Historisch Archief 1877-1940
DE GROENE AMSTERDAMMER VAN 23 JULI 1927
No. 2616
BUKOMSTIGHEDEN
door ANNIE SALOMONS
CCLXXVIII
"NJ ATUURLIJK was ik in Indi
algemeen gewaarschuwd: Op 't
oogenblik lijkt alles van Holland je
nu zoo mooi, maar als je er eenmaal
bent, zul je eens zien, hoe het je tegen
valt; als je er uit bent geweest en
je hebt het wijdere leven leeren kennen,
dan zie je, dat het toch maar een
klein landje is met bekrompen
menschen, geen durf, geen go"...."
Ik weet niet precies, waaruit die
rivaliteit tusschen den Hollander uit
Holland en den Hollander uit Indi
is te verklaren, maar het is niet te
ontkennen, dat ze elkaar a priori
met een ziekere verdenking aanzien.
Is het in het vaderland nog altijd
de nawerking van het sprookje, dat
zoo'n Indisch gast" een soort avon
turier is, die op een schoen en een
slof in de koloniën is komen aandrijven
en er met een wagenlading goud uit
is teruggkeerd? En moet de teleur
stelling van den koloniaal bij het
weerzien der achtergebleven familie
vooral hieruit worden verklaard, dat
iet in vroeger tijden veelal jongens
«it zeer bescheiden milieu waren, die
in het land, waar men naar geen
afkomst vroeg, hun carrière maakten;
.en die, terugkomend, zich aan de
benauwde kamertjes en de benepen
-denkbeelden van hun krentenwegende
«n dubbeltjessparende
naast-bestaan?den voelden ontgroeid.. .
Wie ook in Indiëop de hoogte van
zijn eigen kring" in Holland bleef,
«lacht ik, zal zich allicht bij zijn
Tterugkeer over niet veel anders te
verbazen hebben, dan over de be
hangsels aan de muren en de meneeren
in pandjesjas achter de broodkar;
maar ik had al lang genoeg op
de wereld rondgekeken om te weten,
dat de heftigheid van een verlangen
dikwijls omgekeerd evenredig is aan
de bevrediging, die zijn vervulling
geeft, en daarom boog ik onder deze
verzekeringen bescheiden het hoofd
en schreef naar Holland, dat, volgens
algemeene ondervinding, wij veroor
deeld waren elkaar voorloopig slechts
zeer matig te waardeeren.. Dat ik
hen bekrompen en zij mij snobbish
zouden vinden en dat ik nog wel
dikwijls naar Indiëterugverlangen
zou...
Nu geloof ik, dat het met dat
terugverlangen" naar Indiëeigenlijk
zóó zit: als onze zenuwen door de
zeereis, door de kou, door het rustige,
normale leven van Holland weer
«terker zijn geworden, en we denken
terug aan het wijde erf, waarop we
's middags zaten thee te drinken;
aan de avonden, als de maan heel de
"wereld blauw verzilverde en aan de
EETKAMER
NAAA ONTWERP W. P E NAAT.
? BE5TAANDE UIT ?
DRE5SOIR.TAFEL.
THBETAFEL.45TOELEN
2ARMSTOELEN
UITGEVOERD IN PRIMA
?IKBNHOUT EN IN ELKE
GEWENSCHTE HOUTKLEUft
AFBEELDINGEN FRANCO
rilMETZGC
heel vroege ochtenden, met den dauw
nog over de bloemen, dan zeggen we:
Het was toch een goed land,"
maar we vergeten, dat wij zelf daar
niet waren, die we hier mogen zijn;
dat we daar niet rustig, niet open
staand voor de schoonheid, niet
gezond, maar slap en zonder weer
stand waren.
Indië, met een klimaat, dat ons
niet aantastte, dat ons niet over
spannen maakte, maar ons even vredig
liet, als we in ons eigen land zijn,
ja, dat zou een begeerlijk land wezen;
want dit is het eerste, dat den terug
gekeerde opvalt: wat zijn de menschen
in de koude streken vriendelijk,
voorkomend, weinig prikkelbaar. Niet
alleen je vrienden en bekenden, maai
de politieagent, wien je den weg
vraagt, de winkelbediende, de tram
conducteur; zooals de menschen uit
de oorlogvoerende landen niet uit
gepraat konden raken over de wel
willende stemming bij ons, zoo her
leeft hier de koloniaal. Het is niet een
voorzichtig elkaar ontwijken en het
goede oogenblik afwachten; maar er
is een natuurlijke, opborrelende
vroolijkheid tusschen den groenteboer en
den wegwerker, het dienstmeisje en
de fruitvrouw. En de belangstelling,
het meeleven is onbegrensd: ik vraag
een portier van een Bank met welke
tram ik naar het Zuiden van de stad
kom; en niet alleen dat hij het me
uitvoerig uitlegt, maar hij blijft,
ofschoon ik me al lang aan'den anderen
kant van den weg geposteerd heb,
voortdurend in de verte vorschen,
of er nog niets aankomt, en als het
gewenschte bordje tenslotte ver
schijnt, wuift hij me discreet maar
dringend toe. om m'n aandacht te
trekken, en pas als ik het voorbalcon
heb beklommen en hij me veilig weet
onder de hoede van den gemoedelijken
bestuurder, hernemen zijn oogen hun
droomerige rust.... En juist op dat
voorbalcon, sta ik ineens tegenover
onzen ouden tuinman met zijn beziel
den Toorop-kop, die jarenlang zijn
strammen rug over onze bloemen
heeft gebogen en die waarempel nu
nog vraagt: Als mevrouw in Den Haag
komt wonen., ach, wat is de oude
mevrouw er nog gauw uit geweest.
Maar den tuin heb ik magge houën. ."
En omdat dat lief vertrouwde van
de juffrouw in de drogisterij, die je
onmiddellijk herkent en nog weet
welke zeep je gebruikt, van den tram
conducteur, die je bij de halte van
vroeger vragend aanziet en van de
oude huisnaaister den gerepatrieerden
Indischgast zoo sterk treft, maakt hij
ook wel de vergissing, dat hij nu meent,
dat dit land niets dan knussigheid en
kneuterige goedheid biedt. Maar laat
hij eens naar de fabrieken en de wer
ven, naar de groote bankgebouwen en
de kantoren kijken ! Holland is even
min een slaperig, suf landje, als het
een land van niets dan boert j es en
boerinnetjes is. Zonder veel praal
van woorden wordt er hard gewerkt,
en als men misschien wat voorzich
tiger in zijn manier van zakendoen is
dan in de koloniën, men weet toch ook
wel degelijk zijn kans te grijpen.
En om en achter al dat gedoe van
menschen ligt als een grootsch decor
het wijde, welige, vlakke land onder
de geweldige regenluchten, in het
milde, rijpe licht van de zon, altijd
mooi en boeiend en eindeloos dierbaar
aan oogen, die het lang missen moes
ten. Nog hangen de meidoorns vol
roode bouquetjes; de klimroos aan
den tuinmuur wordt al wit; de eenden
Hier is de Kachel!!!
een vulkachel,
U kent toch het nieuwe systeem
CENTRALE VERWARMING.
Zoo niet, vraagt nog heden onze brochure:
IN DEN WINTER DE ZOMER IN UW HUIS
HERINGA & WUTHRICH, HAARLEM. Tel. 11966
Voor den Haag: C. OLDENBURQ Jr., Rijswijk. Tel. Den Haag 18970
Voor 't Oooi: W. SEIBERT, Oranjelaan 3 A, Bussura. Tel. 1515.
(ynder den Ji. ^J/taarten
^Windsor (o/iairs
(J) e n (Jlaag ^Amsterdam
LUX-DE CAMERA"
Hebt U interesse voor fotografeeren?
Zoo ja, leest dan het gecombineerde fototijdschrift
LUX-DE CAMERA" dat begin Juli is verschenen,
VRAAGT GRATIS PROEFNUMMER.
Administratie Warmoesstraat 147/151 - Amsterdam.
HOTEL GROOT-BADHUIS", ZANDVOORT.
Kamers met
volledig pension
vanaf f 8.50
RICHT U TOT
/3^*S""B"'!B^
TEOOJTHOT,
VOOR /PECIALE
l
STEUNZO LEN (
MET OPSTAAN DEM BUITEN R AN O
> /
HERSTELT O&/PLATVOeT\\
O.A.MASSING.
O.Z.VOORBURGWAL 33*
K,MET BINNEN6A&THU1S)
OVERHEMDEN
NAAR MAAT
FR. SINEMUS
20 Leidachestraat 22 - Amsterdam
BOULJTINHET
[IIWÏI8.N!»
VERSTREKT DE DIRECTIE
PHOENIX-MEUBELEN"
Voor WONING ca KANTOOR rijn GOED, GOED
KOOP en worden onder GARANTIE geleverd ?» *?
BEHANGEN - STOFFEEREN - BEDDENMAKERIJ
Magazijn Damrak 76 Tel. 48489 <? <*°eva svs ro »*
Fabriek.Toonkamen WarmoèMtraat 141 Tel. 42689
in den singel hebben negen kleintjes
en als de zon ondergaat, o de
wonderlijke lange schemeringen.
lijkt het water in de plassen rood.
Lieve vrienden in Indië, die me
zooveel over de ontoereikendheden van
het vaderland en van zijn bewoners
hebt verteld, laat ik u toegeven: het
is een koud land; midden in den
zomer kruipt men nog van tijd tot tijd
bij een electrisch kacheltje en de
vervoermiddelen staan verre bij die
van Indiëachter. . . . Maar wat de
rest betreft, kan ik alleen met dien
eenen regel van Jacqueline van der
Waals antwoorden: ,,Niets heeft me
ooit teleurgesteld."