Historisch Archief 1877-1940
fff
No. 2615
DE GROENE AMSTERDAMMER VAN 16 JULI 1927
11
HOE DE ZONSVERDUISTERIKG IN DE LEIDSCHE
STERRENWACHT WERD WAARGENOMEN
VINCENT VAN GOGH
ZON
COMOEDIA
door HENRIK SCHOLTE
Zomer-revue
"\17IE ontmoedigd door den staat van het
tooneel, in de revue een soort verlossing
zoekt, dreigt zijn geloof heelemaal kwijt te raken.
Haar leger des heils is, als lijdelijk product van den
publieken smaak, langzamerhand tot een clich
vastgeroest: een of meer succeskomieken, een
commere en compere met Hooghaarlemmerdijksche
allures, een komische Alte of daarbijkomende
bezienswaardigheid, vervolgens een acrobatisch
dansduo, ook als Sisters verkrijgbaar, girls bij 10 of
veelvouden, gemeenlijk uit de plaats harer inwoning,
mannequins en statisten bij het dozijn, en dan van
het een en ander nog wat reserve-grut.
De producers distribueeren dit materiaal over
een allengs zouteloozer en machinaler wordend
revue-schema, omdat zij bang zijn voor alles wat
naar satyre en scherpte zweemt en verder een min
of meer hypocriete angst hebben voor wat maar
als prikkel of schunnigheid beschouwd zou kunnen
worden. Zonder nu juist het gebruik van deze
middelen te willen aanbevelen, verwijt ik de pro
ducers toch in de eerste plaats een gebrek aan
durf. Niet als remedie voor hét tooneel, maar in
haar opzet zelf, met het volle behoud van den
gunst van haar eigen publiek, is de revue in dit
stadium overrijp voor experimenten in duizenderlei
vorm, als de producers haar zelf maar au sérieux
namen en Piet Lut en Jan Salie minder naar de
oogen keken.
Want in de eerste plaats kon Nederland, de
hemel weet eigenlijk hoe, altijd een paar goede
revue-clowns leveren, en het heeft die nóg. Buziau,
de jonge Nieuwenhuyzen en Louis Davids de
laatste meer als komisch conférencier zijn
meesters in hun vak, dat een overoud en prachtig
vak is. Clowns van bescheidener allure als Piet Koh
ier, Is. Zwaaf en Deef Goubitz doen vaak knap werk
en van Cor Hermus in de revue kan men waar
schijnlijk veel verwachten. Maar wat geeft het,
indien men ze als gangmakers gebruikt voor een
text zonder leven en geest, waarbij hun eigen
invallen meestal het eenige amusante zijn tusschen
een dom-dure monteering van finales?
Kan een regisseur uitteraard met Hollandsche
koristen niet zoo heel veel bereiken, de
extrageëngageerde krachten, de dansparen, zijn op
DEBE5TEVARIMA5
zichzelf genomen meestal goed. Zoo zag ik deze
week in de revue in den Plantage-schouwburg den
danser Janos. Met zijn partner presteert hij niet
meer dan iedere collega in zijn vak, maar hij heeft
een solo-Einlage van misschien een kwartier,
waarin hij, veelzijdig onderlegd als excentric n als
musical clown, een reeks verbluffende dingen doet.
Jammer genoeg nu we toch over gemis aan
oorspronkelijkheid hebben imiteert hij zwaar
eenige Parijsche collega's: het mopje van den
vleugel, die hij naar het te ver afstaande piano
krukje toeschuift in plaats van omgekeerd, is een
bekend succesje van Grock en zijn
caoutchoucdansen, hoe voortreffelijk ook uitgevoerd, her
innerden levendig aan Stradford, den prachtigen
excentric uit de Folies. Toch hoop ik dezen danser,
al was het alleen maar om zijn technisch kunnen,
hier nog eens meer te zien.
In de groote Yardaz-revue in het Haagsche
Scala dansen Marakowsky en Iwanoff goed en lenig
ballet, terwijl hun vrouwelijke partners in een ook
overigens wei-geslaagde Olympiade-finale een partij
floret schermden, die n den dans n den edelsten
aller sporten eer aandeed.
Buiten de revue's om, in het cabaret Gaité,
zag ik deze week nog Misguett en Maxly, die
ondankshet gesyncopeerde plagiaat van hun namen,
een zeer goed acrobatisch danspaar vormen, en
voortreffelijk geschoold en vindingrijk met hun
apachen-parodie een verdiend succes hadden.
Maar over de Dolly Sisters uit de Plantage, die
geen moeite doen om ook maar iets van de trou
wens onnavolgbare charme van haar groote
naamgenooten over te nemen, en over de Haagsche
Dalmae Sisters, die niet anders dan tot sterretjes
geproclameerde koristen zijn, is het maar beter te
zwijgen.
Overigens kan men zoowel bij Yardaz als in de
Plantage naar geest en draad lang zoeken. De
Scala-revue is een kostbaar maar zouteloos kijk
spel, de Amsterdamsche Klister is ondanks vlot
verloop te ordinair en een beetje armoedig. Aan
haar krijgskreet beantwoorden ze natuurlijk geen
van beiden. Die uit den Haag kan alleen Hallo
Parijs" heeten als telefonische aanvrage om de dure
en inderdaad ook vaak mooie costumes van Aumont
en Zomora. Maar vier geroutineerde revue-auteurs
hebben er nauwelijks n werkelijk geestige scène
in tot stand kunnen brengen en het eere-comitéop
het programma, bestaande uit directeur, manager,
regisseur, spelleider, inspicient, chef-toorieelmeester
etc. het verschil in functie is soms wat precieus
??zorgen alleen voor een goede technische af
wikkeling. Amsterdamsche regisseurs kunnen hier
een. paar werkelijk ingenieuze lichteffecten gaan
bestudeeren, o.a. iri de Chineesche scènes en het
choreografisch kunstig en van kleur prachtig
ontplooien der rozen.
In een niet onaardige proloog herhaalt Louis
Davids zijn woorden uit de Amsterdamsche ,,Van
Kigen Bodem"-revue, waaruit hij trouwens meer
ontleent, maar de rest van den avond brengt dan
HET adres voor prima
PARKETVLOEREN
tegen sterk concurreerende prijzen is
FRED. MEIJER Amsterdam
v. Baerlestraat 160 - Tel. 25615 - Gev. 1908
juist dat genre, wat hij zelf aanvalt. Ook gaan zijn
Amsterdamsche Schlagers er in den Haag niet zoo
glad in en hij moet het succes deelen met iemand
die ik na jaren met genoegen terugzag, omdat zij
haar werk met zooveel temperament blijft doen:
Louisette, met nieuwe en goede, tot sketch uitge
werkte liedjes vanArmand Haagman. Christine
Nesnah, de bekende Amsterdamsche commere, bereikte
zooiets ondanks haar mooie stem alleen in een
sentimenteele, maar toch wel sterke Zeedijk-scène.
In de Amsterdamsche revue, die Dat snap je
niet" heet dat echter het eenige was, wat ik
snapte kan het stel komieken Deef Goubitz en
een zekere Kees van Dam, handig opspelen, maar
wat zij hier zeggen, is meestal niet aardig. Voor de
rest is deze revue een min of meer folkloristische
curiositeit. Van speurtochten voor het goede doel
naar de volkscabaretjes op den Haarlemmerdijk
en in de Ferdinand Bol en omgeving, de
halfwereld van wat de puriteinsche
tooneelliefhebber op zichzelf reeds de halfwereld noemt
herkende ik hier vele tricotjes, en het
enthousiastoptreden van al deze kleine goden en godinnen was
nog niet het onvermakelijkste van den avond.
ten
De Lakenhal", te Leiden. Tentoonstellingen
van oud Tin. Tot l Aug.
De Bron", 's-Gravenhage. Perkament Batik
van F. van der Hoef?Van Rossem en Grafisch
werk van G. van der Hoef. Tot l Augustus.
Voor de Kunst", Utrecht. Teekeningen en
Grafisch werk van Floris Verster. Tot l Augustus.
Pulchri Studio. Den Haag. Tentoonstelling van
Indonesische Weefsels. Tot 10 Augustus.
Kunstzaal Willem Brok, Hilversum. Schilderijen
van verschillende meesters en krijtteekeningen
door Mevr. Brok. Tot I September.