Historisch Archief 1877-1940
DE GROENE AMSTERDAMMER VAN 9 JULI 1927
Aanbevolen Hotels:
/HOTEL D'ORANQE
IHOTELDRIËHUIZEN
? BAD HOTEL
{ ZEE-DEPENDANCE
JU
tv
IN EEN NIEUWE WIJK VAN HET KEURIGE DORP
De schoonheid in het keurige dorp
door JOHAN DE MEESTER
T_I ET overal bloeiende vereenigingsleven dat
tot de groote weldaden van dezen tijd hoort,
heeft ook het bestaan van den dagbladschrijver
wel nog lang niet totaal, doch zeer veel verbeterd.
Als verslaggever aan een nieuw dagblad heb ik
tijdens en kort na onze eenige Wereldtentoon
stelling de machteloosheid van den enkeling
smartebjk genoeg gevoeld. Een burgemeester van Delft,
die, met zijn deftigen wandelstok op een zerk in de
Nieuwe Kerk stampend, me in door drift ontluis
terde hoogheid verklaarde, dat die eeuwige pers"
bjj een grafplechtigheid der Oranje's niets te maken
had; een f eestcommissaris later ook burge
meester ! te Leiden die .mijn kameraad Calisch
en mij het staan achter de schermen der helpers
verbood en me bij de kladden een bijna nieuwen
rok -?pakte, op het moment dat Professor M. de
Vries me het pas door hem voorgelezen sonnet van
G-eorg Eberts toereikte op Van de Werff, te wiens
eere men at op gemeentekosten: het zijn twee
ontmoete figuren, die voor den hedendaagschen
reporter iets voorwereldsch' moeten hebben.
Zoowel op de betrekkingen tot de overheid als op
die tot de dagblad-directiesheeft de,
uitdenmoderniseerenden invloed dier Wereldtentoonstelling ont
stane Journalistenkring den kenterenden invloed
geoefend. Wat men thans, ook in Nederland, ziet in
de Pers: een loudspeaker bij uitnemendheid, het
blijkt op waarlijk verrassende wijs, wanneer de
Kring zijn jaarlijksch feest viert. Twee heb ik er
nu meegemaakt enkele jaren geleden een te
Alkmaar en Bergen; verleden week een te Utrecht
en Zeist, Met Mr. Bitter aan het hoofd, had een
feestcommissie de waarlijk verbluffende reeks van
ontvangsten voorbereid; de heeren hadden er vél
werk aan, maar welk een menigvuldige
bereidvaardigheid hebben zij gevonden! Het zou n
lange.... klaplooperij geweest zijn, ondragelijk
voor des eenlings bewustzijn, als Funion" niet de
kracht had geschonken om den druk eener derge
lijke beweldadiging te dragen en als we niet ge
weten hadden, dat onze gastheeren onze klap"
kennen als een veelvormig werktuig, dat niet
bedelt, maar aandacht vraagt, weg wijst. Zoo
OPRUIMING
tegen ongekend
lage prijzen
van
EENIGE KAMERS
die als
model gediend
hebben
EttCBACtlJ 9OO
/iris T e B DA n
NAAM)
«KIS
mochten we meenen, dat óók hier de Pers als een
medewerkster van gemeentebesturen,
vereenigingen voor vreemdelingenverkeer en andere
genootschappen of corporaties ontvangen werd.
Van verdienstelijke daden en gunstige toestanden
in Nederland te gewagen welke taak kan den
Nederlandschen publicist welkomer zijn?
Een ontzagwekkende bedrijvigheid in de stad
en. te lande is dezen dag voor ons opengelegd; 't
ging vlug, te vlug ? dat kon niet anders : het geheel
wekte opgetogenheid en wat daarbij oprecht mag
worden gezegd, die vreugde gold den eigen tijd, als
goedmakend wat eertijds is bedorven.
Den diepen indruk hiervan gaf de Dom, waar
Prof. Slothouwer ons 'vriendelijk rondleidde, waar
gedaan is en wordt wat nu mogelijk is: nu, in de
beteekenis van alsnog", en in die van bij onze
financieele mogelijkheid". Toen de geleerde en
vernuftige bouwmeester ons het door hem aan
den dag gebrachte altaar toonde, dat naar wel mag
worden verwacht thans eeuwen lang een staal zal
blijven van de plompe furie der Beeldstormerij,
vertelde hij dat de Koningin bij een bezoek met
prinses Juliana onmiddellijk zich omgewend, haar
jonge dochter weggeleid heeft, als wilde zij niet
dat deze zien zou, waartoe godsdienstveete kan
voeren. Bijna onmiddellijk nadat wij de kapel
hadden verlaten, zette Dr. Wagenaar op het orgel
't Wilhelmus in. Dit was het groote moment van
den dag, ik hervoel de ontroering bij het schrijven.
Te denken dat nzelfde geloof, dat twee vormen
van n passie die kunst-bezieling en die
kxmstbezoedeling deden ontstaan '
Een reclame-boekje voor Zeist van de
vereeniging Vreemdelingenverkeer" prijst het als een
modem dorp". Zulk modems trof heel den dag.
De autotocht begon langs TJtrecht's Jaarbeurs,
voerde langs vele moderne openbare en bijzondere
gebouwen, toonde belangwekkend straten- en
wegenwerk, deed het Wilhelminapark in
bloemenluister aanschouwen en bracht ons ten slotte aan
het Thee-huis Oog in Al" aan den Leidschen Rijn,
waar we buiten de gemeente, doch op door de
gemeente geëxploiteerden grond waren. Ziedaar
vooruitziende bemoeiing !
Utrecht gaf ons dan over aan Zeist en ik die
meende de streek te kennen, die er, weliswaar een
halve eeuw geleden, met mijn onvergetelij ken vriend
Anthon van Rappard vrijwel alle wegen en paden
gedaan" heb (te voet !) raakte in den
comfortabelen autobus meer dan eenmaal richting en
kluts kwijt, zooveel is daar aangelegd en gebouwd
in wat vroeger land, bosch of hei was. De heer W.
de MontéverLoren ontving ons aan de uitspanning
Bosch en Duin", niet ver van de halte Dolder,
uit naam der N.V. van denzelfden naam. Dank zij
het auto-verkeer, met de auto-bussen voor hen die
geen eigen wagen hebben, tellen afstanden niet
meer als bezwaren. Iedereen kan buiten wonen en
ademt slapend gezondheid in.
Nog belangwekkender was de ontvangst op het
landgoed Valckenbosch" van Jhr. Van Tets,
voorzitter der Maatschappij van Tuinbouw en : een
voorbeeld in tuinbouw voor heel ons land. ledereen
heeft wel eens ideale" buitens in Country Life"
of in het Amerikaansche Lady's Home Journal"
aanschouwd. Mooier gazon in watervalsvorm dan
vóór den huize Valckenbosch" herinner ik me
niet gezien te hebben. De eigenaar vertelde ons.
van de liefhebberij zijns grootvaders, den grooten
Fransen van de Putte. Staatsman in ruste,
woondehij te Zeist op het landgoed Schaerweide aan den
Utrechtschen straatweg. Doch de rust van zulk een
man eischt toch eenige compensatie. En na al wat
hij had ondernomen en ontgonnen in Indië, begon
de oude heer hier een grond-exploitatie, die ook den
naam Schaerweyde kreeg. Dit bosch- en villa-parkr
ongeveer 240 H.A. groot, geeft aan een nieuw Zeist
hoe langer hoe meer uitbreiding en tracht bij aanleg
en bij bouw werkelijk modern te 7.\jri. T)e
gemeentewerkt graag met de N.V. mee, al bestaat er ook
gemeentelijk grondbedrijf en dit zelfs op groote
schaal, waartoe Zeist gelukkigerwijs wel is moeten'
komen bij het gevaar dat nu dit, dan dat ge
deelte van haar dorpsschoon bedreigde.
Heeft, daar zoovelen ons plezier deden, ook het
weer voor ons gewerkt? 't Was Juli en het groen
voorjaarsgroen! Volgroeid n met de frischhoid
der lente. Hoe fleurig, hoe vroolijk-open lag
daarde wijde Slotlaan ! Het gebouw is gelukkig be
houden, de ruimten ervóór zijn door nieuwe be
planting verjongd. Noch het 17de-eeuwsch&
kasteel, noch de pleinen der Hernhutters hebben
karakter ingeboet bij de verfrissching der om
geving. Voor wat in mijn jeugd de boschjes van
juffrouw Van Bern" waren, akkermaalshout met
n suf-rond vijvertje, is nu villa-park met prachtig
geboomte, prettige huizen en een vijver met heuvel
gekomen. Zelfs in 't Zeisterboscli woont men
..tusschen de dennen", met leidingswater en
electriciteit. Een rijweg voert daar door het mos.
De rust ervan heeft niet geleden en 't ziet er
weionderhouden uit, dank zij het gemeentelijk toezicht.
Nog steeds is Zeist een deftig dorp. maar de
sufheid van vroeger is weg. 't Exclusivisme i»
gebroken. Er is veel gemeentebezit en dus is er
vooral gemeentebeheer. Een comfortabel, een
keurig dorp !
Tentoonstellingen
Spoorwijk", 's-Gravenhage. Woninginrichtin
gen. Tot 11 Juli.
Stedelijk Museum (Tuinzaal), Amsterdam.
Beeldhouwwerken van L. Zijl. Tot 11 Juli.
Schildersvereeniging Rembrandt. Tot 15 Juli.
De Lakenhal", te Leiden. Tentoonstellingen
van oud Tin. Tot l Aug.
De Bron", 's-Gravenhage. Perkament Batik»
van P. van der Hoef?Van Rossem en Grafisch
werk van G. van der Hoef. Tot l Augustus.
Voor de Kunst", Utrecht. Teekeningen en
Grafisch werk van Moris Verster. Tot l Augustus.
Kunstzaal Willem Brok, Hilversum. Schilderijen
van verschillende meesters en krijtteekeningen
door Mevr. Brok. Tot l September.
BATENBURG FOLMER
(G. W. FOLMER)
DEN HAAG,
HUYGENSPARK22
BERGPLAATSEN VOOR INBOEDELS
MET SAFE-INRICHTING
VERHUIZINGEN ONDER GARANTIE
INTERNATIONALE TRANSPORTEN