnetent te zijn ! In huiselijke, liefhebbende echtge nooten van referendarissen wekt ze ongeduld en ontevredenheid, doordat echtgenooten van secretarissen-gene raal nu eenmaal mér rechten kunnen doen gelden op eervolle en hooge betrekkingen, zooals b.v. die van jurylid bij een pijpenstopwedstrijd of commissaresse van orde bij een hinktoernooi met-hooge-hoeden-op voorheeren-boven-de-vijftig Indien ge het nimmer geweten hebt, argelooze lezer, het leed der jonge en beeldschoone procuratiehouders-met den - persoonlijken - titel - van -adjunct onderdirecteurs-vrouw, die zich; bij het bezoek van H.M. de Koningin-moeder aan het feest moet tevreden stellen met de begeleiding der oudste en slechtst gehumeurde hofdame, terwijl het geleide van het Hoofd van Het Huis als een natuurlijk recht wordt opgeeischt door de president-commissaris vrouw, die onder gewone omstandig heden niet staan kan, laat staan: loopeii kan, laat nog verder staan: geleiden kan, vanwege de spataderen en winterteenen. . . . wanneer, herzeg ik, argelooze lezer, dit leed U onbekend was, dan kunt gij den omvang van de ramp der liefdadigheidsbazars bij verre na niet overzien.... Maar laat ik U zeggen, lezer, dat er vóór, gedurende, en na zulke rampfeesten vél luid geschreid wordt en vél stil geleden. . . . Luid geschreid door de barmhartige vrouw wier kleed der barmhartigheid overstraald werd door schitterender barmhartigheidskleeden. . . . Stil geleden door mannen, wier capaciteiten onvoldoende bleken om posities te veroveren, waaraan vol doende emolumenten verbonden zijn om n de geteisterde streken n het lichaam eener liefdadige vrouw te stoffeeren. . . . Zij, die de colleges aan de Kotterdamsche llandelshoogeschool met vrucht bezocht hebben, zijn genezen van den waan die de geesten eeuwen lang bevangen heeft gehouden, en volgens welken het voldoende zou zijn een deel van y.ijri geld weg te schen ken aan de armen. De nieuwere economische inzichten h-eren ons dat men zijn gehéle in komen, en liefst het driedubbele <laarvan, kan beleg-gen in de barm hartigheid. Niet zooals de Tiijkc Jongeling dat deed. waarvan de Bijbel ons verhaalt. die alles wegschonk.... en evenmin door het te kapitalisoeren in instellin gen tot algemeen nut.... maar door ei- di- noodzakelijke attributen voor te koopen om derden op te wekken tot den dienst der barmhartigheid. Deze attributen nu bestaan, volgens de jongste theorieën, in vrouwelijke lijfsversiering. En nu is het eigenaardig dat ook hier weer niets nieuws onder de zon is, want van oudsher werd, schoon met oen in zekere opzichten minder altruïstisch doel. deze sierlijke geld belegging als middel van levensonder houd toegepast. . .. En ook toen reeds als bron van veel verbeten leed voor de draagster en hem die het kleed betalen moest. . . . De orkaan boven het Oosten des lands heeft uitgewoed. De ramp is in haar vollen omvang bekend.... De liefdadigheidsbazars kunnen openen.... Tast diep in (Twe beurzen, echtge nooten. . . . Wanneer Neede's en (iroenlo's huizen zullen zijn opgebouwd, zullen de Maisons de Haute Couture uw beurs gaan sloopen. . . . En tegen den tijd dat de geteisterde bevolking van nieuw*;, warme kleeding zal zijn voorzien. . . . zal Uw arme, naakte vrouw wér heelemaal-nietsmeer-hebben-om-aan-te-doen Ze heeft zich letterlijk aangekleed voor de armen. . . . En ze heeft U uitgekleed, indirect óók voor de armen.... Zóó komt een ramp nimmer alleen....