Historisch Archief 1877-1940
DE GROENE AMSTERDAMMER VAN 9 JULI 1927
VOOR VROUWEN
Teekening voor de Groene Amsterdammer" van Hermine Uzerdraat
ZOMERPAKJES VOOR DE JEUGD
De keest ie de Fraesche
door J. WITMONDT
^^ OG als een duidelijk beeld ligt daar voor me. de
Parijsche Kunsttentoonstelling van 1925
l'Exposition des Arts Décoratifs et Modernes", een
niting van hetgeen het Pransche volk op kunstge
bied presteert. Het geheel was te grootsch, te
machtig, om in details te bestudeeren. Niettegen
staande herhaalde bezoeken moest veel kunst
?vluchtig worden bekeken. Toch zijn mij scheppin
gen en namen van Fransche kunstenaars op velerlei
igebied in gedachte gebleven. Zoo b.v. Lalique met
?zijn zilverfontein en zijn vele andere aparte
glascreaties; Bacarat, een dito kunstenaar, een
kristal.goochelaar, die dit aparte materiaal in de meest
wondervolle, meest ingenieuze gedaanten en
be"werkingen presenteerde. Ook de kunstuitingen van
.Bouard zijn nog niet aan mijn gedachten ontvloden,
aoomede het machtige smeedijzerwerk van Brand;
?de stofbeschilderingen van Dunant, de ontwerper
van vele kunstgewrochten voor Maison Agnès; de
meest moderne meubelen van Dominique, enz. enz.
JSen afdeeling, die mij toen het meest boeide, was
?die der bijoux. Hier hadden bijna alle Fransche
iunstenaars van naam hun prestaties in de kleine
vitrines tentoongesteld. Vele hunner namen zouden
mij zijn ontgaan, ware ik niet kort geleden weder
getuige geweest van het rusteloos streven der Fran
sche bijoutiers en joaüliers, en wel op de Exposition
-van Raymond Templier in de Barbasanges Galerie,
?waar wederom het hooge gehalte der bijouterie
kunst elke toets der kritiek kon weerstaan.
Roept de bijouterie niet altijd feërique rijkdom
men op ? Geeft zij niet, zoowel aan de ruwe als aan
?de kostbare grondstoffen, de betoovering van de
waarde in haar kunst gelegd ? Vertegenwoordigt de
tasch van Indische parels, het snoer van de meest
?uitgezochte Zuid-Afrikaansche diamanten niets
meer dan een waarde, vastgesteld door internatio
nale berekeningen? Hoe dit te bepalen?
De bijouterie wijdt zich thans veel aan de nuttige
bibelots, daar deze in de geheele vrouwelijke parure
zulk een belangrijke rol spelen. Zulke vrouwelijke
bibelots worden uit een groot aantal fraaie en zeld
zame grondstoffen tot een harmonieus geheel
samengesteld. Onyx, rotskristal, goud, platina,
jade, koraal, quartz, lapis-lazuli, alle deze kostbare
materialen zijn opgeroepen om, in combinatie met
technische vaardigheid, de kunstscheppingen in den
handel te brengen. Ze hebben zich de medewerking
van vele mode-accessoires verzekerd. De
maroquinerie prijkt met schitterende sluitingen van
onyx. De ceintuurs, hoeden, schoenen, enz. zien
zich door fraaie gespen van fijne metalen en steenen
tot een hooge graad van luxe verheven. Ook horlo
ges en pendules hebben door deze nieuwe richting
der bijouterie een wedergeboorte ondergaan. Kan
men zelfs niet horloges van magnifieke smaragden
bewonderen, met teere wijzers van uiterst fijne dia
manten, vormend een betooverend geheel, beves
tigd aan den pols door het aparte lint met een slui
ting van fijne steenen?
Steeds evolutie der mode ! Steeds een rusteloos
zoeken. De ,^Renovateurs de l'Art Appliqué" heb
ben vele jaren hun nieuwe kunstrichtingen toe
gepast, waarvan het museum Galliera ons het be
wijs levert. Men beproefde combinaties, waarin het
email een superieure plaats boven de edelgesteenten
moest innemen. Bijoux van een uiterste fragiliteit
bleken geen weerstand te kunnen bieden aan hét
gebruik; andere daarentegen toonden weer te veel
ruwheden. Daar tegenover stelde men weer
Grieksche stijlen, stijl Louis XVI, enz. Men bewerkte het
platina, leverde perfect gesneden brillanten, doch
in vele gevallen te klein, om aan het beoogde doel
te beantwoorden.
En zoo rusteloos voortgaande hebben we de
bovengenoemde Exposition des Arts Décoratifs et
Modernes" weder gepasseerd. Ook deze heeft ons
weder een keerpunt gegeven. Nog maar kort na
deze grootsche onderneming, hebben wederom
eenige kunstenaars de leiding genomen. In de reeds
genoemde Barbasanges Galerie, in het begin van
dit jaar, heeft Raymond Templier opnieuw een
bewijs geleverd van den echt Franschen smaak.
Hier werkte deze kunstenaar in vereeniging met
Legrain en Puiforcat, de kunstenaar-zilversmid.
Bracelets, broches, ringen, pendentifs, zij alle ge
tuigden van de moderne Fransche kunstrichting.
Templier toonde hier zijn voorliefde voor zilver,
gepolijst platina en lichtgeel goud, terwijl zijn
kleuren-schema's uitblonken door combinaties van
zwart en wit; het zwart dan meestal vertolkt door
laque of onyx. Ten opzichte zijner vormen bedient
zich Templier gaarne van de geometrische richting.
Zijn uitvoeringen bestaan dan ook uit cirkels en
hoeken, vormen, die zoo goed de
moderne kunst kunnen uitdruk
ken.
De kunst der bijouterie grijpt
weer naar de edele metalen. De
bovengenoemde kunstenaars zijn
hierin reeds voorgegaan en meer
deren volgen reeds. Langen tijd
hebben we de juweelen van een
zeldzame samenstelling van
paarlen, brillanten, Rijnsteen en andere
gekleurde steenen kunnen be
wonderen. Zijn ze minder kostbaar
dan de bijoux, kunstvol gesneden
uit goud? In geenen deele ! Dui
zenden guldens vertegenwoordigt
niet zelden hun waarde. Een on
schatbaar bedrag vormt hun collec
tie in de vitrine van den juwelier.
Kunstvol waren ze en zijn ze nog,
zulke scheppingen, want hun
regeering, hoewel zwakker [ wor
dende, zal wel niet aftreden. Hoe
kunstig die samenstelling der kleine
veelkleurige steenen met de mat
glanzende parels of schitterende
brillanten, vormend geheele bloe
men of ingewikkelde figuren. Mach
tig doen zulke armbanden in hun
breede uitvoering aan. Imponeerend
zijn de pendentifs van zulk een
bewerking. Grootsch de broches
in hun forsche samenstelling.
Fascineerend de gespen. Welk een schit
tering voor de vrouw, die zich deze weelde kan ver
oorloven, die haar avond-robe kan stoffeeren met
zulk een pracht. Steeds wisseling! Als onweerstaan
bare troepen dringen thans de gouden sieraden voor
waarts. Welk een ander aspect! Welk een macht
spreekt er uit die eenvoud, welk een kunst uit die
lijnen ! Welk een betoovering straalt van den arm
af, indien omhangen met den bracelet, bestaande
uit zeven rijen van goudkoralen, met als gesp een
effen gouden plaque ! Welk een kunst spreekt uit
den armband van kleine gouden gegraveerde vier
kanten, te zamen gehouden door gouden gleufjes,
en hoewel de armband den indruk maakt bijzonder
zwaar te zijn, is hij daarentegen uiterst licht. En
hoe geschikt voor de trotsche vrouw de collier ver
vaardigd van gouden slangekettingen, waartusschen
als oogen af en toe een donkerblauwe koraal. Er
zijn echter noch durfachtiger stukken. De nieuwste
armband bestaat uit achttien rijen van goudkora
len, te zamen gesoldeerd, de sluiting onzichtbaar,
het geheel eenigszins stijf aandoend. Bijzonder
apart zijn ook de gestrengelde snoeren van twee
tinten goud, met daartusschen zilver, waarnaast
weer scheppingen in een geheel platte uitvoering
van platte gouden schakels met een effen gouden
sluiting. Naast zulke ultra-moderne creaties ziet
men dan de scheppingen van Oostersche inspiratie,
een combinatie van goud en kostbare steenen. Zulke
kunstuitingen bestaan uit lange colliers van ge
vlochten goudsnoeren, met daartusschen zettingen
van gekleurde steenen, het geheel afgemaakt met
een pendentif in Chineesche uitvoering. Als nieuw
ste mode, want wat zou de hedendaagsche kunst
zonder de mode tot stand kunnen brengen?, is zoo
juist de kniebracelet gelanceerd, een kunststukje
meestal van goud, doch ook veel van zilver, waarbij
in sommige gevallen het feërique door
fantasiesteenen is aangebracht. De adoptatie hiervan is
voorloopig echter een geheim, dat de mode niet
verklapt.
Zoo zien we dus de eeuwigdurende kunst-evolu
ties. Wat geweest is, komt weer terug, om daarna
weder eene periode te verdwijnen. Doch de geest
van den kunstenaar is steeds anders, blijft eeuwig
nieuw. En het zijn vooral de juweelen, die bijoux,
die zulk een verheven kunst kunnen uitstralen, een
kunst, die slechts door een inspiration divine" tot
scheppen in staat is.
Wie YOGHURT van
OUD-BUSSEM
eet, wordt oud, maar blijft jong»
KERKSTRAAT 67 _ TELEFOON 37344