DE GROENE AMSTERDAMMER VAN 18 JUNI 1927 No. 2611 BUKOMSTIGHEDEN door ANNIE SALOMONS OCLXXIII ( Vervolg) '^ U nog iets heel anders", zei de >?^ burgemeester, terwijl hij ons, met nauw verholen trots, door de nieuwe model-kampongs chauffeerde. Hebt u ooit een visch-passar en hebt u ooit een opium-kit gezien?" Het woord opium-kit" heeft voor ons Europeanen een geheimzinnige, 'griezelige aantrekkingskracht; ik her inner me, hoe ik er van schrok, toen ik in Sabang voor het eerst voet op Nederlandsch-Indischen bodem had gezet en ik las dit opschrift op een onaanzienlijk kedeh'tje: opiumkit voor mannen". Het doet ons denken aan Baudelaire, aan Wilde's Dorian Qray", aan hyper-verfijning, die tot verwording is afgezakt, en zoo had ik ook eigenlijk niet de juiste belang stelling voor de gemeentelijke visch narkt, omdat ik er aldoor aan moest denken, wat ons daarna te wachten zou staan. En eigenlijk was het toch wel een heel eigenaardig hoekje van de stad, waar we plotseling waren te land gekomen, vol Inlandsche kleurigheid en stille drukte. De lage banken lagen overdekt met groote visschen, tot halfwas haaien toe, en de Maleische b.uisvrouwtjes,onder haar zijdenhoofd4oeken, liepen er, dringend en ge drongen, heen en weer terug, om af te dingen, in een eindeloos geduld altijd ?opnieuw beginnend over dien eeuen «Jent, dien ze er af wilden hebben. Er was kakap, de visch, die in Indiëde plaats van schelvisch of kabeljauw inneemt; er was bawal, een soort bot of schol; er waren goudvisschen en het gewone aalachtige gekrioel, dat ons dadelijk aan het fleurige en rij k-talige begin van den Spaanschen Brabander deed denken. De ballen trassi (camambert van visch) stonken overweldigend en mijn witte schoenen werden ontoon baar van de natte viezigheid op den grond. Laten we verder gaan", zei onze gids ca hij voerde ons naar een over dekt gangetje, tusschen de gebouwen uitgespaard, waarvan de Inlanders een soort kermisje hadden gemaakt door het aan beide kanten met kramen vol te bouwen. In het schemerige licht spreidden de kains en de sarongs i.un diepe kleuren ten toon, vogeljnotieven, bloemmotieven, geheim zinnige pauwestaarten en hertjes met fijn vertakt gewei. Het was er bijna even vol als op de vischmarkt en de burgemeester zag het gedrang met een gelaten glimlach aan. Daar ginds, bij die groote nieuwe kampong, heb ik een vischpassar laten bouwen, ruim, licht, en hygiënisch; de inlanders zijn er met geen stok heen te krijgen. Maar hier voelen ze zich seneng; of 't hier EETKAMER NAAR ONTWERP V/. P E MAAT. ? BESTAANDE UIT ? DRE,5ÓOIR,TAFEL. THGETAFEL.4STOELEN 2ARMSTOELEN J. 473. UITGEVOERD IIM PRIMA EIKENHOUT EN IN ELKE CEWENSCHTE HOUTKLEUR AFBEELDINGEN FRANCO iMSTER DAM DEN HAAG METZGC2 MISTER DAM DEN A AG nauw en donker is, kan hun niet schelen; hier koopen ze nu eenmaal graag". ,,'t Heeft iets van. de geheimzinnig heid van. een underground," zei ik met appreciatie, ,,ik wist niet, dat er in deze moderne stad zoo iets. ..." We waren een hoek omgegaan, en een eigenaardige, zoete geur sloeg ons tegemoet. Opiumkit. Lim A Kih" lazen we op een wit bord, en tegelijk stonden we al in de groote kamer, waar het verborgen kwaad bedreven werd. Erg boeiend of romantisch zondig zag het er niet uit; het had niets van een hol", en niets van een voorportaal van de hel. Een melkinrichting kan geen nuchterder indruk maken en wél sterk moet de door opium gewekte illusie zijn om in deze omgeving zich een paradijs te kunnen droomen. Het gouvernement heeft het mono polie van den verkoop en verkoopt de opium in tubetjes, zooals bij ons voor verf worden gebruikt. Als de tube ge opend is, wordt de stopverf-achtige sub stantie er met een langen naald uitgepeuterd, en dan houdt men den naald boven een lamp tot het propje zacht geworden is. Het was naar om te zien met welk een begeerigheid de opium er tot het allerlaatste kriezeltje uitgekrabd werd.... Toen ging het weeke propje in den pijp van dikke bamboe; hij werd boven het lampje aange stoken, en het gelukkige moment was aangebroken. De opiumschuiver zoog en zoog en zoog; de pijp snorkte luid ruchtig, en de baas van de kit maakte er ons met zekeren trots opmerkzaam. op, dat deze kerel zoo'n geweldige asem" had, dat hij de pijp in n haal leeg trok, terwijl anderen er soms wel drie slokken" voor noodig hadden. . . . Met een kreuntje van bevrediging legde hij de bamboe neer. De rook kwam door neus en mond naar buiten; toen strekte hij zich voldaan op zijn legerstede uit. . . . Neen, geen welige divan met Oostersche tapijten en kleurige kussens.... Itechts en links langs de wanden van de kamer stonden lage tafels met matten van gespleten rottan bedekt; de matten glommen als donker mahoniehout; waren ze zoo mooi glad of kregen ze hun diep bruine kleur van de zweetende lichamen, die er zich op uit strekten? Zelfs wat wij onder een hoofdkussen verstaan, scheen hier overdadige luxe; ze lagen met hun hoofd op een uitgehold blokje hout of op een hellend vlak van porselein.... Was dit nu alles? We keken naar een paar oude mannetjes met uitgeteerde boven lijven,die zachtjes met elkaar praatten. Een jonge kerel in een hoek lachte verlegen, als schaamde hij zich, dat we hem daar zagen. Maar de meeste oogen staarden leeg en beneveld langs ons heen; wat zagen ze? welke won derlijke werelden gingen er voor hen open, nu de bedwelming hen aan het dagelijksche armelijke bestaan ont trok? Eén lag er met opgetrokken knieën; zijn oogen waren geopend, maar hij had een gebroken blik, alsof hij reeds gestorven was. O zeker, deze roes was veel minder walgelijk dan de luidruchtige, vloekende en zwaaiende dronkenschap Van een Kotterdamschen kaaiwerker. Maar toch: hoeveel nader zijn zijn brute gvofheid en zijn godslasterlijke taal verwant aa.n onze correcte beschaving, dan deze zwij gende zwijmel. deze vlucht tot halfweg den dood.... EEN PERMANENTE UST KUUR Indien U een Vi-Spring Matras beslaapt doet U een geregelde rustkuur, niet alleen den geheelen, doch tevens eiken nacht. De Vi-Spring Bovenmatras is het summum van slaapcomfort. Zacht en Elastisch, terwijl de absoluut geruischlooze 1000 kleine gepatenteerde springveertjes U een gezonde en verfrisschende slaap verschaffen, welke 's nachts de vermoeide ledematen weer doet herstellen om 's morgens weer frisch op te staan. De Vi-Spring" is een Bovenmatras, welke wordt geplaatst op een Vito",Springbak Ketting- of Geweven-staaldraadmatras of op elke willekeurige gebruikelijke ondermatras Vraagt een eerste klas bedden- of meubelzaak U een Vj-Spring" matras te toonen. Een geïllustreerde catalogus wordt U op aan vrage gaarne toegezonden. W Hilllaad: B. M. L. A. WILLÏfflSE, ALB. THIIMSTKAiT 32. AMSTERDAM, TeW. NO. 29432. Eenige Fabrikanten: THE MARSHALL PATENT MATTRESS Co. Ltd. 15, Vi-Spring Works, Victoria Road, Willesden Junction. London N.W. 10. CONDUITE INTERIEURS TYPE 509 7/12 IMv. l cyl. kopkleppenmotor; 4 schokbrekers ; 4-wieli-eimnen ; 5 afneembare wielen met ballonbanden; duco-lak; verbruik: l L. benzine op 12 K.M. Oompleet uitgerust c I J. LEONARD LANG Amsterdam, Stadhouderskade l H Onder den Jt. J/taarfen QDaar net meubel M in de Kleinste details, zoowel in teefïening als in uitvoering, verzorgd is. Pension 'T MATTHIJSSENHOUT" Blaricum (Gooi). Cliché's Van Leer Amsterdam VICTORIA-WATER Heeft gunstigen invloed j OBEIUAMHSTCIM op de spijs vertering