Historisch Archief 1877-1940
DE GROENE AMSTERDAMMER VAN 2 JULI 1927
No. 2613
BUKOMST1GHEDEN
door ANNIE SALOMONS
,M
COLXXV
EN zegt wel, dat the call of
the East" een mensch altijd
blijft vervolgen, en dat wie eenmaal
het «oèt vergif der tropen heeft
ingedronken, zijn .hart er nooit meer
heelemaal van los maken kan. Ik
weet niet, of dat 'waar zal blijken;
maar ik weet wel, dat, als het schip
eindelijk van. den wal is losgemaakt, als
we varen, dagen en nachten en weken
lang, Indiëons nog altijd in zijn macht
houdt en we met het vita nuova",
dat we hopen te beginnen, nog steeds
geen contact kunnen krijgen.
En nu bedoel ik niet eens, dat we,
hij 't scheiden van de markt, hebben
gemerkt, dat ons hart zich hier en
daar aan menschen had gehecht met
banden, die niet tegelijk met de tou
wen van de boot worden losgegooid,
. maar die ons voor elke havenplaats
naar de schrijftafel doen gaan om nog
een laatster groet te zenden: die
schaarsche vrienden zullen we, met
overtuigde inconsequentie, nooit met
Indiëidentificeren, maar ze altijd
als stukjes Holland" blijven be
schouwen, ook al voelen zij zelf zich
in het nieuwe vaderland zoo gelukkig,
?dat ze er nauwelijks meer weg willen....
En ik bedoel ook niet, dat de boot
met zijn Indische menschen, met zijn
Indisch lastige en luidruchtige kin
deren en zijn stille, Javaansche be
dienden, ons eigenlijk nog midden in
de tropensfeer houdt, waar de ge
moedelijke, Hollandsche Jantjes met
hun blauwe pakken en hun
matrozenmutsen eigenlijk wonderlijk tusschen
détoneeren....
Ik bedoel vooral, dat wij zelf nog
niet van ons Indische zelf kunnen
loskomen; dat we wel telkens ons best
doen elkaar toe te glimlachen en te
zeggen: ,,Nu is het toch werkelijk
waar.. .." Alweer driehonderd zestig
mijl dichter bij huis", maar dat de
echte vreugde tot onze eigen teleur
stelling verre blijft. We voelen ons moe
en gedrukt; het lijkt, alsof alle kin
deren kibbelend en gillend, juist voor
de deur van onze hut samenrotten; of
alle dribbelvoetjes, met enerveerende
cadans, juist boven ons hoofd hun
wedloop houden.... Aan tafel is de
stemming saai of geïrriteerd; ' s avonds
liggen de dekken en de salons verlaten;
men beklaagt er zich over, maar
niemand heeft de fut er verandering
in te brengen....
Als we maar eenmaal Sabang
voorbij zijn," troosten we elkaar eerst,
pas als we Sabang voorbij zijn, wordt
het meenens".
We zitten er in den heel vroegen
ochtend hoog boven de heete baai;
we kijken naar het blikkerende water;
we kijken naar de weelde van palmen
.'.. .Jhoe heb ik ze gehaat, die eeuwige,
KAAR ONTWERP W. P E NAAT.
? BESTAANDE UIT ?
DRE5SOIRTAFEL.
r, THEETAFEL.4STOELEN
2ARMSTOELEN
?.473.
UITGEVOERD IN PRIMA
EIKENHOUT EN IN ELKB
CEWEHSCHTE HOUTKLEUR
AFBEELDINGEN FRANCO
naar den hemel strevende palmen....
zou ik daar ooit naar terug verlangen?
We komen in Colombo, Colombo,
dat Engelsch is; Colombo met zijn in
gele toga's gehulde Boeddhistische
monniken ea zijn statige Singaleesche
bevolking. En toch ook hier weer
dezelfde Oostersche weelde van plan
tengroei, dezelfde rommelige
kedehtjes; hetzelfde oostersche overvragen
en aandringen in de toko's, alsof we al
die dagen voor niets hadden gevaren.
En als we, weer na dagen Indische
oceaan, Perim zien liggen, zengende
in de zon, die rots, waar geen boom
wil groeien en waar de Europeesche
bezetting ieder half jaar verwisseld
moet worden, om in het leven te
kunnen blijven, dan is het ons, alsof
we in een visioen zien, wat de tropen
voor den Europeaan beteekenen; ze
houden er zich staande door hun
energie; ze doen er soms prachtig
werk, maar ze wortelen er zoo weinig,
als de boomen in dien barren grond
kunnen wortelen....
's Ochtends, met de blauwe zee
door het raampje van onze hut, lijkt
het leven soms wat feestelijks te zullen
krijgen; maar in de heete middagen
wordt de lucht van busjesmelk tot een
martelende obsessie en de avonden,
rusteloos van zbelen wind, geven geen
soulaes. We hangen tusschen twee
werelden; we kunnen het nieuwe nog
niet grijpen, en het oude laat ons niet
los. Zelfs de brieven uit Holland, die
ons overal opwachten, geven niet die
diepe voldoening, die ze ons in onze
ballingschap verschaften. Alleen het
vaderland zelf kan ons zóó genezen,
dat we zijn menschen en zijn atmosfeer
weer kunnen liefhebben, zooals we
het in onze droomen hadden bedoeld....
Eén middag, terwijl ik in het me
lancholieke licht kort na zonsonder
gang mij sta te kleeden voor het diner,
wordt er plotseling met onze groote
brom-fluit geblazen. M'n hart bonst,
terwijl ik de stooten tel: n, twee,
drie.. ..; vier zou brand beteekenen;
maar het blijft bij drie, en terwijl ik
opgelucht m'n schoentjes aantrek,
hoor ik een roffel op de deur: Kom
er gauw uit; trek maar een peignoir
aan;.... maar er is haast bij".
Ik ben al in de gang en hij trekt me
ijlings mee naar het achter-kuildek,
waar een klompje menschen bij elkaar
staat. Ze kijken allen naar links, waar
vlak langs ons heen, een klein kittig
sleepbootje een grooten, zwaren
tinmolen achter zich aansleept. Het
bootje tornt moedig tegen de golven
op; er staat nog al wat zee, en op den
wijden oceaan lijkt het wonderlijk
nietig. Onze groote mailstoomer groet
met de vlag, eerbewijs voor den moed
van dien kleinen durfal, en het bootje
toetert drie keer terug, en geeft een
vlaggesein met drie vaantjes goede
reis, behouden aankomst en meld onze
reederij dat ge ons hebt gezien".
Het is de sleepboot Zwarte Zee"
van Weismuller, die een tinmolen naar
ons toebrengt," zegt een verlofganger
van de Singkep Tin Maatschappij.
De mannen hebben ontroerde oogen,
en terwijl ze hun gezichten expres
strak trachten te houden, praten ze
erover, wat zoo'n tocht van Holland
naar Indiëwel kost; en toch
voordeeliger dan de stukken verzenden',
want niemand kan zoo'n molen in
Indiëmonteeren; de reis duurt
twee maanden; ? in den Indischen
oceaan zal 't wel zwaar zijn.... Ze
praten zakelijk, maar de trots over hun
landgenooten juicht achter elk woord.
Hollanders zijn zulke beste sleepers
SPIDER
7/12 P.K. 4cyl.kopkleppenmotor,
2 zitplaatsen met ruime 3e in
achtergedeelte, duco-lac,
lederbekleeding, 4 schokbrekers,
4-wielremmen, afneembare wielen,
reserve-wiel, 5 vol-ballonbanden,
compleet uitgerust voor den weg ^]
f 2200»?,
J. LEONARD LANG
Amsterdam, Stadhouderskade 114
TE 00/ÏEBBE EK
VERZOET HEI
WEINIQ WEN
UWE WOON INNCHTINa
VBMdT f m/ EN BKHOTING
Spoor's
Mosterd
W. A. Spoor Jr., Culembortf.
Beschaafde jonge man van
ruime algem. ontwikkeling,
mod. talen tamelijk goed
beheerschend, zoekt betrekking.
Brieven letter T. bureau van dit blad.
MET OP3TAANDEN BUITEN R AN O
HERSTELT
O.A.
O.Z.VO
OE'PLATVOETll
TSSING. ^v
BURGWAL 33*
%MET BINNENGASTHUIS/
Cliché's
Van Leer
Amsterdam
VICTORIA-WATER
Opwekkend en
gezond
OBERLANHSTEIN
Natuurlijk
Bronwater
dat de assurantie de premie een kwart
percent verlaagt, als ze weten, dat er
een Hollandsche sleepboot voor zit."
Ventkerels, in zoo'n klein schuitje."
Ze staan verbroederd naast elkaar,
voor 't eerst geanimeerd en energiek
van houding.
Maar ik kijk naar dat kleine lapje
rood-wit-en-blauw, dat ze voorop
voeren, en dat zoo uitdagend tegen
den hemel klappert. Voor 't eerst
voel ik: Heiland, Holland, mijn
land". Voor 't eerst lijkt het dichtbij
te komen, en kan ik blij zijn.
Bood, wit en blauw in den
Indischen oceaan;.... maar nu weet
ik weer, dat het net zoo te wapperen
staat op den goeden, ouden toren van
Dordrecht, in het hart van ons eigen
vaderland.