Historisch Archief 1877-1940
l
20
DE GROENE AMSTERDAMMER VAN 25 JUNI 1927
No. 2612
Credietpolitiek en
Herstelverplichtingen
door C. A. KLAASSEN
Het Rapport van Parker Gilbert
"\T OOR ruim een week werd het
jongste halfjaarlijksche
tusschenTapport van den agent voor de
Duitsche herstelbetalingen, Parker Gilbert,
gepubliceerd. Hij wijdt daarin o.m.
«ene beschouwing aan het
crediet?wezen en de credietpolitiek in
Duitschland, daarbij in het bijzonder de
Aandacht concentreerend op de
ont?wikkeling van dezelve in de laatste
zes maanden.
Het spreekt wel vanzelf, dat de
samensteller van het rapport het
onderwerp heelt "geëntameerd om
meer in het^bijzonder op den voor
grond te stellen den samenhang met de
positie, der betalingsbalans, welke op
haar beurt weer een integreerend deel
van de herstelschulden- en
transfertquaestie uitmaakt.
Met bijzonderen nadruk wijst Gil
bert op een zeer belangrijke factor,
n.l. het streven van regeering en
Bijksbank ??hoofdzakelijk op in
stigatie van den president dezer
instelling om den stroom van
buitenlandsch kapitaal, die sedert eenige
jaren naar Duitschland was gericht,
te stuiten. Men hief daartoe de prefe
rentie van buitenlandsche boven
binnenlandsche leeningen vrijdom van
10 pCt. Kapital-ertragssteuer op,
en hoopte aldus te bewerkstelligen,
dat kapitaal-behoevende instellingen
aich tot de binnenlandsche markt
zouden wenden tot dekking der be
hoeften. Gilbert meent dat de disconto
verlaging in Januari 1927 tot 5 pCt.
voor een belangrijk deel mede ten
doel had deze beweging te steunen.
Het gevolg bleef niet uit: niet
alleen werden de bedragen der in de
vreemde ondergebrachte emissies
steeds kleiner; met de steeds voort
schrijdende daling van het rendement
op Duitsche inheemsche obligatiën
ontstond voor het eerst na lange
jaren weder een
kapitaal-exportbe"weging uit Duitschland, waar men
voordeelige beleggingen zocht voor
namei, in België, Frankrijk, Italiëenz.
Daarbij komt dat, hoewel de Bijks
bank doelbewust de beleeningsrente
handhaafde op 7 pOt., op de vrije
markt een nivelleeringstendenz
tusschen leengelden ter effectenbeurze en
discontogelden niet uitbleef, mede
ten gevolge waarvan de stormachtige
hausse in Duitsche aandeelen kon
plaats vinden, welke verkoopen van
Duitsche waarden uit het buitenland
uitlokte, terwijl Duitschers, over
moedig geworden door het succes aan
eigen beurzen, en voorzien van mid
delen uit gerealiseerde winsten, niet
aarzelden op buitenlandsche markten
te opereeren. Ook uit hoofde van deze
invloeden werd de Duitsche betalings
balans belast.
Nog een derde gevolg van de ver
laging van het bankdisconto in den
aanvang des j aars wordt door den
schrijver gememoreerd. De verstrek
king van credieten aan instellingen
van handel en nijverheid werd in niet
geringe mate er door gestimuleerd.
Aanvankelijk konden de particuliere
banken uit eigen middelen aan de
credietvraag voldoen; zelfs stelde zich
het particulier disconto nog beneden
het officieele tarief. Beeds spoedig
echter moest op de Bijksbank een
beroep worden gedaan, wier
wisselportefeuille dientengevolge aanzienlijk
steeg. De geleende gelden werden voor
een belangrijk deel gebruikt tot aan
koop van vreemde deviezen, welke
werden aangewend tot inkoop van
grondstoffen in het buitenland. De han
delsbalans werd meer en meer passief.
Alle deze drie opgesomde momenten
resulteerden dus in vraag naar buiten
landsche betaalmiddelen; dat de
deviezenportefeuille van de Bijksbank
een gevoelige aderlating moest onder
gaan behoeft dan ook geen verwon
dering te baren, indien men in aan
merking neemt dat bovendien de
herstelbetalingen nog beduidende be
dragen baarremise (bijna 50 pCt. van
de totale prestaties) verlangden.
Wel heel sterk legt Gilbert de
nadruk op de ontwikkeling in den
jongsten tijd, daarbij de feiten de
jaren 1925 en 1926 ten deele veron
achtzamend, toen van het provenu
der in het buitenland opgenomen
leeningen slechts een deel werd aan
gewend.
Het aanwenden van geleende gelden
mag toch niet zonder meer als onge
zond worden bestempeld !
Voorbijgaand wijdt de rapporteur
nog zijn aandacht aan de
beurscredietrestrictie van de laatste maand.
Een oordeel wenscht de schrijver
op te schorten, omdat de invloed
nog niet te overzien is.
Tenslotte oefent het rapport critiek
uit op de gestie der regeering ten
aanzien van de schatkistbehoeften.
Toen in den aanvang het dit jaar de
geldmarkt zeer ruim was, en de
kapitaalmarkt begon aan te trekken
door overmatigen toevloed van emis
sies, had men niet de verhouding
tusschen beide markten moeten
accentueeren door het uitgeven van een
lange leening, waarvan het provenu
eerst geleidelijk benoodigd tijdelijk
op de geldmarkt werd ondergebracht.
Het aanbod aldaar, dat kunstmatig
reeds ruim wa,s, werd hierdoor nog
meer verruimd, met het bovenvermel
de gevolg. Beter had men schatkistpa
pier kunnen plaatsen, om aldus de
kunstmatige ruimte in te perken. Ook
de politiek der Verkehrskreditbank,
de instelling die de middelen der
Rijksspoorwegen beheert, wordt in het
onderhavige rapport gelaakt.
Niet geheel duidelijk is het of de
rapporteur zich in hoofdzaak wenscht
te richten tegen de kunstmatige ver
ruiming van de geldmarkt, die over
dreven speculatie en kapitaalsexport
tengevolge had, dan wel tegen het
streven om het zooveel mogelijk te
stellen zonder kapitaalimport uit het
buitenland. Is dit laatste zijn onder
werp van critiek dan moet toch niet
worden vergeten dat een land niet
steeds kan doorgaan buitenlandsch
kapitaal aan te trekken, en de daarop
verschuldigde aflossing steeds maar
weer te delgen uit nieuwe leeningen.
Mocht inderdaad blijken dat aan de
Dawes-verplichtingen slechts kan wor
den voldaan uit nieuwe in het buiten
land op te nemen gelden, dan zal
moeten worden toegegeven, dat zij
voorloopig te hoog zijn gesteld; men
zou dan slechts bereiken dat de eene
schuld door de andere werd vervangen.
Hoe dit zij, het is begrijpelijk, dat
de functionaris, wiens taak is de
transfert-problemen der
Dawes-regeling te bestudeeren, geneigd is
vooral in een tijd, waarin het
debiteurland op alle, geoorloofde en onge
oorloofde manieren tracht te bewijzen,
dat de opgelegde verplichtingen te
zwaar zijn den debiteur te raden
den hand in eigen boezem te steken,
en daar de fouten te zoeken, die aan
de crediteuren worden verweten.
AMERICAN BEMBERG CORPORATION.
Onder referte aan de circulaire, d.d. 13 Mei j.l. van bovengenoemde Maat
schappij aan houders harer gewone aandeelen en de advertentie d.d. 3 Juni
der Heeren GEBB. TEIXEIBA DE MATTOS te dezer zake, bericht
ondergeteekende:
Ie. dat het voorstel tot kapitaalsvergrooting, in de buitengewone vergadering
van aandeelhouders den 13den de.zer te New-York gehouden, aangenomen
werd;
2e. dat een af deeling geopend is voor de Gewone Aandeelen (z.n.w.) Klasse
B. van de AMEBICAN BEMBEBG COBPOBATION en dat de bepa
lingen vastgesteld zijn bij acte den 27 Mei 1927 verleden voor Notaris
H. TH. M. MÜLLEB;
3e. dat houders van certificaten voor Beceipts for shares of Preferred and
Common stock" rechtgevende op Tien Preferente Aandeelen van $ 100.
nominaal en Vijf Gewone Aandeelen (zonder nominale waarde) in de
AMEBICAN BEMBEBG COBPOBATION hun recht, als houders van
Gewone Aandeelen, tot in ontvangstname van een gelijk bedrag aan
Gewone Aandeelen (z.n.w.) Klasse B., in den vorm van Certificaten van
ondergeteekende, kunnen uitoefenen van Maandag den 20 Juni 1927
tot Maandag den 4 Juli 1927 onder inlevering van dividendbewijs No. 3
hunner certificaten. Inlevering van dividendbewijzen No. 3 moet ge
schieden met nummerlijsten welke bij de Firma C. A. SPIN en ZOON
verkrijgbaar zijn.
De storting van de tegenwaarde van $ 187.50 vermeerderd met ? 8.50 voor
kosten van aanmaak en zegels (behoudens wijziging der zegelwet) voor certi
ficaten van 5 Gewone Aandeelen (z.n.w.) Klasse B., respectievelijk $ 375.
vermeerderd met f 14.?voor certificaten van 10 Gewone Aandeelen (z.n.w.)
Klasse B. zal moeten geschieden op Maandag 11 Juli 1927, tegen in
ontvangstname van voorloopige bewijzen van storting welke na ontvangst der origineele
aandeelen uit New-York kosteloos (behoudens wijziging der zegelwet) ver
wisselbaar gesteld zullen worden tegen de definitieve certificaten.
De dollarkoers voor omrekening van het bedrag van $ 187.50, respectievelijk
$ 375.?, zal Woensdag, den 6 Juli 1927 per advertentie in de Prijscourant
der Vereeniging voor den Effectenhandel worden bekend gemaakt.
De officieele noteering voor de Certificaten voor Gewone Aandeelen (z.n.w.)
Klasse B." zal bij de Vereeniging voor den Effectenhandel te Amsterdam
worden aangevraagd.
Voor houders die van hun recht geen gebruik maken zullen de rechten na
4 Juli a.S , voor zoover mogelijk, te gelde worden gemaakt en de netto opbrengst,
na aftrek van kosten op dividendbewijs No. 3 betaalbaar worden gesteld.
Houders van origineele warrants kunnen op dezelfde voorwaarden certifi
caten voor Gewone Aandeelen (z.n.w.) Klasse B. aanvragen onder inlevering
hunner warrants.
Het Administratiekantoor van
Gebroeders B01SSEVAIN en Gebroeders TEIXE1RA DE MATTOS.
Gevestigd te Amsterdam.
Amsterdam, 15 Juni 1927.
HOTEL GROOT-BADHUIS", ZANDVOORT.
Kamers met
volledig pension
vanaf f 8*50
Firma KRÖNER
Nieuwcndijk 167, Amsterdam
TEL. 43186.
Speciale aanbieding.
Graslinnen lakens
zeer solide kwaliteit
150 c.M. breed Gewone Zoom .. i 2.95
Gefestonneerd.. 3.35
II. a jour , 3.35
180 c.M. Gewone Zoom.. 3.70
Gefestonneerd., 4.20
II a jour ... 4.20
Staal franco op aanvrage.
DE GROENE AMSTERDAMMER
Weekblad voor Nederland
kost slechts f 3.- per kwartaal of f
10.per jaar bij vooruitbetaling
NAAMLOOZE VENNOOTSCHAP
Uurwerk, Goud' en Zilverhandel
v/h Gebr. B REEN
NIEUWENDIJK 172
ROZENGRACHT 53
HAARLEMMERSTRAAT 64
Groote sorteering in Trouw-,
Verlovingsen Zegelringen. Zilveren Couverts en
diverse Schepwerk tegen scherp
concureerende prijzen cvs c\s c^ c\a
Uurwerken m*t Weatmlnater «n dlveroe
RUIME KEUZE HORLOGES
1ste Klas reparatie-inrichting vooi Goud,
Zilver en Uurwerken (K> 0*0 o<o
Extensie
en
Aanvulling Apparaat
voor beenverkortingen
J. A. MASSING
Orfchopaedisch instrumentmaker
Oudezijds Voorburgwal 334, A'datn
o/h Binnen Gasthuis.